Gặp gỡ “cha đỡ đầu” bí mật của ngành công nghiệp smartphone Trung Quốc

Trong khoảng 10 năm vừa qua, các thương hiệu smartphone Trung Quốc không chỉ đứng đầu về doanh số tại quê nhà mà còn vượt qua những đối thủ quốc tế lớn ở nhiều nền kinh tế phát triển lẫn mới nổi.

Thành công của bốn thương hiệu trong số đó – OPPO, Vivo, OnePlus và Realme (mới thành lập gần đây) được xem là nhờ công lao không nhỏ của doanh nhân, nhà đầu tư và nhà từ thiện Duan Yongping – cái tên có lẽ vẫn còn khá xa lạ với không ít người.

Duan, người sẽ tròn 58 tuổi vào tháng tới là nhà sáng lập và chủ tịch BBK Electronics Corp, một công ty 24 năm tuổi đặt trụ sở tại thành phố ven biển phía nam Đông Quản (Quảng Đông, Trung Quốc) hiện đang điều hành một trong những chuỗi cung ứng điện tử hiện đại và lớn nhất thế giới bên cạnh việc sản xuất smartphone cho thị trường toàn cầu.

Vì vậy, Duan được coi là “ cha đỡ đầu” của ngành công nghiệp điện thoại thông minh Trung Quốc vì BBK đã phát triển hai thương hiệu OPPO và Vivo thành những công ty lớn ở tầm thế giới, sẵn sàng cạnh tranh với Samsung, Apple, LG và đối thủ đồng hương Huawei.

Trong khi đó, OnePlus và Realme – 2 công ty được hậu thuẫn bởi BBK và một số nhà đầu tư khác hoàn toàn có thể trở thành những thương hiệu lớn tiếp theo của Trung Quốc đủ khả năng chinh phục thị trường quốc tế.

Vào năm ngoái, Duan cũng được xác định là một nhà đầu tư tại Pinduoduo, công ty thương mại điện tử lớn thứ ba ở Trung Quốc. Ước tính, giá trị tài sản ròng của ông hiện rơi vào khoảng 10 tỷ nhân dân tệ (1.5 tỷ USD, khoảng 34.880 nghìn tỷ đồng).

Xuất thân bình thường như bao người

Sinh ra vào tháng 3/1961 trong một gia đình bình dân ở Nam Xương, thủ phủ của tỉnh Giang Tây (phía đông nam Trung Quốc), Duan theo học chuyên ngành kỹ thuật điện tử không dây tại Đại Học Chiết Giang vào năm 1978.

Sau thời gian ngắn làm giáo viên tại một trung tâm giáo dục ở Bắc Kinh, Duan tập trung nghiên cứu sâu tại Đại Học Renmin của Trung Quốc (trước đây gọi là Đại Học People) và lấy bằng thạc sĩ kinh tế vào năm 1989.

Bước ngoặt từ năm 1995

Cùng năm lấy bằng thạc sĩ, ông gia nhập tập đoàn Zhongshan Yihua nằm ở tỉnh ven biển phía nam tỉnh Quảng Đông với nhiệm vụ đầy thử thách: Quản lý một nhà máy “tệ hại” và biến Yihua thành một doanh nghiệp có lợi nhuận. Ông bắt đầu bằng việc thành lập một đơn vị sản xuất máy chơi video game giá rẻ mang tên Subor Electronics Industry Corp và giữ vai trò giám đốc điều hành.

Duan Yongping

Dưới sự chèo lái của Duan, tình hình kinh doanh của Subor ngày càng khởi sắc. Thành công của sản phẩm được biết đến với tên gọi “Little Tyrant” và bảo chứng bởi Thành Long – siêu sao võ thuật Hồng Kông đã giúp Yihua đạt lợi nhuận khoảng 1 tỷ nhân dân tệ (148 triệu USD) vào năm 1995, bước nhảy vọt so với khoản lỗ 2 triệu nhân dân tệ khi Duan gia nhập công ty.

Mặc dù vậy, mối quan hệ giữa Duan và Yihua bị rạn nứt sau khi kế hoạch tách Subor thành công ty độc lập bị từ chối. Ông rời Yihua vào tháng 8 năm 1995, thành lập công ty điện tử BBK vào cuối năm đó. Với 70% cổ phần nắm giữ, Duan chia BBK thành ba mảng kinh doanh:

Điện tử giáo dục (dưới sự lãnh đạo của Huang Yihe).Nghe nhìn: Làm đầu phát VCD và DVD (Chen Mingyong).Thông tin liên lạc: Làm điện thoại di động và điện thoại không dây (Shen Wei).

BBK sau đó nhanh chóng trở thành nhà cung cấp hàng đầu về các sản phẩm đầu phát VCD và DVD tại Trung Quốc.

Đến năm 1999, Duan giới thiệu một chương trình hợp tác dẫn đến việc tạo ra các tổ chức kinh doanh độc lập và giảm cổ phần của mình tại BBK xuống còn khoảng 17%. Từ đây, OPPO được Chen thành lập vào năm 2004, trong khi Vivo được thành lập bởi Shen vào năm 2009.

