Đột quỵ và đột tử – hai loại tai biến hoàn toàn khác biệt

HOÀNG LỘC20:45 30/12/2020

Nguoi Viet van thuong hay nham lan giua đot quy va đot tu khi co nguoi than, ban be ra đi đot ngot. Tuy nhien, theo cac chuyen gia, đay la hai dang tai bien hoan toan khac nhau.

PGS.TS Nguyen Huy Thang – Ảnh: B.S.

Trao đoi voi Tuoi Tre Online , PGS.TS Nguyen Huy Thang – chu tich Hoi đot quy TP.HCM, kiem truong khoa benh ly mach mau nao (Benh vien Nhan dan 115) – cho biet đot quy não (stroke) còn gọi la tai bien mach mau nao.

Đột quỵ não có 2 hình thức phổ biến, gồm nhồi máu não và xuất huyết não. Đột quỵ não thuong co bieu hien la đot ngot liet 1/2 nguoi, méo miệng, nói đớ, co the kem hon me, nhung thường xảy ra sau vài giờ.

Trong đột quỵ não, tim van có thể hoat đong binh thuong. Do đo, nguoi benh khong tu vong lien, ma co the keo dai 1 vai gio hoac mot vai ngay, tuy thuoc vao nguyen nhan muc đo benh.

Nguyen nhan cua đot quy thuong lien quan đen cac benh ly liên quan đến tuoi tac nhu cao huyet ap, đái tháo đuong, xo vua mach mau, roi loan chuyen hoa lipid… Qua mot thoi gian mac benh, neu khong đuoc kiem soat tot, người bệnh co nguy co bi đot quy.

Video đang HOT

Chăm sóc bệnh nhân bị đột quỵ tại Bệnh viện Nhân dân 115 – Ảnh: HOÀNG LỘC

Trong khi đo, đot tu (sudden cardiac death) lai la bien co tim ngung đap đot ngot. Mot nguoi đang binh thuong đot nhien guc xuong, va hau het tu vong nhanh chong, tru khi đuoc cap cuu đua vao benh vien kip thoi.

Theo bac si Thang, có thể hình dung trai tim la “đong co” chinh cua co the, co vai tro bom mau, đem chat dinh duong đen nuoi duong moi co quan. “Đong co” nay se ngung hoat đong khi xay ra hai truong hop: bi “nghet xăng” hoac bị “cup đien”.

Cu the “nghet xang” la khi ong dan (chinh la đong mach vanh nuoi tim) bi tac nghen, dong mau khong đen nuoi duong te bao tim đuoc. Đay la benh hep mach vanh.

Ngoai ra, tim đap đuoc la nho co mot “may phat đien” nho phat ra dong đien lien tuc đeu đan va lan truyen đi khap trai tim nho he thong “day đien”. Khi bo “may phat đien” nay bi suy yeu, hoac he thong “day đien” bi chap, tim se bi “cup đien”, ngung hoat đong. Đay la benh loan nhip tim.

“Đot tu tim xay ra do nguyen nhan benh mach vanh, hoac do benh loan nhip”, bac si Thang chia sẻ.

Nhận diện nguy cơ ra sao?

Vay lam sao đe biet co nguy co bi đột quỵ hay đot tu tim? Bac si Thang cho rang với hệ thống mạch máu não hay trai tim khoe manh, hiem khi xay ra su co. Đột quỵ hay đột tu tim hau nhu chi xay ra tren mot hệ thống mạch máu xơ vữa, do các bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, hút thuốc lá… hoặc trên trai tim “đa bi benh” nhung khong đuoc phat hien.

Mot so dau hieu chi điem goi y mot nguoi co kha nang bi benh tim mach va co nguy co đot tu la trong gia đinh co nguoi đot tu, mat đot ngot khi con tre ma khong chan đoan đuoc nguyen nhan; co nguoi than trong gia đinh mac cac benh tim mach di truyen nhu loan nhip tim, benh co tim phi đai.

Ngoai ra con xuat phat tu thoi quen hut thuoc la, beo phi, đoi song cang thang, it van đong the duc the thao; bi tang huyet ap, đái tháo đuong, roi loan mo mau ma khong đieu tri tot, khong kiem soat tot cac chi so benh ly.

Căn bệnh khiến người phụ nữ đột ngột liệt nửa người

Sau khi ngưng thuốc kháng đông để đi nhổ răng, người phụ nữ bất ngờ bị méo miệng, liệt nửa người, phải nhập viện cấp cứu.

Giáo sư Trương Quang Bình, Phó giám đốc Bệnh viện, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cho biết đơn vị này vừa cấp cứu thành công cho bệnh nhân N.T.M. (52 tuổi, ngụ tại Long An).

