F-22 – tiêm kích ‘tai mắt’ của Mỹ trên chiến trường Syria
Tiêm kích tàng hình F-22 được Mỹ sử dụng như một hệ thống cảnh báo sớm, giúp máy bay liên quân sống sót trên chiến trường Syria.
Nhờ trang bị công nghệ tàng hình và cảm biến mạnh, tiêm kích F-22 có tầm quan trọng ngày càng lớn trong hoạt động của không quân Mỹ trên bầu trời Syria và Iraq, với vai trò là “tai mắt” trên không thay vì chiến đấu trực tiếp, theo Aviationist.
“Chúng tôi hoạt động thường xuyên ở Iraq và Syria. Cảm biến tối tân và công nghệ tàng hình của F-22 cho phép giám sát chặt chẽ các vụ phóng tên lửa, cũng như những chuyến xuất kích của máy bay không thuộc liên quân. Nhờ F-22 mà chúng tôi không sợ bị phát hiện trước khi chuyển thông tin này cho đồng minh”, một sĩ quan thuộc Không đoàn viễn chinh số 308 cho biết.
Chuyên gia quân sự David Cenciotti cho rằng phi công F-22 sẽ tận dụng các cảm biến tối tân như radar mảng pha quét điện tử chủ động (AESA) để thu thập thông tin có giá trị về đội hình chiến đấu của đối phương. Sau đó, họ chia sẻ thông tin này cho chiến đấu cơ, máy bay cảnh báo sớm đồng minh, trong khi hộ tống các máy bay liên quân tới mục tiêu.
Tiêm kích F-22 tuần tra trên không phận Iraq. Ảnh: Business Insider.
Tiêm kích F-22 thường bay phía trên phi cơ thông thường và thấp hơn máy bay do thám. Cặp đôi F-22 và máy bay cảnh báo sớm E-3 có thể phát hiện, theo dõi máy bay lạ, đồng thời điều phối tiêm kích liên quân để tránh xảy ra va chạm.
Trong cuộc tấn công bằng tên lửa Tomahawk của Mỹ vào Syria hồi tháng 4, nhiều tiêm kích F-22 được triển khai đến không phận Syria. Chúng liên tục hoán đổi vị trí, bảo đảm luôn có máy bay cảnh giới trên không. Với những nhiệm vụ kiểu này, F-22 được trọng dụng bởi nó là chiến đấu cơ duy nhất có thể sống sót trong khu vực xuất hiện vũ khí chống tiếp cận/chống xâm nhập khu vực (A2AD).
Video đang HOT
“Máy bay liên quân có khả năng bị hệ thống tên lửa phòng không Nga phát hiện, khí tài duy nhất chúng tôi có thể triển khai ở đó là F-22. Các chỉ huy sau đó mới quyết định điều chiến đấu cơ thế hệ 4 như F-16 đến tham chiến”, chuẩn tướng Charles Corcoran, chỉ huy Không đoàn viễn chinh số 308, khẳng định.
Trong bối cảnh chiến dịch không kích chống IS của Mỹ diễn ra với cường độ mạnh hơn trong những tháng gần đây, có thể Mỹ sẽ triển khai thêm nhiều F-22 đến Trung Đông. Dù được thiết kế với vai trò chiếm ưu thế trên không, F-22 đang phô diễn khả năng tuyệt vời ở vai trò mới, giúp các máy bay khác có khả năng sống sót cao hơn ở không phận đầy thử thách như Syria và Iraq, chuyên gia Cenciotti nhận định.
Duy Sơn
Theo VNE
3 rào cản ngăn Mỹ hồi sinh tiêm kích tàng hình F-22
Công nghệ được bảo mật nghiêm ngặt, hệ thống lỗi thời và bộ khung lạc hậu là những nguyên nhân khiến Mỹ dừng sản xuất F-22 mãi mãi.
Tướng Hawk Carlisle, tư lệnh tác chiến không quân Mỹ, mới đây hối thúc Lầu Năm Góc nối lại chương trình sản xuất tiêm kích tàng hình F-22 Raptor để giúp Mỹ giữ vững ưu thế trên không trước các đối thủ tiềm tàng, trong bối cảnh dự án tiêm kích đa nhiệm F-35 liên tục gặp vấn đề. Tuy nhiên, việc tiếp tục sản xuất F-22 sẽ không hề dễ dàng với Mỹ bởi những rào cản lớn về công nghệ, theo National Interest.
Công nghệ chế tạo bị giấu kín
F-22 được đ.ánh giá là tiêm kích tốt nhất Mỹ từng chế tạo, với sự kết hợp độc đáo giữa công nghệ tàng hình, tốc độ, khả năng cơ động và các hệ thống cảm biến. Tuy nhiên, dự án đắt đỏ này đã bị ngừng sản xuất khi mới chỉ chế tạo được 187 tiêm kích F-22, chưa đáp ứng một nửa nhu cầu tối thiểu gồm 381 chiếc của không quân.
