Đừng giỡn mặt với trò báo án giả

Thời gian qua, nhiều công an địa phương của Công an Đà Nẵng tiếp nhận tin báo về các vụ việc và lực lượng công an đã khẩn trương vào cuộc theo đúng quy trình.

Công an làm việc với hai cô gái trình báo tin giả bị cướp dây chuyền – Ảnh: Đ.C.

Tuy nhiên, sau khi vất vả huy động lực lượng và mất nhiều thời gian, công sức xác minh thì có nhiều trường hợp là tin báo… giả.

Trong khi đó, nhiều người chưa nhận thức được những tác hại của hành vi báo thông tin giả, không đúng sự thật đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Vụ cướp… ảo

Sáng 4-7, trực ban Công an phường Hòa Minh ( quận Liên Chiểu, Đà Nẵng) tiếp nhận thông tin từ hai cô gái về việc họ vừa bị một nhóm thanh niên dùng vũ lực chặn đường, đánh đập và cướp mất 2 sợi dây chuyền.

Trước tính chất nghiêm trọng của vụ việc mà hai cô gái trình báo, Công an phường này lập tức báo cáo lên cơ quan điều tra Công an quận Liên Chiểu để phối hợp vào cuộc xác minh.

Các lực lượng được triển khai truy tìm những người liên quan nhằm làm rõ nội dung trên. Và điều bất ngờ là sự việc không phải như hai cô gái đã trình báo.

Sau khi mời tất cả những người có liên quan về trụ sở để làm việc, chân tướng của “vụ cướp” dần dần được sáng tỏ.

Theo đó, bắt nguồn từ mâu thuẫn trong công việc, hai cô gái bị chủ cũ gọi một nhóm thanh niên dùng vũ lực để đe dọa yêu cầu quay lại chỗ làm việc.

Quá hoảng sợ sẽ bị nhóm thanh niên trên tiếp tục hành hung nên hai cô nghĩ ra “tối kiến” là đến báo công an mình bị nhóm trên cướp dây chuyền nhằm “nhờ” lực lượng công an “bắt giữ” họ.

Tại Công an phường, nhóm thanh niên, chủ cũ và hai cô gái đã trình bày lại ngọn nguồn sự việc. Hai cô gái thừa nhận báo tin giả, nhóm thanh niên cũng thừa nhận việc dùng vũ lực để đe dọa…

Công an phường Hòa Minh cho biết đang củng cố hồ sơ xử lý vi phạm hành chính đối với nhóm thanh niên về hành vi xâm hại sức khỏe người khác và hai cô gái về hành vi cố ý tố giác, báo tin giả đến cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Còn trước đó, anh T.C.C. (27 tuổi, trú huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) đến Công an phường Hòa Thọ Đông (quận Cẩm Lệ) trình báo khi anh này đang chạy xe SH 150i (trị giá gần 100 triệu đồng) trên đường Thăng Long hướng về trung tâm thành phố thì bị 4 người chặn cướp mất xe.

Nhận thông tin, Công an phường này phối hợp cùng Công an quận triển khai lực lượng khẩn trương vào cuộc. Tiến hành các biện pháp nghiệp vụ, truy xét, trích xuất camera, tìm nhân chứng… nhưng lực lượng công an không phát hiện dấu hiệu khả nghi.

Cơ quan công an làm việc lại với anh C. thì người này thừa nhận là đã bán chiếc xe SH trên lấy tiền tiêu xài cá nhân nhưng sợ gia đình phát hiện la mắng nên anh dựng lên kịch bản… bị cướp mất xe.

Một vụ việc trường hợp tương tự khác là anh T.D.K. (quê Đắk Lắk), làm lái xe công nghệ tại Đà Nẵng. Vì chơi tiền ảo bị thua lỗ nên anh K. đã bán xe máy của mình và thuê một chiếc xe khác để chạy xe công nghệ.

