Đột quỵ, biến chứng Covid-19 ở người trẻ
Khi bố của Ravi Sharma tìm thấy con trong phòng ngủ, chàng trai 27 t.uổi đã đổ gục trên giường, không di chuyển được nửa bên phải cơ thể.
Trước đó, anh bị ho nặng và tự cách ly một tuần. Là một nhân viên cấp cứu, anh biết mình có thể nhiễm nCoV.
“Gọi 911 ngay. Con nghĩ em ấy bị đột quỵ”, chị gái của Sharma nói.
Trong vài giờ tiếp theo, bác sĩ tại Bệnh viện Jamaica nỗ lực loại bỏ cục m.áu đông chặn động mạch và phục hồi lượng m.áu cho bán cầu não trái của anh. Họ chẩn đoán Sharma mắc Covid-19. Phổi anh chứa đầy dịch, nồng độ oxy m.áu thấp và cần đến máy thở.
Bác sĩ cũng sử dụng thuốc làm loãng m.áu để ngăn ngừa tình trạng chuyển biến xấu hơn. Có những ngày, cơn sốt của anh tăng 40 độ C, tim đ.ập nhanh và suy giảm chức năng phổi.
Hôm 8/4, Sharma bắt đầu bị co giật. Anh được dùng t.huốc a.n t.hần liều cao, bổ sung các loại thuốc.
Ravi Sharma, 27 t.uổi, hân viên cấp cứu, mắc Covid-19 và bị đột quỵ. Ảnh: NY Times
Trường hợp của Sharma khiến y bác sĩ đặt nhiều dấu hỏi. Anh còn quá trẻ để bị đột quỵ. Chàng trai tập luyện hàng ngày và không có t.iền sử tiểu đường, huyết áp cao hoặc các bệnh trạng liên quan. Đột quỵ ở thanh thiếu niên là rất hiếm gặp.
Các bác sĩ thần kinh tại thành phố New York, Detroit, New Jersey và một số khu vực khác cũng báo cáo trường hợp tương tự. Nhiều người tin rằng đột quỵ là biến chứng của Covid-19. Nghiên cứu trước đó cũng cho thấy bên cạnh phổi, nCoV tấn công hầu hết các cơ quan quan trọng.
“Chúng tôi quan sát thấy một số người trẻ chỉ bị ho nhẹ hoặc không có biểu hiện nào. Họ tự cách ly tại nhà theo quy định và bị đột quỵ”, tiến sĩ Adam Dmytriw, chuyên gia X-quang, Đại học Toronto, cho biết. Hầu hết bệnh nhân của ông dưới 65 t.uổi. Đôi khi đột quỵ là triệu chứng đầu tiên khi nhiễm nCoV, song nhiều người ngần ngại đến phòng cấp cứu vì sợ lây chéo virus.
Các bác sĩ tại Hệ thống Y tế Mount Sinai ở New York cũng báo cáo số thanh thiếu đột quỵ tăng bất thường trong đại dịch. Họ đã điều trị cho 5 người chỉ trong hai tuần đầu tháng 5. Theo bác sĩ Johanna Fifi, thông thường phải ba tuần, bệnh viện mới tiếp nhận một người đột quỵ dưới 50 t.uổi.
Video đang HOT
4 trong số 5 bệnh nhân tương đối khỏe mạnh. Hai người khoảng 30 t.uổi, cơ thể không có các yếu tố dễ dẫn đến đột quỵ.
“Chúng tôi cho rằng tình trạng này hẳn phải liên quan đến Covid-19″, bác sĩ Fifi nói.
Các chuyên gia phỏng đoán đột quỵ sau nhiễm nCoV là hệ quả của hiện tượng đông m.áu, thường xuất hiện ở các ca nguy kịch. Theo các bác sĩ, bệnh nhân nặng có thể phát triển cục m.áu đông ở chân và phổi, đe dọa tính mạng. M.áu của họ đặc và nhớt đến nỗi chặn được đường truyền tĩnh mạch và ống thông.
Y bác sĩ đang điều trị cho người mắc Covid-19 bị đông m.áu ở Moscow, Nga. Ảnh: Bloomberg
Bác sĩ Michael Yaffe, khoa hồi sức tích cực, Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess, thành phố Boston, gọi đây là “dấu hiện tiềm ẩn”. Tuy nhiên chỉ một số người gặp phải. Đông m.áu thường xảy ra ở các ca nguy kịch, bệnh nhân phải nằm bất động trong thời gian dài.
