Đường dây bán “logo xe vua”: 79 cán bộ nhận hối lộ “lọt lưới”?

Thới cùng đồng phạm hối lộ 80 Cảnh sát giao thông (CSGT) và Thanh tra giao thông (TTGT) để bán “logo xe vua”, giải cứu các xe quá tải bị bắt. 1 CSGT bị quy tội môi giới hối lộ vì nhận tiền từ đường dây này để chuyển cho nhiều quan chức CSGT khác. Tuy nhiên, không có cán bộ nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Có người hối lộ, có môi giới nhưng… không có người nhận

Ngày mai (19/4), TAND TPHCM mở phiên tòa xét xử đường dây mua bán “ logo xe vua”, giải cứu xe quá tải do 2 bị cáo Nguyễn Văn Thới (sinh năm 1976), Lê Thị Cẩm Vân (sinh năm 1982) cầm đầu về các tội đưa hối lộ và làm môi giới hối lộ.

Liên quan vụ án, Nguyễn Cảnh Chân (sinh năm 1973, cán bộ đội 1 – phòng CSGT tỉnh Đồng Nai) bị cáo buộc tội môi giới hối lộ.

Các bị can trong vụ án

Theo cáo trạng, Thới đã làm quen với một số cán bộ lực lượng thanh tra giao thông và CSGT Đồng Nai, Bình Dương, TPHCM. Qua đó, Thới đặt vấn đề sẽ nộp tiền và dán ký hiệu logo lên các đầu xe quá tải để một số cán bộ TTGT, CSGT khi làm nhiệm vụ sẽ nhận biết được và không xử phạt.

Đường dây mua bán “logo xe vua” bảo kê xe quá tải do Thới cầm đầu hoạt động từ tháng 1/2014 đến tháng 8/2015 đã bán cho 15.000 lượt xe, thu lời bất chính gần 23 tỉ đồng.

Tại cơ quan điều tra, các bị can trong đường dây khai nhận đã đưa hối lộ cho 62 cán bộ của đội, trạm trong lực lượng CSGT trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và TPHCM.

Với lực lượng CSGT, cơ quan điều tra đã làm việc với 62 cán bộ. Trong đó, chỉ duy nhất Nguyễn Cảnh Chân thừa nhận có nhận tiền hối lộ của Thới để bảo kê xe chở quá tải; 7 cán bộ CSGT thừa nhận có quen biết với các bị can trong đường dây nhưng không nhận tiền hối lộ để bảo kê xe quá tải, dù “có bỏ qua một số trường hợp lỗi nhẹ” nhưng chỉ giúp vì… tình cảm; 54 CSGT còn lại trình bày không quen biết ai trong đường dây này và cam kết không có hành vi nhận tiền để bảo kê xe quá tải.

Đối với lực lượng TTGT, cơ quan điều tra xác minh ghi lời khai của 18 cán bộ. Trong đó, chỉ 2 người thừa nhận quen biết các bị can trong đường dây và có một số lần giúp nhưng không nhận tiền bảo kê; 16 cán bộ còn lại khai không quen biết ai và không nhận tiền.

Đủ căn cứ để xử lý hình sự tội nhận hối lộ

Sau khi điều tra, các cơ quan tiến hành tố tụng đều nhận định: lời khai của các bị can phù hợp với nhau về các khoản tiền đưa hối lộ cho 79 CSGT, TTGT được liệt kê; qua kiểm tra điện thoại thu giữ của các bị can cũng có những số điện thoại liên lạc của các CSGT, TTGT trên. Điều đó thể hiện lời khai của các bị cáo về việc đưa tiền hối lộ cho các CSGT, TTGT trên là có căn cứ. Tuy nhiên, các cán bộ này không thừa nhận hành vi nhận tiền hối lộ để bảo kê xe quá tải.

Tuy có lời khai của các bị can và tài liệu sổ sách ghi lại số tiền đưa hối lộ, tên cán bộ nhận hối lộ, nhưng tất cả chỉ là tài liệu một phía, không có chứng cứ vật chất và không có tài liệu khác chứng minh. Do đó, Cơ quan CSĐT chưa đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự về hành vi nhận hối lộ của 79 CSGT, TTGT theo lời khai của các bị can trong đường dây này.

Ông Võ Văn Thêm – Phó viện trưởng Viện KSND cấp cao tại TPHCM, cho rằng: “Với những chứng cứ cơ quan điều tra thu thập được, đủ để xem xét trách nhiệm hình sự đối với các cán bộ CSGT, TTGT liên quan”.

Ông Thêm phân tích: “Do CSGT và TTGT đều khai không nhận tiền của các bị cáo nên nguyên tắc ngoài lời khai của các bị cáo còn phải có chứng cứ khác để chứng minh hành vi vi phạm của CSGT, TTGT. Nhưng nên hiểu rằng, trong vụ án này không phải chỉ có một bị cáo khai đã đưa hối lộ cho CSGT, TTGT mà có nhiều bị cáo khác đều khai tương tự. Hơn nữa, các lời khai này đều trùng khớp số tiền, số lần đưa và tên từng CSGT, TTGT nhận hối lộ. Như vậy, phải hiểu rằng có căn cứ để xem xét các lời khai của từng bị cáo trong vụ án. Đồng thời, ngoài lời khai chống lại CSGT, TTGT, cơ quan điều tra đã sử dụng các biện pháp nghiệp vụ khác để chứng minh sự liên quan của lực lượng CSGT, TTGT như kiểm tra các số điện thoại liên lạc; đối chiếu tài liệu sổ sách ghi chép tiền đưa hối lộ cho một số cán bộ CSGT, TTGT… Những tài liệu này chính là các chứng cứ khác mà cơ quan điều tra cần ghi nhận, đánh giá”.

Từ phân tích trên, ông Thêm cho rằng: “Cần đánh giá toàn diện vụ án, rằng có mối quan hệ nhân quả, mật thiết giữa các hành vi với nhau. Cụ thể, có hiệu quả từ việc bán logo và mua logo xe “vua”. Hiệu quả đó chính là có 406 trường hợp (502 xe) mua logo xe “vua” được bao quá tải trên các tuyến đường thuộc TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương. Và hiệu quả này cũng do cơ quan điều tra làm rõ qua các lời khai của tài xế, chủ xe. Vậy phải làm rõ nếu không có mối quan hệ “trao đổi” thì tại sao không quen biết mà bỏ qua nhiều trường hợp vi phạm lỗi xe quá tải như vậy, bỏ qua liên tục, nhiều lần cho một xe, tài xế? Khi không giải quyết được bản chất thật sự của vụ án, sẽ tạo tiền đề cho một số cán bộ CSGT, TTGT biến chất ngang nhiên nhận hối lộ và tình trạng bảo kê vẫn tiếp diễn”.

Xuân Duy