Du lịch Quảng Ngãi: Viên ngọc thô chờ tỏa sáng
Là tỉnh thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, Quảng Ngãi không chỉ có vị trí chiến lược trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và Hành lang kinh tế Đông – Tây, mà còn sở hữu nhiều danh lam thắng cảnh hấp dẫn, tài nguyên di sản văn hóa độc đáo để phát triển du lịch. Tuy nhiên, lâu nay du lịch Quảng Ngãi như viên ngọc thô chưa được mài giũa để tỏa sáng…
Lễ hội khao lề thế lính Hoàng Sa hằng năm thu hút đông đảo du khách đến Quảng Ngãi.
Đa dạng tiềm năng
Sở hữu đường bờ biển dài gần 130km, Quảng Ngãi được ví như “thiên đường biển đảo” với các bãi tắm Mỹ Khê, Sa Huỳnh, Bình Châu, Khe Hai… Đặc biệt, ngoài khơi, cách đất liền khoảng 15 hải lý là đảo Lý Sơn – điểm đến không thể bỏ qua của du khách. Nơi đây còn lưu giữ nguyên vẹn dấu tích của những đợt núi lửa phun trào trước đây, kiến tạo nên những tuyệt tác thắng cảnh cùng hệ thống địa chất, địa mạo và hệ sinh thái biển đa dạng. Ngoài ra, Quảng Ngãi còn có cảng biển nước sâu và Nhà máy lọc dầu Dung Quất – điểm tham quan du lịch công nghiệp kết hợp với du lịch sinh thái thú vị.
Quảng Ngãi là mảnh đất có bề dày văn hóa, lịch sử với sự giao thoa của các nền văn hóa Chăm Pa và Sa Huỳnh, điển hình là Di tích khảo cổ học Sa Huỳnh có niên đại cách nay 2.000 – 3.000 năm, hay Di tích quốc gia Trường Lũy – tuyến lũy dài nhất Đông Nam Á (127,4km), được hình thành từ thế kỷ XVI. Nhắc đến Quảng Ngãi, không thể không nhắc đến biểu tượng núi Ấn sông Trà với ngôi chùa Thiên Ấn nổi tiếng linh thiêng và ngôi mộ Huỳnh Thúc Kháng. Quảng Ngãi cũng là nơi lưu dấu bản hùng ca bi tráng của lịch sử với các di tích kháng chiến như: Quần thể di tích cuộc khởi nghĩa Ba Tơ; Di tích cuộc khởi nghĩa Trà Bồng và miền tây Quảng Ngãi; Di tích chiến thắng Vạn Tường, Ba Gia; Khu chứng tích Sơn Mỹ; Khu lưu niệm cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng…
Tới Quảng Ngãi, du khách còn được hòa mình vào không gian lễ hội mang bản sắc độc đáo của nền văn hóa lúa nước và văn hóa biển như: Lễ hội Nghinh Ông, lễ hội ra quân đánh bắt hải sản đầu năm ở Sa Huỳnh, Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa (Lý Sơn). Ngoài ra, Quảng Ngãi cũng là nơi có nhiều làng nghề truyền thống tiêu biểu như gốm Mỹ Thiện, dệt thổ cẩm làng Teng, dệt chiếu Tịnh Khê… Chị Hà Anh Thư, du khách đến từ huyện Sóc Sơn (Hà Nội), chia sẻ: “Trước đây tôi chỉ biết Quảng Ngãi có đảo Lý Sơn, nhưng đến rồi mới biết Quảng Ngãi có một vẻ đẹp tiềm ẩn với bao điều thú vị”.
Biến tiềm năng thành cơ hội
Mặc dù sở hữu tiềm năng du lịch phong phú nhưng theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi Nguyễn Minh Trí, du lịch Quảng Ngãi vẫn như viên ngọc thô chưa được mài giũa để làm nên những sản phẩm giá trị. Vì thế, lượng khách đến Quảng Ngãi còn thấp so với tiềm năng và các tỉnh lân cận. Năm 2019, trong khi Khánh Hòa đón 6,3 triệu lượt khách, Quảng Nam đón 6,5 triệu lượt, Bình Định đón 4 triệu lượt khách thì Quảng Ngãi chỉ đón được 1,1 triệu lượt khách. 6 tháng năm 2020, do dịch Covid-19 nên chỉ có 277.500 lượt khách đến Quảng Ngãi, giảm 54% so với cùng kỳ năm trước.
Video đang HOT
Du khách tham quan Nhà máy Lọc dầu Dung Quất.
Ông Đặng Ngọc Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, những năm gần đây tỉnh đã quan tâm, coi du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn cần được đầu tư để sớm đưa Quảng Ngãi ra khỏi vùng “lõm” về phát triển du lịch. “Chúng tôi đang nỗ lực phát huy các nguồn lực, kêu gọi đầu tư, đặc biệt chú trọng đến việc đầu tư cơ sở hạ tầng và giao thông để phát triển du lịch. Tỉnh luôn chú trọng bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử của nền văn hóa Sa Huỳnh, Chăm Pa cùng các giá trị thiên nhiên độc đáo của Công viên địa chất Lý Sơn – Sa Huỳnh nhằm phát triển du lịch Quảng Ngãi một cách bài bản, bền vững”.
