Đường về Nhà Trắng của ông Donald Trump
Chiến thắng của ông Donald Trump trong kỳ bầu cử tổng thống Mỹ khép lại giai đoạn tranh cử đầy những biến động của ứng viên đảng Cộng hòa.
Những rắc rối pháp lý, các phát ngôn tranh cãi, tất cả đều đã không ngăn được ông Donald Trump cầm tấm vé trở lại Nhà Trắng sau 4 năm. Ở tuổ.i 78, ông sẽ trở thành tổng thống lớn tuổ.i nhất lịch sử Mỹ tuyên thệ nhậm chức, cũng như là người thứ 2 có 2 nhiệm kỳ tổng thống không liên tiếp.
Nhiều biến số
Lần tranh cử thứ 3 của ông Trump được đán.h giá sôi động và không ít biến động. Ông không còn là gương mặt mới như khi tranh cử cách đây 8 năm, thời điểm ông mới bước chân vào chính trường với tư cách một doanh nhân, ngôi sao truyền hình và không có nhiều vốn liếng chính trị.
Ông Donald Trump đã đắc cử tổng thống Mỹ như thế nào?
Khi đó, nhiều người không đán.h giá cao khả năng thành công của ông. Tuy nhiên, chính sự mới mẻ và cách thức vận động độc đáo đã thu hút sự ủng hộ của cử tri vào năm 2016, đặc biệt với việc ông rất thích sử dụng mạng xã hội Twitter (nay là X) để gửi đi thông điệp đến người dân.
Ông đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2016, đán.h bại bà Hillary Clinton. Tuy nhiên, ông để thua ứng viên Dân chủ Joe Biden trong cuộc đua năm 2020. Nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump còn kết thúc với việc ông trở thành tổng thống đầu tiên của Mỹ bị luận tội 2 lần.
Ông Donald Trump bị á.m sá.t hụt khi mít tinh tại bang Pennsylvania ngày 13.7. ẢNH: REUTERS
Kể từ khi chính thức tuyên bố tái tranh cử vào tháng 11.2022, ông Trump lần lượt đối diện với các vụ truy tố hình sự, cũng là cựu tổng thống đầu tiên bị kết tội hình sự. Trên chặng đường tranh cử, ngày 13.7, nước Mỹ một phen rúng động với thông tin ông Trump là mục tiêu của vụ á.m sá.t, khi đang có buổi mít tinh tại bang Pennsylvania. Tay sún.g Thomas Matthew Crooks đã bắ.n 8 phát đạn vào buổi vận động, với một viên bay sượt qua ông Trump trong gang tấc, khiến ông bị thương ở tai. Hình ảnh tai ông lấm má.u, trong khi ông được nhân viên Mật vụ Mỹ bảo vệ, giương tay hô hào với những người ủng hộ là điểm nhấn có thể còn được nhắc lại sau này.
Công tố viên đặc biệt có động thái mới về hai vụ kiện chống ông Trump
Ông còn bị á.m sá.t hụt thêm một lần vào ngày 15.9 khi chơi golf ở Florida. Sự ủng hộ của cử tri cho ông Trump tăng cao sau vụ việc ở Pennsylvania và giới quan sát dự báo về một chiến thắng rõ ràng nếu đối thủ của ông Trump là Tổng thống đương nhiệm Joe Biden, người đã lộ nhiều điểm yếu. Khi bà Kamala Harris lên thay ông Biden tranh cử và thu hút làn sóng ủng hộ đông đảo, nhiều thách thức mới đã đặt ra cho đường tranh cử của ông Trump, song cựu tổng thống là người đón niềm vui sau cùng.
Sức ảnh hưởng lớn
Từ khi bị cáo buộc kích động bạo loạn tại Đồi Capitol đầu năm 2021, đến các rắc rối pháp lý khác, những điều có thể ảnh hưởng đến sự nghiệp chính trị của bất kỳ chính khách nào. Song, kết quả ngày 6.11 cho thấy ông Donald Trump vẫn có được số đông cử tri trung thành, ngoài ra không thể không xét đến bộ phận cử tri ủng hộ đảng Cộng hòa nói chung và nhóm người bất mãn với 4 năm nhiệm kỳ của chính quyền Biden – Harris đã bỏ phiếu cho ông Trump.
