Erdogan công khai đánh Assad: Dính đòn quá đau của Syria/người Kurd

Trong vòng 2 tuần qua, những chiến thắng liên tiếp của quân đội Syria và người Kurd đã khiến Thổ Nhĩ Kỳ không còn kiên nhẫn giấu mưu đồ của mình.

Thổ Nhĩ Kỳ công khai tuyên bố lật đổ Assad

Ngày 29/11, Phát biểu tại Hội nghị chuyên đề về Jerusalem ở Istanbul, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố mục đích Ankara tham gia chiến dịch quân sự tại Syria để chấm dứt chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng, Ankara đã chịu đựng rất lâu nhưng cuối cùng buộc phải tiến vào Syria phối hợp với Quân đội Syria Tự do (FSA) để chấm dứt tình trạng đổ máu ở quốc gia, nơi mà “theo ước tính” của ông đã có gần 1 triệu người thiệt mạng.

Thổ Nhĩ Kỳ tung quân vào Aleppo với 2 mục đích: Đuổi người Kurd về phía đông và chiếm đất Syria, gây sức ép buộc Assad phải ra đi

Theo ông Erdogan, nước này không có tham vọng chiếm đất của Syria, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hiện diện tại quốc gia Trung Đông này nhằm “khôi phục lại sự công bằng và chấm dứt ách thống trị hà khắc của bạo chúa Assad, người đã tiến hành khủng bố cấp Nhà nước ở Syria”.

“Chúng tôi vào Syria nhằm chấm dứt chính quyền Assad chứ không phải bất kì mục tiêu nào khác. Chúng tôi không muốn gì ở lãnh thổ của Syria mà trao hoàn toàn vấn đề này cho nhân dân nước họ. Sự xuất hiện của Thổ Nhĩ Kỳ là để thành lập công lý”, ông Erdogan nói.

Khẳng định mục tiêu quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria là tiêu diệt chế độ Assad, tuyên bố của ông Erdogan đã nhắm một đòn thẳng vào Nga – lực lượng ủng hộ Tổng thống Syria Bashar al-Assad, đòng thời thách thức các động thái quân sự của Moscow trên mặt trận Trung Đông.

Trước động thái hết sức bất ngờ của ông Erdogan, Điện Kremlin tuyên bố Nga đang chờ làm rõ về tuyên bố của nhà lãnh đão Thổ Nhĩ Kỳ về việc lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Thư ký báo chí của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov cho biết, tuyên bố của ông Erdogan về lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad không trùng hợp với quan điểm của Moscow về việc giải quyết tình hình ở Syria; Nga hy vọng Ankara sẽ đưa ra lời giải thích về vấn đề này.

Ông Peskov nhấn mạnh, những giải thích của ông Erdogan thực sự là thông tin rất mới và là một phát ngôn rất nghiêm trọng, đi ngược lại với những gì Thổ Nhĩ Kỳ đã từng tuyên bố trước đây và mâu thuẫn với quan điểm của Nga về một chính quyền được Liên Hiệp Quốc công nhận ở Syria.

Vị thư ký báo chí của Tổng thống Nga nhấn mạnh, chính quyền Bashar al-Assad là chính quyền hợp Hiến, lực lượng vũ trang Syria hiện diện hợp pháp trong lãnh thổ của đất nước này. Đó là điều rất quan trọng mà Thổ Nhĩ Kỳ cần nhớ trước khi đưa ra các tuyên bố và hành động của mình.

Phát ngôn viên điện Kremlin cũng cho rằng, còn quá sớm để nói về những tác động từ những phát biểu của ông Erdogan đối với quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ. Trước khi đưa ra bất kỳ phán quyết nào, Nga muốn nhận được một lời giải thích thỏa đáng về quan điểm này.

Khi mở chiến dịch “Lá chắn Euphrates” hôm 24/8 vừa qua, Ankara tuyên bố đưa quân vào Syria để tiêu diệt khủng bố, lập một “vùng đệm không khủng bố” đối với Thổ Nhĩ Kỳ, nằm sâu trong lãnh thổ Syria khoảng 15km, với tổng diện tích khoảng 5000 mét vuông.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan khi đó đã cam kết duy trì sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria, nên hoạt động sẽ kết thúc khi các mối đe dọa bị loại bỏ. Tuy nhiên, đến nay ông ta đã công khai quan điểm của mình là “lật đổ chính quyền Assad và tiêu diệt người Kurd”.

Các chuyên gia phân tích nhận định rằng, việc quân đội Thổ Nhĩ Kỳ gia tăng lực lượng, trang bị và tiến hành các hoạt động quân sự tích cực trong lãnh thổ Syria là điều vô cùng nguy hiểm bởi sự mù mờ trong tuyên bố của giới chức lãnh đạo Ankara.

Theo đó, Thổ Nhĩ Kỳ có quan điểm cụ thể thế nào về “các mối đe dọa” và tiêu chí nào xác định thời điểm “các mối đe dọa bị loại bỏ”? Nếu không làm rõ những vấn đề này thì lấy căn cứ nào làm giới hạn hoạt động và mốc thời gian chấm dứt các hoạt động quân sự và chiếm đất của Syria?

