Du lịch Việt Nam: Không tự mãn về các giải thưởng

Theo dõi VGT trên

Các giải thưởng đạt được hay ngay cả những giải thưởng danh giá hơn, thì đó cũng chỉ là lời nhắc nhớ để chúng ta làm du lịch tốt hơn.

Du lịch Việt Nam: Không tự mãn về các giải thưởng - Hình 1

Khách du lịch đến với Phố cổ Hội An.

Mới đây, câu chuyện Việt Nam đoạt 4 giải thưởng về du lịch đã và đang nhận được sự quan tâm của dư luận trong nước và quốc tế. 4 giải thưởng đó là: Điểm đến hàng đầu Châu Á 2019, Điểm đến ẩm thực hàng đầu Châu Á 2019, Điểm đến văn hóa hàng đầu Châu Á 2019, Điểm đến thành phố văn hóa hàng đầu Châu Á 2019 – Hội An.

Chính vì những giá trị mới được tạo ra, Việt Nam là một trong những nước có tốc độ tăng trưởng du lịch cao nhất thế giới.

Thông tin chính thức từ Tổng cục Thống kê công bố ngày 28/9 cho thấy Việt Nam tiếp tục là điểm đến thu hút khách du lịch quốc tế. Tính chung 9 tháng của năm 2019, khách quốc tế đến Việt Nam đạt 12,9 triệu lượt người, tăng 10,8% so với cùng kỳ năm 2018.

Tháng 9/2019 cũng là tháng thứ tư kể từ đầu năm và là tháng thứ hai liên tiếp có lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt trên 1,5 triệu lượt người. Các tháng kể từ đầu năm có lượng khách quốc tế đạt trên 1,5 triệu lượt người là: Tháng 1 đạt 1,5 triệu lượt người; tháng 2 đạt 1,59 triệu lượt người; tháng 8 đạt 1,51 triệu lượt người và tháng 9 đạt 1,56 triệu lượt người.

Dự kiến năm 2019, ngành du lịch sẽ đón, phục vụ khoảng 17,5-18 triệu lượt khách quốc tế, 85 triệu lượt khách nội địa; tổng thu từ khách du lịch phấn đấu đạt 700.000 tỷ đồng.

Video đang HOT

Rõ ràng, để có được mức tăng trưởng, thành công ấy, định hướng phát triển của ngành du lịch cần một tư duy mới, tư duy đột phá để thay đổi. Chủ động và hướng đến đa dạng nguồn khách du lịch chứ không phụ thuộc chủ yếu vào bất cứ một quốc gia, khu vực nào. Đã qua rồi cái thời trông chờ vào ranh giới vị trí địa lý, thụ động chờ thị trường đông dân, “dễ tính”.

Dĩ nhiên, những giải thưởng trên sẽ nâng cao khả năng hội nhập, quảng bá hình ảnh du lịch nước nhà trên trường quốc tế. Du khách sẽ hưởng lợi khi có thể lựa chọn và sử dụng những dịch vụ, thương hiệu, chất lượng tốt nhất. Là nguồn động viên rất lớn đối với ngành du lịch và với đất nước.

Quan trọng hơn, để duy trì được thành công này thì việc trước tiên các cấp quản lý hãy đánh giá lại nghiêm túc về thực trạng khách du lịch, môi trường du lịch trong những năm qua. Đặc biệt là giải thưởng “điểm đến văn hóa hàng đầu Châu á”.

Nói như vậy bởi vì từ khi nào, ở Việt Nam lại có cái văn hóa phát triển du lịch theo hướng “đập cái cũ – xây cái mới”? Từ khi nào môi trường du lịch chúng ta không chỉ bất cập với rác thải, mà du lịch còn phải đối mặt với hiện tượng phá hoại di sản, du lịch vô ý thức?…

Nói cách khác, rất nhiều vấn đề từ thực tiễn được đặt ra cần các cấp các ngành có liên quan chỉ đạo quyết liệt. Ví như, chúng ta chú trọng xây nhiều công trình du lịch văn hóa to theo hướng “đập cái cũ – xây cái mới, trong khi ở các nước phát triển trên thế giới, thì sự phát triển lại được hướng theo hình thức bảo tồn di sản như thế nào, chứ không phải là cái gì to nhất, đẹp nhất được mọc lên.

