EU công bố gói viện trợ 235 triệu euro cho Syria

Nguyễn Tùng11:45 18/01/2025

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông – Bắc Phi, ngày 17/1, Ủy ban châu Âu (EC) đã công bố gói viện trợ 235 triệu euro của Liên minh châu Âu (EU) cho Syria và các nước láng giềng, trong chuyến thăm đầu tiên của một quan chức cấp cao EU tới quốc gia Trung Đông này kể từ khi Tổng thống Bashar Al-Assad bị lật đổ.

Người dân tại một khu chợ ở Hama, Syria. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu tại một họp báo ở thủ đô Damascus sau khi gặp nhà lãnh đạo mới của Syria Ahmed al-Sharaa, Ủy viên châu Âu về quản lý khủng hoảng và bình đẳng, bà Hadja Lahbib nhấn mạnh rằng nguồn tài trợ EU sẽ đóng góp vào việc cung cấp các nhu cầu cơ bản như nơi trú ẩn, thực phẩm, nước sạch, vệ sinh, chăm sóc sức khỏe, giáo dục và các trường hợp khẩn cấp khác.

Quan chức EU bày tỏ tin tưởng vào chính quyền chuyển tiếp Syria trong việc đảm bảo quyền tiếp cận không hạn chế và an toàn cho các nhân viên cứu trợ nhân đạo tới mọi khu vực của Syria, bao gồm cả những nơi khó tiếp cận và bị ảnh hưởng bởi xung đột ở miền Đông. Bà Lahbib nói thêm: “Chúng ta đang ở bước ngoặt và các quyết định sẽ được đưa ra trong những ngày và tháng tới sẽ rất quan trọng”.

Cuộc thảo luận của bà Lahbib cũng thảo luận tương lai của các lệnh trừng phạt kinh tế toàn diện mà khối 27 quốc gia này áp đặt đối với Syria. Bà Lahbib bày tỏ mong muốn được thấy “một tương lai tươi sáng cho Syria”, đồng thời hối thúc việc tuân thủ luật pháp, đảm bảo quyền con người và quyền của phụ nữ.

Chính phủ chuyển tiếp Syria đã vận động hành lang để Mỹ và EU dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, nhưng một số chính phủ châu Âu vẫn còn do dự và muốn có thời gian để xem chính quyền mới ở Syria thực hiện quyền lực của mình như thế nào.

Video đang HOT

Chuyến công du Syria của bà Lahbib diễn ra hai tuần sau khi các Bộ trưởng Ngoại giao Pháp và Đức đến thăm quốc gia Trung Đông này, kêu gọi một cuộc chuyển giao hòa bình, toàn diện, trong bối cảnh một loạt động thái ngoại giao của các quốc gia tìm cách hợp tác với chính quyền mới ở Syria.

Theo kế hoạch, các Bộ trưởng Ngoại giao EU dự kiến sẽ thảo luận về các đề xuất nới lỏng một số biện pháp đối với Syria tại một cuộc họp ở Brussels vào ngày 27/1 tới.

Tương lai Syria đối mặt với 'bài toán khó'

Sự kiện Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị phe đối lập lật đổ, một mặt được cho có thể chấm dứt tình trạng rối ren xung đột kéo dài, nhưng mặt khác cũng đẩy quốc gia Trung Đông này tới một tương lai bất định.

Người tị nạn Syria trở về nhà từ Thổ Nhĩ Kỳ tại cửa khẩu Cilvegozu ở tỉnh Hatay, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 18/12/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Phe đối lập do nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS) đứng đầu đã thành lập một chính phủ lâm thời dưới sự điều hành của Thủ tướng tạm quyền Mohammad Al-Bachir, nhằm duy trì hoạt động của các cơ quan nhà nước và dẫn dắt tiến trình chuyển tiếp chính trị. Thủ tướng lâm thời Mohammad Al-Bachir cam kết đảm bảo quyền của tất cả các cộng đồng, nhóm tôn giáo và sắc tộc khác nhau nhằm xây dựng một xã hội hòa nhập và đoàn kết. Quá trình chuyển giao quyền lực có thể kéo dài từ 18 tháng đến 4 năm, sau đó sẽ tiến tới bầu cử tự do.

Trả lời phỏng vấn với phóng viên TTXVN tại Israel, giáo sư Nir Boms - Chủ tịch Diễn đàn Nghiên cứu Syria, thuộc Trung tâm Moshe Dayan về Trung Đông và châu Phi của Đại học Tel Aviv - cho rằng tương lai của Syria là một trong những câu hỏi phức tạp nhất trong bối cảnh khu vực Trung Đông hiện nay. Việc xây dựng một nhà nước Syria hòa bình, ổn định và phát triển có thành công hay không sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có sự ổn định nội bộ, quan hệ khu vực và vai trò của các cơ quan quốc tế.

