Éo le vụ tai nạn giao thông chị chết, em đi tù
Vụ tai nạn xảy ra ngoài ý muốn, đại diện bị hại tha thiết xin miễn giảm tội cho bị cáo, nhưng tòa vẫn tuyên phạt người em dâu 13 tháng tù giam.
Chiếc xe máy do người em dâu cầm lái chở chị chồng lao vào thành cầu Thanh Trì khiến người chị tử vong, người em bị thương nặng. Vụ tai nạn xảy ra ngoài ý muốn, đại diện bị hại tha thiết xin miễn giảm tội cho bị cáo, nhưng toà vẫn tuyên phạt người em dâu 13 tháng tù giam trong sự bất bình của gia đình bị cáo đồng thời cũng là bị hại.
Ngày 28/4/2020, TAND huyện Gia Lâm mở phiên tòa xét xử vụ án hình sự Vi phạm quy định về giao thông đường bộ mà bị cáo là chị Phạm Thị Ngân (SN 1983, trú thôn Đặng, xã Hồng Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội).
Gia đình, hàng xóm ngỡ ngàng trước việc chị Phạm Thị Ngân bị kết án 13 tháng tù
Tại cơ quan công an cũng như tại phiên toà, chị Ngân khai khoảng 9h30 ngày 8/6/2019, chị Ngân chở chị chồng là chị Đặng Thị Lạng (SN 1966, trú cùng thôn) trên xe mô tô đi với tốc độ khoảng 35 – 40 km/h trên cầu Thanh Trì theo chiều Hoàng Mai đi Gia Lâm phía bên phải giáp thành cầu.
Khi đang đi thì bị xe mô tô của anh Nguyễn Văn Định (SN 1981, ở Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội) điều khiển chạy cùng chiều vượt lên, tạt sang phải làm đầu xe mô tô do Ngân lái va vào phần pô xe mô tô của anh Định.
Chị Ngân mất lái lao vào dải phân cách mềm bên phải đường dẫn tới đổ xe, xe của anh Định cũng đổ theo. Vụ tai nạn khiến chị Lạng tử vong, anh Định và chị Ngân bị thương. Thời điểm xảy ra tai nạn, chị Ngân có đầy đủ GPLX, giấy tờ xe.
Anh Định lại có lời khai ngược lại: Khi anh đang đi trên cầu Thanh Trì thì xe máy của chị Ngân đi cùng chiều vượt lên phía bên trái. Khi xe chị Ngân vượt được khoảng 2m thì anh Định thấy xe của chị Ngân lao vào dải phân cách, đổ ra đường, rê trượt trên mặt đường rồi va vào xe của anh Định làm xe của anh Định cũng đổ theo.
Tại phiên tòa, Hội đồng xét xử cho rằng, lời khai bị cáo Ngân không có căn cứ, kết luận trong vụ tai nạn trên lỗi và nguyên nhân gây ra đều thuộc về bị cáo Ngân và tuyên phạt 13 tháng tù giam.
Hội đồng xét xử cho biết lý do để không xét tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo Ngân là: Tại cơ quan điều tra và tại phiên tòa, bị cáo chưa thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nên không được hưởng tình tiết giảm nhẹ.
Sự “không thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải” của chị Ngân là từ giai đoạn điều tra của cơ quan công an tới khi ra tòa, chị đều thống nhất lời khai như trên, không thay đổi.
Trả lời PV, chị Ngân nói: “Em là nông dân không hiểu biết pháp luật nhưng em biết gì khai nấy, em không nói sai. Giờ toà lại bảo em không thành khẩn khai báo, em không biết làm thế nào để khai báo”.
Về lý do không cho chị Ngân hưởng tình tiết giảm nhẹ này, luật sư Nguyễn Thiện Hiệp – Giám đốc Công ty Luật TNHH Việt Tâm (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) phân tích: “Kết luận này của TAND huyện Gia Lâm là rất võ đoán. Thế nào là không thành khẩn khai báo khi bị cáo khai toàn bộ diễn biến sự việc mà bị cáo nhớ khi vụ tai nạn xảy ra? Phải chăng “thành khẩn khai báo” ở đây là cứ phải đồng ý với nội dung kết luận điều tra của cơ quan công an và cáo trạng của viện kiểm sát?”.
