Em gái Kim Jong-un ‘nói là làm’

Kim Yo-jong cuối tuần trước cảnh báo một văn phòng liên lạc chung liên Triều sẽ “bị sụp đổ hoàn toàn”. Hôm qua, Bình Nhưỡng biến nó thành đống đổ nát.

Kim Yo-jong, em gái lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, là cố vấn được ông hết mực tin tưởng, là một trong những phụ nữ quyền lực nhất nước này. Thông tin về Kim Yo-jong trước đây rất hiếm hoi nhưng đang tăng lên nhanh chóng.

Kim Yo-jong, em gái lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ảnh: AFP.

Thông báo đầu tiên của Triều Tiên được đưa ra dưới tên Kim Yo-jong là vào hồi tháng ba nhưng thời gian gần đây, cô liên tục ra mặt chỉ trích Hàn Quốc về việc những người đào tẩu Triều Tiên thường xuyên gửi truyền đơn chống Bình Nhưỡng qua biên giới.

Chính thức, Kim Yo-jong chỉ là ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị Trung ương đảng Lao động Triều Tiên. Tuy nhiên, trong tuyên bố đưa ra hôm 13/6, được trích dẫn bởi hãng thông tấn trung ương KCNA, cô tuyên bố có thẩm quyền “được trao bởi lãnh tụ tối cao, đảng và nhà nước”.

Theo thông tin từ Bộ Thống nhất Triều Tiên, Kim Yo-jong sinh năm 1988, là một trong ba người con của cố lãnh đạo Kim Jong-il và người vợ thứ ba. Kim Yo-jong được học tập tại Thụy Sĩ cùng anh trai, sau đó nhanh chóng thăng tiến trong bộ máy cầm quyền Triều Tiên sau khi Kim Jong-un lên nắm quyền lãnh đạo đất nước năm 2011.

Sự tồn tại của Kim Yo-jong gần như không được thế giới biết đến cho tới đám tang của cố lãnh đạo Kim Jong-il hồi tháng 12/2011, khi đứng phía sau anh trai Kim Jong-un với khuôn mặt thẫn thờ, đẫm nước mắt. Giờ đây, cô xuất hiện với tần suất dày đặc hơn bên cạnh anh trai, đảm nhận vai trò cố vấn thân cận.

Kim Yo-jong “rất tận tụy trong nỗ lực thúc đẩy vị thế lãnh đạo tối cao của anh trai, nâng cao hình ảnh trong nước và quốc tế của Kim Jong-un. Trên thực tế, cô giống như chánh văn phòng của lãnh đạo Triều Tiên”, Katharine Moon, giáo sư chính trị tại Đại học Wellesley, Mỹ, nhận định.

Trong chuyến đi kéo dài 60 giờ bằng tàu hỏa tới Hà Nội dự hội nghị thượng đỉnh lần hai với Tổng thống Mỹ Donald Trump, Kim Yo-jong được nhìn thấy mang gạt tàn đến cho Kim Jong-un khi anh trai đang hút thuốc lá.

“Không còn nghi ngờ gì” về việc Kim Jong-un có mối quan hệ đặc biệt thân thiết với em gái, Yang Moo-jin từ Đại học Nghiên cứu Triều Tiên ở Seoul, Hàn Quốc, nhận xét. “Jong-un và Yo-jong đã dành phần lớn thời gian niên thiếu cô đơn ở nước ngoài cùng nhau. Tôi nghĩ quãng thời gian này đã giúp xây dựng nên một thứ tình cảm như tình đồng chí, bên cạnh tình anh em ruột thịt”.

Triều Tiên chưa từng có lãnh đạo là nữ giới song những đồn đoán về tương lai chính trị và khả năng cô sẽ là người kế nhiệm anh trai mình bắt đầu xuất hiện hồi tháng 4, sau khi lãnh đạo Triều Tiên biến mất suốt nhiều ngày.

Quyền lực lãnh đạo ở Triều Tiên lâu nay vẫn luôn là vấn đề nội bộ gia đình họ Kim. Kim Yo-jong giờ đây nổi lên như một thành viên xuất chúng của “dòng máu Paektu”, khái niệm ở Triều Tiên để miêu tả cố lãnh đạo, nhà khai quốc Kim Nhật Thành, cùng các con cháu.

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và em gái Kim Yo-jong trong cuộc gặp Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ở Bàn Môn Điếm hồi tháng 4/2018. Ảnh: Reuters.

Theo giới phân tích, việc truyền thông nhà nước Triều Tiên làm bật hình ảnh và vai trò của Kim Yo-jong để phản ứng trước hành động rải truyền đơn từ phía Hàn Quốc dường như nhằm giúp cô nâng cao uy tín trong giới quân sự nước này. Việc Triều Tiên phá hủy văn phòng liên lạc hai miền không lâu sau tuyên bố từ Kim Yo-jong càng cho thấy quyền lực mạnh mẽ mà cô nắm trong tay.

Trước đây, các hoạt động của Kim Yo-jong thường gắn liền với những nỗ lực ngoại giao Triều Tiên. Hồi năm 2018, hình ảnh Kim Yo-jong được lan truyền rộng rãi trên truyền thông quốc tế khi cô, với tư cách phái viên của anh trai Kim Jong-un, cùng đoàn thể thao Triều Tiên tham dự Olympic mùa Đông ở Incheon, Hàn Quốc. Cô trở thành thành viên đầu tiên trong gia tộc họ Kim đặt chân lên Hàn Quốc kể từ cuộc Chiến tranh Triều Tiên (1950 – 1953).

Triều Tiên giật sập văn phòng liên lạc chung với Hàn Quốc ở thành phố Kaesong, biên giới Triều Tiên ngày 16/6. Ảnh: KCNA.

Thời điểm đó, khi Kim Yo-jong có cuộc gặp ngắn với các quan chức Seoul, trưởng phái đoàn Triều Tiên Kim Yong-nam, lúc bấy giờ là chủ tịch quốc hội, đã đề nghị nhường cô vị trí ngồi danh dự.

Thành công của Olympic mùa Đông năm 2018 đã mở ra những cuộc thảo luận tiến triển nhanh chóng trên bán đảo Triều Tiên. Kim Yo-jong đã cùng anh trai tham dự hàng loạt hội nghị thượng đỉnh với vai trò trợ lý. Thỉnh thoảng, cô đứng chung khung hình với lãnh đạo Triều Tiên khi ông sánh vai bên cạnh Tổng thống Mỹ Donald Trump hay Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in.

Mỹ – Triều từ ‘mối tình nồng ấm’ đến ‘ác mộng đêm đen’ Khoảnh khắc Văn phòng Liên lạc Hàn – Triều bị giật sập Hàn Quốc thề cứng rắn nếu Triều Tiên tiếp tục gây hấn