Đột quỵ và đột tử – hai loại tai biến hoàn toàn khác biệt

HOÀNG LỘC20:45 30/12/2020

Nguoi Viet van thuong hay nham lan giua đot quy va đot tu khi co nguoi than, ban be ra đi đot ngot. Tuy nhien, theo cac chuyen gia, đay la hai dang tai bien hoan toan khac nhau.

PGS.TS Nguyen Huy Thang – Ảnh: B.S.

Trao đoi voi Tuoi Tre Online , PGS.TS Nguyen Huy Thang – chu tich Hoi đot quy TP.HCM, kiem truong khoa benh ly mach mau nao (Benh vien Nhan dan 115) – cho biet đot quy não (stroke) còn gọi la tai bien mach mau nao.

Đột quỵ não có 2 hình thức phổ biến, gồm nhồi máu não và xuất huyết não. Đột quỵ não thuong co bieu hien la đot ngot liet 1/2 nguoi, méo miệng, nói đớ, co the kem hon me, nhung thường xảy ra sau vài giờ.

Trong đột quỵ não, tim van có thể hoat đong binh thuong. Do đo, nguoi benh khong tu vong lien, ma co the keo dai 1 vai gio hoac mot vai ngay, tuy thuoc vao nguyen nhan muc đo benh.

Nguyen nhan cua đot quy thuong lien quan đen cac benh ly liên quan đến tuoi tac nhu cao huyet ap, đái tháo đuong, xo vua mach mau, roi loan chuyen hoa lipid… Qua mot thoi gian mac benh, neu khong đuoc kiem soat tot, người bệnh co nguy co bi đot quy.

Video đang HOT

Chăm sóc bệnh nhân bị đột quỵ tại Bệnh viện Nhân dân 115 – Ảnh: HOÀNG LỘC

Trong khi đo, đot tu (sudden cardiac death) lai la bien co tim ngung đap đot ngot. Mot nguoi đang binh thuong đot nhien guc xuong, va hau het tu vong nhanh chong, tru khi đuoc cap cuu đua vao benh vien kip thoi.

Theo bac si Thang, có thể hình dung trai tim la “đong co” chinh cua co the, co vai tro bom mau, đem chat dinh duong đen nuoi duong moi co quan. “Đong co” nay se ngung hoat đong khi xay ra hai truong hop: bi “nghet xăng” hoac bị “cup đien”.

Cu the “nghet xang” la khi ong dan (chinh la đong mach vanh nuoi tim) bi tac nghen, dong mau khong đen nuoi duong te bao tim đuoc. Đay la benh hep mach vanh.

Ngoai ra, tim đap đuoc la nho co mot “may phat đien” nho phat ra dong đien lien tuc đeu đan va lan truyen đi khap trai tim nho he thong “day đien”. Khi bo “may phat đien” nay bi suy yeu, hoac he thong “day đien” bi chap, tim se bi “cup đien”, ngung hoat đong. Đay la benh loan nhip tim.

“Đot tu tim xay ra do nguyen nhan benh mach vanh, hoac do benh loan nhip”, bac si Thang chia sẻ.

Nhận diện nguy cơ ra sao?

Vay lam sao đe biet co nguy co bi đột quỵ hay đot tu tim? Bac si Thang cho rang với hệ thống mạch máu não hay trai tim khoe manh, hiem khi xay ra su co. Đột quỵ hay đột tu tim hau nhu chi xay ra tren mot hệ thống mạch máu xơ vữa, do các bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, hút thuốc lá… hoặc trên trai tim “đa bi benh” nhung khong đuoc phat hien.

Mot so dau hieu chi điem goi y mot nguoi co kha nang bi benh tim mach va co nguy co đot tu la trong gia đinh co nguoi đot tu, mat đot ngot khi con tre ma khong chan đoan đuoc nguyen nhan; co nguoi than trong gia đinh mac cac benh tim mach di truyen nhu loan nhip tim, benh co tim phi đai.

Ngoai ra con xuat phat tu thoi quen hut thuoc la, beo phi, đoi song cang thang, it van đong the duc the thao; bi tang huyet ap, đái tháo đuong, roi loan mo mau ma khong đieu tri tot, khong kiem soat tot cac chi so benh ly.

Căn bệnh khiến người phụ nữ đột ngột liệt nửa người

Sau khi ngưng thuốc kháng đông để đi nhổ răng, người phụ nữ bất ngờ bị méo miệng, liệt nửa người, phải nhập viện cấp cứu.

Giáo sư Trương Quang Bình, Phó giám đốc Bệnh viện, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cho biết đơn vị này vừa cấp cứu thành công cho bệnh nhân N.T.M. (52 tuổi, ngụ tại Long An).