Bà M. được phát hiện rung nhĩ cách đây 10 năm, phải dùng thuốc kháng đông để dự phòng đột quỵ. Cách đây một tuần, bệnh nhân ngưng thuốc kháng đông để đi nhổ răng. Buổi sáng sau khi nhổ răng, bà M. bắt đầu uống thuốc trở lại. Gần trưa, bà bất ngờ liệt nửa người trái, méo miệng, nói khó.

Tại Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, sau khi thăm khám, đánh giá, các bác sĩ chẩn đoán bà M. bị đột quỵ, nguyên nhân có thể là thiếu máu não liên quan rung nhĩ.

Bệnh nhân đột quỵ may mắn được giữ được tính mạng do cấp cứu kịp thời. Ảnh: Nam Phương.

Bệnh nhân nhanh chóng được chụp cắt lớp sọ não và mạch máu não. Các bác sĩ xác định động mạch não giữa bên phải của bệnh nhân bị tắc. Bệnh nhân được can thiệp nội mạch cấp cứu, lấy được cục máu đông, thông lại mạch máu.

Sau can thiệp, người bệnh hồi phục tốt, chỉ còn yếu nhẹ tay trái. Các bác sĩ đánh giá nếu không cấp cứu kịp thời, người bệnh sẽ bị nhồi máu não diện rộng, hư hại gần một nửa não bộ, có thể phù não nặng nguy hiểm tính mạng. Nếu sống sót, bệnh nhân cũng sẽ liệt nửa người và rối loạn lời nói.

Sau khi tình trạng bệnh ổn định, bà M. được chỉnh liều kháng đông cho phù hợp để tiếp tục dùng thuốc lâu dài.

Giáo sư Trương Quang Bình cho biết đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Đây là bệnh lý cấp tính nguy hiểm, thường xảy ra đột ngột, có tỷ lệ tử vong cao nếu không phát hiện sớm và cấp cứu kịp thời.

Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 200.000 người bị đột quỵ, trong đó, 10-20% trường hợp tử vong và chỉ khoảng 30% người bệnh sống sót, có khả năng bình phục hoàn toàn. Rung nhĩ (tim đập loạn nhịp) là bệnh lý tim mạch có khả năng làm tăng nguy cơ đột quỵ lên gấp 5 lần. Khoảng 20% trường hợp đột quỵ do rung nhĩ gây ra. Đột quỵ do rung nhĩ thường nặng nề và tiên lượng xấu hơn đột quỵ do yếu tố khác.

Phần lớn người bệnh rung nhĩ cần dùng thuốc kháng đông để ngăn chặn việc hình thành cục máu đông trong tiều nhĩ. Do chủ quan hoặc chưa hiểu biết, không ít người bệnh rung nhĩ không tuân thủ việc sử dụng thuốc và các biện pháp dự phòng đột quỵ, khiến tính mạng gặp nguy hiểm.

Giáo sư Bình cho biết những đối tượng có sẵn bệnh lý về tim như nhồi máu cơ tim, thiếu máu cơ tim cục bộ lâu ngày, suy tim, cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim đều có thể dẫn đến tình trạng rung nhĩ. Bên cạnh đó, các bệnh lý ngoài tim như tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và bệnh lý về tuyến giáp (đặc biệt là cường giáp) cũng là nguyên nhân gây rung nhĩ.

Ngoài ra, rung nhĩ có thể xảy ra ở những người sử dụng nhiều rượu bia, béo phì, bị nhiễm trùng nặng... Dấu hiệu thường gặp của rung nhĩ là nhịp tim không bình thường, gây hồi hộp, đánh trống ngực, đau tức ngực..., nhưng cũng có những trường hợp không biểu hiện triệu chứng.

Bác sĩ sốc khi bệnh nhân hỏi 'không biết đột quỵ phải nằm yên à?' Nếu chẳng may bị đột quỵ não thì với người bệnh thời gian là vàng. Nhưng nhiều người bệnh tự đánh mất "giờ vàng" dẫn đến tàn tật vĩnh viễn thậm chí đe dọa tính mạng. Bệnh nhân bị đột quỵ điều trị tại BV đa khoa tỉnh Phú Thọ Bác sĩ không biết đột quỵ phải nằm yên à? Ghi nhận tại...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: méo miệng đột quỵ đột tử hôn mê tai biến mạch máu não bệnh đột quỵ não dấu hiệu đột quỵ não pgs.ts nguyễn huy thắng người thân ra đi đột ngột