Tuy nhiên do làm không đủ trả nợ, lại lo sợ gia đình biết chuyện nên anh K. bịa ra chuyện bị cướp mất xe máy.

Sau đó, anh K. đến Công an phường Hòa Xuân (quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng) để báo việc mình bị cướp xe. Nhận thấy tin báo của công dân có tính chất nghiêm trọng nên Công an phường phối hợp cùng đội cảnh sát hình sự Công an quận triển khai lực lượng vào cuộc.

Tuy nhiên, mất nhiều thời gian xác minh, cơ quan công an xác định không có vụ cướp nào xảy ra như trình báo. Khi cơ quan công an mời lên làm việc thì anh K. thừa nhận báo tin giả.

Coi chừng vướng lao lý

Đề cập về những vụ việc trên, luật sư Lê Cao – Đoàn luật sư thành phố Đà Nẵng – cho biết việc cố ý tố giác, báo tin giả đến các cơ quan có thẩm quyền là hành vi trái pháp luật và tùy theo tính chất, mức độ mà người báo tin giả có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí có thể bị xử lý hình sự và phải bồi thường thiệt hại nếu có cho cá nhân, tổ chức bị thiệt hại do hành vi đó gây nên.

Luật sư Lê Cao cũng cho biết thêm theo quy định tại điểm c, khoản 3, điều 7, nghị định số 144/2021/NĐ-CP, cá nhân có hành vi báo thông tin giả, không đúng sự thật đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền sẽ bị xử phạt tiền từ 2 đến 3 triệu đồng.

Ngoài ra, cá nhân nào bịa đặt, vu khống người khác có hành vi phạm tội và tố cáo họ đến cơ quan có thẩm quyền thì tùy từng trường hợp có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vu khống được quy định tại điều 156 Bộ luật hình sự với mức hình phạt cao nhất lên đến 7 năm tù.

Bên cạnh đó, theo các quy định tại điều 584 Bộ luật dân sự 2015, người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

Do đó, người cố ý tố giác, báo tin giả về tội phạm mà xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người bị tố giác, báo tin giả có thể phải bồi thường nếu người bị thiệt hại có yêu cầu theo luật định.

“Do vậy, người dân cần cẩn trọng, không tùy tiện thực hiện các hành vi báo tin, tố giác không đúng sự thật nhằm tránh gây thiệt hại cho người khác và có thể bị xử lý trách nhiệm pháp lý theo luật định” – luật sư Lê Cao lưu ý.

Vất vả với tin báo giả

Trung tá Phan Minh Viên – đội trưởng đội cảnh sát hình sự Công an quận Hải Châu (Đà Nẵng) – cho biết trước đây đơn vị đã từng gặp vài trường hợp tin báo giả khiến các cán bộ, chiến sĩ của đơn vị rất vất vả.

Theo trung tá Viên, khi tiếp nhận tin báo, tùy theo tính chất của vụ việc mà thực hiện theo đúng quy trình công tác.

Trong đó, ví như khi tiếp nhận tin báo về vụ cướp tài sản (là hành vi rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng) thì phải huy động gần như toàn bộ lực lượng vào cuộc ngay.

Tiến hành ghi lời khai, khám nghiệm hiện trường, trích xuất camera, tìm nhân chứng… khiến tốn rất nhiều thời gian, công sức để chạy đua làm rõ sự việc. Vậy nhưng qua xác minh, chứng minh thì không có vụ cướp như trình báo.

“Với những tin báo giả này còn gây ảnh hưởng rất lớn đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, nhất là khi những thông tin giả này được chia sẻ thiếu kiểm chứng trên mạng xã hội” – trung tá Viên chia sẻ.

Trung tá Viên cũng lưu ý việc báo tin giả đến cơ quan, tổ chức có thẩm quyền sẽ bị xử lý hành chính. Trong trường hợp nếu tin báo giả đó là vu khống, xúc phạm, gây hậu quả nghiêm trọng… cho người khác thì có thể bị xử lý hình sự.