Hoặc, vấn nạn rác thải chẳng hạn. Có lẽ, ai cũng từng thấy những đứa trẻ tắm biển ở Hạ Long bơi trong biển nước đầy những rác thải; Người dân Đà Lạt phải thốt lên vì rác thải quá nhiều sau ngày nghỉ lễ; núi Bà Đen (Tây Ninh) “kêu cứu” vì lượng rác mà khách du lịch đã bỏ lại sau chuyến hành hương đầu năm; Đà Nẵng thành phố đáng sống cũng đối mặt với nước thải đổ ra biển quá mức..v..v.

Du lịch không chỉ bất cập với rác thải, mà du lịch còn phải đối mặt với hiện tượng phá hoại di sản, du lịch vô ý thức. Vườn hoa ở Hà Nội được trồng để chào mừng sự kiện quan trọng của đất nước, nhưng sau đó đã bị giẫm nát bởi sự đông đúc, vô ý thức; Hang động ở Hạ Long đã không ít thạch nhũ bị bẻ ngọn; Bãi biển Cổ Thạch (Bình Thuận) đã phải chịu sự biến mất của bãi đá bảy màu trong năm 2018; San hô ở Nha Trang đã bị thu hẹp bởi sự ích kỷ của người lặn biển..v..v.

Đừng ai nói rằng thiên nhiên là có sẵn nên ai kiếm được thì cứ khai thác. Nếu người Tây Bắc không còng lưng ra làm ruộng bậc thang thì liệu có ruộng bậc thang cho các công ty làm du lịch chở nhiều khách Tây đến rồi tuyên bố: Đây là di sản của Việt Nam không? Thiên nhiên cũng có những người chủ đã sống và làm đẹp nó cả ngàn năm đấy!

Thế mới nói, các giải thưởng đạt được hay ngay cả những giải thưởng danh giá hơn, thì đó cũng chỉ là lời nhắc nhớ để chúng ta làm du lịch tốt hơn, đừng tự mãn vì nó. Và hãy nhớ, một khi mỗi chúng ta không còn vị thế chủ nhân, không còn là người thụ hưởng và tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của quê hương mình nữa, thì những giải thưởng du lịch nói trên cũng khồn có giá trị gì nhiều.

Sông Hàn

Theo enternews.vn

'Vì một Hà Nội đáng sống'

Triển lãm kể về Hà Nội qua góc nhìn của người trong cuộc, những người đã sinh ra và lớn lên tại Hà Nội.

"Vì một Hà Nội đáng sống" là tên gọi triển lãm ảnh được tổ chức từ 18 giờ 30 ngày 6-9 đến 22 giờ ngày 8-9 tại khu vực không gian khu nhà bát giác tại phố đi bộ Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Triển lãm trưng bày hơn 40 tác phẩm ảnh về không gian công cộng và cuộc sống thường ngày của người dân Hà Nội. Điều đặc biệt, triển lãm kể về Hà Nội thông qua góc nhìn từ chính những người trong cuộc, những người đã sinh ra và lớn lên tại Hà Nội. Họ mở lòng để chia sẻ một Hà Nội rất riêng tư để làm giàu thêm ý nghĩa cho Hà Nội, tăng thêm tình yêu đối với Hà Nội và động lực để giữ gìn và bồi đắp những cơ sở vật chất và tinh thần làm nên một Hà Nội đáng sống.

Triển lãm chia làm hai phần. Phần một, những bức ảnh giới thiệu về cảnh đẹp, kiến trúc, không gian công cộng làm cho Hà Nội đáng sống, tái hiện không gian kiến trúc, văn hóa, tự nhiên (mặt hồ, công viên, vườn hoa, bãi sông) không chỉ là những vật thể vô tri mà được gắn với ký ức và cuộc sống của người Hà Nội.

'Vì một Hà Nội đáng sống' - Hình 1

'Vì một Hà Nội đáng sống' - Hình 2

Hai bức ảnh trưng bày tại triển lãm.