Pete Lau, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành của OnePlus và Sky Li Bingzhong, người sáng lập Realme đều từng làm phó chủ tịch tại OPPO.

Nhân cách giản dị

Duan Yongping từng tham gia đấu giá để ăn trưa cùng tỷ phú Warren Buffett và nói lời cảm ơn

Tháng 9 năm ngoái, Duan đã có một cuộc trò chuyện với các sinh viên Trung Quốc tại Đại học Stanford ở Palo Alto, California, nơi gia đình ông đang sống. Duan và người vợ Liu Xin (một cựu nhà báo) đã thành lập tổ chức từ thiện cung cấp học bổng cho sinh viên Trung Quốc theo học tại trường.

Tháng 6 năm 2006, Duan đồng ý trả số tiền đấu giá kỷ lục 620.100 USD trên eBay để được ăn trưa cùng tỷ phú – nhà đầu tư nổi tiếng Warren Buffett. Đó là lần hiếm hoi người ta thấy tên tuổi ông được nhắc đến nhiều trên báo chí.

“Tôi đã học được rất nhiều từ triết lý đầu tư của Warren Buffett. Tôi muốn có một cơ hội để nói lời cảm ơn”, Duan chia sẻ với tờ SCMP vào tháng 7 cùng năm. Ngoài vợ, Duan đưa Huang cùng 6 người bạn đến ăn bữa trưa đặc biệt.

Thành quả đến từ chất lượng sản phẩm

Trong một cuộc phỏng vấn trước đây, Duan cho biết chế tạo điện thoại di động không hẳn là chuyên môn của ông, nhưng công ty của ông thì có thể làm tốt. Tính đúng đắn của quyết định đó đã được chứng minh khi doanh số smartphone Trung Quốc tăng trưởng mạnh kể từ thời điểm mạng 3G và sau đó là 4G được triển khai trên toàn quốc.

Với số dân sử dụng internet và thị trường smartphone lớn nhất thế giới, Trung Quốc đã có tới 300 công ty sản xuất điện thoại di động vào thời điểm khoảng ba năm trước. Cạnh tranh khốc liệt đã giảm con số đó xuống còn khoảng 200 vào năm ngoái do người tiêu dùng Trung Quốc mua ít smartphone hơn và nền kinh tế tăng trưởng với tốc độ chậm hơn.

Các nhà cung cấp tên tuổi đã giành lấy phần lớn thị trường nội địa thông qua các chương trình khuyến mãi hấp dẫn, thiết kế – tính năng tiên tiến và cung cấp nhiều dòng sản phẩm thuộc nhiều phân khúc giá để thu hút cả người mua trẻ tuổi lẫn giàu có.

Theo ước tính của hãng nghiên cứu Canalys, OPPO và Vivo lần lượt là nhà cung cấp smartphone lớn thứ hai và thứ ba ở Trung Quốc trong năm 2018 với tổng cộng 40% thị phần. Họ đứng sau Huawei, nhưng trên Xiaomi và Apple trong một năm mà các lô hàng điện thoại thông minh trong nước giảm xuống còn 396 triệu chiếc (so với 459 triệu vào năm 2017).

Còn trên thị trường quốc tế, OPPO và Vivo lần lượt chiếm vị trí thứ năm và thứ sáu với tổng cộng 15% thị phần theo dữ liệu từ Counterpoint Research. Bốn vị trí dẫn đầu thuộc về Samsung, Apple, Huawei và Xiaomi.

Duan khẳng định sự thành công của BBK cùng với các thương hiệu “chị em” OPPO – Vivo không phải là ngẫu nhiên dẫu họ là người đi sau trong ngành công nghiệp smartphone. Ông cho rằng, thành quả trên đến từ việc tập trung sàng lọc chặt chẽ các đối tác và nhà cung cấp, xây dựng danh tiếng, không ngừng làm mới mình và sự trung thực.

“Trong những năm đầu tiên, chúng tôi thường nói sản phẩm của chúng tôi cung cấp giá trị tốt với mức giá rẻ. Tuy nhiên, qua nhiều năm, tôi nhận thấy rằng chúng tôi chỉ đang biện minh cho những sản phẩm kém chất lượng”, Duan chia sẻ.

Điện thoại OnePlus được công nhân kiểm tra

Không chỉ tiếp thị hay khuyến mãi, Duan cho biết mục tiêu của mỗi thương hiệu là tập trung vào việc tạo ra một sản phẩm tốt đáp ứng mọi yêu cầu của người dùng, cho dù ở phân khúc cấp thấp hay cao cấp.

Cuối cùng, Duan cho biết ông không hoan nghênh cách đầu tư theo dạng “đầu cơ”. Theo Duan, bạn chỉ nên đặt cược vào những điều bạn hiểu. “Hãy tập trung tìm hiểu mô hình kinh doanh và cách thức kiếm tiền. 95% các nhà đầu tư chạy theo xu thế thị trường, như vậy là hoàn toàn sai lầm”, ông chốt lại.

Nguồn: SCMP