Gần 30 năm tìm kiếm sao la
Năm 1992, sao la được phát hiện gây chấn động thế giới, từ đó các nhà khoa học và bảo tồn kiên trì đi tìm loài thú bí ẩn này.
Cuối tháng 5, đoàn công tác của Tổ chức quốc tế Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF Việt Nam) lội suối, băng rừng đến vùng lõi rừng đặc dụng Khu bảo tồn loài sao la Quảng Nam. Sau vài giờ, đoàn dừng lại dựng lán ở cho hành trình hai ngày một đêm. Đây là công việc thường xuyên của WWF để kiểm tra công tác giám sát bảo tồn đa dạng sinh học mà tổ chức này tài trợ hơn 20 năm qua.
Tham gia chuyến đi, tiến sĩ Văn Ngọc Thịnh, Giám đốc WWF tại Việt Nam, đã kể về hành trình tìm kiếm sao la – một trong những loài thú hiếm nhất thế giới.
Tiến sĩ Văn Ngọc Thịnh, Giám đốc WWF tại Việt Nam trong chuyến đi kiểm tra ở rừng đặc dụng Khu bảo tồn loài sao la Quảng Nam. Ảnh: Đắc Thành.
Tháng 5/1992, sao la được phát hiện lần đầu tiên trên thế giới tại Vườn quốc gia Vũ Quang trong một chuyến khảo sát của Bộ Lâm nghiệp và WWF. Việc khám phá ra loài đã gây chấn động thế giới, vì giới khoa học cho rằng việc tìm thấy một loài thú lớn vào cuối thế kỷ 20 là “chuyện khó có thể xảy ra”.
Sau này, sao la được tìm thấy ở Nghệ An, Hà Tĩnh, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và nhiều tỉnh thuộc Lào. Do là loài đặc hữu, chỉ sinh sống trên dãy Trường Sơn miền Trung Việt Nam và phía Nam nước Lào, sao la có nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên rất cao, được xếp hạng ở mức nguy cấp trong sách đỏ của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên quốc tế (IUCN) và trong sách đỏ của Việt Nam.
Sao la dài từ 1,3 đến 1,5 m, cao 0,9 m, nặng khoảng 100 kg, có bộ lông màu nâu sẫm, sừng dài và mảnh dẻ, hướng thẳng về phía sau hơn 50 cm để tự vệ. Giới khoa học đánh giá, sao la là một trong những loài chỉ thị của một cánh rừng nguyên sinh, chưa bị con người tác động. Vì chúng rất nhạy cảm, do cặp sừng rất dài dễ bị đe dọa nên không sống khu rừng bị xâm hại.
Năm 1996, người dân Hà Tĩnh bắt được một con sao la chuyển về Viện Điều tra quy hoạch rừng ở Hà Nội nuôi nhốt để nghiên cứu, nhưng 6 tháng sáu thì chết. Hai năm sau, WWF có một dự án đầu tư ở Vườn quốc gia Vũ Quang, Hà Tĩnh nghiên cứu để bảo tồn, nhưng nhiều năm không phát hiện thêm con nào. Từ đó đến nay tại Vườn quốc gia Vũ Quang chưa ghi nhận thêm sao la xuất hiện.
Còn tại Thừa Thiên Huế, năm 1998 người dân bắn chết một con sao la mẹ, chỉ để lại một con hơn tháng tuổi. Chúng được đưa về nuôi nhốt ở Vườn quốc gia Bạch Mã, nhưng sau 3 tháng cũng chết. Các chuyên gia tiếp tục đặt bẫy ảnh ở nhiều khu rừng nhưng không ghi nhận thêm cá thể nào.
Video đang HOT
Người dân thôn Aur, xã A Vương, huyện Tây Giang, lưu giữ sừng và đầu một con sao la săn bắt được. Ảnh: Khu bảo tồn loài sao la Quảng Nam.
Năm 1999, kết quả nghiên cứu ADN cho thấy sao la thuộc phân họ trâu bò (Bovinae), nếu nhìn thoáng qua thì rất ít có điểm giống nhau. Họ hàng gần của sao la là chi bò (Bos) và bò rừng bison.
Sau 15 năm không ghi nhận thêm thông tin mới, giới nghiên cứu bảo tồn tưởng chừng sao la đã tuyệt chủng thì chúng lại xuất hiện. Tấm ảnh đen trắng từ máy ảnh cảm biến được WWF và Khu bảo tồn loài sao la Quảng Nam đã ghi lại hình ảnh một con đang đi ăn.
