Gamla Stan – khúc gỗ vàng Thụy Điển

Đến Stockholm mà chưa đảo qua Gamla Stan ít nhất một vòng, thì coi như chưa thực sự biết Stockholm. Bởi vì như mọi hệ tọa độ đều có điểm gốc, Gamla Stan chính là nơi khởi nguồn của Stockholm, thủ đô Thụy Điển.

Thế kỷ 13, lúc mà cái tên Stockholm còn chưa ra đời, chuyện kể rằng, để tìm địa điểm mới an toàn hơn thay cho thủ đô cũ đang bị kẻ thù đe dọa, các lãnh chúa đương thời đã thả trôi sông một khúc gỗ được nhét vàng vào ruột để đánh dấu. Trước khi khúc gỗ quý “đào tẩu” ra biển Baltic, một hòn đảo nhỏ đã kịp thời chặn nó lại.

Hồ tắm và đền thờ La Mã 2000 năm tuổi ở thành phố Bath nước Anh

Hòn đảo ban đầu đó, chỉ vỏn vẹn 0,3 cây số vuông, chính là điểm bắt đầu của thành Stockholm rộng đến 188 cây số vuông ngày nay. Tuy chỉ là truyền thuyết, nhưng người dân Thụy Điển ghi lại bằng cách gọi tên thành phố là “Hòn đảo khúc gỗ” – tạm dịch, với từ “stock” mang nghĩa “khúc gỗ”, và từ “holm” nghĩa là “hòn đảo”.

Thành Stockholm dần mở rộng. Hòn đảo nhỏ thuở ban đầu vẫn còn đó, nhưng đã được mang một tên gọi khác: Gamla Stan – Phố cổ. Trong nhịp điệu hối hả của một Stockholm hiện đại, thì phố cổ Gamla Stan ngày nay giữ vai trò quả tim của thành phố, với danh tiếng là một trong những đô thị Trung cổ được bảo tồn tốt nhất châu Âu.

Nhiều công trình lịch sử

Như nhiều đô thị cổ khác của châu Âu, Gamla Stan cũng trải qua nhiều trận hỏa hoạn lớn. Thế nhưng nơi đây vẫn còn lưu giữ rất nhiều công trình lịch sử như Bảo tàng Nobel, cung điện Hoàng gia, nơi ngày nay vừa là nơi ở của hoàng tộc Thụy Điển, vừa là địa chỉ của bảo tàng mở cửa đón khách tham quan. Gần sát bên cung điện Hoàng gia là giáo đường Storkyrkan, ngôi giáo đường cổ nhất phố cổ, và dĩ nhiên cũng xưa nhất Stockholm.

Khám phá vườn địa đàng dưới chân non thiêng Yên Tử

Ở đây đừng quên ghé thăm nhà thờ Riddarholmen. Ngoài chiếc tháp chuông có thiết kế độc đáo gần như rỗng ruột, đây còn là nơi chôn cất chính thức của nhiều đời vua và hoàng tộc Thụy Điển từ năm 1290 đến tận 1950. Một mảng tường trang trọng của gian chính được trang trí bằng hàng loạt các tấm khiên có vẽ phù điêu của những nhà quý tộc được phong tước hiệp sĩ bởi triều đình Thụy Điển trong suốt hàng trăm năm, trong đó chúng tôi thấy có cả các chính khách ngoại quốc từ Thái Lan, Nhật Bản, hoặc một số vĩ nhân thế giới như ngài Nelson Mandela. Bạn cũng đừng quên mua vài hộp kẹo “cung đình” bán tại đây về làm quà tặng.

Hãy thả cho mình “đi lạc” trong những con phố lát đá nhỏ hẹp cổ xưa của Gamla Stan, chốc chốc bạn sẽ trầm trồ khi phát hiện sau những khúc quanh là một quảng trường nho nhỏ nào đó, kiều diễm với những hiệu buôn cổ xưa, mặt tiền theo lối Baroque hoặc Gothic, vây quanh cái tâm là một đài phun nước hay một bức tượng đồng.

Có thể dòng khách du lịch sẽ đưa bạn tới cái chỗ “tâm điểm của tâm điểm”, là quảng trường Stortorget, trung tâm của Gamla Stan. Bạn có thể mua vé vào tham quan Bảo tàng Nobel ở đây nếu muốn. Còn tôi, buổi chiều hôm đó đã chọn ngồi ngoài trời ở rìa một quán cà phê xinh xắn nhất quảng trường, quấn chiếc chăn ấm áp mà quán để sẵn trên ghế và “ôm vào vòng tay” một tách ca cao nóng hổi trong cái lạnh, quan sát đám đông du khách hạnh phúc, hào hứng ngoài kia. Nhưng chú ý, quảng trường này khi xưa đã từng đẫm máu vì những cuộc giao tranh quyết liệt. Biết được lịch sử, bạn sẽ cảm thấy nơi mình đến càng thêm ý nghĩa.

Điểm mua sắm thú vị

Hoặc khi dư dả thời gian, bạn có thể ghé một nhà sách ở đấy. Nhà sách mà ai đi qua cũng ít nhất một lần ghé nhìn vì những quyển sách, mô hình của các tác phẩm nổi tiếng thế giới được trưng bày ngay các ô cửa kính thật to ngay mặt tiền. Nào là Star Wars, nào là Tintin, nào là Pippi Tất Dài (Pippi Longstocking) khiến bao thế hệ mê mệt.

Gamla Stan cũng là nơi cho các quý bà quý cô “tận hưởng” một nền thời trang Bắc Âu sang trọng lịch lãm. Chỉ cần vài bước chân, những cửa hiệu thời trang sẽ hiện ra, kiêu kỳ, lịch lãm và sang trọng khiến những du khách đến từ châu Á như tôi không thể rời mắt. Để rồi cuối cùng cũng phải thử, và mua một vài món gì đấy cho thỏa lòng.

Để đi hết từng ngóc ngách của Gamla Stan chắc cũng mất hơn một tuần. Nhưng với du khách có quỹ thời gian eo hẹp thì một ngày ở đây cũng đủ để nhớ và luôn mong được quay lại chốn này.