Bà M. được phát hiện rung nhĩ cách đây 10 năm, phải dùng thuốc kháng đông để dự phòng đột quỵ. Cách đây một tuần, bệnh nhân ngưng thuốc kháng đông để đi nhổ răng. Buổi sáng sau khi nhổ răng, bà M. bắt đầu uống thuốc trở lại. Gần trưa, bà bất ngờ liệt nửa người trái, méo miệng, nói khó.

Tại Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, sau khi thăm khám, đánh giá, các bác sĩ chẩn đoán bà M. bị đột quỵ, nguyên nhân có thể là thiếu máu não liên quan rung nhĩ.

Bệnh nhân đột quỵ may mắn được giữ được tính mạng do cấp cứu kịp thời. Ảnh: Nam Phương.

Bệnh nhân nhanh chóng được chụp cắt lớp sọ não và mạch máu não. Các bác sĩ xác định động mạch não giữa bên phải của bệnh nhân bị tắc. Bệnh nhân được can thiệp nội mạch cấp cứu, lấy được cục máu đông, thông lại mạch máu.

Sau can thiệp, người bệnh hồi phục tốt, chỉ còn yếu nhẹ tay trái. Các bác sĩ đánh giá nếu không cấp cứu kịp thời, người bệnh sẽ bị nhồi máu não diện rộng, hư hại gần một nửa não bộ, có thể phù não nặng nguy hiểm tính mạng. Nếu sống sót, bệnh nhân cũng sẽ liệt nửa người và rối loạn lời nói.

Sau khi tình trạng bệnh ổn định, bà M. được chỉnh liều kháng đông cho phù hợp để tiếp tục dùng thuốc lâu dài.

Giáo sư Trương Quang Bình cho biết đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Đây là bệnh lý cấp tính nguy hiểm, thường xảy ra đột ngột, có tỷ lệ tử vong cao nếu không phát hiện sớm và cấp cứu kịp thời.

Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 200.000 người bị đột quỵ, trong đó, 10-20% trường hợp tử vong và chỉ khoảng 30% người bệnh sống sót, có khả năng bình phục hoàn toàn. Rung nhĩ (tim đập loạn nhịp) là bệnh lý tim mạch có khả năng làm tăng nguy cơ đột quỵ lên gấp 5 lần. Khoảng 20% trường hợp đột quỵ do rung nhĩ gây ra. Đột quỵ do rung nhĩ thường nặng nề và tiên lượng xấu hơn đột quỵ do yếu tố khác.

Phần lớn người bệnh rung nhĩ cần dùng thuốc kháng đông để ngăn chặn việc hình thành cục máu đông trong tiều nhĩ. Do chủ quan hoặc chưa hiểu biết, không ít người bệnh rung nhĩ không tuân thủ việc sử dụng thuốc và các biện pháp dự phòng đột quỵ, khiến tính mạng gặp nguy hiểm.

Giáo sư Bình cho biết những đối tượng có sẵn bệnh lý về tim như nhồi máu cơ tim, thiếu máu cơ tim cục bộ lâu ngày, suy tim, cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim đều có thể dẫn đến tình trạng rung nhĩ. Bên cạnh đó, các bệnh lý ngoài tim như tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và bệnh lý về tuyến giáp (đặc biệt là cường giáp) cũng là nguyên nhân gây rung nhĩ.

Ngoài ra, rung nhĩ có thể xảy ra ở những người sử dụng nhiều rượu bia, béo phì, bị nhiễm trùng nặng... Dấu hiệu thường gặp của rung nhĩ là nhịp tim không bình thường, gây hồi hộp, đánh trống ngực, đau tức ngực..., nhưng cũng có những trường hợp không biểu hiện triệu chứng.

Bác sĩ sốc khi bệnh nhân hỏi 'không biết đột quỵ phải nằm yên à?' Nếu chẳng may bị đột quỵ não thì với người bệnh thời gian là vàng. Nhưng nhiều người bệnh tự đánh mất "giờ vàng" dẫn đến tàn tật vĩnh viễn thậm chí đe dọa tính mạng. Bệnh nhân bị đột quỵ điều trị tại BV đa khoa tỉnh Phú Thọ Bác sĩ không biết đột quỵ phải nằm yên à? Ghi nhận tại...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: đột quỵ đột tử hôn mê méo miệng tai biến mạch máu não bệnh đột quỵ não dấu hiệu đột quỵ não pgs.ts nguyễn huy thắng người thân ra đi đột ngột

Xem thêm Share

Xem nhiều

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Thấy gì từ câu nói "Mày có biết tao là ai không?"01:00

Xác minh người mặc đồ GrabBike chỉnh tín hiệu đèn giao thông ở TPHCM12:11

Triệt phá đường dây lớn tàng trữ, mua bán vũ khí quân dụng01:54

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Ông Trump và ông Biden đều nhận công về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza09:00

