El Nino đang gây nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu
Hiện tượng El Nino cực đoan nhất đang quay trở lại, có nguy cơ dẫn đến thiếu lương thực và mất điện, gián đoạn chuỗi cung ứng và lạm phát toàn cầu.
El Nino và biến đổi khí hậu khiến hạn hán tại châu Á và Thái Bình Dương – Ảnh: ADB
Việc chuyển sang giai đoạn El Nino mới có thể tạo ra sự hỗn loạn, đặc biệt là ở các nền kinh tế mới nổi đang phát triển nhanh. Lưới điện căng thẳng và mất điện trở nên thường xuyên hơn, Hãng tin Bloomberg nhận định.
Tác động nguồn cung toàn cầu
Theo mô hình của cơ quan nghiên cứu kinh tế Bloomberg Economics, El Nino trước đây từng tác động rõ rệt đến lạm phát toàn cầu. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ tăng trưởng GDP, đặc biệt là Brazil, Ấn Độ và Úc cùng nhiều quốc gia dễ bị tổn thương khác.
Sự quay trở lại của El Nino lần này còn cộng hưởng với thời tiết khắc nghiệt và nhiệt độ gia tăng do biến đổi khí hậu, làm cho nguy cơ lạm phát trở nên đáng sợ hơn. Peru cho biết họ chi 1 tỉ USD trong năm nay để chống lại các tác động của khí hậu và thời tiết.
Bà Bhargavi Sakthivel, kinh tế gia của Bloomberg Economics, nhấn mạnh: “Giữa lúc thế giới đang vật lộn với nguy cơ lạm phát và suy thoái kinh tế cao, rõ ràng hiện tượng El Nino xuất hiện không đúng lúc. Trong khi các chính sách can thiệp có xu hướng kiềm chế nhu cầu, El Nino lại ảnh hưởng đến nguồn cung”.
Chẳng hạn, ở Chile, nơi cung cấp 30% sản lượng đồng thế giới, El Nino có thể gây ra mưa lớn, từ đó có thể hạn chế khả năng tiếp cận các mỏ đồng. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến giá chip máy tính, ô tô và thiết bị gia dụng.
Video đang HOT
Cháy rừng ở Canada – Ảnh: CTV NEWS
Hoặc như ở Trung Quốc, nhiệt độ ngột ngạt đã g.iết c.hết gia súc và tiềm ẩn sự cố lưới điện. Hạn hán vào mùa hè năm 2022 đã khiến các quan chức Trung Quốc phải cắt điện nhiều nhà máy ở Trung Quốc trong gần hai tuần, làm gián đoạn nguồn cung cho các đại công xưởng sản xuất bao gồm Apple Inc. và Tesla Inc.. Nhà chức trách dự đoán tình trạng thiếu điện sẽ xảy ra nhiều hơn vào mùa hè này.
Ngay cả giá một tách cà phê cũng có thể tăng lên nếu Brazil, Việt Nam và các nhà cung cấp hàng đầu khác bị ảnh hưởng.
Có thể thay đổi vĩnh viễn quỹ đạo thu nhập
Bà Katharine Hayhoe, khoa học gia trưởng của Tổ chức bảo vệ môi trường Mỹ The Nature Conservancy, cho biết El Nino diễn ra cùng với xu hướng ấm lên trong thời gian dài giống như một cú tác động kép. Các hiệu ứng sẽ kéo dài trong nhiều năm.
Theo bà Hayhoe, các nhà kinh tế ở Cục Dự trữ liên bang tại Dallas đã cảnh báo vào năm 2019 rằng thiệt hại do chu kỳ El Niño “có khả năng tác động tiêu cực dai dẳng đến tăng trưởng sản lượng” và thậm chí có thể “làm thay đổi quỹ đạo thu nhập vĩnh viễn”.
Các nhà nghiên cứu khí hậu cũng tìm thấy những tác động kinh tế phức hợp. Các nhà khoa học Dartmouth ước tính rằng El Nino 1997-1998 đã dẫn đến tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ bị mất 5.700 tỉ USD trong 5 năm sau đó. Mô hình của họ ước tính rằng vào cuối thế kỷ này, El Nino sẽ làm giảm khoảng 84.000 tỉ USD GDP.
Nhưng rủi ro nghiêm trọng nhất sẽ diễn ra ở vùng nhiệt đới và Nam bán cầu. Theo mô hình của Bloomberg Economics, El Nino có thể làm giảm gần nửa điểm phần trăm so với tăng trưởng GDP hằng năm ở Ấn Độ và Argentina. Riêng ở Peru, Úc và Philippines có thể giảm khoảng 0,3 điểm phần trăm.
Ngay từ năm 2000, Quỹ T.iền tệ quốc tế đã cảnh báo rằng El Nino có thể làm tăng thêm 4 điểm phần trăm đối với lạm phát giá cả hàng hóa, chưa kể tác động hiện tại của biến đổi khí hậu.
