Dự thảo Nghị định nếu không sửa sẽ bó các trường đại học ghê gớm
Dự thảo chỗ thì dùng từ cơ quan quản lý trực tiếp, nhưng đến trang 7 lại dùng từ cơ quan quản lý có thẩm quyền. Vậy tôi không hiểu như thế nào là đúng?
Giáo sư Lê Vinh Danh
Ngay 28/10, Bao điên tư Giao duc Viêt Nam tô chưc Toa đam: “Rào cản tự chủ đại học trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đai hoc”.
Tơi dư Toa đam có Giáo sư Lâm Quang Thiệp – nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tiến sĩ Lê Viết Khuyến – nguyên Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo
Giáo sư Trần Đức Viên – Chủ tịch Hội đồng học viện, Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Cùng nhiều phong viên của các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội, tham dự và đưa tin.
Video: Giáo sư Lê Vinh Danh – Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng chia sẻ quan điểm về vấn đề này.
Giáo sư Lê Vinh Danh, nếu quan điểm:
Theo quan điểm của tôi thì chúng ta đấu tranh 2 việc, một là chúng ta phải có những kiến nghị chặt chẽ, thuyết phục đến các cấp cao nhất có thể, vì chỉ có cấp cao nhất mới chỉ đạo được các cấp Bộ, ngành tương đương những điều họ phải làm.
Điểm thứ 2, chúng ta cũng phải bàn một cách trực tiếp vào những văn bản, nghị định, bởi những văn bản này khi ban hành ra nó sẽ trói các trường đại học rất nhiều, đó là hiện trạng thực tế hiện nay của Trường Đại học Tôn Đức Thắng, điều đó cũng xuất phát từ chỗ chúng ta không nói rõ ở điểm này.
Điểm thứ 6: Cuối mỗi nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng trường chỉ đạo thực hiện quy trình lập Hội đồng trường ở nhiệm kỳ kế tiếp theo quy định pháp luật, và quy chế tổ chức hoạt động của trường đại học.
Việc chúng ta đưa thêm chữ “theo quy định pháp luật”, lập tức có thể tạo ra sự diễn giải là theo quy định pháp luật nào? Bởi trong Luật người ta ghi rõ là quy chế tổ chức hoạt động của trường đại học.
Như vậy quy chế của Hội đồng trường chính là quy phạm pháp luật, một quy phạm pháp luật nhỏ của trường. Bây giờ lại thêm chữ “theo quy định của pháp luật”, như vậy nếu lỡ quy định của pháp luật mâu thuẫn với Luật Giáo dục Đại học sửa đổi này hoặc mâu thuẫn với chính quy chế thì chúng ta phải làm sao?
Cách viết ghép như vậy, tưởng là an toàn cho người viết để không ai cãi được và dễ ban hành nhưng, thực ra khi đi vào thực tế nó không có hiệu quả, sẽ gây tranh cãi.
Điểm thứ 7: (Thay thế thành viên Hội đồng trường) Ở đây chúng ta quy định là thay thế phải phù hợp với quy định pháp luật, phù hợp quy chế hoạt động của trường đại học. Lại thêm lần nữa có chữ “theo quy định của pháp luật”.
Thay thế thành viên, những cái gì nó thuộc về thẩm quyền của Hội đồng trường, thì thành viên đó không cần cơ quan quản lý trực tiếp công nhận, do vậy chỉ cần nằm trong quy chế tổ chức và hoạt động đã được thể hiện, công khai minh bạch trong quy chế hoạt động là đủ.
Nhưng ở đây có thêm chữ “theo quy định của pháp luật”, là lập tức tạo ra vùng “mờ” gây tranh cãi. Rồi sẽ có những cơ quan người ta dẫn các quy định pháp luật không ăn nhập vào đâu so với Luật 34, hoặc là quy chế để làm khó nhà trường.
Từ trên xuống dưới, Dự thảo chỗ dùng từ “cơ quan quản lý trực tiếp”, nhưng đến trang 7 này thì lại dùng từ “cơ quan quản lý có thẩm quyền”. Như vậy tôi không hiểu chỗ nào là cơ quan quản lý có thẩm quyền và chỗ nào là cơ quan quản lý trực tiếp?
Cả hai câu đó đều có trong một Dự thảo, mà đây là Dự thảo mới nhất đã trình lên Văn phòng Chính phủ, trong cùng một Văn bản thôi mà đã không thống nhất.