Theo Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2020, định hướng đến năm 2025, tỉnh phấn đấu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng với hệ thống cơ sở hạ tầng du lịch đồng bộ, sản phẩm du lịch chất lượng cao, mang bản sắc văn hóa Quảng Ngãi, thân thiện với môi trường; đưa Quảng Ngãi trở thành điểm đến quan trọng của vùng duyên hải Nam Trung Bộ và cả nước. Để thực hiện mục tiêu đó, Quảng Ngãi chú trọng phát triển sản phẩm du lịch gắn với biển, đảo, trong đó Khu du lịch sinh thái biển đảo Lý Sơn là sản phẩm đặc trưng, định vị thương hiệu cho du lịch tỉnh. Đồng thời, tỉnh cũng chú trọng phát triển sản phẩm du lịch văn hóa, lịch sử, tâm linh; du lịch sinh thái…
Với những bước đi bài bản được xác định rõ, du lịch Quảng Ngãi kỳ vọng sẽ biến tiềm năng thành cơ hội, có những bước đột phá trong thời gian tới để phát huy giá trị của viên ngọc thô và xác lập vị trí trong bức tranh tổng thể của ngành Du lịch Việt Nam.
'Viên ngọc thô' Cồn Hô
Dù đời sống còn nhiều khó khăn, nhưng Cồn Hô lại được thiên nhiên ban tặng lợi thế phong phú về hệ sinh thái thực vật (phát triển trồng trọt miệt vườn) và khai thác thủy hải sản nước ngọt, nước lợ,...
Tiềm năng phát triển du lịch sinh thái trên các cồn cát ven sông, ven biển của vùng duyên hải phía Đông là rất lớn.
Cồn Hô, một cồn cát rộng 25 ha nổi trên sông Cổ Chiên nối đôi bờ "ốc đảo" Bến Tre và tỉnh duyên hải Trà Vinh. Với đặc điểm nằm trên dòng chảy từ sông ra biển, được thiên nhiên ban tặng lợi thế về tài nguyên phù sa, hệ sinh thái, các vườn trái cây bạt ngàn, cùng hệ thực vật phong phú... giúp cho Cồn Hô trở thành "viên ngọc thô" để phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm khám phá.
Sức sống trên "ốc đảo"
Theo chuyến đò từ bến đò xã Đức Mỹ, đoàn các chuyên gia, nhà nghiên cứu văn hóa - du lịch ra thăm Cồn Hô đúng vào dịp Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Trà Vinh đang tiến hành khảo sát xây dựng điểm du lịch sinh thái cộng đồng ở Cồn Hô.
Đến đây, trải nghiệm cuộc sống với bà con trên Cồn Hô, chúng tôi mới cảm nhận cuộc sống trôi nổi, bấp bênh theo con nước của người dân trên đảo.
Hiện nay cả cồn chỉ có trên chục hộ sinh sống, với gần 20 nhân khẩu, cuộc sống khó khăn nhiều người bỏ cồn vào đất liền kiếm kế mưu sinh. Lúc đoàn ghé thăm, mọi người được nghe tâm sự về câu chuyện buồn của hộ chị Khải và anh Tư Khen: "Gia đình chúng em mấy năm trước ở đầu Cồn Hô, nhưng sạt lở dữ quá, mấy công đất trôi sông hết, vợ chồng, con cái phải dạt vào phía trong cồn dựng nhà lại ở tạm".
Có hộ dân sống ở đây đã ba đời kể, tình trạng sạt lở ở Cồn Hô chỉ một phần ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và nước biển dâng, nhưng sạt lở ngày càng dữ hơn là do khai thác cát trái phép trên sông Cổ Chiên. Sự manh động của các đối tượng khai thác cát ven cồn khiến bà con dù phát hiện thấy cũng không thể cản được.
Có thời điểm, bà con báo tin cho Công an huyện phối hợp cùng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Càng Long vào cuộc truy quét, bắt quả tang tới 6 ghe cát không biển kiểm soát có tải trọng từ 5 tấn đến 10 tấn đang bơm hút cát trái phép vào khai thác.
Một cán bộ địa phương tại xã Đức Mỹ cho chúng tôi biết, các đối tượng "cát tặc" sử dụng nhiều phương tiện hút từ 10-15 m3 cát mỗi đợt đi đêm. Có lúc, hàng chục chiếc thay phiên nhau bơm hút cát vào lúc thủy triều lên (khoảng 3 đến 4 giờ sáng) để tránh sự phát hiện của người dân và chính quyền địa phương...
Bà con trên Cồn Hô giới thiệu các sản phẩm du lịch tự làm, tự chế biến để phát triển du lịch sinh thái ở đây.