Trung Quốc lần đầu diễn tập khẩn cấp đối phó nguy cơ mất điện diện rộng
Cuộc diễn tập quy mô lớn nhất ở miền Đông Trung Quốc được tiến hành nhằm đảm bảo rằng thời tiết khắc nghiệt của mùa hè sẽ không làm tê liệt lưới điện và khiến người dân chìm trong bóng tối.
Nhà máy điện của Shenergy Group. Ảnh: Bloomberg
Chuẩn bị sẵn sàng cho khả năng xảy ra khủng hoảng năng lượng nghiêm trọng vào những tháng hè nóng bức, Trung Quốc đã tổ chức cuộc diễn tập khẩn cấp đầu tiên để đảm bảo có thể xử lý tốt tình trạng mất điện diện rộng ở khu vực phía Đông.
Ngày 15/6, Cơ quan Quản lý Năng lượng Quốc gia (NEA) và chính quyền các khu vực Thượng Hải, Giang Tô, Chiết Giang, An Huy và Phúc Kiến đã phối hợp tiến hành cuộc diễn tập.
"Đây là lần đầu tiên NEA tổ chức một cuộc diễn tập khẩn cấp về sự cố mất điện quy mô lớn trên khắp các tỉnh và khu vực. Đây cũng là cuộc diễn tập khẩn cấp chung lớn nhất, quy mô nhất và có mục tiêu nhất đối với các trường hợp khẩn cấp về điện", thông báo chung cho biết.
Theo NEA, lưới điện phía Đông Trung Quốc là lưới điện khu vực lớn nhất, có mức điện áp cao nhất ở Trung Quốc. Ước tính rằng tải điện tối đa của lưới điện này có thể đạt 397,25 triệu kilowatt vào mùa hè năm nay.
NEA cho biết: "Tình hình liên quan đến an ninh lưới điện và bảo vệ nguồn cung cấp là tương đối nghiêm trọng".
Theo cơ quan trên, chương trình diễn tập đã tính đến các đặc điểm vận hành và rủi ro an toàn chính của Lưới điện phía Đông Trung Quốc. Các bên tham gia gồm khoảng 30 phòng ban, cơ quan quản lý năng lượng, lưới điện và các công ty phát điện liên quan, mạng lưới đường sắt ngầm, bệnh viện và các công ty hóa chất.
Trung Quốc đang cảnh giác cao độ về khả năng thiếu điện trong mùa cao điểm mùa hè có thể làm tê liệt hoạt động chế tạo và sản xuất công nghiệp của nước này trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi sau đại dịch COVID-19 yếu hơn dự kiến.
Trước cuộc diễn tập, Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia (NDRC) thông báo dự trữ than của Trung Quốc đang ở mức cao kỷ lục 187 triệu tấn, tạo ra nền tảng vững chắc để chuẩn bị cho mùa sử dụng điện cao điểm vào mùa hè.
Tập đoàn Shenergy, một công ty nhà nước ở Thượng Hải, cho biết đã tăng trữ lượng than và tiến hành bảo trì kỹ lưỡng để giúp ngăn chặn khủng hoảng năng lượng trong thành phố.
Đầu tuần này, thành phố Mậu Danh ở tỉnh Quảng Đông đã yêu cầu các công ty công nghiệp giảm tiêu thụ điện năng và tăng cường công nghệ tiết kiệm điện sau khi mức tiêu thụ tăng kỷ lục gần đây.
NEA cho biết trong tháng 5, mức tiêu thụ điện của Trung Quốc đạt 722,2 tỷ kWh, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Báo People's Daily dẫn lời một quan chức giấu tên tại Hội đồng Điện lực Trung Quốc cho biết trong mùa cao điểm mùa hè năm nay, tổng cung và cầu điện trên toàn quốc sẽ được "cân bằng chặt chẽ".
Hội đồng này trước đó dự đoán mức tải điện cao nhất của Trung Quốc vào năm 2023 sẽ khoảng 1,37 tỷ kilowatt cùng một lúc - tăng khoảng 80 triệu kilowatt so với mức cao nhất vào năm 2022 - với giả định không có hiện tượng thời tiết cực đoan.
"Nếu xảy ra thời tiết khắc nghiệt trong thời gian dài và quy mô lớn, tải điện tối đa quốc gia có thể tăng khoảng 100 triệu kilowatt so với năm 2022", hội đồng trên nhận định trong báo cáo tháng 4.
Tuần này, khu vực rộng hơn 2 triệu km2 gồm các tỉnh, thành phố ở Trung Quốc, bao gồm Bắc Kinh, Thiên Tân, Hà Bắc, Hà Nam và Sơn Đông, đã phải hứng chịu thời tiết oi bức, với nhiều ngày nhiệt độ cao trên 35 độ C. Đài quan sát quốc gia của Trung Quốc cũng đã gia hạn cảnh báo màu vàng về nhiệt độ cao tại hầu hết các khu vực trên.
OECD nâng dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu Ngày 7/6, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã nâng nhẹ triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới trong năm 2023, trong bối cảnh lạm phát toàn cầu giảm và Trung Quốc đã nới lỏng các hạn chế phòng dịch COVID-19, song cảnh báo quá trình phục hồi vẫn còn "lâu dài". Cảng hàng hóa ở Hồ Bắc,...