Bỗng nhiên có lỗi không bồi thường thiệt hại
Tại phiên tòa sơ thẩm, không chỉ “ngã ngửa” vì toà tuyên chị Ngân phạm tội, chịu mức án 13 tháng tù giam, mà cả gia đình bị hại và bị cáo đều ngỡ ngàng khi Hội đồng xét xử cho biết: Do phía gia đình nạn nhân đòi bồi thường 63,5 triệu đồng nhưng gia đình bị cáo chưa bồi thường nên bị cáo không được xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Anh Dương Văn Vụ (chồng bị hại) cho biết: “Sau khi vợ tôi mất vì tai nạn, cả gia đình tập trung lo đám ma vợ tôi rồi điều trị cho cô Ngân (chị Ngân bị gãy xương đùi trong vụ tai nạn, mất 29% sức khỏe). Một thời gian sau, tôi và chú Thi (chồng chị Ngân) được Công an huyện Gia Lâm gọi lên. Họ bảo tôi liệt kê những khoản chi phí đám tang vợ tôi như thế nào. Lúc đó, tôi tin rằng người gây tai nạn là anh Định, tôi có liệt kê số tiền chi phí đám tang là 63,5 triệu đồng”.
Anh Vụ khẳng định, suốt quá trình cơ quan công an điều tra, rồi viện kiểm sát ra cáo trạng, tòa xử, chẳng có ai hướng dẫn, thông báo cho gia đình biết kết quả điều tra ra sao, gia đình cần làm gì.
Video đang HOT
“Mãi tới khi ra tòa, tôi mới tá hoả khi tòa đọc cáo trạng cho rằng, tôi đòi gia đình cô Ngân phải bồi thường số tiền 63,5 triệu đồng và vì gia đình cô Ngân chưa bồi thường số tiền này nên không thể xem xét tình tiết giảm nhẹ. Tôi đâu có đòi gia đình cô Ngân phải bồi thường gia đình tôi, chúng tôi là anh em mà”, anh Vụ ngơ ngác.
Anh Đỗ Đình Thi, chồng bị cáo Ngân cho biết thêm: “Trong suốt quá trình cơ quan công an điều tra về vụ án, tôi và anh Vụ (chồng chị Lạng) được gọi lên Công an huyện Gia Lâm nhiều lần. Chính tôi và anh Vụ còn cùng ngồi liệt kê các khoản phí mai táng đối với chị Lạng, khi đó anh em tôi đều nghĩ công an hướng dẫn bồi thường đối với người gây tai nạn là anh Định chứ có ai ngờ khoản đó tôi phải bồi thường. Nếu được hướng dẫn, tôi sẵn sàng bồi thường cho gia đình anh Vụ vì chúng tôi là anh em, xưa nay việc lớn việc nhỏ vẫn cùng nhau chia sẻ, đỡ đần mà”.
Nhằm tìm hiểu rõ hơn về việc quá trình điều tra vụ án, PV đã liên lạc với Thượng tá Phạm Văn Hậu – Trưởng công an huyện Gia Lâm. Ông Hậu cho biết có nắm được thông tin vụ việc nhưng từ chối trả lời những câu hỏi của phóng viên.
Hoàn toàn có thể tuyên án treo?
Luật sư Nguyễn Thiện Hiệp cho biết: Theo quy định của pháp luật, trong nhiều vụ TNGT dẫn đến hậu quả nghiêm trọng chết người, giữa gia đình người gây tai nạn và gia đình bị hại vẫn có thể thỏa thuận đền bù dân sự.
Thông thường, cơ quan công an là người hướng dẫn 2 bên thỏa thuận đền bù dân sự và khi việc này đã thống nhất xong, cơ quan công an sẽ hướng dẫn gia đình bị hại viết đơn không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người gây tai nạn.
Trong vụ TNGT này, có thể vì không được hướng dẫn nên gia đình chị Lạng không biết để viết đơn xin miễn trách nhiệm hình sự cho chị Ngân ngay từ bước điều tra. Nhưng khi ra toà, gia đình nạn nhân đã tha thiết xin miễn, giảm tội cho bị cáo, cũng không hề yêu cầu bị cáo bồi thường. Tuy nhiên, HĐXX đã không xét tới những tình tiết giảm nhẹ này.
Ngoài ra, bị cáo còn có rất nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự như: Phạm tội lần đầu; bị hại có đơn xin miễn, giảm trách nhiệm hình sự tại giai đoạn truy tố cũng như tại phiên tòa; hoàn cảnh của bị cáo hiện đang nuôi ba con nhỏ…
Trên cơ sở đó, HĐXX hoàn toàn có thể để áp dụng Điều 54, 65 Bộ luật Hình sự để xem xét tuyên mức án phù hợp. Bên cạnh đó, theo quy định tại Nghị quyết 2/2018/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng Điều 65 của BLHS về án treo, bị cáo Ngân có khung hình phạt dưới 36 tháng, có hai tình tiết giảm nhẹ là nhân thân tốt; có nơi cư trú rõ ràng, HĐXX hoàn toàn có thể xem xét tuyên bị cáo theo mức án treo.
Gây tai nạn rồi cố ý cán chết người: Vì sao án lệ chỉ 13,5 năm mà không phải tử hình?