Tập đoàn Lockheed Martin và không quân Mỹ đã làm tất cả để bảo mật công nghệ chế tạo tiêm kích F-22. Nhưng chính điều này lại làm phát sinh nhiều vấn đề trong quá trình bảo dưỡng, khi các kỹ sư phải vật lộn để sửa chữa các chiến đấu cơ bị hỏng.
Tiêm kích F-22 rất khó bảo dưỡng. Ảnh: National Interest.
Một quan chức không quân cho biết trong một đợt bảo dưỡng, các kỹ sư cần chế tạo mới một bộ phận đặc biệt để thay thế chi tiết bị hỏng hóc trên F-22. Họ tìm đến nơi cất công cụ và tài liệu hướng dẫn chế tạo bộ phận này, nhưng bên trong hoàn toàn trống rỗng, bởi tất cả đã được bảo mật và cất giấu quá chặt chẽ.
Việc này lặp lại vài lần, tới nay vẫn chưa được giải quyết. Vấn đề mấu chốt là ngay cả khi không quân Mỹ muốn, họ cũng không thể tái khởi động dây chuyền sản xuất F-22 nếu phải bỏ ra ngân sách và thời gian quá lớn.
Hệ thống điện tử lạc hậu
Thiết bị điện tử của F-22 bị coi là lạc hậu, trước cả khi nó đi vào vận hành hồi tháng tháng 12/2005. Chiến đấu cơ hiện đại nhất trong biên chế không quân Mỹ này vẫn sử dụng hệ thống máy tính ra đời từ đầu thập niên 1980.
Bộ vi xử lý trung tâm trong hệ thống máy tính trên F-22 chỉ chạy ở tốc độ 25 MHz do mất quá nhiều thời gian từ giai đoạn thiết kế sang sản xuất. Phần mềm của F-22 chạy rất chậm và khó nâng cấp, khiến việc tích hợp các tên lửa AIM-9X và AIM-120D gặp nhiều khó khăn.
Hệ thống điện tử của F-22 cần được nâng cấp hoàn toàn mới trước khi tái khôi phục dây chuyền sản xuất. Bộ vi xử lý và các bộ phận lỗi thời khác của nó đã không được chế tạo trong hàng chục năm, khiến không quân Mỹ phải nghiên cứu lại từ đầu nếu muốn sản xuất mới F-22. Việc tái sản xuất F-22 vì vậy sẽ rất tốn kém, trong bối cảnh ngân sách không quân Mỹ ngày càng eo hẹp.
Khung thân cũ kỹ
Khung thân cơ bản của F-22 sử dụng thiết kế từ thập niên 1980. Tiêm kích này đã trở nên lạc hậu bởi công nghệ tàng hình, động cơ phản lực, hệ thống điện tử và thiết kế khung thân máy bay đã có bước phát triển đáng kể so với thời điểm F-22 ra đời.
Nếu không quân Mỹ đầu tư hàng chục tỷ USD vào một máy bay, họ phải đảm bảo công nghệ đó sẽ vẫn đối phó được các mối đe dọa ra đời sau vài chục năm. Đến năm 2035, dòng F-22 sẽ phục vụ được 30 năm, hầu hết hệ thống của nó sẽ trở nên lạc hậu vô phương cứu vãn.
Khung thân máy bay đã trở nên cũ kỹ. Ảnh: Flickr.
Những lý do này khiến không quân Mỹ khó có thể tái khởi động dây chuyền sản xuất F-22. Bản thân chiến đấu cơ này có thể sẽ không đối phó được với các mối đe dọa trong thập niên 2030, đặc biệt khi tiêm kích tàng hình PAK-FA của Nga và J-20 của Trung Quốc được biên chế.
Thay vào hồi sinh F-22, Mỹ đã bắt tay vào việc chế tạo tiêm kích thế hệ mới có tên mã F-X. Dù không biết dự án này sẽ tiêu tốn bao nhiêu thời gian, chắc chắn nó được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa trong tương lai, chuyên gia quốc phòng Dave Majumdar nhận định.
Duy Sơn
Theo VNE
Trump cuối cùng cũng có thắng lợi lớn đầu tiên kể từ khi nhậm chức Việc một phần sắc lệnh cấm nhập cảnh của Trump được khôi phục là thắng lợi pháp lý đầu tiên đối với Tổng thống Mỹ từ khi nhậm chức. Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Nation. Tòa án Tối cao Mỹ ngày 26.6 đồng ý xem xét vụ kiện liên quan đến sắc lệnh nhập cảnh sửa đổi của Tổng thống Donald Trump...