Điều 9: Khi nói đến thủ tục miễn nhiệm Chủ tịch Hội đồng trường, miễn nhiệm thành viên Hội đồng trường, người ta có viết cuộc họp phải bảo đảm về tỷ lệ thành phần tham gia, tỷ lệ biểu quyết theo quy định pháp luật.
Vậy tỷ lệ biểu quyết là bao nhiêu? Như trong Luật ở đây ghi là đa số, có thể hiểu là trên 50% là được, nhưng cơ quan chủ quản của chúng tôi lại nói là trên 2/3 và như vậy là đã can thiệp vào quy định chi tiết, mặc dù ở đây người ta nói là Hội đồng trường có thể quyết định tỷ lệ biểu quyết cao hơn, thể hiện quy chế quyền của Hội đồng trường.
Nhưng nếu không giải thích rõ như vậy, thì tiếp tục quyền của Hội đồng trường sẽ bị xâm phạm.
Vậy nên Luật chỉ nói là đa số, nhưng đến Dự thảo này lẽ ra nên giải thích đa số là bao nhiêu, là 70% hay là trên 51%? Chính vì không rõ nên rất khổ cho các đơn vị thực hiện.
Điểm thứ 10: Thủ tục quyết định nhân sự Hiệu trưởng được quy định cụ thể trong quy chế tổ chức hoạt động của trường Đại học, như vậy ở trên thì nói “theo quy định của pháp luật” rồi mới đến quy chế, ở dưới thì lại bỏ, không có “quy định pháp luật” nào nữa. Như vậy là trong một Văn bản đã có mâu thuẫn.
Khi nói đến thủ tục quyết định nhân sự Hiệu trưởng thì ở đây thủ tục là cái gì? Nếu chúng ta chỉ quan tâm đến chữ thủ tục không thôi mà không giải thích, thì dễ hiểu lầm thủ tục là biểu mẫu, tức là các mẫu giấy tờ thế này, thế kia, còn quy hoạch quy trình là của chúng tôi, như vậy trường sẽ rất khó.
Tùng Dương
Theo giaoduc.net
Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Giáo dục Đại học vừa thừa vừa thiếu
Thượng tầng muốn thay đổi, hạ tầng xã hội là các trường, người dân... đều muốn thay đổi, muốn tự chủ để tiến lên nhưng hệ thống ở giữa không muốn chuyển động.
Ngay 28/10, Bao điên tư Giao duc Viêt Nam tô chưc Toa đam: "Rào cản tự chủ đại học trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đai hoc".
Tơi dư Toa đam có Giáo sư Lâm Quang Thiệp - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tiến sĩ Lê Viết Khuyến - nguyên Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo
Giáo sư Trần Đức Viên - Chủ tịch Hội đồng học viện, Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Cùng nhiều phong viên của các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội, tham dự và đưa tin.
Video: Giáo sư Lê Vinh Danh - Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng.
Giáo sư Lê Vinh Danh, chia sẻ:
Chúng ta có Nghị quyết 19 là Nghị quyết rất tiến bộ, có tính cách mạng và bao phủ rất nhiều vấn đề từ cơ chế quản lý, đến cách thức tổ chức, tự chủ về nhân sự, tài chính, chuyên môn...đều có đề cập.
Điều đó thể hiện ý thức của hệ thống chính trị rất quyết tâm về đổi mới sự nghiệp công lập, mà cụ thể ở đây là trường đại học công lập. Từ đó chúng ta mới có sự thay đổi của Luật Giáo dục Đại học này.
Nhưng hiện nay các luật có liên quan đến luật này lại đang sửa không kịp, nên khi vận hành luật này thì lại bị vướng.
Điểm nữa là hiện nay có tình trạng các bộ không muốn buông công việc và cũng không muốn thực hiện theo luật này.
Ví dụ cụ thể là Trường Đại học Tôn Đức Thắng, thì mới đây Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có ban hành Quyết định về điều động, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ trong hệ thống Công đoàn Việt Nam, phủ luôn cả trường đại học và rất nhiều điều sai với chính luật đã ban hành.
Khi các bộ ngành và tương đương có thể làm việc đó một cách tùy tiện, thậm chí làm sai cả luật mà vẫn kí ban hành, thì rõ ràng là luật này không thể đi vào thực tế được, thậm chí tình trạng này kéo dài và phổ biến thì Nghị quyết 19 sẽ phá sản.