Sức ảnh hưởng của ông Trump còn được thể hiện rõ khi tranh cử tổng thống 2024, với việc tỷ lệ ủng hộ ông bỏ xa các ứng viên trong nội bộ đảng Cộng hòa, dù không tham gia bất kỳ lần bầu cử sơ bộ nào. Theo tờ Politico, chiến thắng của ông Trump đã củng cố quyền lực của ông đối với đảng Cộng hòa trong gần một thập niên, với lập trường chuyển đổi đảng theo hướng đa dạng sắc tộc hơn, tiếp cận giai cấp công nhân, trong khi vẫn giữ những giá trị truyền thống.
Chiến thắng của ông Trump có ý nghĩa gì với thế giới?
Ngoài những lập trường cốt lõi ông đưa ra năm nay tương tự năm 2016 bao gồm giảm thuế, áp thuế với hàng hóa nước ngoài, và siết chặt nhập cư, ông khẳng định sẽ phủ quyết lệnh cấm phá thai toàn quốc. Ông còn tuyên bố trong một buổi vận động rằng “sẽ bảo vệ phụ nữ, dù họ có thích hay không”. Chiến dịch tranh cử của ông năm nay bao gồm hạn chế xuất hiện tại các hãng truyền thông truyền thống, thay vào đó đẩy mạnh các buổi phỏng vấn trực tuyến. Ông còn kêu gọi cử tri bỏ phiếu sớm qua thư, điều mà ông từng ch.ỉ tríc.h kịch liệt cách đây 4 năm. Những thay đổi trên đều góp phần đưa ông trở lại Nhà Trắng.
Lãnh đạo cấp cao VN chúc mừng ông Donald Trump
Nhân dịp ông Donald Trump được bầu làm tổng thống Mỹ, ngày 7.11, Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường và Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gửi điện chúc mừng.
Lãnh đạo cấp cao VN khẳng định VN coi Mỹ là đối tác có tầm quan trọng chiến lược và tin tưởng rằng với nền tảng vững chắc đã được gây dựng bởi nhiều thế hệ lãnh đạo hai nước trong gần 3 thập niên qua, với sự ủng hộ mạnh mẽ của Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ thứ nhất cũng như nhiệm kỳ mới, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt – Mỹ sẽ tiếp tục phát triển sâu rộng, hiệu quả, bền vững, vì lợi ích và mong muốn của nhân dân hai nước và vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
Cùng ngày, Phó chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cũng đã gửi điện mừng tới Phó tổng thống đắc cử James David Vance.
Bà Harris nhận thua
Phát biểu tại Đại học Howard thuộc Washington D.C ngày 6.11 (giờ địa phương), Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris thừa nhận đã thua ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng, đồng thời nhấn mạnh sẽ tham gia vào một cuộc chuyển giao quyền lực hòa bình. Phó tổng thống Harris cũng kêu gọi những người ủng hộ bà không nên bỏ cuộc. Bên cạnh đó, vị phó tổng thống cho biết bà đã gọi điện chúc mừng chiến thắng của ông Trump.
Ông Steven Cheung, lãnh đạo chiến dịch tranh cử của ông Trump, xác nhận bà Harris đã gọi điện để chúc mừng vị tổng thống đắc cử. “Ông Trump công nhận sự mạnh mẽ, chuyên nghiệp và quyết liệt của bà Harris xuyên suốt chiến dịch tranh cử. Hai nhà lãnh đạo thống nhất về tầm quan trọng của việc đoàn kết đất nước”, theo Reuters dẫn lời ông Cheung.
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gọi và chúc mừng ông Trump. Theo Nhà Trắng, trong các cuộc điện đàm, ông Biden đã cam kết đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra suôn sẻ và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nỗ lực đoàn kết đất nước. Ông Biden cũng đã mời ông Trump đến Nhà Trắng và các công việc liên quan sẽ được triển khai trong thời gian tới. Ông Biden cũng gọi điện và chúc mừng Phó tổng thống Harris về chiến dịch tranh cử lịch sử của bà.