Luật sư đưa ra quan điểm về vụ lái xe gây tai nạn rồi cố tình cán chết nạn nhân được chọn làm án lệ nhưng tài xế chỉ bị tuyên 13,5 năm tù mà không phải tử hình.
Mới đây, TAND tối cao công bố nội dung vụ án lái xe tải tông trúng một nam sinh (Hà Tĩnh) rồi tiếp tục cho xe cán qua khiến nạn nhân chết tại chỗ làm án lệ để các tòa án áp dụng khi xét xử.
VTC News có cuộc trò chuyện với luật sư Phan Văn Chiều (Giám đốc công ty Luật TNHH Hà Châu, Đoàn luật sư TP Hà Tĩnh) để làm rõ hơn vấn đề này.
Công an huyện Kỳ Anh dựng lại hiện trường vụ án tài xế xe tải cán chết nam sinh.
- Trong vụ án ở Hà Tĩnh, tài xế bị truy tố về tội giết người với động cơ đê hèn. Tuy nhiên, bản án của TAND cấp cao tại Hà Nội chỉ tuyên phạt bị cáo 13 năm 6 tháng tù về tội giết người. Như vậy có quá nhẹ, thưa ông?
Căn cứ theo Điều 45 Bộ luật Hình sự 1999, khi quyết định hình phạt, tòa án căn cứ vào quy định của Bộ luật này, cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của việc phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Theo nội dung bản án của TAND cấp cao tại Hà Nội, Tòa án áp dụng điểm q khoản 1 Điều 93 Bộ luật Hình sự 1999 với tính tiết định khung phạm tội có tính chất đê hèn.
Tại khung Điều luật này, hành vi phạm tội có thể bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Như vậy, mức án 13 năm 6 tháng tù Tòa án cấp cao tại Hà Nội tuyên đối với với bị cáo nằm trong khung hình phạt được pháp luật quy định.
Quan điểm cho rằng nhẹ hay không, xét dưới góc độ chuyên môn cần phải tiếp cận hồ sơ vụ án mới đánh giá một cách đầy đủ, khách quan các tình tiết, tài liệu, chứng cứ có trong vụ án làm rõ tính chất, mức độ nguy hiểm của bị cáo, nhân thân bị cáo, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Với một vụ án gây dư luận xã hội như trên, khi quyết định hình phạt đối với bị cáo thì tòa án các cấp rất thận trọng, nghiên cứu kỹ lưỡng để quyết định hình phạt tương xứng với hành vi bị cáo gây ra.
- Nhiều người cho rằng hành vi cố ý cán chết nạn nhân sau tai nạn của tài xế thể hiện sự "máu lạnh", "dã thú" và cần phải tuyên tử hình để răn đe các trường hợp khác?
Xét dưới góc độ pháp lý, hành vi của bị cáo trong vụ án này có thể bị tuyên phạt với mức hình phạt tử hình.Luật sư Phan Văn Chiều
Xét dưới góc độ pháp lý, hành vi của bị cáo trong vụ án này có thể bị tuyên phạt với mức hình phạt tử hình.
Bởi lẽ, hành vi của bị cáo phạm vào khoản 1 Điều 93 Bộ luật Hình sự 1999 với khung hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Tòa án hoàn toàn có thể áp dụng một trong các mức hình phạt nằm trong khung quy định này, trong đó có mức hình phạt tử hình.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng như nội dung tôi đã phân tích trên đây thì khi quyết định hình phạt tòa án phải cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Như vậy, có áp dụng mức hình phạt tử hình hay không thì tòa án cũng phải đánh giá đầy đủ các căn cứ trên đây mới có thể quyết định được.
- Vụ án này được chọn là án lệ để tòa án áp dụng khi xét xử các vụ án tương tự. Như vậy, các tài xế gây tai nạn rồi cố tình quay lại cán chết cũng chỉ bị xử hình phạt 13,5 năm tù?
Như chúng ta đã biết thì vụ án trên đã được xác định là Án lệ số 30/2020/AL, được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 5/2/2020.
Đến thời điểm hiện nay, án lệ này đã có hiệu lực pháp luật và sẽ được xác định làm căn cứ nghiên cứu, áp dụng trong quá trình xét xử của tòa án.
Như vậy, cho dù có quan điểm như thế nào đi nữa thì án lệ này đã có hiệu lực pháp luật và sẽ áp dụng trên thực tế. Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 3 Điều 8 Nghị quyết số 04/2019/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao thì tùy từng trường hợp cụ thể có thể trích dẫn toàn bộ hoặc một phần nội dung của án lệ để làm rõ quan điểm của tòa án trong việc xét xử, giải quyết vụ việc tương tự.
