Du lịch nghỉ dưỡng farmstay- Cơ hội hay rủi ro

Khi hàng loạt các mô hình du lịch nghỉ dưỡng đang dần bị bão hòa thì farmstay xuất hiện như một ‘làn gió mới’ hấp dẫn các nhà đầu tư và khách du lịch.

Farmstay và homestay có điểm gì giống và khác nhau không? Khi đầu tư vào loại hình này thì chủ đầu tư gặp những thách thức nào?

Farmstay là gì?

Chắc chắn không ai còn xa lạ với cái tên homestay. Vậy còn farmstay nghĩa là gì? Đây là mô hình sử dụng đất trang trại để phát triển du lịch nghỉ dưỡng, hướng đến đối tượng chính là các gia đình cần chốn nghỉ ngơi dài ngày, hoặc khách quốc tế muốn tìm hiểu về bản sắc, văn hóa tại các vùng miền của một đất nước.

Đặc điểm mô hình farmstay

Farmstay xuất hiện lần đầu tiên năm 1980 tại Italia, sau đó nhanh chóng lan rộng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên đây vẫn là một loại hình mới du nhập và phát triển tại thị trường Việt Nam.

Hiểu được “farmstay là gì”, có thể thấy nét đặc trưng của loại hình này đó là thường được xây dựng ở những vùng có điều kiện tự nhiên ưu đãi như nông thôn, ngoại ô thành phố. Đây là những nơi có không gian rộng thoáng, cảnh sắc hữu tình nên rất thích hợp để phát triển du lịch nghỉ dưỡng và trải nghiệm.

Nói cách khác, farmstay là loại hình kết hợp hoàn hảo giữa không gian nghỉ dưỡng ở thôn quê và cơ sở vật chất, tiện nghi hiện đại. Nơi xây dựng farmstay thường không quá xa đô thị nhưng cũng không quá náo nhiệt, ồn ào. Khách du lịch đến với farmstay sẽ được hòa mình với thiên nhiên và trải nghiệm cuộc sống của người dân địa phương, tự trồng rau, hái quả cũng như chế biến thức ăn có ở nông trại để thưởng thức.

Nếu trước đây, chủ của farmstay thường là người dân bản địa thì nay, nhiều nhà đầu tư đã góp mặt vào thị trường tiềm năng này. Họ tìm mua những miếng đất đủ rộng vừa có thể làm nông trại, vừa làm du lịch, thậm chí mua đi bán lại, vừa sản xuất vừa kinh doanh địa ốc.

Cơ hội khi đầu tư dự án farmstay

Là “sản phẩm lai” giữa kinh doanh nông trại và du lịch nghỉ dưỡng nên farmstay giúp nhà đầu tư vừa tích lũy tài sản lâu dài vừa tận hưởng cuộc sống. Đây cũng là loại hình có nhiều tiềm năng phát triển tại thị truờng Việt Nam bởi 3 lý do:

- Phân khúc thị trường rộng lớn: Nhu cầu nghỉ dưỡng, sống xanh, hòa mình với thiên nhiên của người dân trong nước cũng như nhu cầu du lịch khám phá, trải nghiệm văn hóa địa phương của khách nước ngoài ngày càng tăng. Khách hàng trung lưu sẵn sàng chi trả một khoản lớn để có những kỳ nghỉ chất lượng, an toàn, không quá phồn hoa, náo nhiệt như ở đô thị nhưng vẫn đầy đủ tiện nghi hiện đại. Đó là chưa kể farmstay còn rất phù hợp để đổi mới giáo dục, đưa trẻ em gần gũi với thiên nhiên, rèn luyện tính tự giác, tự lập… nên được nhiều gia đình trẻ ưa chuộng và lựa chọn làm nơi nghỉ dưỡng cuối tuần hoặc vào các dịp lễ tết.

- Thiên nhiên ưu đãi: Việt Nam có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, dồi dào, nhiều nơi có diện tích rộng, văn hóa vùng miền, bản sắc địa phương, ẩm thực phong phú. Đây là những lợi thế để có thể xây dựng và phát triển mô hình farmstay.

- Thời điểm thuận lợi: Farmstay xuất hiện trong bối cảnh các loại hình khác như condotel hay homestay đã trở nên quá “quen mặt” và nhiều du khách đang muốn tìm kiếm một loại hình mới. So với homestay thì farmstay có thể giúp nhà đầu tư khai thác triệt để khả năng cung cấp dịch vụ, không chỉ là kinh doanh lưu trú mà còn sinh lời từ các hoạt động nông trại thường ngày.

Đó là chưa kể chi phí đầu tư farmstay không quá lớn, thường là những công trình đơn giản (chủ yếu cần đảm bảo được không gian sạch sẽ, hiện đại, hoạt động trải nghiệm phong phú) nên nhanh chóng thu hút giới đầu tư.

Thách thức khi đầu tư dự án farmstay

Dù thấy rõ cơ hội để phát triển loại hình du lịch farmstay, nhưng để đầu tư vào lĩnh vực du lịch này các nhà đầu tư nên xem xét những thách thức và rủi ro có thể xảy ra với mình như rất dễ chôn vốn, thậm chí mất trắng nếu mua phải đất làm farmstay thuộc diện quy hoạch, bị thu hồi

Tính pháp lý của farmstay còn lỏng lẻo

Tại thị trường Việt Nam, farmstay là một sản phẩm mới nên chưa được kiểm nghiệm về cách thức vận hành hay tỷ suất sinh lời. Mô hình này lại được xây dựng trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp nên tiềm ẩn nhiều rủi ro về pháp lý. Hầu hết các farmstay chỉ có sổ đỏ chung cho toàn bộ khu dưới dạng đất rừng sản xuất, người mua tham gia dưới hình thức hợp tác góp vốn và nhận phần đất mình được chia. Đồng nghĩa với việc phần đất này sẽ không có sổ đỏ riêng mà chỉ có hợp đồng hoặc cam kết thời hạn làm sổ đỏ từ bên bán nhưng không có gì chắc chắn.

Mặt khác, đất nông nghiệp, lâm nghiệp theo quy định chỉ được sử dụng vào mục đích trồng nông sản, trồng rừng, trong khi farmstay có cả lưu trú, kho bãi, xưởng chế biến và diện tích thương mại… Vì vậy, nếu là dự án farmstay đúng nghĩa cần phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất và được cơ quan có thẩm quyền cấp phép, phê duyệt.

Farmstay đúng nghĩa phải là mô hình nông trại thực thụ (không phải các mảnh vườn nhỏ kèm theo những căn nhà được phân lô trong một dự án). Để có một farmstay hút khách, nhà đầu tư phải xây dựng được một trang trại sinh thái đẹp, bền vững, ngoài kinh doanh lưu trú còn canh tác nông nghiệp và thu về hoa lợi từ việc sản xuất đó. Điều này không chỉ đòi hỏi kiến thức, nhân lực mà còn tốn công sức và thời gian. Món lời từ farmstay theo đó không thể có trong ngày một ngày hai mà phải qua cả một quá trình dài mới có được.