Cựu Tổng thống Barack Obama cũng chúc mừng ông Trump về chiến thắng tranh cử, đồng thời lưu ý về tầm quan trọng của việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.
Hành trình trở lại Nhà Trắng đầy thuyết phục của cựu Tổng thống Donald Trump
Với việc giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024, ông Donald Trump, 78 tuổ.i, đã trở thành Tổng thống đầu tiên giành chiến thắng trong các nhiệm kỳ không liên tiếp trong hơn một thế kỷ.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc vận động tranh cử ở Pittsburgh, Pennsylvania, ngày 4/11/2024. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Tính đến 13h15 (giờ Việt Nam), với gần 90% phiếu bầu đã được kiểm ở 4 bang chiến địa Georgia (16 phiếu đại cử tri), North Carolina (16 phiếu), Wisconsin (10 phiếu), Pennsylvania (19 phiếu), ông Trump đã giành được 61 phiếu đại cử tri, nâng tổng số phiếu đại cử tri hiện có lên 277 phiếu. Con số này vượt qua ngưỡng 270 phiếu đại cử tri cần thiết để giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024.
Tờ New York Times nhận định ông Donald Trump đã bước vào cuộc đua tổng thống Mỹ với hành trang khác thường. Dù từng bị kết án trọng tội và có số lượng lớn người không thiện cảm nhưng cựu Tổng thống Mỹ vẫn nhận được sự ủng hộ từ đông đảo cử tri trung thành với kinh nghiệm 2 lần tranh cử tổng thống.
Ông Trump đã vượt qua tất cả những trở ngại, hiện diện đầy quyền lực trước những cử tri đang mong muốn xoay chuyển các định hướng và chính sách của nước Mỹ dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden và bà Kamala Harris.
Từ doanh nhân thành đạt đến chính trị gia đầy bản lĩnh
Ông Donald John Trump sinh ngày 14/6/1946 tại khu Queens của thành phố New York, là con thứ tư trong một gia đình 5 anh em. Mẹ ông là bà Mary Anne, người Scotland. Bố ông là Frederick Christ Trump, một doanh nhân bất động sản.
Vì tính cách hiếu động và ngang bướng, cậu bé Trump bị bố gửi đến học tại một trường quân sự nội trú rồi tốt nghiệp Trường Kinh tế Wharton, Đại học Pennsylvania, năm 1968. Ông sau đó tham gia công việc kinh doanh của gia đình.
Ngày 8/1/2004, ông Trump lần đầu tiên ra mắt với tư cách ngôi sao trong chương trình truyền hình thực tế "Người Tập sự" (The Apprentice). Chương trình khắc họa chân dung một Donald Trump rất đời thường và đầy nhạy bén trước các cơ hội kinh doanh. Qua đó, thế hệ trẻ ở Mỹ biết đến ông nhiều hơn.
Ông Trumptuyên bố tranh cử tổng thống tại tháp Trump ở Manhattan ngày 16/6/2015.
Ngày 3/5/2016, ông trở thành ứng viên duy nhất của đảng Cộng hòa trong đường đua vào Nhà Trắng. Ngày 8/11, ông đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2016, đán.h bại đối thủ Hillary Clinton.
Ông Trump đã để lại một số di sản đáng kể trong nhiệm kỳ đầu tiên - như cải cách thuế, tái định hình hệ thống tư pháp liên bang, cải cách hệ thống tư pháp hình sự, thành lập Quân chủng Vũ trụ.
Một trong những sự kiện đáng nhớ nhất nhiệm kỳ của ông Trump là vụ đột kích vào tháng 10/2019 giúp tiê.u diệ.t thủ lĩnh nhóm phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) Abu Bakr al-Baghdadi, tên khủn.g b.ố bị truy nã gắt gao nhất thế giới tính đến thời điểm đó, giáng một đòn mạnh vào IS.
