Du khách tò mò cách giữ ngô độc đáo không mối mọt của người Mông
Xã Ngọc Chiến ( huyện Mường La, tỉnh Sơn La) được biết đến là vùng đất thanh bình yên ả, khí hậu trong lành mát mẻ, với những cảnh đẹp hùng vĩ của núi rừng. Nơi đây còn có nhiều phong tục, bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc. Một trong những điểm nhấn khi đến vùng đất này đó là chiêm ngưỡng tục treo ngô (bắp) trên gác nhà của đồng bào dân tộc Mông. Cách làm độc lạ này đã và đang gợi sự tò mò khám phá của nhiều du khách.
Ở xã Ngọc Chiến có hai bản Mông là bản Phiêng Ái và Lọng Cang, khác hẳn với những bản Mông khác thường nằm cheo leo bên những sườn núi cao. Ngược lại hai bản nằm dưới thung lũng thấp. Nét độc đáo của người Mông nơi đây là đều cách giữ hạt trên cao, treo bắp trên gác nhà.
Sau thu hoạch, ngô được treo kín trên gác nhà của của người Mông bản Phiêng Ái và Lọng Cang (Ngọc Chiến)
Tháng 10 đến tháng 11 hàng năm, khi những nương ngô ngả màu vàng, bà con người Mông lại hối hả lên nương thu hoạch ngô. Thu hoạch ngô đến đâu, gùi về nhà đến đó. Vào ngày mùa, trong nhà người dân nơi đây đều treo đầy bắp xung quanh nhà. Ngô được buộc thành từng túm nhỏ treo kín bên hiên nhà và cả trong gian nhà bếp.
Ngô được buộc thành từng túm, rồi treo lên thanh gỗ hoặc thanh tre bên hiên nhà để bảo quản
Ông Giàng A Lử, 60 tuổi, bản Lọng Cang, cho biết: Với người Mông, tục treo hạt của người Mông nơi đây có từ khi lập bản đến đến nay. Treo hạt không chỉ để phơi khô hạt mà còn là cách mà người Mông cất giữ lương thực sau mỗi mùa thu hoạch ở nơi khô thoáng, tránh ẩm mốc, mối mọt khi thời tiết không thuận lợi. Một phần do đặc thù cuộc sống của người Mông ở nơi địa hình dốc, chật hẹp, không có nơi phơi phóng, bảo quản nên treo bắp lên gác nhà để tránh chuột và côn trùng phá hoại.
Do điều kiện canh tác trên núi cao, độ dốc lớn nên khi thu hoach người Mông chủ yếu gùi ngô về nhà
Bà con bắt đầu gieo hạt vào cuối tháng 4 – đầu tháng 5, do điều kiện canh tác khó khăn, đất dốc, bà con chủ yếu canh tác theo lối truyền thống, hầu như không sử dụng phân, thuốc trong chăm sóc, nên năng suất không cao. Ở nơi núi cao, đất dốc nên hầu như không có phương tiện máy móc nào có thể sử dụng được, mà hoàn toàn bằng thủ công. Chính do điều kiện cuộc sống như vậy, đã làm cho những chàng trai, cô gái Mông có sức khỏe dẻo dai, có thể gùi trên lưng 30 kg – 40 kg bắp, cuốc bộ hàng cây số mà mà vẫn băng băng vượt dốc.
Video đang HOT
Ngô sau khi được phân loại sẽ được sử dùng làm lương thực và phục vụ chăn nuôi…
Theo ông Lử, vào mùa thu hoạch bắp bà con không thu ngay mà để bắp chết khô trên nương rồi mới thu mang về nhà. Để có thể buộc túm ngô lại với nhau, khi thu bắp bà con thường để lại cuống rạ, dây vỏ dài để có thể bó túm, treo lên gác nhà cả năm mà không bị đứt.
Ngô treo như này có thể để quanh năm không bị hỏng
Ngô được bảo quản sử dụng quanh năm, những bắp ngô tốt, hạt to, sáng mịn không bị mối mọt, sâu đục thì được dùng làm mèn mén, món ăn yêu thích của người Mông. Loại ngô nào bị hỏng được lọc ra để nuôi gà, vịt, lợn… Cứ thế, người mông duy trì tục treo bắp trên gác nhà nhiều đời nay.