Ước mong sinh kế mới
Dù đời sống còn nhiều khó khăn, nhưng Cồn Hô lại được thiên nhiên ban tặng lợi thế phong phú về hệ sinh thái thực vật (phát triển trồng trọt miệt vườn) và khai thác thủy hải sản nước ngọt, nước lợ,...
Sau khi được tập huấn cách làm du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái nông nghiệp do Sở Văn hóa -Thể thao và Du lịch tỉnh Trà Vinh và Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế và du lịch hỗ trợ, mời chuyên gia hướng dẫn, một nhóm bà con trên Cồn Hô hiện nay đã có thể xây dựng được một số các sản phẩm du lịch đặc trưng của mình.
Hôm đón đoàn đến thăm, bà con trên cồn xúc động kể với chúng tôi về hướng sinh kế mới mà địa phương đang quan tâm, tạo điều kiện để người dân tập làm du lịch. Hình ảnh cả Bí thư và Chủ tịch UBND xã Mỹ Đức xắn tay áo cùng lực lượng dân quân tự vệ dọn dẹp, phát quang bờ bụi cùng với bà con được mọi người khấp khởi khoe với các thành viên trong đoàn. Nhìn từng ánh mắt, nụ cười, chúng tôi hiểu bà con Cồn Hô đang kỳ vọng rất lớn vào giải pháp sinh kế mới trên cồn cát rộng chỉ trên dưới 25 ha này.
Đãi du khách bằng những sản phẩm tự tay thực hiện, vợ chồng anh chị Ba Thu không giấu được niềm vui. "Bữa nay nhà tui có bưởi da xanh, chả bưởi, mứt bưởi, có rượu ngâm từ quả mướp đắng. Rồi học bà con ở Cồn Chim thì tui với anh Ba Phi cũng tính làm cả chè bưởi nữa. Bữa rày thì chưa kịp làm nhưng mà đợt tới GS Chương hay GS Nga đến thì có rồi đó" - chị Ba Thu vui vẻ giới thiệu.
Cầm những lát chả dẻo thơm mùi hương bưởi quện với gia vị ăn kèm, những thành viên trong đoàn cảm nhận được tình cảm, sự mến khách của những người nông dân nghèo đang ước mong sinh kế mới trên Cồn Hô.
Chia sẻ với chúng tôi, bà Cao Thị Bích Liên -Bí thư xã Đức Mỹ bày tỏ, bà con Cồn Hô được tập huấn, dạy cách làm nông nghiệp, ai cũng vui cũng mừng, cũng kỳ vọng. Cả chính quyền xã cũng mong cho Cồn Hô sớm trở thành một điểm đến du lịch để đời sống của bà con bớt khó khăn, đỡ thấp thỏm hơn so với trước đây.
Theo Tiến sĩ Tạ Duy Linh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế và du lịch, câu chuyện người dân làm du lịch ở Cồn Hô là một trong những hướng phát triển của bốn địa phương thuộc tiểu vùng duyên hải phía Đông của Đồng bằng sông Cửu Long mấy năm gần đây.
Hành trình phát triển ngành du lịch hướng từ sông ra biển, trên cơ sở khai thác hiệu quả các loại hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái - văn hóa biển,... đã được dẫn chứng hiệu quả từ mô hình làm du lịch ở Cồn Chim (ấp Cồn Chim, xã Hòa Minh, huyện Châu Thành).
Chuyên gia này cho biết, đây là một điểm đến du lịch sinh thái hấp dẫn nhờ tận dụng được tài nguyên tại chỗ để phát triển du lịch, lấy quy luật tự nhiên "thuận thiên" làm định hướng. Nhờ đó, cuộc sống của bà con trên Cồn Chim nhiều năm nay đã thay da đổi thịt từng ngày. Gần đây, Cồn Chim còn được quan tâm khi địa phương phối hợp cùng các chuyên gia, kỹ sư nông nghiệp ra tập huấn cho người dân về nuôi trồng và sản xuất sạch theo mô hình "con tôm ôm cây lúa".
Nhờ hướng sinh kế hiệu quả, có thời điểm Cồn Chim đã đón hàng chục tour mỗi tháng, với hàng trăm lượt khách từ TP HCM và các tỉnh về tham quan, trải nghiệm.
Mô hình của Cồn Chim đang được các chuyên gia, nhà nghiên cứu tham vấn cho tỉnh Trà Vinh thí điểm mô hình du lịch tự thân, du lịch sinh thái - trải nghiệm cho Cồn Hô.
Đại Lộc phát triển du lịch canh nông Huyện Đại Lộc nằm ở phía Bắc của tỉnh Quảng Nam. Vùng đất này có nhiều thuận lợi trong phát triển du lịch khi là cửa ngõ vùng Tây Nam TP. Đà Nẵng; nằm trên trục hành lang kinh tế Đông - Tây, tiếp giáp với những vùng đất có 2 di sản văn hóa thế giới là Hội An và Mỹ Sơn....