Trong cuộc bầu cử năm 2020, ôngTrump đã thất bại trước ông Joe Biden. Thất bại nặng nề nhất, được cho là lý do chính khiến Trump không thể tái đắc cử, là do cách xử lý đại dịch COVID-19. Cuộc khủng hoảng y tế này đã kéo theo hệ lụy về kinh tế, vấn đề trước đây được cho là thế mạnh lớn nhất của ông Trump.
Hành trình quay lại Nhà Trắng hỗn loạn
Giới chuyên gia nhận định sự hỗn loạn đã trở thành điều bình thường mới trong hành trình quay lại Nhà Trắng trong năm 2024 của cựu tổng thống Trump.
Sau nhiều tháng vướng vào hàng loạt cuộc chiến pháp lý, ôngTrump đã giành được chiến thắng chính trị đầy thuyết phục trên con đường đầu tiên trở lại Nhà Trắng. Chưa đầy một tháng sau khi bị kết án hình sự, ông đã đến Atlanta để tham gia cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên và duy nhất với ông Joe Biden. Màn tranh luận lúng túng của tổng thống đương nhiệm đã gây hoang mang cho đảng của Dân chủ và tiếp thêm sự tự tin cho ông Trump về cục diện cuộc đua.
Vài tuần sau, một bước ngoặt dữ dội đã xảy ra khi ông Trump trở thành mục tiêu của một cuộc mư.u sá.t khi đang vận động tranh cử ở bang Pensylvania, vào ngày 13/7. Khi tiếng sún.g nổi lên, ông Trump bịt tai và cúi xuống. Một trong những người ủng hộ ông, một cựu chỉ huy cứu hỏa tình nguyện ngồi trên khán đài phía sau, đã trúng đạn và t.ử von.g. Các mật vụ lao lên sân khấu để bảo vệ ông Trump và bắt đầu dẫn ông rời khỏi sân khấu. Nhưng ông Trump đã dừng lại, và với khuôn mặt dính má.u, ông đã thách thức giơ nắm đấ.m và hô vang "chiến đấu". Khẩu hiệu này đã trở thành lời kêu gọi tập hợp những người ủng hộ ông trong những tháng sau đó.
Ông Trump được mật vụ Mỹ hộ tống khỏi sân khấu của sự kiện vận động tranh cử tại bang Pennsylvania sau khi xảy ra vụ n.ổ sún.g, ngày 13/7/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Tại Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hoà hồi tháng 7 năm nay, ông Trump chính thức chấp nhận đề cử trở thành ứng cử viên tranh cử tổng thống của đảng, đối đầu với bà Kamala Harris - một đối thủ mới khi cuộc đua chỉ còn vài tháng nữa là kết thúc.
Ông Trump và bà Harris đã có cuộc tranh luận duy nhất vào tháng 9. Sau đó, ông Trump đã đẩy nhanh tốc độ chiến dịch tranh cử. Ông đã tổ chức nhiều sự kiện hơn cả tháng 6 và tháng 7 cộng lại. Thế nhưng tháng này cũng chứng kiến một bước ngoặt đáng báo động khác, khi ông Trump sống sót sau một nỗ lực á.m sá.t khác tại câu lạc bộ chơi golf của ông ở West Palm Beach, Florida.
Trong những tuần tranh cử cuối cùng, ông tiếp tục kêu gọi sự ủng hộ từ khắp các tiểu bang chiến trường mà các nhà phân tích chính trị tin rằng sẽ quyết định kết quả bầu cử.
Chiến thắng nhờ "thành trì" vững chắc
Theo giới quan sát, với lần tranh cử thứ 3, ông Trump giành chiến thắng nhờ xây dựng được những lợi thế vững chắc về mặt cử tri cũng như chính sách.
Advertisements
X
Trước hết phải kể đến thành phần cử tri trung thành của ông qua 3 kỳ bầu cử. Thành phần cử tri ủng hộ cựu Tổng thống Trump năm 2024 gần giống năm 2020. Ông vẫn giữ được sự ủng hộ của 94% những người đã bỏ phiếu cho ông, bao gồm hầu hết những người ủng hộ ông trong cả năm 2016 và 2020.