Xem thêm Share

Xem nhiều

Khởi tố TikToker Nam 'Birthday'02:13

Thông tin mới nhất vụ cô gái bị bắt cóc đòi chuộc 150 triệu đồng02:01

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Đường dây lừa đảo 13.000 người: Biệt danh ACE của 3 quản lý cấp cao02:36

CSGT hú còi mở đường cho xe chở người bị điện giật nguy kịch đi cấp cứu01:10

Lái xe tải đi ngược chiều bị người dân quay clip, tài xế bị phạt 19 triệu đồng01:13

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Vụ Trương Mỹ Lan: Cục Thi hành án dân sự thông tin về tổ chức thi hành án10:31

11 'quái xế' chạy vào cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu bị phạt 78 triệu đồng501:27

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nhiều ca nghi mắc sởi và sốt xuất huyết trong những ngày đầu nghỉ tết

22:01:17 30/01/2025

Về tình hình dịch bệnh, Bộ Y tế nêu rõ, trong 3 ngày nghỉ tết vừa qua, toàn quốc chưa ghi nhận ổ dịch, chùm ca bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây lan trong cộng đồng.

10 loại thực phẩm tốt cho não và hệ thần kinh

22:00:04 30/01/2025

Não cũng giống như những cơ quan khác trong cơ thể, nó cũng cần lượng dinh dưỡng nhất định để phát triển, để khỏe mạnh và hoạt động tốt.

Những loại thuốc không thể thiếu dịp Tết để bảo vệ sức khỏe

20:55:47 30/01/2025

Thuốc bôi ngoài da là một phần quan trọng trong tủ thuốc gia đình, đặc biệt trong dịp Tết khi mà các hoạt động ngoài trời và giao tiếp xã hội gia tăng. Cần trang bị các loại thuốc kháng viêm, giảm đau và trị vết thương để kịp thời xử lý...

3 không khi du xuân trời lạnh

09:11:08 30/01/2025

Thời tiết lạnh, đặc biệt khi nhiệt độ dưới 15 độ C và có gió, đòi hỏi bạn phải chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo thoải mái và an toàn nếu muốn du xuân.

3 ca cấp cứu đột quỵ trong khoảnh khắc giao thừa

08:04:34 30/01/2025

Thời điểm giao thừa, ê-kíp trực Tết của Bệnh viện E cấp cứu nhiều trường hợp bị đột quỵ, hầu hết là người cao tuổi, có bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường.

Cú điện thoại 45 giây tái sinh cuộc đời bác sĩ trẻ

08:01:58 30/01/2025

Đón Giao thừa Xuân Ất Tỵ khi phải xa quê, bác sĩ Mạnh chưa thể tin được bản thân đã trải qua một năm đầy ly kỳ, với những đớn đau, mệt mỏi nhưng ngập tràn tình yêu thương, may mắn không ngờ tới như vậy.

Sai lầm chết người khi 'khai tửu đầu Xuân'

08:01:51 30/01/2025

Dù đã được chuyên gia y tế cảnh báo, nhiều người vẫn sử dụng rượu ngâm không đúng cách, phải nhập viện cấp cứu, thậm chí lọc máu vì uống rượu ngâm không đúng cách.

3 cách đánh bay mệt mỏi do uống rượu ngày Tết

08:01:50 30/01/2025

Tình trạng uống rượu quá chén trong dịp Tết Nguyên đán khá phổ biến. Việc sử dụng các mẹo giải rượu giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn, giảm mệt mỏi, đau đầu.

Người phụ nữ nhập viện cấp cứu sau bữa cơm cá kho

08:01:47 30/01/2025

Nữ bệnh nhân 67 tuổi trú tại TP Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình) nhập viện cấp cứu trong tình trạng khó thở, không nuốt được thức ăn vì hóc xương cá.

Quý ông trung niên vào viện cầu cứu bác sĩ vì cháy da sau can thiệp 'trẻ hóa'

07:03:14 30/01/2025

Tự ti với khóe mắt nhiều nếp nhăn, người đàn ông 50 tuổi đến một cơ sở làm đẹp quảng cáo xoá vết chân chim nhờ công nghệ trẻ hóa plasma.

3 bí quyết ăn Tết không lo tăng cân

07:03:11 30/01/2025

Để không tăng cân dịp Tết Nguyên đán, người dân cần lưu ý chế độ ăn vừa phải, không tiêu thụ quá nhiều một món yêu thích, bổ sung nhiều rau xanh và trái cây.

Ba không khi ăn hạt hướng dương

07:03:08 30/01/2025

Hạt hướng dương là món ăn vặt phổ biến, ngon miệng và có nhiều lợi ích dinh dưỡng. Tuy nhiên, loại hạt này có thể phản tác dụng nếu bạn dùng không đúng cách.