Iran hé lộ tàu do thám hiện đại trong cuộc tập trận rầm rộ17:48

Chánh án Tòa án Công lý Quốc tế trở thành tân thủ tướng Li Băng09:56

Phe ông Yoon cáo buộc lãnh đạo cơ quan điều tra 'vi phạm bí mật quân sự'09:51

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tự chế pháo gây nổ làm sập nhà, nam sinh lớp 11 tử vong

06:48:51 21/01/2025

Tối 20/1, Đại tá Võ Văn Dương - Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi thông tin, một học sinh ở vùng quê trên địa bàn tỉnh, do tự chế pháo nổ đã gây nổ dẫn đến tử vong.

Uống nước cam mỗi sáng có tác dụng gì?

05:45:36 21/01/2025

Một nghiên cứu khác xác nhận những người tham gia uống hơn nửa cốc nước cam mỗi ngày trong hơn 20 năm có tỷ lệ tăng huyết áp thấp hơn, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Ăn cà rốt có tốt cho người bệnh đái tháo đường không?

05:42:14 21/01/2025

Các hợp chất hoạt tính sinh học chính trong cà rốt là falcarinol và falcarindiol. Bên cạnh đặc tính kháng nấm, các hợp chất này còn có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm.

Những người không nên ăn rau cải cúc

05:38:53 21/01/2025

Một tác dụng tuyệt vời khác của rau cải cúc là giúp hạ huyết áp. Khi bị huyết áp cao, ngoài việc phải tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ như ăn nhạt, hạn chế mỡ động vật, kiêng các chất kích thích... thì có thể bổ sung cải cúc ...

Cây dại đẹp mà đắng, đào lấy rễ củ mà bán là hái ra tiền

05:31:30 21/01/2025

Tại Trung Quốc, hạ thiên vô mọc phổ biến ở các vùng nông thôn, đặc biệt là ở những sườn dốc nhiều nắng. Giống cây này thường mọc thành bụi lớn với những bông hoa màu tím đẹp mắt và rất dễ nhận biết. Vì vậy, chúng còn được nhiều người tr...

Điểm danh thực phẩm cung cấp i-ốt cho cơ thể

05:27:08 21/01/2025

Thiếu i-ốt có thể gây khiếm khuyết trí não cho trẻ em. Chế độ ăn của người mẹ nghèo i-ốt trong thời gian có thai sẽ ảnh hưởng tới năng lực trí tuệ của đứa con sau này.

Những triển vọng mới trong cuộc chiến chống lại ung thư vú tại Việt Nam

05:19:53 21/01/2025

Trong kỷ nguyên của y học chính xác thì sự hiểu biết mở rộng về các dấu ấn sinh học trong ung thư vú đã giúp làm sáng tỏ hơn các yếu tố khác nhau thúc đẩy sự phát triển và tiến triển của ung thư vú.

Thường xuyên tức ngực, khó thở, người phụ nữ 67 tuổi ở Hà Nội phát hiện khối u ở tim

05:16:38 21/01/2025

Bác sĩ Trần Văn Thụ cho biết, khi cơ thể xuất hiện khối u nhầy nhĩ trái nhưng không được xử trí kịp thời có thể gây ra những biến chứng như:

Đề xuất xây dựng Luật Phòng bệnh

21:19:47 20/01/2025

Theo báo cáo của Bộ Y tế, tỷ lệ tử vong do bệnh không lây nhiễm (NCDs) chiếm tới 2/3 tổng gánh nặng bệnh tật ở Việt Nam. Các bệnh như ung thư, bệnh tim mạch, và tiểu đường đang gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt ở nhóm dân số trẻ tuổi.

Ai nên thường xuyên ăn củ cải trắng trong mùa Đông?

21:12:31 20/01/2025

Chính vì vậy, người đau dạ dày, trào ngược dạ dày,... nên ăn càng ít củ cải trắng càng tốt và tuyệt đối không ăn củ cải trắng chưa được nấu chín.

Nghiên cứu mới cho thấy vitamin D có thể làm giảm huyết áp

20:58:55 20/01/2025

Vitamin D là một chất dinh dưỡng phổ biến, được biết đến với vai trò quan trọng đối với sức khỏe xương và quá trình chuyển hóa canxi

Mẹ bầu trầm cảm ảnh hưởng đến thai kỳ như thế nào?

09:22:48 20/01/2025

Tuy không phải phụ nữ nào có thai cũng sẽ bị trầm cảm nhưng thai phụ và gia đình cần nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh để có biện pháp hỗ trợ, khắc phục trầm cảm khi mang thai hiệu quả.