Giáo sư Boms nhận định: "Syria đang trong giai đoạn chuyển tiếp. Trước mắt có hai khả năng, một là Syria sẽ xây dựng mô hình quốc gia tôn trọng các nhóm sắc tộc, hai là sẽ quay lại tình trạng xung đột nội bộ".

Hơn một thập kỷ xung đột tàn phá đã làm thay đổi đáng kể cấu trúc dân số nước này, với khoảng 30% dân số phải tị nạn ra nước ngoài và một con số tương tự phải di tán trong nước. Đặc biệt, tương quan giữa người theo dòng Hồi giáo Sunni và Shiite tại Syria có sự biến đổi sâu sắc. Trước xung đột, Syria là một quốc gia với khoảng 23 triệu dân, trong đó người Alawite - một nhánh của dòng Hồi giáo Shiite chiếm 12% dân số, đóng vai trò là lực lượng chính điều hành đất nước, trong khi người Sunni lại chiếm đa số. Hiện người Sunni quay lại kiểm soát chính quyền, khiến các nhóm thiểu số như người Alawite và người Kurd cảm thấy lo ngại không còn được bảo vệ như trước đây. Đặc biệt, người Kurd còn phải đối mặt với các kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỳ liên quan đến tương lai của họ.

Sau khi chính quyền của ông Assad bị lật đổ, các cuộc giao tranh tiếp diễn giữa các nhóm vũ trang khác nhau, đặc biệt ở khu vực phía Bắc và Tây Bắc Syria. Các phe nhóm mở rộng lãnh thổ, chiếm nhiều khu vực trước đây do quân đội chính phủ kiểm soát. Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), với nòng cốt là các thành viên người Kurd, kiểm soát nhiều lãnh thổ tại miền Đông Syria, đặc biệt là khu vực bờ Tây sông Euphrates. Quân đội Quốc gia Syria (SNA) chiếm các vùng lãnh thổ ở miền Bắc Syria, gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện SDF và SNA vẫn chưa đưa ra tuyên bố có hợp tác với Chính phủ lâm thời hay không, đồng thời vẫn tiếp tục giao tranh tại khu vực đập Tishrin.

Ngoài ra, một số khu vực từng do quân đội chính phủ Syria kiểm soát hiện chưa có lực lượng nào quản lý rõ ràng, dẫn đến tình trạng hỗn loạn và tranh giành quyền lực giữa các nhóm vũ trang. Xung đột kéo dài đang gây ra thảm họa nhân đạo nghiêm trọng, với hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa và cần hỗ trợ khẩn cấp. Việc chính quyền của ông Assad bị lật đổ cũng tạo ra làn sóng người tị nạn trở về nước, đặt ra thách thức lớn cho công tác tái thiết và ổn định xã hội.

Bên cạnh các vấn đề nội bộ, tương lai của Syria còn đối mặt với sự ảnh hưởng của các lực lượng bên ngoài. Chính phủ lâm thời Syria đã bắt đầu thiết lập quan hệ với cộng đồng quốc tế, thảo luận với chế độ cũ về tiến trình chuyển giao quyền lực và nhận được sự công nhận từ một số quốc gia. Nga và Iran, hai đồng minh của chính quyền Tổng thống Assad trước đây, đều bày tỏ mong muốn thiết lập quan hệ với chính quyền mới ở Syria. Tại khu vực, Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar đã chính thức mở lại Đại sứ quán ở Damascus sau hơn một thập niên đóng cửa.

Một số quốc gia Arập như Saudi Arabia và Ai Cập bày tỏ thiện chí sẵn sàng thiết lập quan hệ với chính quyền mới tại Syria, nhằm thúc đẩy ổn định khu vực và hợp tác kinh tế. Mỹ và các nước phương Tây khác như Anh, Pháp, Đức và Liên minh châu Âu (EU) đều liên lạc với chính quyền mới ở Damascus. Đặc phái viên Liên hợp quốc về Syria đã gặp thủ lĩnh HTS để thảo luận về quá trình chuyển tiếp chính trị và kêu gọi tăng cường viện trợ nhân đạo cho Syria. Những động thái này cho thấy cộng đồng quốc tế đang tích cực thiết lập quan hệ với chính quyền chuyển tiếp ở Syria, nhằm hỗ trợ quá trình ổn định và tái thiết quốc gia này sau biến động chính trị.

