EU nhất trí 5 nguyên tắc cốt lõi cho các cuộc đàm phán hòa bình ở Ukraine

Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất năm nguyên tắc cốt lõi cho các cuộc đàm phán hòa bình ở Ukraine, nhấn mạnh quyền tự quyết của Kiev và sự tham gia của châu Âu.

Liên quan đến kế hoạch hỗ trợ Ukraine trong bối cảnh xung đột vẫn diễn biến căng thẳng, phần lớn lãnh đạo các quốc gia thành viên EU đã bày tỏ quyết tâm thúc đẩy kế hoạch viện trợ. Ảnh: AA/TTXVN

Hãng thông tấn độc lập UNIAN (Ukraine) ngày 8/3 đưa tin, tại cuộc họp không chính thức của Hội đồng châu Âu (EC) diễn ra tại Brussels, các nhà lãnh đạo quốc gia và chính phủ thuộc Liên minh châu Âu (EU) đã đạt được đồng thuận về 5 nguyên tắc quan trọng làm nền tảng cho các cuộc đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Năm nguyên tắc nền tảng

Trước bối cảnh xuất hiện động lực mới cho các cuộc đàm phán hướng đến một nền hòa bình toàn diện, công bằng và lâu dài, các nhà lãnh đạo EU đã nhấn mạnh tầm quan trọng của năm nguyên tắc cốt lõi:

Thứ nhất, không thể có cuộc đàm phán nào về Ukraine nếu không có Kiev tham gia. Điều này khẳng định quyền tự quyết của Ukraine trong tiến trình hòa bình.

Thứ hai, không thể có cuộc đàm phán nào gây ảnh hưởng đến an ninh châu Âu mà không có sự tham gia của châu Âu. Các nhà lãnh đạo EU nhấn mạnh mối liên hệ chặt chẽ giữa an ninh của Ukraine, châu Âu, khu vực xuyên Đại Tây Dương và toàn cầu.

Thứ ba, bất kỳ lệnh ngừng bắ.n hay đình chiến nào chỉ có thể diễn ra nếu nó là một phần của tiến trình dẫn đến một thỏa thuận hòa bình toàn diện, tránh tình trạng xung đột tạm dừng rồi tái diễn.

Thứ tư, mọi thỏa thuận đạt được phải được hỗ trợ bởi các bảo đảm an ninh đáng tin cậy cho Ukraine, nhằm ngăn chặn khả năng Kiev bị tấ.n côn.g trong tương lai.

Thứ năm, cộng đồng quốc tế phải tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
Kết luận của cuộc họp trên nêu rõ: “Để đạt được ‘hòa bình thông qua sức mạnh’, Ukraine cần phải ở vị thế mạnh nhất có thể, với năng lực quân sự và quốc phòng mạnh mẽ của riêng mình là thành phần thiết yếu”. Điều này phản ánh quan điểm rằng một Ukraine mạnh sẽ có vị thế tốt hơn tại bàn đàm phán.

EC cũng lưu ý rằng các yếu tố này phải được tính đến trước, trong và sau các cuộc đàm phán chấm dứt giao tranh, đảm bảo tính bền vững của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trong tương lai.

Cam kết hỗ trợ toàn diện từ EU

Bên cạnh đó, EU tái khẳng định cam kết phối hợp với các đối tác và đồng minh có cùng chí hướng trong việc tăng cường hỗ trợ toàn diện cho Ukraine trên nhiều phương diện bao gồm chính trị, tài chính, kinh tế, nhân đạo, quân sự và ngoại giao. Đồng thời, liên minh này cũng sẽ tiếp tục gây sức ép lên Nga thông qua các lệnh trừng phạt mới và tăng cường áp dụng các biện pháp hiện có.

Đáng chú ý, EU đã công bố kế hoạch hỗ trợ tài chính đáng kể cho Ukraine trong năm 2025, với tổng giá trị lên đến 30,6 tỷ euro, trong đó: 12,5 tỷ euro sẽ được giải ngân thông qua sáng kiến “Cơ sở Ukraine” và 18,1 tỷ euro sẽ được cung cấp thông qua sáng kiến G7 ERA (nguồn tiề.n này có được từ các tài sản của Nga bị đóng băng).

Ngoài hỗ trợ tài chính, EC cũng đã rà soát công tác cung cấp hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Các nhà lãnh đạo EU đã bày tỏ sự sẵn sàng tăng cường nỗ lực nhằm đáp ứng các nhu cầu quân sự và quốc phòng cấp bách của Ukraine, đặc biệt trong các vấn đề: Hệ thống phòng không, đạn dược và tên lửa, đào tạo và trang thiết bị cho các lữ đoàn Ukraine, các nhu cầu quân sự khác

EC cũng đã kêu gọi Ủy ban châu Âu nhanh chóng triển khai các sáng kiến, đặc biệt là những đề xuất của Phó Chủ tịch Uỷ ban châu Âu kiêm Đại diện Cấp cao EU về Đối Ngoại Kaja Kallas, nhằm phối hợp hiệu quả hỗ trợ quân sự của EU cho Ukraine.

Quan điểm của Ukraine và Nga

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã trình bày với các nhà lãnh đạo EU về những bước đi cần thiết hướng tới hòa bình. Theo Tổng thống Zelensky, thiện chí của Nga có thể được chứng minh thông qua: Chấm dứt các cuộc tấ.n côn.g vào cơ sở hạ tầng năng lượng và dân sự khác, ngừng sử dụng tên lửa, bom và thiết bị bay không người lái tầm xa, chấm dứt các hoạt động quân sự ở Biển Đen.

Ông Zelensky cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng lòng tin cơ bản trong các cuộc đàm phán, đồng thời đề xuất việc trao trả tù binh có thể là một biện pháp hiệu quả để thiết lập nền tảng tin cậy ban đầu giữa hai bên.

Đán.h giá về đàm phán với Ukraine, hãng thông tấn TASS (Nga) dẫn lời Đại sứ Nga tại Anh Andrey Kelin cho biết Moskva sẵn sàng đối thoại về tương lai của Kiev, nhưng sẽ không chấp nhận lệnh ngừng bắ.n tạm thời. “Chúng tôi đã chuẩn bị đàm phán và nói chuyện. Chúng tôi có lập trường của mình”. ông Kelin nói, đồng thời nhấn mạnh rằng “chúng ta cần một cách tiếp cận rất nghiêm túc đối với vấn đề đó và một thỏa thuận rất nghiêm túc về an ninh ở châu Âu”.

Ông Kelin cũng bác bỏ ý tưởng về lệnh ngừng bắ.n tạm thời, vốn trước đó được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đưa ra hợp tác với Thủ tướng Anh Keir Starmer, cho rằng điều đó là “vô nghĩa” và “không thực tế”.