Ép TQ “xuống nước”, Malaysia phê chuẩn dự án đường sắt tỷ đô

Malaysia ngày 12.4 tuyên bố đã ký thỏa thuận với Trung Quốc về dự án đường sắt trị giá hàng tỷ USD, với chi phí giảm đáng kể so với ban đầu.

Thủ tướng Malaysia Mahathir trong cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Theo tờ Bưu điện Hoa nam Buổi sáng (SCMP), văn phòng Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad nói chi phí xây dựng hai bước đầu tiên của dự án đã giảm đáng kể, xuống mức 10,7 tỷ USD, so với 16 tỷ USD như phía Trung Quốc đề nghị.

Theo giới quan sát, Trung Quốc đành phải “xuống nước” đồng ý với thỏa thuận mới, giúp khôi phục lại dự án đường sắt kết nối bờ biển phía đông (ECRL) mà nước này là chủ đầu tư.

“Mức giảm này rõ ràng có lợi cho Malaysia và giúp giảm bớt gánh nặng về tài chính”, văn phòng Thủ tướng Malaysia nhấn mạnh.

Phát biểu tại Đại sứ quán Malaysia ở Bắc Kinh, Daim Zainuddin – đặc phái viên của Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad, nói dự án đường sắt sẽ giảm 40km chiều dài. Chi phí cho mỗi km đường sắt cũng giảm từ 23,7 triệu USD xuống còn 16,4 triệu USD.

Giới phân tích nhận định, thỏa thuận mới có phần bất lợi nhưng Trung Quốc phải đồng ý hoặc đối mặt với khả năng dự án tỷ đô bị hủy bỏ.

Daim Zainuddin (trái) là đặc phái viên của Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad.

Ngay sau khi lên nắm quyền hồi tháng 5 năm ngoái, ông Mahathir đã ra lệnh ngừng dự án đường sắt để đánh giá lại “những điều khoản không công bằng”, mà chính quyền tiền nhiệm Najib Razak đã nhắm mắt làm ngơ.

Hồi đầu năm, ông Mahathir tuyên bố cứng rắn về việc hủy bỏ dự án nếu Trung Quốc không đàm phán. Ngược lại, Malaysia cũng phải đối mặt với khoản tiền phạt khổng lồ nếu chính thức hủy dự án.

Giới quan sát nói chính phủ Trung Quốc đã rất thận trọng để dự án tỷ đô được coi là nền tảng trong chiến lược Vành đai và Con đường mà Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề ra, không bị đổ vỡ.

Trung Quốc dường như còn hứa sẽ mua thêm dầu cọ để Malaysia thông qua dự án. ECRL là dự án lớn nhất Trung Quốc đầu tư vào Malaysia cho đến nay.