Theo giáo sư Boms, mô hình quốc gia lý tưởng cho Syria là chia sẻ quyền lực và hòa nhập. Mô hình này cần tôn trọng quyền của các nhóm sắc tộc, tôn giáo và phụ nữ; tạo lập một chính phủ đại diện, hòa nhập và cân bằng quyền lực giữa các nhóm; và đảm bảo sự ổn định trong nước và hòa bình với các nước láng giềng. Chính phủ Syria cần đại diện cho tất cả các nhóm khác nhau. Sự cân bằng quyền lực giữa các nhóm sẽ giúp tránh xung đột sắc tộc và đảm bảo công bằng trong việc phân phối tài nguyên và quyền lợi.

Với cách tiếp cận này, một mô hình liên bang sẽ phát huy hiệu quả nhằm đảm bảo quyền lợi cho các nhóm khác nhau như người Kurd, Alawite và Sunni. Chính phủ trung ương cần mạnh nhưng không áp đảo quyền tự quyết của các khu vực. Chuyên gia này nhấn mạnh: "Nếu chính quyền Syria mới có thể tạo ra một mô hình quốc gia hòa nhập, tôn trọng các nhóm sắc tộc và tôn giáo, họ sẽ có cơ hội xây dựng một nền hòa bình bền vững. Một hệ thống liên bang sẽ giúp các nhóm cảm thấy được tham gia và không bị chính quyền trung ương áp đặt".

Bên cạnh đó, Syria cũng cần xây dựng các mối quan hệ ổn định với các nước láng giềng để tránh xung đột và nhận được sự hỗ trợ trong quá trình tái thiết. Chuyên gia Israel giải thích: "Xây dựng được nền hòa bình với các nước láng giềng, Syria sẽ trở thành một quốc gia đóng góp cho sự ổn định của khu vực. Chứng minh được thái độ hòa nhập và cởi mở, Syria sẽ được các quốc gia trong khu vực, bao gồm Liên đoàn Arập, sẵn sàng chào đón trở lại cộng đồng quốc tế. Syria cần sự giúp đỡ để tái thiết, nhưng các nhà đầu tư quốc tế sẽ chỉ tham gia nếu họ tin rằng những gì được xây dựng sẽ không bị phá hủy một lần nữa".

Tuy nhiên, trong trường hợp Chính phủ mới ở Syria không thể đạt được sự hòa hợp và chia sẻ quyền lực, nước này có nguy cơ rơi vào tình trạng chia rẽ sắc tộc và tôn giáo. Các nhóm sắc tộc như Alawite, Sunni, người Kurd sẽ tiếp tục tranh giành quyền lực. Các sự kiện bạo lực gần đây giữa các nhóm cho thấy nguy cơ xảy ra các hành động trả thù lẫn nhau là rất cao. Giáo sư Boms cảnh báo nếu Syria không đạt được mô hình chia sẻ quyền lực, xung đột sắc tộc sẽ tiếp tục leo thang và nhà nước sẽ chỉ là một tập hợp rời rạc của các vùng lãnh thổ do các lực lượng khác nhau kiểm soát.

Có thể thấy tương lai của Syria là một bài toán khó và lời giải phụ thuộc không chỉ vào nỗ lực của chính quốc gia Trung Đông này mà cả sự hợp tác từ cộng đồng quốc tế. Hàng triệu người Syria vẫn đang sống trong tình trạng bấp bênh trong các khu dân cư bị tàn phá nặng nề. Để tái thiết thành công nền kinh tế bị tàn phá do hàng thập kỷ xung đột, Syria cần một nền chính trị ổn định. Trong đó, chính phủ nắm vai trò hòa giải, tạo điều kiện cho các nhóm tôn giáo và dân tộc khác nhau hợp tác xây dựng đất nước. Một mô hình thành công sẽ đưa Syria thành một biểu tượng của sự hòa nhập và tác động tích cực đến nền an ninh chung của khu vực. Ngược lại, nếu Syria quay trở lại tình trạng bất ổn, bạo lực giữa các phe nhóm tiếp diễn có thể đẩy Trung Đông vào một vòng xoáy bất ổn mới.

Liên hợp quốc thiện chí hỗ trợ giai đoạn chuyển tiếp chính trị tại Syria Ngày 8/1, đặc phái viên của Liên hợp quốc (LHQ) về Syria Geir Pedersen cho biết LHQ sẵn sàng hợp tác với chính phủ lâm thời Syria để thúc đẩy quá trình chuyển đổi chính trị đáng tin cậy và toàn diện tại quốc gia Trung Đông này. Các tay súng lực lượng đối lập Syria tại thủ đô Damascus, sau khi chính...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Iran trình làng tàu chiến chở UAV đầu tiên01:05

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump08:29

Siêu tên lửa Oreshnik của Nga phát nổ ngay sau khi phóng lần 2?10:29

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng08:59

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Con người có thể lây cúm gia cầm cho mèo

20:26:15 21/02/2025

Vài ngày sau, trường hợp thứ hai liên quan đến một con mèo Maine Coon đực 6 tháng tuổi, có các triệu chứng chán ăn, lờ đờ, sưng mặt và hạn chế vận động, và đã chết trong vòng 24 giờ. Con mèo được nuôi chung với con mèo mắc bệnh không bị...

