EU tăng gấp đôi vùng phát thải thấp, ô tô cũ ít cơ hội ra đường

Các khu vực phát thải thấp (LEZ), hiện được áp dụng tại 320 thành phố ở châu Âu, đang tăng lên nhanh chóng.

Không khí ô nhiễm là mối đe dọa môi trường lớn nhất đối với sức khỏe con người. Ảnh: PA

Theo một nghiên cứu mới dựa trên dữ liệu của Liên minh châu Âu (EU), số vùng không khí sạch trên toàn lục địa này đã tăng 40% kể từ năm 2019, khiến các phương tiện cũ và thải khí ô nhiễm nhiều hơn hiếm có cơ hội ra.

LEZ đã được giới thiệu tại 320 thành phố châu Âu và dự kiến sẽ tăng lên 507 thành phố vào năm 2025.

Tất cả 10 thành phố du lịch nổi tiếng nhất châu Âu đều hạn chế xe chạy bằng xăng và dầu diesel. Trong vòng ba năm tới, các LEZ – trong đó có London, Paris và Brussels – sẽ áp dụng những quy định quản lý xe cũ và gây ô nhiễm chặt chẽ hơn nữa.

Ông Oliver Lord, người đứng đầu “Chiến dịch các thành phố sạch” của Anh – đơn vị thực hiện nghiên cứu – cho biết kết quả cho thấy các thành phố áp dụng LEZ như Bristol, Birmingham và London đã đi đúng hướng.

Ông nói: “Vùng không khí sạch là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để giải quyết vấn nạn ô nhiễm không khí. Chúng ta nên hoan nghênh các nhà lãnh đạo thành phố đã đưa ra quyết định cứng rắn để chúng ta có thể thay đổi chất lượng không khí và loại bỏ ô tô gây ô nhiễm”.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ô nhiễm không khí là một nguy cơ khẩn cấp đối ới sức khỏe cộng đồng, khi gây ra hơn 300.000 ca tử vong sớm mỗi năm ở EU. Không khí độc hại được cho là làm giảm gần hai năm của tuổi thọ trung bình toàn cầu, biến nó trở thành mối đe dọa môi trường lớn nhất đối với sức khỏe con người.

Và LEZ đã được chứng minh là biện pháp đối phó hiệu quả. Ở Madrid, nồng độ khí NO2 đã giảm 32% sau khi áp dụng mô hình LEZ năm 2018.

Bà Jemima Hartshorn, người sáng lập tổ chức Mums for Lungs, nói với Guardian: “Chúng ta đã thấy LEZ giảm thiểu ô nhiễm không khí hiệu quả như thế nào tại London, với 20% khí NO2 kể từ khi áp dụng”.

Hiện Italy đứng đầu về số lượng LEZ ở châu Âu với 172 vùng, xếp sau đó 78 vùng ở Đức, 17 vùng ở Anh, 14 vùng ở Hà Lan và 8 vùng ở Pháp.

Tại khu vực Trung và Đông Âu có rất ít LEZ, nhưng Ba Lan và Bulgaria sẽ mở thêm khu vực này trong những tháng tới.

Nghiên cứu mới của “Chiến dịch các thành phố sạch” khẳng định hiện tại chính là thời điểm để đẩy mạnh hành động bằng cách chuyển sang các khu vực không phát thải (ZEZ), ngay trước thềm kế hoạch cấm xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch mới ở EU vào năm 2035 và tại Anh vào năm 2030. Theo đó, có tới 35 ZEZ đã được lên kế hoạch triển khai ở châu Âu vào năm 2030.