Các bằng chứng khác cho thấy Covid-19 có thể lây nhiễm trực tiếp vào các tế bào bên trong mạch m.áu, gây tổn thương và sưng tấy.
Đối với Ravi Sharma, sức khỏe anh dần ổn định ngày 15/4. Cơn sốt giảm và anh có thể cử động nửa trái cơ thể. Ba ngày sau, anh ít phải sử dụng máy thở hơn, thân nhiệt trở lại bình thường và nhịp tim ổn định. Sau vài tuần trị liệu phục Trung tâm Y tế Đại học Nassau, anh được trở về nhà.
Tuy nhiên quá trình khỏi hẳn đột quỵ có thể mất vài tháng, thậm chí nhiều năm. Các triệu chứng kéo dài của Covid-19 cũng khiến anh kiệt sức.
Khi dịch bệnh qua đỉnh, y bác sĩ ghi nhận triệu chứng đa dạng ở người nhiễm nCoV. Hiện tượng đột quỵ xảy ra với các trường hợp bệnh nhẹ đến trung bình. Bệnh nhân đôi khi không có dấu hiệu bất thường nào khác. Tình trạng này có thể để lại di chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
Chuyên gia khuyến nghị người dân nên liên hệ các cơ sở y tế nếu cảm thấy tức ngực, khó thở, chân đau nhức, sưng tấy hoặc đổi màu.
Bệnh nhân tim mạch 'mất hút' trong đại dịch
Nhiều bệnh nhân dù bị đột quỵ hoặc đau tim cũng ngần ngại gọi cấp cứu bởi sợ lây nhiễm nCoV nếu nhập viện.
Bishnu Virachan là nhân viên giao hàng cho một hiệu tạp hoá ở Queens. Kể từ khi thành phố New York bị phong toả, ông bận rộn hơn bao giờ hết. Đầu tháng 4, khi đang xem TV, ông cảm thấy nhói đau ở ngực. Dù lo lắng, ông quyết định không gọi cấp cứu. Đối với người đàn ông 43 t.uổi, tới bệnh viện lúc này thậm chí còn đáng sợ hơn.
"Tôi có thể làm gì được đây? Virus ở khắp mọi nơi", ông nói.
Sau vài ngày, cơn đau trở nên dữ dội. Virachan buộc phải tới Bệnh viện Mount Sinai, Manhattan. Khi đó, động mạch vành bên trái của ông gần như tắc nghẽn hoàn toàn.
Virachan phải tiến hành phẫu thuật khi tim đã rất yếu. Bác sĩ cho biết nếu trì hoãn lâu hơn, có thể ông đã c.hết.
Y bác sĩ tại Bệnh viện Sharp Grossmont, Mỹ điều trị cho bệnh nhân cao huyết áp hôm 21/4. Ảnh: Shutterstock
Nghiên cứu sơ bộ cho thấy nỗi sợ Covid-19 khiến nhiều bệnh nhân nguy kịch như đột quỵ hoặc đau tim ngần ngại gọi cứu thương. Theo đội ngũ bác sĩ tại các trung tâm y tế trong thành phố, số bệnh nhân cấp cứu không nhiễm nCoV giảm còn một nửa giữa đại dịch. Trong khi đó khoa tim mạch hoặc đột quỵ gần như trống rỗng. Các chuyên gia lo ngại nhiều người sẽ c.hết vì bệnh khác trước khi mắc Covid-19.
Báo cáo công bố ngày 6/4 của các bác sĩ tim mạch tại 9 trung tâm y tế lớn cho thấy kể từ ngày 1/3, số bệnh nhân nhập viện vì đau tim nghiêm trọng, cần can thiệp động mạch, giảm 38%. Có những ngày khoa điều trị mạch vành 24 giường của Trung tâm Y tế Cleveland chỉ tiếp nhận 7 bệnh nhân. Thông thường ở đây không có chỗ trống.
"Vậy thì họ đâu rồi? Điều này hoàn toàn không bình thường", tiến sĩ Steven Nissen, bác sĩ tim mạch tại Trung tâm Y tế Cleveland, đặt vấn đề.