Phần hai, những bức ảnh về cuộc sống hằng ngày ở Hà Nội, đó là cuộc sống trên vỉa hè, trong ngõ, ở chợ, trên phố... Cuộc sống được gắn với quán nước, cửa hàng hiện đại hoặc truyền thống với gánh hàng rong, xe hoa di động, người phu khuân vác...

Bên cạnh những bức ảnh còn có 10 chiếc hộp thể hiện cho hình dáng và cấu trúc của những không gian trong thành phố như văn phòng, trung tâm thương mại, quán cà phê, rạp chiếu phim, xe buýt hay ngay cả những căn nhà mà chúng ta trú ngụ. Thành phố bao gồm hộp lớn, hộp bé, hộp nối hộp... Len lỏi trong mê cung của những chiếc hộp là những không gian trống rất quan trọng như những công viên, bờ hồ, phố đi bộ, những nơi sinh hoạt công cộng vốn dĩ đã khan hiếm nay còn đang dần có nguy cơ biến mất nếu không được mở rộng và giữ gìn.

Những người tổ chức hy vọng triển lãm sẽ mở ra những cuộc hội thoại về tiếp biến không gian, đặc biệt không gian công cộng. Hy vọng triển lãm sẽ làm người xem thấy yêu các không gian công cộng của thành phố hơn, thấy thành phố đáng sống khi có phố đi bộ, có hồ nước, có công viên, có quảng trường... để người dân kết nối, vận động và giao tiếp với nhau và với khách đến thăm thành phố.

Triển lãm được mở cửa tham quan tự do đến hết 22 giờ ngày 8-9.

VIẾT THỊNH

Theo plo.vn

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Việt Nam có điểm đến trong top 10 lãng mạn nhất thế giớiViệt Nam có điểm đến trong top 10 lãng mạn nhất thế giới
16:35:07 23/02/2025
Báo Tây mách thời điểm du lịch Việt Nam cả nămBáo Tây mách thời điểm du lịch Việt Nam cả năm
07:24:24 23/02/2025
Điểm đến mới cho mùa anh đào rực rỡĐiểm đến mới cho mùa anh đào rực rỡ
07:11:17 24/02/2025
Tour đi Nhật Bản ngắm hoa anh đào giá bao nhiêu?Tour đi Nhật Bản ngắm hoa anh đào giá bao nhiêu?
14:50:58 22/02/2025
Cây lá đỏ rực rỡ ở Lâm Đồng, du khách hiếu kỳ đi trăm km tới check-inCây lá đỏ rực rỡ ở Lâm Đồng, du khách hiếu kỳ đi trăm km tới check-in
14:30:20 22/02/2025
Sức quyến rũ đêm Osaka, thành phố cảng sôi động của Nhật BảnSức quyến rũ đêm Osaka, thành phố cảng sôi động của Nhật Bản
14:17:08 22/02/2025
Du Xuân trên cao nguyên đá Đồng VănDu Xuân trên cao nguyên đá Đồng Văn
15:02:32 22/02/2025
Tour du lịch tàu biển Hạ Long đến Trung Quốc 'tái sinh' sau 16 nămTour du lịch tàu biển Hạ Long đến Trung Quốc 'tái sinh' sau 16 năm
14:21:33 22/02/2025