Như vậy thượng tầng kiến trúc muốn thay đổi, hạ tầng xã hội ở dưới là các trường, người dân, sinh viên...đều muốn thay đổi, đều muốn tự chủ để tiến lên nhưng hệ thống ở giữa không muốn chuyển động.
Có thể vì nhiều lý do không muốn mất quyền lực...nên họ không chịu buông, như vậy tầng giữa không buông thì đó chính là vật cản cho trên và dưới không thông nhau. Vậy chúng ta phải kiến nghị đến cấp cao hơn để chỉ đạo cho tầng giữa này.
Chúng ta phải đấu tranh trực tiếp vào các văn bản này, đây là những văn bản quan trọng, vì khi ban hành ra sẽ ảnh hưởng toàn diện đến các trường, vậy tôi xin góp ý cụ thể về 2 văn bản này.
Tôi thấy văn bản Dự thảo Nghị định này có 2 điều không ổn đó là cách tiếp cận, lẽ ra cách tiếp cận là điều trong luật đã ghi rõ rồi thì văn bản này không cần nhắc lại nữa, văn bản này chỉ cần hướng dẫn thi hành điều này, điều kia.
Những điều chưa rõ hoặc Luật giao cho Chính phủ, thay vì ta làm thẳng như vậy thì nay ta lại viết tràn lan, đả động gần như tất cả các điều, viết luôn cả những chuyện mà Luật đã quy định chi tiết rồi mà cũng bê vào. Tôi thấy cách tiếp cận như vậy không ổn.
Điểm thứ 2 là dự thảo này vừa thừa vừa thiếu, lẽ ra có những chỗ cần làm rõ vì các trường cần điều đó để vận hành, thì dự thảo lại né hoặc là không làm rõ. Ngược lại có những chuyện không cần làm rõ nữa vì trong luật viết rồi, thì dự thảo lại chép ra.
Ví dụ: Đối với điều 2 (đặt tên). Việc đặt tên của trường thành viên bằng cách có tên viết tắt của trường đại học lớn ở phía trên, rồi sau đó là tên tiếng Anh của trường thành viên, tên này rất là dài và không ai lại làm việc đó.
Điều này trong luật cũng không quy định, vậy tự nhiên làm sao chúng ta lại nghĩ ra một chuyện khác người như vậy? Những điều mà luật đã quy định rồi thì đó là chuyện cứng và chúng ta không có động tới.
Nhưng những việc mà luật không quy định thì lẽ ra Bộ phải giải thích, hoặc phải dự thảo theo hướng tiệm cận với quốc tế để trong nước và nước ngoài đều hiểu, nhưng thực tế ta lại đưa ra cách giải thích làm rắc rối vấn đề hơn.
Tên của cơ sở giáo dục đại học có vốn đầu tư nước ngoài, phải thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành về hợp tác đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục đại học.
Hiện nay quy định pháp luật hiện hành về hợp tác đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục đại học, đều từ Luật 34 này, nhưng vì không rõ nên chúng có tình trạng Đại Học Rmit ở Melbourne - tổ chức đại học lớn nhất của Úc đặt phận hiệu ở Việt Nam.
Sau một thời gian lấy tên là Rmit Việt Nam thì không ổn, người ta lách bằng cách thành lập Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Đại học Rmit Việt Nam, vậy đây là công ty hay phân hiệu?
Điều này là do chỗ hở của luật chúng ta và nay vẫn tiếp tục hở, trong dự thảo Nghị định này cũng không hướng dẫn chi tiết về việc đó
Chúng ta tự nghĩ ra cơ quan quản lý trực tiếp, mà lại không nói cụ thể đó là cơ quan nào? Như vậy việc đó tạo điều kiện cho sự diễn dịch theo hướng có lợi cho người nào có quyền.
Tại sao chúng ta không nói luôn là Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong trường hợp đại học tư thục, hoặc Bộ Giáo dục và Đào tạo trong trường hợp đại học công lập, nếu nói rõ như vậy thì mọi chuyện sẽ minh bạch.
Tùng Dương
Theo giaoduc.net
Hai đối tượng mất đặc quyền, không muốn trường đại học tự chủ Thành lập Hội đồng trường thì phải chuyển cái quyền đó cho Hội đồng trường, Bộ chủ quản, Hiệu trưởng mất quyền xin cho, như vậy thì không ai muốn. Tiến sĩ Lê Viết Khuyến Ngay 28/10, Bao điên tư Giao duc Viêt Nam tô chưc Toa đam: "Rào cản tự chủ đại học trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật sửa...