Một lợi thế khác mà ông Trump có được là sự tín nhiệm về kinh tế. Trong nhiều cuộc thăm dò, người Mỹ đều cho biết nền kinh tế là mối quan tâm hàng đầu của họ khi chuẩn bị bỏ phiếu trong cuộc bầu cử này. Đây là điều dễ hiểu khi người Mỹ phải đối phó với lạm phát cao trong nhiều năm.
Vào tháng 9, lạm phát ở Mỹ chỉ tăng 2,1% so với cùng kỳ năm ngoái và nền kinh tế nước này tăng trưởng mạnh mẽ 2,8% trong quý III. Song theo khảo sát của tờ New York Times/Đại học Siena, 75% cử tri cho rằng nền kinh tế đang trong tình trạng tồi tệ.
Ông Trump cũng chớp lấy cơ hội khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm trước ngày bầu cử cho thấy sự tăng trưởng yếu ớt về số lượng việc làm, phần lớn là do tác động của các cơn bão lớn và tình trạng đình công diện rộng dưới thời nắm quyền của ông Biden.
Ông Trump (giữa) tại Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa ở thành phố Milwaukee, bang Wisconsin ngày 17/7/2024. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Một khía cạnh khác được cựu tổng thống đặt làm trọng tâm trong chiến dịch tranh cử là mối đe doạ và sự hỗn loạn do tình trạng nhập cư bất hợp pháp gây ra.
"Với lá phiếu của các bạn vào ngày 5/11, tôi sẽ kết thúc tình trạng lạm phát và chấm dứt tình trạng tội phạm tràn vào nước ta", ông Trump nhấn mạnh.
Trong cuộc thăm dò toàn quốc cuối cùng, 15% số người được hỏi cho biết nhập cư là vấn đề quan trọng nhất trong việc quyết định lá phiếu của họ.
Cách tiếp cận của ông về luật pháp và tội phạm cũng là một điểm cộng trong mắt cử tri. Trong thời đại mà các vấn đề về tội phạm và an toàn công cộng được đưa lên hàng đầu trong các cuộc thảo luận chính trị, sự nhấn mạnh của ông Trump vào luật pháp và trật tự đã tạo được tiếng vang với nhiều cử tri.
Khi chính quyền đương nhiệm đang gây tranh cãi trong việc xử lý các vấn đề đối ngoại, nhất là về xung đột Ukraine và Trung Đông, cử tri Mỹ mong muốn kinh nghiệm và sự đổi mới của cựu Tổng thống. Người Mỹ tin tưởng hơn vào ông Trump về các vấn đề chiến tranh và hòa bình. Phần lớn cử tri cho rằng ông có đủ kinh nghiệm trong các vấn đề đối ngoại. Ông Trump dẫn đầu đáng kể trong cuộc thăm dò về ứng cử viên nào sẽ làm tốt hơn trong chính sách đối với cuộc chiến ở Ukraine, quan hệ với Trung Quốc và cuộc chiến giữa Israel - Hamas.
Với chiến thắng đầy thuyết phục trong cuộc bầu cử năm nay, chính trị gia gốc New York đã một lần nữa đán.h bại một ứng cử viên là phụ nữ. Vào năm 2016, ông Trump đã đán.h bại cựu đệ nhất phu nhân Hillary Clinton của đảng Dân chủ.
Năm 2024 có khoảng 231 triệu người Mỹ đủ điều kiện đi bỏ phiếu, bao gồm khoảng 161,42 triệu cử tri đã đăng ký đi bỏ phiếu. Các cử tri sẽ bầu chọn tổng thống và phó tổng thống, toàn bộ 435 ghế tại Hạ viện có nhiệm kỳ 2 năm, 34/100 ghế tại Thượng viện có nhiệm kỳ 6 năm, cùng 11 vị trí thống đốc bang.
Điện Kremlin lên tiếng sau khi ông Trump tuyên bố đắc cử tổng thống Mỹ Điện Kremlin cho biết quan hệ với Mỹ đang ở mức thấp kỷ lục, nhưng Moskva sẵn sàng đối thoại và sẽ chờ xem điều gì sẽ xảy ra nếu ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025. Ngày 6/11, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết ông không biết về bất kỳ kế hoạch nào của Tổng thống...