Tin đang nóng

Khệ nệ bụng bầu bay hàng ngàn cây số, "tiểu tam đáng ghét nhất Kbiz" bị người tình U70 đối xử phũ phàng?Khệ nệ bụng bầu bay hàng ngàn cây số, "tiểu tam đáng ghét nhất Kbiz" bị người tình U70 đối xử phũ phàng?
06:16:21 24/02/2025
Phim Hàn hay tới độ rating tăng 117% chỉ sau 1 tập, nam chính đẹp hoàn hảo tuyệt đối từ gương mặt đến bodyPhim Hàn hay tới độ rating tăng 117% chỉ sau 1 tập, nam chính đẹp hoàn hảo tuyệt đối từ gương mặt đến body
06:53:42 24/02/2025
Ngày đầu tiên sau đám cưới con trai, mẹ tôi gọi thông gia sang nhận lại con dâu vì dám đưa ra yêu cầu ngang ngượcNgày đầu tiên sau đám cưới con trai, mẹ tôi gọi thông gia sang nhận lại con dâu vì dám đưa ra yêu cầu ngang ngược
05:47:34 24/02/2025
Chị dâu đem giỏ bánh qua tặng các cháu, khui ra, tôi tá hỏa khi thấy túi đỏ bên trong cùng lời nhắn đầy khó hiểuChị dâu đem giỏ bánh qua tặng các cháu, khui ra, tôi tá hỏa khi thấy túi đỏ bên trong cùng lời nhắn đầy khó hiểu
06:01:48 24/02/2025
Mỹ nhân 10X hot nhất hiện tại bị đuổi khỏi showbiz sau khi đoạn clip kinh hoàng dài gần 2 phút bại lộMỹ nhân 10X hot nhất hiện tại bị đuổi khỏi showbiz sau khi đoạn clip kinh hoàng dài gần 2 phút bại lộ
06:21:23 24/02/2025
Bố bỏ rơi vợ con từ khi còn nhỏ, nay muốn sang tên cho tôi 2 căn nhà lớn cùng nhiều tài sản với điều kiện phải quay về nhận tổ quy tôngBố bỏ rơi vợ con từ khi còn nhỏ, nay muốn sang tên cho tôi 2 căn nhà lớn cùng nhiều tài sản với điều kiện phải quay về nhận tổ quy tông
05:54:39 24/02/2025
Đẳng cấp tuyệt đối của Triệu Lệ Dĩnh: Dương Mịch, Lưu Diệc Phi đều thua xaĐẳng cấp tuyệt đối của Triệu Lệ Dĩnh: Dương Mịch, Lưu Diệc Phi đều thua xa
05:57:43 24/02/2025
Nỗi oan ức của Song Hye KyoNỗi oan ức của Song Hye Kyo
05:58:06 24/02/2025

Tin mới nhất

Ngày rong chơi ở 'miền cổ tích' Trà Ổ

Ngày rong chơi ở 'miền cổ tích' Trà Ổ

07:09:17 24/02/2025
Đầm Trà Ổ (huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) với hệ sinh thái vùng đầm đa dạng, khung cảnh yên bình đang trở thành điểm đến cho những ai muốn làm mới tâm hồn.
Những xu hướng du lịch nổi bật năm 2025

Những xu hướng du lịch nổi bật năm 2025

07:06:19 24/02/2025
Theo thông tin từ Trung tâm Thông tin Du lịch Việt Nam (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam), vừa qua, Euronews, mạng lưới truyền hình tin tức toàn châu Âu, có trụ sở chính tại Lyon
Hành trình khám phá ở Việt Nam vào top 'mơ ước' của du khách

Hành trình khám phá ở Việt Nam vào top 'mơ ước' của du khách

16:47:44 23/02/2025
Việt Nam có điểm đến xuất hiện trong danh sách 10 hành trình mơ ước ở châu Á năm 2025 do tạp chí du lịch Lonely Planet Úc bình chọn.
Khám phá non nước Bích Đầm bình yên trong vịnh Nha Trang

Khám phá non nước Bích Đầm bình yên trong vịnh Nha Trang

16:42:34 23/02/2025
Bích Đầm là địa danh thuộc đảo Hòn Tre trên vịnh Nha Trang. Với cảnh đẹp mê hồn, biển xanh như ngọc, nhịp sống bình dị, sẽ mang lại nhiều cảm xúc thú vị cho những ai đặt chân đến nơi này.
Ngắm bãi rêu xanh mướt trên biển, mỗi năm chỉ có một lần

Ngắm bãi rêu xanh mướt trên biển, mỗi năm chỉ có một lần

16:39:06 23/02/2025
Những ngày đầu xuân, bãi rạn Nam Ô (Q.Liên Chiểu, TP.Đà Nẵng) khoác lên một màu xanh mướt bởi rêu mọc trên đá tạo nên khung cảnh hút hồn du khách.
15 trải nghiệm "không tốn một xu" tại Bangkok

15 trải nghiệm "không tốn một xu" tại Bangkok

16:28:46 23/02/2025
Là một trong những điểm đến du lịch thân thiện với túi tiền nhất thế giới, Bangkok có vô vàn các điểm tham quan bạn có thể ghé thăm mà không làm vơi đi hầu bao của bạn.
Lịch trình 11 ngày vi vu Nhật Bản chỉ với 25 triệu, khám phá 5 tỉnh thành