Do điều kiện sống nên những chàng trai, cô gái mông có sức khỏe dẻo dai, có thể gùi ngô cuốc bộ hàng cây số
Những túp ngô to treo bên hiên nhà của người Mông
Hình ảnh đặc trưng sau thu hoạch ngô của đồng bào Mông nơi đây
Theo Danviet
Hội mừng cơm mới của người Thái trắng ngày trùng cửu ở Ngọc Chiến
Hôm nay 9.9, hàng trăm du khách và người dân địa phương đã đến cao nguyên Ngọc Chiến (ở xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, tỉnh Sơn La) thưởng thức Lễ hội mừng cơm mới của đồng bào dân tộc Thái trắng.
Cứ vào dịp tháng 9 dương lịch hàng năm, đồng bào dân tộc Thái ở xã Ngọc Chiến (huyện Mường La, tỉnh Sơn La) lại rộn ràng chuẩn bị cho Lễ mừng cơm mới, với ý nghĩa tạ ơn trời đất, tổ tiên đã phù hộ cho mùa vụ tốt tươi, nhà nhà no ấm.
Ngoài những lễ vật như gà, cá, các loại hoa quả, trên mâm Lễ dâng lên tổ tiên không thể thiếu cơm mới, cơm cũ, đĩa cốm, "khẩu háng" đặc trưng của đồng bào Thái Trắng (cơm được chế biến từ thóc đồ chín, phơi khô, xát thành gạo rồi lại đồ lên).
Thầy cúng thực hiện các nghi lễ với lòng thành kính bày tỏ lòng biết ơn đối với các vị thần linh thổ địa, các vị thần tiên phù hộ, che chở cho bản làng, xua đuổi tà ma, thú dữ và bệnh tật. Cầu mong sang năm bà con trong bản có một mùa màng bội thu.
Lễ cúng cơm mới tại Nhà thờ bản Mường Chiến, sau đó, các hộ gia đình cũng đều tổ chức Lễ cúng cơm mới để cúng thần linh của nhà, lễ vật bắt buộc phải có gồm cơm mới, cơm cũ, cốm và cá nướng.
Bà con mời nhau cốm trong Lễ mừng cơm mới.
Lễ cúng cơm mới trước đây chỉ tổ chức tại các gia đình, nhưng 3 năm trở lại đây, Lễ hội được tổ chức với quy mô cấp xã, huyện nhằm bảo tồn, phát huy những nét đẹp văn hóa trong cộng đồng người Thái trắng. Vùng đất Ngọc Chiến có tới 650 ha lúa hai vụ, với giống lúa nếp tan là đặc sản có độ dẻo thơm đặc trưng; cùng với đó là vẻ đẹp hoang sơ, nhiều nét văn hóa độc đáo của đồng bào vùng cao, những bản làng trù phú và mỏ suối nước khoáng để phát triển điểm du lịch.
Cánh đồng lúa bản Mường Chiến, xã Ngọc Chiến.
Nằm trong hoạt động của Lễ hội mừng cơm mới xã Ngọc Chiến năm 2018, các môn thể thao, trò chơi dân tộc như: Thi bắt cá, tung còn, ném pa pao, kéo co... cũng được tổ chức, thu hút đông đảo nhân dân trên địa bàn và du khách đến xem, cổ vũ và tham gia các trò chơi. Đây cũng là dịp để người Thái trắng ở Ngọc Chiến quảng bá về nét đẹp văn hóa đặc trưng của các dân tộc của địa phương, góp phần thúc đẩy du lịch phát triển.
Đông đảo nhân dân và du khách đến xem và cổ vũ các đội thi đấu thể thao, trò chơi dân tộc.
Thi đánh tu lu tại Lễ hội.
Thi đấu cầu thăng bằng
Thi đấu bắn nỏ tại Lễ Hội
Theo Danviet
Mê mẩn cánh đồng lúa nếp chín vàng rực trên cao nguyên Ngọc Chiến Cuối tháng 8 đầu tháng 9 là thời điểm những thửa ruộng lúa nếp trên những cánh đồng ở xã Ngọc Chiến (huyện Mường La, Sơn La) bắt đầu vào mùa chín. Cánh đồng mênh mông lúa chín vàng rực cả một góc trời đẹp như tranh vẽ, khiến bất cứ du khách nào đi qua cũng phải trầm trồ ngắm nhìn. Cách...