EU siết kiểm soát xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng
Ủy ban châu Âu hướng đến kiểm soát xuất khẩu hàng hóa “ lưỡng dụng” được chỉ định có thể có ứng dụng quân sự.
Các nhân viên đang lắp ráp công cụ bán dẫn của công ty ASML ở Veldhoven, Hà Lan. Ảnh: Reuters
Theo hãng tin Reuters ngày 20/6, Ủy ban châu Âu có kế hoạch đề xuất các biện pháp trong năm nay để giải quyết các rủi ro an ninh do đầu tư ra nước ngoài gây ra cũng như tăng cường kiểm soát xuất khẩu đối với hàng hóa dùng cho cả mục đích dân sự và quân sự, đồng thời chú ý đến các đối thủ cạnh tranh như Trung Quốc.
Trong một tài liệu có tựa đề “Chiến lược An ninh Kinh tế châu Âu”, Ủy ban châu Âu đưa ra quan điểm về cách EU có thể làm cho nền kinh tế của mình trở nên mạnh mẽ hơn và xác định các rủi ro mới nổi.
Tài liệu nêu rõ những rủi ro này có thể đến từ xuất khẩu và đầu tư qua đó rò rỉ bí quyết cho các đối thủ nước ngoài trong một “loạt công nghệ có ý nghĩa quân sự”, với điện toán lượng tử, trí tuệ nhân tạo, 6G, công nghệ sinh học và người máy là ví dụ.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu sẽ trình bày “báo cáo” trên trước các nghị sĩ EU và các quốc gia thành viên, nơi các nhà lãnh đạo của họ sẽ thảo luận về quan hệ với Trung Quốc tại Brussels vào tuần tới.
Tài liệu không nêu tên Trung Quốc, nhưng nhấn mạnh việc hợp tác với các quốc gia có chung mối quan tâm với EU và sử dụng cụm từ “ giảm thiểu rủi ro”, một chính sách giảm sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc.
Video đang HOT
Ủy ban châu Âu cũng có kế hoạch đưa ra một danh sách khác với các thành viên EU về các công nghệ quan trọng đối với an ninh kinh tế, cũng như chú ý đến đầu tư trong nước và có thể đề xuất sửa đổi cơ chế sàng lọc đầu tư trước cuối năm 2023.
Tài liệu của Ủy ban châu Âu cho biết EU sẽ tập trung vào các rủi ro đối với chuỗi cung ứng, bao gồm năng lượng và cơ sở hạ tầng quan trọng, chẳng hạn như mạng viễn thông, cũng như chống lại sự ép buộc kinh tế và rò rỉ công nghệ hàng đầu.
Tuy nhiên, Ủy ban châu Âu sẽ cần phải hành động thận trọng vì việc cấp giấy phép xuất khẩu và cân nhắc các lợi ích an ninh là năng lực quốc gia mà các chính phủ EU sẽ muốn duy trì.
Một kế hoạch của Hà Lan nhằm ngăn chặn hiệu quả các công ty Trung Quốc mua các công cụ sản xuất chất bán dẫn tiên tiến nhất của tập đoàn ASML là một trường hợp điển hình
Một nhà ngoại giao EU cho biết: “Các quốc gia thành viên EU chưa sẵn sàng chuyển giao toàn bộ các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhưng chúng ta có thể sẽ thấy điều gì đó nhiều hơn nữa trên con đường hợp tác lớn hơn”.
Trung Quốc vẫn chưa chấp thuận khôi phục liên lạc quân sự với Mỹ
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã kết thúc chuyến thăm Trung Quốc kéo dài 2 ngày trong đó ông và Chủ tịch Tập Cận Bình cam kết ổn định mối quan hệ Washington-Bắc Kinh.
Nhưng Trung Quốc đã khước từ đề nghị của Mỹ về khôi phục liên lạc giữa quân đội hai nước để giảm thiểu rủi ro hiểu nhầm.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (giữa) tiếp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (thứ 2, trái) tại Bắc Kinh, ngày 19/6. Ảnh: THX/TTXVN
Ngoại trưởng Blinken cho biết ông "nhiều lần" nêu vấn đề liên lạc quân sự nhưng phía Trung Quốc đã từ chối. Theo hãng thông tấn AP (Mỹ), Tổng thống Joe Biden và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin trong vài tháng qua đã thường xuyên kêu gọi Trung Quốc thiết lập lại các kênh liên lạc quân sự.
