Du lịch cần người giỏi để khai thác thế mạnh thiên nhiên, văn hóa

Nhu cầu nguồn nhân lực du lịch có chất lượng cao, chuyên nghiệp, đạt chuẩn quốc tế luôn rất lớn.

Nâng cao chất lượng đào tạo đang là vấn đề cấp bách.

Thiếu hụt lao động chất lượng cao

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhận định, những năm gần đây, du lịch Việt Nam có bước phát triển mạnh mẽ với sự đầu tư của nhiều tập đoàn lớn trong nước và nước ngoài vào nhiều cơ sở du lịch có quy mô, đẳng cấp quốc tế. Vì vậy, nhu cầu nguồn nhân lực du lịch có chất lượng cao, chuyên nghiệp, đạt chuẩn quốc tế luôn rất lớn, từ nhân lực quản trị cấp cao, đạt chuẩn quốc tế cho khách sạn 4-5 sao cho đến những cơ sở du lịch, khách sạn “bình dân hơn”.

Hiện đã có những giải pháp đột phá để thúc đẩy đào tạo nhân lực du lịch, nhất là đưa các chương trình tiên tiến trên thế giới vào giảng dạy, đào tạo về du lịch trong các trường đại học, trường nghề. Tuy nhiên, trong thực hành vẫn chưa có sự liên kết chặt chẽ giữa các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp du lịch, khách sạn, nhất là những khách sạn 4-5 sao.

“Mục tiêu cuối cùng là có nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao để khai thác hiệu quả các thế mạnh về thiên nhiên, con người, văn hóa. Du lịch cần những giải pháp đột phá để phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn, trong đó có đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao”, Phó Thủ tướng chia sẻ.

Sinh viên ngành du lịch trong giờ học thực hành. Ảnh: Báo Nhân dân

Theo ông Nguyễn Thanh Bình – Phó Vụ trưởng Vụ Khách sạn (Tổng Cục Du lịch), dự báo tăng trưởng du lịch Việt Nam 10 năm tới khá lạc quan, đến năm 2025 cả nước cần có 950.000 đến 1.050.000 buồng lưu trú và đến năm 2030 cần 1.300.000 đến 1.450.000 buồng. Như vậy, năm 2025, cầu về lao động khối cơ sở lưu trú du lịch khoảng hơn 800 nghìn và năm 2030 là hơn 1 triệu, giai đoạn 2022 – 2030, trung bình cần bổ sung mỗi năm trên 60.000 lao động.

Nếu lao động trong ngành du lịch Việt Nam không nhanh chóng chuẩn bị kiến thức và những kỹ năng cần thiết thì có thể sẽ thua ngay trên sân nhà. Nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực đang là vấn đề cấp bách đặt ra cho các cơ sở đào tạo ngành du lịch.

Giải pháp nâng cao nhân lực du lịch

Để duy trì phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, ngành du lịch khách sạn cần có chính sách đãi ngộ tốt; đào tạo kỹ năng, kiến thức về chuyển đổi số; chủ động kết nối với các cơ sở đào tạo nhân lực ngành du lịch; nâng cao năng lực quản trị, đáp ứng nhu cầu của hoạt động cung ứng dịch vụ lưu trú, phát triển các dịch vụ mới trong hoạt động lưu trú; chủ động kết nối tham gia vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao với các hệ thống đào tạo quốc tế… Bên cạnh đó, cơ sở đào tạo phải thu hút đầu tư vào hệ thống đào tạo, cơ sở vật chất đội ngũ giảng dạy; đưa vào chương trình đào tạo các kiến thức mới về các loại hình du lịch mới…

Theo ông Trần Hùng Việt – Tổng Giám đốc Saigontourist, những năm gần đây đã đào tạo được đội ngũ lễ tân khách sạn phục vụ cho các tàu du lịch quốc tế năm sao từ 1.000-2.000 khách. Trên các con tàu này có nhiều nhân viên cao cấp là người Việt Nam.

Bên cạnh đó, số nhân viên là người Việt Nam làm ở các bộ phận lễ tân, quản trị khách sạn ở các khách sạn năm sao do các tập đoàn quốc tế quản lý ngày càng nhiều. Những nhân viên này nhận mức lương cao gấp 2-3 lần so với làm việc tại các doanh nghiệp du lịch trong nước. Tuy nhiên, mặt bằng chung chất lượng nguồn nhân lực ngành du lịch Việt Nam vẫn thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển ngành du lịch trong nước.

Mặt khắc, theo ông Trần Phú Cường – Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Tổng cục Du lịch) nhận định, trong thị trường lao động quốc tế, để có đủ năng lực cạnh tranh bên cạnh kỹ năng chuyên môn, người lao động cần thêm nhiều kỹ năng khác đặc thù của ngành du lịch. Lao động du lịch ở các nước ASEAN như Philippines, Malaysia… rất dồi dào và có lợi thế về tiếng Anh so với lao động Việt Nam.

Nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao sẽ khai thác hiệu quả các thế mạnh về thiên nhiên, con người, văn hóa. Ảnh: Minh Quang

Ông Nguyễn Anh Tuấn – Viện trưởng Viện nghiên cứu Phát triển Du lịch cho rằng ngành du lịch khách sạn cần có chính sách đãi ngộ tốt, đảm bảo sức khỏe thể chất và tinh thần của nhân viên, từ đó sẽ giúp duy trì một trong những yếu tố mạnh nhất đối với ngành công nghiệp trong năm 2022. Đồng thời, các doanh nghiệp cần quan tâm đến phúc lợi của người lao động, đây còn là văn hóa của doanh nghiệp, đánh giá lại môi trường làm việc, ca kíp và cần có những giải pháp tích cực để giúp người lao động trong lĩnh vực khách sạn, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao phát huy khả năng.

Cùng với đó, cơ sở đào tạo nhân lực ngành du lịch cần được đầu tư cơ sở vật chất, đội ngũ giảng dạy, cập nhật thường xuyên và đưa các tiêu chuẩn nghiệp vụ khu vực và quốc tế vào quá trình đào tạo, hệ thống hóa lại hệ thống tài liệu nhằm thống nhất, đảm bảo chất lượng đầu ra…

Giáo sư Đào Mạnh Hùng – Chủ tịch Liên Chi hội Đào tạo (Hiệp hội Du lịch Việt Nam) cho biết, hiện nguồn nhân lực khách sạn thuộc phân khúc từ một đến 3 sao tăng nhanh, tuy nhiên tại khu vực khách sạn 4 đến 5 sao lại phục hồi chậm, và thực tế nhân lực chất lượng cao phục vụ trong các khách sạn lớn, chuyên phục vụ khách quốc tế đang chuyển dịch sang ngành nghề khác.Vấn đề đặt ra là khi lượng khách quốc tế trở lại, nguồn nhân lực cho khách sạn 4-5 sao sẽ phải giải quyết như thế nào.

Ông Hùng cho rằng cần phải chủ động về định hướng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành du lịch trong thời gian tới, thay đổi đối tượng tham gia vào chương trình nâng cao chất lượng ngành du lịch. Các ban, ngành liên quan cần phải dành nguồn lực để đào tạo nhân lực cho ngành du lịch… tạo cơ chế thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận với nguồn lực này