Như vậy, không đồng nghĩa là vụ án nào có tính chất tương tự thì đều phải áp dụng toàn bộ án lệ này để xét xử mà tùy vào từng trường hợp cụ thể để áp dụng một phần hay toàn bộ án lệ này, trong đó kể cả mức hình phạt.
Hơn nữa, mỗi vụ án sẽ có tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi của bị cáo khác nhau, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự sẽ khác khác nhau nên mức hình phạt không thể giống nhau được.
- Nếu tòa áp dụng hình phạt tử hình cho hành vi phạm tội này, liệu có thể áp dụng thành án lệ để răn đe, chấm dứt hành vi phạm tội đê hèn khiến dư luận phẫn nộ không, thưa ông?
Một vụ án được xem xét, quyết định trở thành án lệ hay không phải qua một quá trình đề xuất, lựa chọn và quyết định rất chặt chẽ trên cơ sở khoa học pháp lý, đánh giá thực tiễn cuộc sống...
Án lệ không phải chỉ mang ý nghĩa của việc răn đe, phòng ngừa tội phạm, còn làm căn cứ giải quyết các vụ án có tính chất tương tự trong việc xét xử một cách khách quan, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
Việc áp dụng hình phạt tử hình cho hành vi phạm tội không phải là yếu tố vụ án được lựa chọn, phát triển thành án lệ. Và cũng không phải áp dụng hình phạt tử hình cho hành vi phạm tội mới có sức răn đe, chấm dứt hành vi phạm tội đê hèn.
Trên thực tế cho thấy, ngoài bản án của tòa án, nhà nước cần có những giải pháp khác cùng tuyên truyền, nâng cao nhận thức xã hội nhằm phòng ngừa những vụ án tương tự.
Như vậy, không đồng nghĩa các vụ án có tính chất tương tự phải áp dụng toàn bộ án lệ này trong xét xử, tùy từng trường hợp cụ thể áp dụng một phần hay toàn bộ án lệ này, kể cả mức hình phạt.
Án lệ là gì?
Theo quy định tại Điều 1 của Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP ngày 28/10/2015 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thì án lệ được hiểu như sau:
Án lệ là những lập luận, phán quyết trong bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án về một vụ việc cụ thể được Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Toà án nhân dân tối cao công bố là án lệ để các Toà án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử.
Việc áp dụng án lệ trong xét xử phải thực hiện đúng nguyên tắc được quy định tại Điều 8 của Nghị quyết nêu trên. Cụ thể, án lệ được nghiên cứu, áp dụng trong xét xử sau 45 ngày kể từ ngày công bố hoặc được ghi trong quyết định công bố án lệ của Chánh án Toà án nhân dân tối cao.
Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân phải nghiên cứu, áp dụng án lệ để giải quyết các vụ việc tương tự, bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý giống nhau phải được giải quyết như nhau.
Trường hợp áp dụng án lệ thì số bản án, quyết định của toà án có chứa đựng án lệ, tính chất, tình tiết vụ việc tương tự được nêu trong án lệ và tính chất, tình tiết vụ việc đang được giải quyết, vấn đề pháp lý trong án lệ phải được viện dẫn, phân tích, làm rõ trong bản án, quyết định của toà án; trường hợp không áp dụng án lệ thì phải phân tích, lập luận, nêu rõ lý do trong bản án, quyết định của toà án.
Nội dung vụ án
Theo bản án, chiều 31/5/2016, tại xã Kỳ Tiến (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh), tài xế xe tải Phan Đình Quân lái xe chuyển hướng rẽ phải vào đường liên xã không quan sát gây tai nạn cho em Hoàng Đức Phượng (học lớp 12) đang đi xe máy điện. Nạn nhân bị cuốn vào gầm xe tải.
Tài xế Quân nhảy xuống đi vòng ra sau xe quan sát. Thấy Phượng nằm bất động dưới bánh xe bên lái phụ, thay vì đưa em đi cấp cứu, Quân lên xe cài số lái xe cán qua nam sinh, khiến nạn nhân thiệt mạng tại chỗ.
Tòa án cấp cao tại Hà Nội sau đó tuyên bị cáo Phan Đình Quân 13 năm, 6 tháng tù về tội Giết người. Nhiều ý kiến cho rằng bản án này là quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe để đưa làm án lệ.
XUÂN TRƯỜNG - PHAN ẤN
Ô tô tông 2 xe máy khiến đại úy công an chấn thương sọ não Ngày 11/3, Công an TP.Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang giữ hình sự Huỳnh Ngọc Thụ (40 tuổi, ngụ TP.Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) để điều tra làm rõ vụ tai nạn khiến 2 đại úy công an cùng bảo vệ dân phố bị thương, phải nhập viện. Theo điều tra, khoảng 1h30 ngày 10/3, tổ công...