Dự báo kinh tế toàn cầu: Lạc quan hơn về triển vọng tăng trưởng

Trong tháng 10 vừa qua, triển vọng tăng trưởng của toàn cầu trở nên lạc quan hơn nhờ những diễn biến tích cực trong quan hệ thương mại giữa các nền kinh tế lớn, cùng với những lực đỡ đến từ các biện pháp kích thích cũng như bùng nổ đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI).

Quang cảnh nhà máy của Công ty kỹ thuật ngoài khơi BOMESC ở thành phố Thiên Tân, Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN

Tuy nhiên, các dự báo vẫn có nguy cơ điều chỉnh giảm, nếu các rào cản thương mại tăng cao cùng bất ổn địa chính trị và chính sách tiếp tục cản trở hoạt động kinh tế ở nhiều quốc gia.
Trong báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới công bố ngày 14/10, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã nâng nhẹ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2025, khi các cú sốc thuế quan và điều kiện tài chính đã diễn biến tích cực hơn so với dự kiến trước đó. Đây là lần thứ hai IMF nâng dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu kể từ tháng 4/2025, khi các thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và những đối tác lớn đã giúp tránh được các đòn thuế quan của Tổng thống Donald Trump và không dẫn đến các biện pháp trả đũa lẫn nhau.
IMF hiện dự báo GDP toàn cầu sẽ tăng trưởng 3,2% trong năm 2025, tăng so với mức 3% trong dự báo tháng 7/2025. Trước đó, vào tháng 4/2025, sau khi ông Trump đe dọa áp đặt các mức thuế đối ứng trên diện rộng và căng thẳng thương mại với Trung Quốc leo thang, mức tăng trưởng GDP toàn cầu mà IMF dự báo chỉ là 2,8%.

Theo chuyên gia kinh tế trưởng của IMF, ông Pierre-Olivier Gourinchas, ngoài mức thuế quan thấp hơn dự đoán, GDP toàn cầu còn được hỗ trợ khi khu vực tư nhân đã chủ động nhập khẩu trước để tránh thuế và nhanh chóng tái định tuyến chuỗi cung ứng. Cùng lúc đó, đồng USD suy yếu, các gói kích thích tài khóa ở châu Âu và Trung Quốc, cùng sự bùng nổ đầu tư vào AI cũng tiếp sức cho kinh tế toàn cầu.

IMF dự báo triển vọng của kinh tế Mỹ vẫn vững chắc, với tăng trưởng năm 2025 ở mức 2%, tăng nhẹ so với mức 1,9% hồi tháng 7/2025. IMF cho rằng tăng trưởng kinh tế Mỹ được hỗ trợ bởi các yếu tố như mức thuế quan thấp hơn dự kiến, cú hích tài khóa từ dự luật thuế của đảng Cộng hòa, điều kiện tài chính nới lỏng hơn và sự bùng nổ đầu tư vào AI.
Tuy nhiên, IMF cũng cảnh báo rằng sự leo thang căng thẳng thương mại Mỹ-Trung có thể khiến kinh tế toàn cầu giảm tốc, khiến các dự báo tăng trưởng bị cắt giảm đáng kể. Tình hình đã đột ngột trở nên căng thẳng khi Tổng thống Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế bổ sung 100% lên hàng hóa Trung Quốc, đáp trả việc Trung Quốc siết chặt kiểm soát xuất khẩu đất hiếm.
Ngày 29/10, tại một sự kiện bên lề Tuần lễ Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương lần thứ 32 ở Hàn Quốc, Tổng Thư ký Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) Mathias Cormann cũng nhận định có nguy cơ suy giảm đáng kể đối với các dự báo tăng trưởng toàn cầu của tổ chức này.
Theo ông Cormann, để củng cố triển vọng tăng trưởng, ưu tiên hàng đầu là giải quyết vấn đề căng thẳng thương mại. Ông khuyến nghị các chính phủ hợp tác tích cực nhằm làm cho hệ thống thương mại quốc tế công bằng và hiệu quả hơn, đồng thời giữ vững lợi ích của thị trường mở và thương mại toàn cầu dựa trên luật lệ. Đồng thời, các ngân hàng trung ương cũng được khuyến nghị cần thận trọng và phản ứng kịp thời trước những thay đổi trong cân bằng rủi ro đối với nhiệm vụ ổn định giá cả.
Trong dự báo kinh tế công bố tháng 9/2025, OECD dự báo kinh tế thế giới tăng trưởng 3,2% trong năm 2025, so với 3,3% trong năm 2024 và cao hơn mức 2,9% trong dự báo hồi tháng 6/2025. Theo báo cáo này, nền kinh tế toàn cầu đã chứng tỏ sức chống chịu tốt hơn dự kiến trong nửa đầu năm 2025, nhưng rủi ro suy giảm vẫn lớn, khi rào cản thương mại tăng cao cùng bất ổn địa chính trị và chính sách tiếp tục cản trở hoạt động kinh tế ở nhiều quốc gia.
Trong khi đó, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong báo cáo mới nhất công bố ngày 7/10 đã dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể đạt mức 2,7% trong năm nay và 2,6% trong năm tới. Trong năm nay, WTO đã phải nhiều lần điều chỉnh dự báo tăng trưởng thương mại và kinh tế, điều rất hiếm khi xảy ra, do những bất ổn khó lường từ các chính sách thuế quan liên tục thay đổi của chính phủ Mỹ.
Theo Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala, nhìn chung các quốc gia đã có những phản ứng thận trọng trước những thay đổi thuế quan của Mỹ. Điều này kết hợp với tiềm năng tăng trưởng trong lĩnh vực AI và việc tăng cường giao thương giữa các quốc gia còn lại trên thế giới, nhất là giữa các nền kinh tế mới nổi, đã giúp giảm bớt những khó khăn thương mại trong năm 2025.