Lịch trình 11 ngày vi vu Nhật Bản chỉ với 25 triệu, khám phá 5 tỉnh thành

16:23:26 23/02/2025
Hãy cùng tham khảo lịch trình 11 ngày vi vu Nhật Bản chỉ với 25 triệu, một cơ hội tốt cho những ai có dự định khám phá mùa xuân nước Nhật trong một chuyến đi dài ngày.
5 điều cần biết về du xuân Tây Yên Tử - Điểm đến thuộc quần thể danh thắng có triển vọng trở thành di sản văn hóa thế giới

5 điều cần biết về du xuân Tây Yên Tử - Điểm đến thuộc quần thể danh thắng có triển vọng trở thành di sản văn hóa thế giới

16:20:21 23/02/2025
Tết Nguyên đán đã qua 1 tháng nhưng tiết xuân thì còn dài và đang là cao điểm du xuân đầu năm. Hãy tham khảo 5 điều cần biết về du xuân Tây Yên Tử - Điểm đến đang nổi trong vài năm trở lại đây mỗi dịp Tết đến xuân về.
Thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm

Thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm

08:08:55 23/02/2025
Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm sẽ tiếp tục góp phần thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế - xã hội và bảo vệ an ninh chủ quyền biển đảo Cù Lao Chàm
Hội An lọt top 4 điểm đến trăng mật lãng mạn nhất thế giới

Hội An lọt top 4 điểm đến trăng mật lãng mạn nhất thế giới

08:07:03 23/02/2025
Hội An vừa được trao Giải thưởng Travelers Choice Best of the Best Destinations của nền tảng du lịch trực tuyến hàng đầu thế giới Tripadvisor.
Thung lũng mận Nà Ka ẩn hiện dưới màn mây

Thung lũng mận Nà Ka ẩn hiện dưới màn mây

08:04:56 23/02/2025
Từ góc nhìn trên cao, những vườn hoa mận ở thung lũng Nà Ka (thị xã Mộc Châu, tỉnh Sơn La) hiện lên mờ ảo giữa biển mây bồng bềnh.
Cồn Sơn - Hòn ngọc xanh giữa lòng sông Hậu

Cồn Sơn - Hòn ngọc xanh giữa lòng sông Hậu

08:03:12 23/02/2025
Du khách sẽ được trải nghiệm bè cá, tham quan vườn cây ăn trái, xem các con vật trình diễn tuyệt chiêu độc lạ, làm bánh dân gian, thưởng thức ẩm thực...

Có thể bạn quan tâm

Misthy hot vì làm MC cho couple GL Thái, fan quốc tế truy lùng, sốc với 1 thứ

Misthy hot vì làm MC cho couple GL Thái, fan quốc tế truy lùng, sốc với 1 thứ

Netizen

08:18:37 24/02/2025
Misthy bất ngờ nhận được sự quan tâm và thảo luận lớn từ fan Quốc Tế, sau khi làm MC cho fan meeting của cặp đôi GL hot nhất Thái Lan LingOrm vào tối ngày 22/2. Trong buổi fan meeting, cô nàng đã có những hành động và màn quăng miếng hà...
Nhà sáng lập Huawei: Trung Quốc đã bớt lo thiếu chip

Nhà sáng lập Huawei: Trung Quốc đã bớt lo thiếu chip

Thế giới

08:09:45 24/02/2025
Nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi khẳng định mối lo ngại của Trung Quốc về việc thiếu chip hoặc hệ điều hành trong nước đã giảm bớt.
Nhân loại vừa 'đào trúng' kho báu gồm 300 hố đen hiếm nhất vũ trụ?

Nhân loại vừa 'đào trúng' kho báu gồm 300 hố đen hiếm nhất vũ trụ?