Lý do Trung Quốc dừng liên lạc quân sự?
Trung Quốc đã đình chỉ liên lạc thường xuyên với quân đội Mỹ từ tháng 8/2022 sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đó Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan (Trung Quốc). Tuy nhiên, vấn đề đã tồn tại ngay cả trước chuyến thăm của bà Pelosi. Mỹ cho biết kể từ năm 2021, Trung Quốc đã từ chối hoặc không hồi đáp hơn một chục yêu cầu từ Lầu Năm Góc về các cuộc đối thoại cấp cao.
Mỹ muốn khôi phục liên lạc quân sự
Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác lo ngại về viễn cảnh xảy ra tai nạn vượt ngoài tầm kiểm soát giữa quân đội nước này và TrungQuốc.
Washington muốn tránh một sự cố như năm 2001, khi máy bay trinh thám EP-3 của Hải quân Mỹ và chiến đấu cơ Trung Quốc va chạm trên không trung ngoài khơi đảo Hải Nam của Trung Quốc. Vụ việc khiến phi công Trung Quốc tử vong trong khi EP-3 của Mỹ buộc phải hạ cánh khẩn cấp xuống đảo Hải Nam khi chưa được Trung Quốc cho phép.
Ông Li Nan tại Đại học Quốc gia Singapore cho biết: "Điều quan trọng nhất đối với phía Mỹ là tránh những tai nạn như vậy".
Điều khiến Trung Quốc nói không
Việc Trung Quốc từ chối khởi động lại liên lạc quân sự liên quan đến lệnh trừng phạt do Washington áp đặt. Năm 2018, Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt vào năm 2018 với ông Lý Thượng Phúc - nay là Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc. Vào thời điểm đó, ông Lý Thượng Phúc tham gia vào việc Trung Quốc mua máy bay chiến đấu và tên lửa phòng không từ Nga.
Trong cuộc họp báo ngày 19/6, Yang Tao, một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tuyên bố: "Phía Mỹ chắc chắn nhận thức được lý do tại sao có khó khăn trong trao đổi quân đội với quân đội. Một trong những lý do là các biện pháp trừng phạt đơn phương đối với Trung Quốc. Trước tiên, họ cần loại bỏ các trở ngại và tạo điều kiện cho hợp tác quân đội với quân đội".
Bộ trưởng Quốc phòng Lý Thượng Phúc vào đầu tháng 6 đã từ chối lời mời trao đổi với người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin bên lề một diễn đàn quốc phòng ở Singapore. Hai quan chức đã bắt tay trước khi ngồi xuống cùng bàn, một cử chỉ ông Austin cho là chưa đủ. Ông nói: "Một cái bắt tay thân mật trong bữa tối không thể thay thế cho cam kết thực chất".
Washington nói rằng các biện pháp trừng phạt không ngăn ông Lý Thượng Phúc tham gia cuộc gặp với các quan chức Mỹ. Nhưng ông Li Nan tại Đại học Quốc gia Singapore nhận định: "Bạn áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một người và sau đó cũng muốn đối thoại với chính người đó. Từ quan điểm của Trung Quốc, điều đó chẳng có ý nghĩa gì cả".
Ông Paul Haenle, một quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia trong chính quyền các cựu Tổng thống George W. Bush và Barack Obama, nhận định Mỹ và Trung Quốc đang nói chuyện về những chủ đề khác nhau nhưng lại tin rằng đang nói về cùng một điều. Ông đánh giá: "Ở cấp cao nhất, vẫn chưa đạt được thỏa thuận... về cách thức hai cường quốc nên tương tác với nhau và tôi cho rằng điều đó sẽ gây khó khăn cho hai bên trong tương lai".
Nga, Cuba tăng cường hợp tác song phương trong nhiều lĩnh vực Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Cuba Manuel Marrero ngày 14/6 đã cam kết tăng cường hợp tác song phương. Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Thủ tướng Cuba Manuel Marrero tại cuộc gặp ở Moskva ngày 14/6/2023. Ảnh: AFP/TTXVN Trong cuộc gặp với ông Marrero ở Điện Kremlin, Tổng thống Putin cho biết "không cần phải nhấn mạnh bản...