EU kiểm soát xuất khẩu vaccine Covid-19

Nguyễn Tiến08:00 30/01/2021

Ủy ban châu Âu bắt đầu kế hoạch giám sát xuất khẩu vaccine được sản xuất tại các quốc gia thành viên, làm dấy lên lo ngại về một “cuộc chiến vaccine”.

“Chúng tôi đã trả tiền cho các công ty và hy vọng họ sẽ giao hàng”, Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu Valdis Dombrovskis nói trong cuộc họp báo tại Brussels ngày 29/1.

“Biện pháp hôm nay được áp dụng với tính cấp thiết cao nhất. Mục đích của biện pháp là cung cấp cho chúng tôi sự minh bạch toàn diện và một công cụ đảm bảo nguồn cung vaccine nếu cần”.

Biện pháp kiểm soát xuất khẩu vaccine của EU dự kiến sẽ có hiệu lực tới cuối tháng 3 và chỉ áp dụng với các loại vaccine được mua trước đó theo thỏa thuận giữa các công ty dược phẩm và Ủy ban châu Âu.

EU bất đồng dữ dội với AstraZeneca trong tuần này, cáo buộc công ty dược phẩm vi phạm hợp đồng bằng cách trì hoãn giao hàng cho các nước trong khối song vẫn duy trì phân phối theo hợp đồng ký với Anh, nước đã quyết định rời khỏi EU.

Tuy nhiên, Ủy viên Y tế EU Stella Kyriakides khẳng định liên minh “không tự bảo vệ”, “không cạnh tranh hay chạy đua” với bất cứ quốc gia nào. Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu Dombrovskis nói các công ty khi thông báo đơn hàng xuất khẩu mới phải cung cấp thông tin về hàng hóa xuất khẩu, điểm đến, số lượng được ký trong vòng ba tháng trước khi kế hoạch giám sát xuất khẩu có hiệu lực.

Video đang HOT

Yêu cầu này buộc AstraZeneca cung cấp thông tin về việc liệu hãng dược phẩm này có ưu tiên chuyển vaccine cho Anh từ một trong hai nhà máy ở châu Âu được cho là gặp trục trặc trong khâu sản xuất.

Quyết định của EU có thể ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động xuất khẩu vaccine Covid-19 của Pfizer- BioNTech, sản phẩm do hãng dược phẩm Đức và Mỹ phối hợp phát triển và sản xuất.

Một nhân viên y tế cầm lọ chứa một liều vaccine Covid-19 của Pfizer-BioNTech. Ảnh: Reuters .

Trước đó, truyền thông tiết lộ nội dung thư của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel, trong đó viết rằng Liên minh châu Âu (EU) có thể sử dụng “các biện pháp khẩn cấp để đảm bảo sản xuất và cung cấp vaccine hiệu quả cho dân EU”.

Việc xuất khẩu vaccine sẽ cần tới giấy phép đặc biệt của EU và họ sẽ chỉ cấp phép sau khi đảm bảo các nhà sản xuất giao đủ liều cho những nước trong liên minh theo hợp đồng. Hai quan chức cho biết các nước nghèo và chương trình COVAX, cơ chế phân phối vaccine quốc tế do WHO đồng dẫn dắt, được miễn trừ và không cần xin giấy phép.

Tại hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Kinh tế Thế giới hôm 26/1 ở Davos, Thụy Sĩ, lãnh đạo các nước bất đồng về vấn đề phân phối vaccine. Chủ tịch Ủy ban EU Leyen lập luận rằng châu Âu “đầu tư hàng tỷ giúp phát triển những vaccine Covid-19 đầu tiên của thế giới”, nên các công ty phải có nghĩa vụ cung cấp hàng theo hợp đồng.

Covid-19 bùng phát hồi tháng 12/2019, xuất hiện tại 219 quốc gia và vùng lãnh thổ với hơn 102 triệu ca nhiễm, 2,2 triệu ca tử vong và hơn 74 triệu người đã bình phục. Châu Âu là một trong những khu vực chịu ảnh hưởng nặng từ đại dịch, với 4 quốc gia thành viên EU nằm trong nhóm 10 nước ghi nhận số ca nhiễm cao nhất thế giới là Pháp, Tây Ban Nha, Italy và Đức.