Vì sao Thổ Nhĩ Kỳ bộc lộ bản chất?

Việc Thổ Nhĩ Kỳ công khai quan điểm là dấu hiệu cho thấy nước này đã không còn kiên nhẫn trước những thành công liên tiếp của quân chính phủ Syria và lực lượng vũ trang của người Kurd là “Đơn vị Bảo vệ Nhân dân” (YPG) – nòng cốt của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF).

Trong mấy ngày qua, lần lượt khu vực đông bắc rồi toàn bộ phía Đông Aleppo đã được quân đội Syria giải phóng khỏi các chiến binh khủng bố Jeish al-Fatah (al-Nusra) được chính quyền Ankara nuôi dưỡng và nhóm đối lập “Quân đội Syria Tự do” (FSA) được Ankara hậu thuẫn.

Quân đội Syria và người Kurd hợp lực đánh chiếm al-Bab, phá âm mưu cắt đôi Aleppo của Thổ Nhĩ Kỳ, nối thông 2 khu tự trị người Kurd ở Aleppo

Trong khi các nhóm khủng bố và phiến quân do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn ở khu vực thành phố bị quân đội Syria đánh mạnh thì những vùng nông thôn ở Aleppo đang bị YPG lần lượt đánh chiếm, sắp sửa nối thông các khu vực tự trị của họ ở Aleppo là Afrin và Kobani.

Theo tin mới nhất, quân đội Syria và người Kurd đã bắt tay nhau để tái chiếm thị trấn chiến lược al-Bab từ tay IS và chặn bước tiến của Quân đội Syria Tự do (FSA), được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.

Quân đội Syria, với sự hỗ trợ của lực lượng không quân Nga và không quân nước mình đã giải phóng làng Azrak khỏi IS, đồng thời cũng giải phóng hầu hết các khu dân cư ở phía tây Al-Bab khỏi những kẻ khủng bố, hiện quân đội Syria chỉ còn cách thị trấn này khoảng 3 km.

Trong khi đó, theo tin mới nhận, các lực lượng dân chủ Syria (SDF), bao gồm các đơn vị dân quân người Kurd (YPG), cũng di chuyển từ Afrin và Manbij theo hướng ập tới al-Bab để thiết lập kiểm soát ở đó, kết nối 2 khu tự trị của người Kurd ở Aleppo là Afrin và Kobani.

Kể từ thời điểm bắt đầu chiến dịch “Lá chắn Euphrates” hồi tháng 8 vừa qua, Thổ Nhĩ Kỳ đã gia tăng sự hiện diện quân sự tại Syria và hỗ trợ FSA đánh chiếm 2 thị trấn giáp biên Jarabulus và al-Rai, nhằm chặn tuyến biên giới nối các khu tự trị người Kurd.

Bên cạnh đó, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cũng điều động thêm lính đặc nhiệm “Mũ nồi tím” và trang bị nặng tiến sâu vào lãnh thổ Syria, lập căn cứ quân sự ở làng Akhtarin và làng Edle, nhằm chặn con đường nối từ Afrin và Azaz tới al-Bab, đi lên Manbij để tiến tới Kobani ở phía đông bắc.

Nếu kế hoạch này thành công, chính quyền Erdogan sẽ cắt đôi tỉnh Aleppo của Syria, hoàn toàn ngăn chặn được việc người Kurd Syria ở 3 khu tự trị bắt tay nhau, lập thành phòng tuyến chống Thổ Nhĩ Kỳ trên khu vực biên giới giữa hai nước.

Ngoài ra, khi tiến hành chiến dịch quân sự ở Aleppo, cùng với mục đích ngăn chặn người Kurd, Thổ Nhĩ Kỳ còn có âm mưu là chiếm đất, đóng quân lâu dài trên lãnh thổ Syria để làm điều kiện mặc cả với Nga về vai trò của nước này trong “cuộc chiến chống khủng bố”.

Đồng thời, Ankara sẽ lấy sự hiện diện quân sự của mình ở Aleppo để ra điều kiện với Moscow về vấn đề hỗ trợ người Kurd và hạ bệ ông Assad, đẩy Nga vào tình thế tiến thoái lưỡng nan, bởi sự hiện diện quân sự của Nga ở Syria gắn liền với sự tồn tại của chính quyền Assad.

Với việc quân đội Syria và người Kurd chuẩn bị chiếm al-Bab, âm mưu cắt đôi Aleppo, ngăn cản người Kurd ở khu tự trị Afrin (phía tây) bắt tay với người Kurd ở phía đông sông Euphrates (2 khu tự trị Kobani ở Aleppo và Jazira thuộc al-Hasakah), của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ hoàn toàn bị phá sản.

Bao công lao sắp bị “trôi sông đổ bể” nên việc Thổ Nhĩ Kỳ mất hết kiên nhẫn, ngang nhiên tấn công quân đội Syria ở Latakia để hỗ trợ cho khủng bố al-Nusra, chặn đường người Kurd ở Aleppo để hậu thuẫn phiến quân FSA, đồng thời công khai mục đích lật đổ chính quyền Assad là điều hoàn toàn dễ hiểu.

(Theo Đất Việt)