Du lịch trại gấu để… hút mật gấu!

Bất chấp hàng loạt nỗ lực từ phía các cơ quan chức năng, các tổ chức bảo tồn, một số trại gấu tại Hạ Long hiện nay vẫn ngang nhiên tiếp đón khách du lịch Hàn Quốc tới trang trại của mình.

Thông tin này vừa được Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) khẳng định sau nhiều lần bí mật điều tra thực tế hoạt động của một số trại gấu tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Theo ENV, các hoạt động du lịch ở đây chỉ là trá hình, thực chất là chích hút, bán mật gấu.

Du lịch trá hình

Theo ENV, tình hình du lịch trại gấu tại thành phố Hạ Long diễn ra từ nhiều năm nay. Theo đó, các trang trại nuôi nhốt gấu ở khu vực này đã thường xuyên tổ chức các hoạt động tiếp đón khách du lịch châu Á, chủ yếu là khách Hàn Quốc, tới thăm, chứng kiến việc chích hút mật gấu và sau đó là mua mật gấu mang về Hàn Quốc. Hoạt động này liên tiếp vi phạm pháp luật của Việt Nam về bảo vệ các loài động vật hoang dã và luật pháp quốc tế, cụ thể là Công ước về Buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (Công ước CITES).

Sự việc bắt đầu kể từ năm 2005 khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ban hành quyết định số 02/2005/QĐ-BNN về việc đăng kí và gắn chíp điện tử cho toàn bộ khoảng 4.000 cá thể gấu nuôi nhốt trên cả nước. Theo quy định tại Quyết định này, mọi cá thể gấu sau ngày 28/02/2005 được phát hiện không đăng kí trong các trang trại hay buôn bán đều bị coi là bất hợp pháp, đồng thời chủ sở hữu sẽ bị xử phạt.

Theo Quyết định trên, tháng 9/ 2007, Cục Cảnh sát Môi trường và nhiều ban ngành có liên quan đã phát hiện 80 cá thể gấu bất hợp pháp tại năm trại gấu để phục vụ khách du lịch Châu Á tại Hạ Long. Các cuộc điều tra tiếp theo đã xác nhận có sáu trại gấu đang nuôi nhốt khoảng 300 cá thể gấu tại Hạ Long thực hiện các hoạt động du lịch trại gấu trái phép cho du khách nước ngoài, chủ yếu là khách Hàn Quốc.

Một con gấu đang bị trích hút mật. (Ảnh: ENV)

Ngày 30/05/2009, ENV tổ chức chuyến khảo sát thực tế một số trại gấu ở Hạ Long cùng Ông Nguyễn Đình Xuân, ĐBQH, Ủy viên Ủy ban KH, CN &MT Quốc hội, Cục Cảnh sát Môi trường và Đài Truyền hình Việt Nam. Nhóm khảo sát đã phát hiện và ghi nhận nhiều bằng chứng quan trọng chứng tỏ hoạt động khai thác mật gấu và các sản phẩm từ gấu trái phép để bán cho khách du lịch. Sự việc này đã nhanh chóng thu hút được sự quan tâm của công luận và thúc đẩy các cơ quan chức năng vào cuộc. Ngày 02/10/2009, Lực lượng Cảnh sát Môi trường, Công an tỉnh Quảng Ninh đã đột nhập và bắt quả tang các đối tượng tại trại gấu thuộc Công ty TNHH Việt Thái đang chích hút và bán mật gấu trái phép cho khách du lịch Hàn Quốc. Sau sự việc này, cơ quan chức năng đã tịch thu tổng cộng sáu cá thể gấu từ hai doanh nghiệp tỉnh Quảng Ninh, đồng thời thực hiện xử phạt hành chính với công ty Việt Thái.

Bất chấp hàng loạt nỗ lực từ phía các cơ quan chức năng, các tổ chức bảo tồn, một số trại gấu tại Hạ Long hiện nay vẫn ngang nhiên tiếp đón khách du lịch Hàn Quốc tới trang trại của mình. Theo điều tra của ENV, các trang trại này hoạt động hết sức tinh vi. Tất cả khách du lịch Hàn Quốc đều được theo dõi, giám sát (với bảng họ tên đầy đủ) từ Hàn Quốc sang (người Hàn Quốc đang sinh sống ở Việt Nam muốn đột nhập vào cũng không có cơ hội). Tiếp cận một số xe du lịch cho thấy lái xe và hướng dẫn viên đều là người Hàn Quốc, có khả năng giao tiếp bằng tiếng Việt. Hầu hết các nhà dân, hàng quán xung quanh các trang trại gấu đều trở thành “tai, mắt” cảnh giác cho các trại gấu này.

Tiếp tục vi phạm

Không thể ghi nhận hoạt động chích hút, tiếp đón khách du lịch một cách cụ thể, nhưng theo ENV, những gì tổ chức này ghi nhận được thông qua việc xe bus đưa và đón khách Hàn Quốc trước cổng các trang trại này đủ cho thấy họ đã và đang vi phạm trực tiếp các quy định của pháp luật, mà rõ ràng nhất là của ngành Du lịch. Cụ thể là công văn 210/TCDL-LH ngày 11/3/2010 của Tổng cục Du lịch, công văn 282/SVHTTDL-TTr của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh về việc nghiêm cấm các hoạt động đưa đón khách du lịch tới các cơ sở có nuôi nhốt gấu.

Ngày 30/12/2011 vừa qua, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có công văn số 5461/UBND-NLN2 chỉ đạo các cơ quan chức năng của Tỉnh, bao gồm Công an Tỉnh, Sở NN&PTNT, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, và UBND thành phố Hạ Long thành lập chuyên án để xử lý vấn đề này.

Tuy nhiên, ngày 11/1/2012, các cán bộ hiện trường của ENV vẫn ghi nhận ít nhất một xe bus đưa khách du lịch Hàn Quốc tới trại gấu Đất Việt, thuộc công ty Đất Việt tại thôn Cầu Trắng, xã Đại Yên, Tp. Hạ Long.

Là một tổ chức xã hội hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ các loài động vật hoang dã, ENV đã theo dõi hoạt động của các trang trại gấu tại Hạ Long nhiều năm nay. “Chúng tôi vô cùng thất vọng với thái độ của các trang trại gấu nơi đây. Họ đã và đang gây ảnh hưởng rất tiêu cực tới hình ảnh của một điểm du lịch tầm cỡ hàng đầu thế giới. Chúng tôi đã, đang và sẽ tiếp tục đấu tranh đến cùng để hoạt động này hoàn toàn chấm dứt”, ông Trần Việt Hưng, Giám đốc Truyền thông EVN nói.
Ngày 30/12/2011 UBND tỉnh Quảng Ninh đã có công văn số 5461/UBND-NLN2 chỉ đạo các cơ quan chức năng của Tỉnh, bao gồm Công an Tỉnh, Sở NN&PTNT, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, và UBND thành phố Hạ Long thành lập chuyên án để xử lý vấn đề này.

Theo ENV, hy vọng rằng theo quyết định này sẽ là những hành động quyết liệt hơn nữa của các cơ quan chức năng liên quan nhằm chấm dứt hoàn toàn và triệt để điểm đen không đáng có giữa trung tâm du lịch hàng đầu Việt Nam và thế giới này.

Hạ Long là một di sản thiên nhiên của thế giới, các loài gấu của Việt Nam cũng là những thành phần vô cùng quan trọng cấu thành nên thế giới tự nhiên này. Chính vì vậy, hủy hoại các loài gấu ngay tại Hạ Long là một điều không thể chấp nhận được, nó phải được chấm dứt.

Theo Báo Đất Việt