Pfizer chậm bàn giao vaccine, Italy cảnh báo hành động pháp lý

Ngày 19/1, ủy viên đặc biệt phụ trách ứng phó với COVID-19 của Italy Domenico Arcuricho cảnh báo nước này sẽ có hành động pháp lý nhằm vào hãng dược phẩm Pfizer của Mỹ liên quan đến việc chậm bàn giao vaccine ngừa COVID-19.

Vaccine ngừa COVID-19 của Pfizer/BioNTech. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo ông Arcuricho, việc bảo vệ sức khỏe người dân Italy không phải vấn đề có thể thương lượng. Quan chức này cho biết các bộ trưởng và lãnh đạo các vùng đã nhóm họp để cân nhắc biện pháp bảo vệ người dân nước này và nhất trí rằng có hành động pháp lý trong vài ngày tới đối với Pfizer.

Vaccine ngừa COVID-19 do hai hãng Pfizer và BioNTech phát triển trong một thời gian ngắn kỷ lục và đã được đưa vào sản xuất ngay sau khi được Liên minh châu Âu (EU) cấp phép vào cuối tháng 12/2020. Tuy nhiên, ngày 15/1 vừa qua, Pfizer cho biết việc vận chuyển vaccine sẽ bị trì hoãn trong vòng 3 - 4 tuần do tiến độ sản xuất tại nhà máy chính của hãng ở Bỉ. Sau đó, Pfizer và BioNTech thông báo sẽ rút ngắn thời gian chậm giao hàng xuống còn 1 tuần.

Việc trì hoãn này đã gây quan ngại cho các nước châu Âu, trong bối cảnh nhiều nước EU chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19 và Italy là quốc gia bị tác động mạnh nhất.

Theo ông Arcuri, 29% trong số vaccine đã cam kết không được chuyển đến Italy trong tuần này.

Theo thống kê của trang worldmeters.info, đến nay Italy đã ghi nhận 2.400.598 người mắc COVID-19, trong đó có 83.157 ca tử vong. Nước này đã chủng ngừa cho hơn 1,2 triệu người.

Cũng liên quan đến vaccine Pfizer/BioNTech, ngày 19/1, kết quả thử nghiệm trong phòng thí nghiệm được công bố cho thấy vaccine này có khả năng chống lại biến thể mới của virus SARS-CoV-2 xuất hiện ở Anh và hiện đã lây lan khắp thế giới.

Kết quả đáng khích lệ này dựa trên cơ sở phân tích mẫu máu của 16 người đã tiêm vaccine trong các cuộc thử nghiệm lâm sàng trước đó. Những người này được tiếp xúc với một virus nhân tạo, được gọi là virus mô phỏng, có bề mặt protein giống như biến thể được phát hiện tại Anh và 10 đột biến đặc trưng của biến thể này. Kết quả cho thấy kháng thể sản sinh trong máu của các tình nguyện viên đã vô hiệu hóa virus "giả" nói trên với mức độ hiệu quả tương tự như đối với virus SARS-CoV-2.

Tuần trước, Pfizer dẫn kết quả một nghiên cứu tương tự trong phòng thí nghiệm cho thấy vaccine có hiệu quả chống lại một đột biến quan trọng, được gọi là N501Y, được phát hiện ở cả hai biến thể mới có khả năng lây lan nhanh hơn của virus SARS-CoV-2 xuất hiện ở Anh và Nam Phi.

Bài học từ chiến dịch tiêm chủng thần tốc của Israel Trong hơn một tháng, Israel đã chủng ngừa Covid-19 cho hơn một triệu người, đạt tỷ lệ cao nhất thế giới. Chiến dịch tiêm chủng vaccine Covid-19 thần tốc của Israel là điều nhiều nước trên thế giới mong ước đạt được. Không những vậy, các số liệu sơ bộ về hiệu quả của vaccine ở Israel cũng đem lại những thông tin...