Bẫy đặt dưới gốc cây bên con suối giữa rừng già, nơi có nhiều cây môn thục mọc – thức ăn ưa thích của sao la. Cũng trong ngày phát hiện sao la 27/9/2013, ông Thịnh đang tham dự hội nghị thường niên của tổ chức WWF toàn cầu, tổ chức tại Thụy Sĩ. Ông đã công bố với lãnh đạo của gần 200 quốc gia: “Việt Nam chính thức tái phát hiện sao la qua bẫy ảnh tại vùng rừng sâu của tỉnh Quảng Nam”.
Chia sẻ của ông Thịnh khiến cả khán phòng lặng đi, phải một lúc sau tiếng vỗ tay mới vang lên. Một hy vọng mới, một kỳ vọng về việc bảo tồn loài động vật đặc hữu quý hiếm này lại được thắp lên, song song với việc hồi sinh những cánh rừng Trung Trường Sơn ở Việt Nam và Lào.
Sao la có tên khoa học Pseudoryx nghetinhensis hay còn gọi là kỳ lân châu Á. Nhiều tạp chí, tờ báo nổi tiếng trên thế giới đã cử người đưa tin sự trở lại của loài. Có nhiều phóng viên quốc tế đến Quảng Nam ăn ở trong rừng làm phim.
Hình ảnh con sao la (bìa phải) được ghi lại qua camera tại tiểu khu 14, Khu bảo tồn loài sao la Quảng Nam năm 2013. Ảnh: Khu bảo tồn loài Sao la Quảng Nam.
Tuy nhiên, từ 2013 đến nay, các nhà nghiên cứu, bảo tồn chưa ghi nhận thêm thông tin mới về sao la ở Việt Nam. Dưới sự tài trợ và hỗ trợ kỹ thuật của WWF, hai khu bảo tồn sao la được thành lập ở Thừa Thiên Huế và Quảng Nam – nối liền vùng rừng nguyên sinh hơn 30.000 ha. Việc nối liền những cánh rừng là mục tiêu tham vọng của WWF và đối tác nhằm tạo ra sinh cảnh liền mạch cho các loài hoang dã, hài hòa cuộc sống của con người với thiên nhiên.
Thời gian tới, WWF tiếp tục hỗ trợ mở rộng và nối liền các hệ sinh thái để các cá thể sao la có cơ hội tiếp xúc với nhau tạo một quần thể đủ lớn để sinh sản và phát triển. “Bảy năm qua chưa phát hiện lại, tuy nhiên chúng tôi hy vọng rằng quần thể sao la vẫn nằm trong khu bảo tồn được bảo vệ nghiêm ngặt. Mong muốn trong tương lại sẽ ghi nhận lại để có một phương án bảo vệ tốt hơn”, ông Thịnh nói.
Ông Lê Hoàng Sơn, Phó giám đốc Khu bảo tồn loài sao la Quảng Nam, cho biết từ ngày thành lập khu bảo tồn đến nay, các chuyên gia nước ngoài đánh giá sinh cảnh của sao la dần phục hồi và tốt lên. Tần suất xuất hiện một số loài thú quý hiếm nhiều hơn so với trước. Tuy nhiên, khu vực này vẫn chịu sự tác động bởi người dân địa phương và người từ các nơi khác đến khai thác gỗ, lâm sản.
Số ca nghi nhiễm tăng trở lại
Tính đến 6h ngày 8/4, cả nước có 2.738 người nghi nhiễm đang được cách ly tại bệnh viện, tăng 137 ca so với hôm qua.
Trong đó 178 người mới cách ly trong ngày, 2.560 người cũ từ những ngày trước tiếp tục theo dõi. Số liệu do Trung tâm Đáp ứng Khẩn cấp Sự kiện Y tế Công cộng Việt Nam tổng hợp từ tất cả tỉnh thành. Người trong diện nghi nhiễm là người có tiếp xúc gần với bệnh nhân hoặc đi từ vùng dịch, có biểu hiện triệu chứng như ho, sốt, khó thở.
Chiều hướng tăng nhẹ xuất hiện sau bốn giảm mạnh ở diện nghi nhiễm.
Cả nước có hơn 74.000 người tiếp xúc gần và nhập cảnh từ vùng dịch đang được theo dõi sức khỏe. Trong đó hơn 43.000 người cách ly tại nhà hoặc nơi lưu trú. Họ là người có yếu tố dịch tễ nhưng không ho, sốt, khó thở, chưa xác định mắc bệnh.
Hà Nội đến nay ghi nhận 115 trường hợp dương tính với nCoV. Trong đó, 49 người khỏi bệnh xuất viện.
Hơn 600 trường hợp tiếp xúc gần cần giám sát y tế; gần 15.000 người phải cách ly, theo dõi trong cộng đồng. Gần 4.000 người được theo dõi tại 16 khu cách ly tập trung.
Hôm qua, thôn Hạ Lôi, Mê Linh bị phong tỏa do liên quan đến "bệnh nhân 243". Khu dân cư này có 2.700 hộ với trên 11.500 người.