Hai nền tảng gọi xe lớn nhất Đông Nam Á muốn 'về chung nhà'

20:18:01 21/02/2025

Việc sáp nhập Grab và GoTo được kỳ vọng sẽ hiện thực hóa hơn nữa tham vọng của họ, đồng thời giúp khắc phục những tổn thất do cạnh tranh với nhau. Các nguồn tin cho biết việc sáp nhập sẽ được hoàn thành trong năm 2025.

Trung Quốc lần đầu tham gia phân tích mẫu nước xả từ nhà máy điện hạt nhân Nhật Bản

20:15:31 21/02/2025

Nhóm có trách nhiệm phân tích các mẫu chất lỏng đã qua xử lý được lấy từ một bể chứa tại nhà máy, được lưu trữ trước khi pha loãng với nước biển.

Venezuela tiếp nhận gần 200 người hồi hương từ Mỹ

20:12:46 21/02/2025

Bộ trưởng Nội vụ Venezuela Diosdado Cabello xác nhận những người được hồi hương sẽ được kiểm tra sức khỏe, những người có liên quan đến các cáo buộc hình sự sẽ được giao cho tòa xử lý.

Thủ tướng Israel cảnh báo Hamas vì không trao trả đúng thi thể con tin

20:10:29 21/02/2025

Hamas chưa đưa ra bình luận công khai nào về cáo buộc của Israel. Sự việc này có thể đe dọa làm đổ vỡ thỏa thuận ngừng bắn mong manh đạt được tháng trước nhờ Mỹ hậu thuẫn và Qatar, Ai Cập làm trung gian.

Nga vượt biên tấn công dồn dập, cắt đứt đường tiếp viện của Ukraine

20:04:00 21/02/2025

Các đơn vị quân đội Nga tham gia chiến dịch quân sự đặc biệt đã vượt qua biên giới Nga và bắt đầu tiến vào vùng Sumy của Ukraine. Kênh Telegram Management Z đưa tin về chiến dịch này.

Tướng Nga: Ukraine không còn khả năng thay đổi cục diện chiến trường

19:58:26 21/02/2025

Một tướng cấp cao của Nga khẳng định quân đội nước này đang tiến công trên mọi mặt trận ở Ukraine và Kiev hiện không còn khả năng thay đổi cục diện chiến trường.

Ukraine và Nga thiệt hại bao nhiêu quân sau 3 năm giao tranh?

19:51:59 21/02/2025

Sau cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin hôm 12/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa tuyên bố rằng cuộc chiến khủng khiếp, đẫm máu ở Ukraine đã cướp đi hàng triệu sinh mạng.

Axios: Thoả thuận khoáng sản Mỹ-Ukraine đã xuất hiện thay đổi đáng kể

19:51:57 21/02/2025

Một nguồn tin am hiểu vấn đề tiết lộ rằng một số trợ lý của Tổng thống Ukraine đã khuyến khích ông ký vào đề xuất sửa đổi để tránh đối đầu thêm với người đồng cấp Donald Trump và giúp tổng thống Mỹ có lý do chính đáng để tiếp tục ủng hộ...

Thái Lan cảnh báo về các khu phức hợp lừa đảo quy mô lớn tại Myanmar

19:50:11 21/02/2025

Nhằm đối phó với tình trạng này, Thái Lan đã phát động chiến dịch mạnh mẽ nhằm cắt đứt nguồn cung cấp điện, nhiên liệu và viễn thông xuyên biên giới để làm gián đoạn hoạt động của các trung tâm lừa đảo.

Rosatom giới thiệu công nghệ tương lai tiềm năng cho hợp tác với Việt Nam

19:48:21 21/02/2025

Rosatom tin rằng cho đến khi hai bên hợp tác tích cực trong lĩnh vực điện hạt nhân thì những dự án tiên phong của Rosatom về công nghệ lượng tử đã chứng tỏ được hiệu quả và sẽ được đưa vào dự án hợp tác của hai nước Việt Nam và LB Nga.

Cuộc gặp giữa lãnh đạo Mỹ - Nga phụ thuộc vào tiến triển giải quyết xung đột tại Ukraine

19:45:50 21/02/2025

Trong cuộc thảo luận, ông Rubio khẳng định với Ngoại trưởng Lavrov và các quan chức Nga rằng lãnh đạo hai nước sẽ không gặp nhau cho đến khi hai bên xác định được nội dung cuộc thảo luận.