Lạ vui

07:40:28 24/02/2025
Các nhà thiên văn học đã sử dụng Thiết bị Quang phổ Năng lượng Tối (DESI) để phát hiện một kho báu gồm những hố đen hiếm nhất vũ trụ.
Phim Việt mới chiếu đã bị tố đạo nhái một loạt bom tấn, Son Ye Jin cũng bất ngờ thành "nạn nhân"

Phim Việt mới chiếu đã bị tố đạo nhái một loạt bom tấn, Son Ye Jin cũng bất ngờ thành "nạn nhân"

Phim việt

07:02:40 24/02/2025
Việc có cốt truyện tương tự những tác phẩm nổi tiếng của ngành phim châu Á khiến Yêu Lần Nữa đang nhận về nhiều phản ứng gay gắt.
Phim Hoa ngữ được khen rầm rộ vì hay từ đầu đến cuối: Nam chính 8386 mãi đỉnh, cái kết nức lòng người hâm mộ

Phim Hoa ngữ được khen rầm rộ vì hay từ đầu đến cuối: Nam chính 8386 mãi đỉnh, cái kết nức lòng người hâm mộ

Phim châu á

06:57:12 24/02/2025
Như vậy là hành trình kéo dài 40 tập của bộ phim Tiên Đài Có Cây đã chính thức khép lại. Bộ phim Hoa ngữ này được khen hay và có cái kết viên mãn.
Xuất hiện game iOS mới có giá cực "chát", nhưng game thủ không phải "muốn mua là được"

Xuất hiện game iOS mới có giá cực "chát", nhưng game thủ không phải "muốn mua là được"

Mọt game

06:52:14 24/02/2025
Nếu là fan hâm mộ của những tác phẩm kinh điển như Chrono Trigger hay Final Fantasy VI, game thủ chắc chắn không thể bỏ qua Starlight Legacy ở thời điểm hiện tại.
Công chúa đẹp nhất Trung Quốc hiện tại: Nhan sắc lộng lẫy đến phát sáng, đẳng cấp hàng đầu không ai dám chê

Công chúa đẹp nhất Trung Quốc hiện tại: Nhan sắc lộng lẫy đến phát sáng, đẳng cấp hàng đầu không ai dám chê

Hậu trường phim

06:48:29 24/02/2025
Trong bộ y phục tân nương, Điền Hi Vi được khen ngợi đẹp lộng lẫy, sang trọng đúng chuẩn cành vàng lá ngọc sinh ra trong nhung lụa.
Cặp sao hạng A không chịu cưới suốt 10 năm, 150.000 người dậy sóng khi lần đầu biết lí do gây sốc đằng sau

Cặp sao hạng A không chịu cưới suốt 10 năm, 150.000 người dậy sóng khi lần đầu biết lí do gây sốc đằng sau

Sao châu á

06:29:01 24/02/2025
Vào ngày 23/2, cặp vợ chồng ca sĩ Chae Rina (cựu thành viên nhóm nhạc Kpop đời đầu Roo ra) và cầu thủ bóng chày Park Yong Geun đã tham gia chương trình Joseon s Lovers.
Hoa hậu Đỗ Hà tuyên bố ngừng hợp tác với Sen Vàng, phản ứng của vợ chồng "bà trùm hoa hậu" gây chú ý

Hoa hậu Đỗ Hà tuyên bố ngừng hợp tác với Sen Vàng, phản ứng của vợ chồng "bà trùm hoa hậu" gây chú ý

Sao việt

06:11:05 24/02/2025
Hoa hậu Đỗ Hà đã chính thức tuyên bố rời công ty Sen Vàng của vợ chồng bà trùm hoa hậu Phạm Kim Dung và đạo diễn Hoàng Nhật Nam để bước vào hành trình mới.
Những người nên uống nước chè xanh thường xuyên

Những người nên uống nước chè xanh thường xuyên

Sức khỏe

06:02:43 24/02/2025
Hoạt chất ở trong nước chè xanh có thể kìm hãm vi khuẩn phát triển nên thảo dược này được dùng nhiều trong thành phần của kem đánh răng. Uống nước chè xanh sẽ giúp phòng ngừa sâu răng và hôi miệng.
10 cách giúp thu nhỏ lỗ chân lông

10 cách giúp thu nhỏ lỗ chân lông

Làm đẹp

06:02:16 24/02/2025
Mặc dù retinoid an toàn khi sử dụng, nhưng có thể gây khô hoặc đỏ da ở một số người. Lưu ý, phụ nữ mang thai, bị dị ứng da, trứng cá đỏ nên tránh dùng retinoid.