Chủ tịch Hà Nội yêu cầu các quận huyện tiếp tục rà soát những trường hợp liên quan đến Bệnh viện Bạch Mai; ghi nhận trường hợp nào thì phải cách ly 14 ngày, tính từ ngày rà soát và lấy mẫu xét nghiệm.
TP HCM ghi nhận 54 ca nhiễm, trong đó 31 người đã khỏi bệnh. Gần 3.000 trường hợp đang cách ly tập trung; hơn 1.300 trường hợp được theo dõi, cách ly tại nhà.Trong đó, "bệnh nhân 91", 43 tuổi, bị suy hô hấp nặng phải can thiệp ECMO, đang tiến triển tích cực.
Thành phố tiếp tục tăng cường rà soát, xác minh các trường hợp tiếp xúc hoặc liên quan đến các trường hợp mắc bệnh mới để cách ly theo dõi. Tăng cường tổ chức kiểm tra, giám sát việc triển khai các cơ sở cách ly kiểm dịch cộng đồng; giám sát việc tổ chức cách ly tại nhà; triển khai các hoạt động truyền thông nguy cơ và giám sát ở cộng đồng, bến xe để kiểm soát nguy cơ lây nhiễm từ các vùng dịch, ổ dịch trong nước
Hải Phòng cách ly hơn 300 trường hợp tại các khu tập trung. Toàn thành phố có 390 người nghi nhiễm, trong đó 385 ca xét nghiệm âm tính, 5 đang chờ kết quả.
Trong 4 ngày qua, Lào Cai đã cách ly 774 người đến/về từ Hà Nội. Tỉnh đã ghi nhận hai ca Covid-19 là du khách Anh, chuyển về Hà Nội điều trị.
Cần Thơ hiện còn cách ly tập trung 13 người. Hơn 670 trường hợp đã hoàn thành cách ly tập trung 14 ngày. 287 người cách ly tại nhà và cơ sở lưu trú.
Đà Nẵng ghi nhận 6 ca, trong đó 5 người đã xuất viện. Thành phố đang cách ly tập trung hơn 2.000 người; hơn 600 người theo dõi sức khỏe tại cơ sở y tế quận, huyện.
Hà Tĩnh hôm qua xây dựng một trung tâm cách ly ở xã Mỹ Lộc chỉ trong vòng 24 giờ. Ngày đầu tiên, trung tâm tiếp nhận cách ly hơn 20 người về từ Thái Lan và Lào.
Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Giang, Bắc Ninh... lập chốt kiểm soát, hạn chế người ra vào tỉnh, giảm nguy cơ lây lan ra cộng đồng.
Quảng Nam kiến nghị dừng giao thông đường sắt.
Nhiều tỉnh yêu cầu những người đến và đi qua vùng có dịch phải cách ly 14 ngày.
Khu vực cách ly đặc biệt, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Hà Nội. Ảnh: Ngọc Thành
6h ngày 8/4, Bộ Y tế ghi nhận thêm 2 ca nCoV, nâng tổng số ca nhiễm lên 251. Trong đó, 122 bệnh nhân đã được công bố khỏi bệnh. Các bệnh nhân còn lại đang được điều trị đa số ổn định.
Thùy An
7 nhóm nguy cơ lây nhiễm từ ổ dịch Bệnh viện Bạch Mai Chiều 29/3, tại hội nghị trực tuyến khẩn giữa Bộ Y tế với 300 điểm cầu với ngành y tế các tỉnh, thành phố từ Hà Tĩnh trở ra các đại biểu họp bàn tìm biện pháp cấp bách phòng chống dịch COVID-19 sau khi Bệnh viện Bạch Mai phát hiện tới hàng loạt ca mắc COVID-19. Bệnh viện Bạch Mai đang kiểm...
Ca sĩ Bích Tuyền: Đàm Vĩnh Hưng đòi Gerard Williams 15 triệu USD trước khi khởi kiện
Sự hết thời của 1 siêu sao: 2000 ngày không ai mời đóng phim, nhan sắc lẫn diễn xuất đều tụt dốc thảm hại
Sau video gây xôn xao, Hoài Lâm từ bỏ nghệ danh NS Hoài Linh đặt cho?
Hot: Song Joong Ki vừa lên chức bố lần 2!
Báo quốc tế ngợi ca vẻ đẹp hùng vĩ của Cao Bằng
1 Hoa hậu và chồng ca sĩ Vbiz xác nhận đã âm thầm đón con đầu lòng
Biết đứa thứ 5 là con gái, bố tôi bỏ mặc vợ đẻ trong trạm xá đến tận 26 năm mới quay lại
Cảnh tượng livestream hỗn loạn gây bức xúc của TikToker, YouTuber tại lễ tang con gái nuôi NS Kim Tiểu Long