Để giải đáp điều này, ông kể về một bệnh nhân sống tại Cleveland. Trong một lần chống đẩy, người đàn ông cảm thấy tức ngực, song không muốn đến bệnh viện vì sợ tiếp xúc với bệnh nhân Covid-19. Anh quyết định ở nhà một tuần, sức khoẻ yếu đi nhanh chóng. Ngày 16/4, anh nhập viện trong tình trạng kiệt sức và phù nề chân. Cơn đau tim đơn giản đã tiến triển thành tình trạng đe doạ đến tính mạng. Người bệnh sống sót sau khi thực hiện phẫu thật, song phải thở máy gần một tuần ở khu hồi sức tích cực (ICU).
Khoa điều trị nội trú tại Trung tâm Y tế Đại học Stanford cũng gặp vấn đề tương tự. Thông thường bệnh viện đón 12 đến 15 bệnh nhân một ngày. Tuy nhiên trong tháng 4, có những ngày không ai nhập viện. Giám đốc Gregory Albers cho biết đây là điều chưa từng thấy.
"Thật đáng sợ. Chúng tôi chuẩn bị tinh thần cho lượng lớn bệnh nhân, nhưng điều đó chẳng xảy ra", ông Albers nói.
Theo bác sĩ Samin Sharma, người đứng đầu phòng thí nghiệm thông tim tại Bệnh viện Mount Sinai, số bệnh nhân đau tim đã giảm từ 7 người xuống còn ba người kể từ tháng 2 đến tháng 3. Tháng 4, khoa chỉ tiếp nhận hai bệnh nhân.
Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Mỹ. Tiến sĩ Valentin Fuster, biên tập viên của Tạp chí Tim mạch Mỹ, cho biết ông nhận được báo cáo từ khắp nơi trên thế giới về sự "khan hiếm bệnh nhân đau tim" trong dịch Covid-19.
Bệnh viện Jaipur, Ấn Độ tiếp nhận 45 người bệnh vào tháng 1. Con số này giảm xuống còn 32 trong tháng 2. Tháng 4, bác sĩ chỉ điều trị cho 6 bệnh nhân.
Bệnh nhân Covid-19 tại New York ngày 20/4. Ảnh: AP
Các chuyên gia tại Áo ước tính trong tháng 3, 110 người đã c.hết vì đau tim do không nhập viện. Trong khi đó số ca t.ử v.ong do Covid-19 chỉ là 86.
"Tôi rất lo lắng xu hướng này sẽ tạo ra hệ luỵ lâu dài về sức khoẻ cộng đồng", Tiến sĩ Richard A. Chazal, giám đốc y tế Viện Tim mạch Lee Health, Florida, Mỹ, nhận định.
Bà cũng nêu khả năng chế độ ăn uống, luyện tập và điều kiện không khí trong lành khiến người dân ít mắc bệnh nan y hơn. Như vậy số người nhập viện do tim mạch hoặc đột quỵ thực sự giảm xuống. Song các chuyên gia khác tỏ ra nghi ngờ giả thuyết này. Tiến sĩ Steven Nissen thậm chí cho rằng các bệnh nhân đang ăn uống quá bừa bãi và không bằng chứng nào cho thấy họ có thói quen tập thể dục đều đặn.
Hiện chưa thể kết luận vì sao số lượng bệnh nhân tim mạch và đột quỵ giảm rõ rệt trong đại dịch. Song hoàn toàn thấy được tâm lý "sợ bệnh viện" ở những người quyết định gọi cấp cứu, dù muộn màng.
Kaplana Jain là một phụ n.ữ s.inh sống tại Cresskill, New Jersey. Ngày 18/4, bà đột nhiên ngã gục trong khi đang đi vào phòng tắm. Nhận thấy lượng đường huyết tăng cao, gia đình quyết định gọi cấp cứu. Khi nhân viên y tế có mặt, Jain nói bà không muốn đến bệnh viện.
"Tôi rất sợ nhiễm Covid-19", người phụ nữ 60 t.uổi khẩn khoản.
Kết quả điện tâm đồ cho thấy bà bị đau tim và phải can thiệp động mạch. Jain may mắn thoát c.hết. Song bác sĩ cho biết nếu không sớm đến bệnh viện, có thể bà đã không qua khỏi.
Thục Linh
Tìm ra lý do khiến người trẻ khỏe cũng t.ử v.ong vì Covid-19 Theo báo Mỹ CNN, các bác sĩ hôm 22/4 cho biết, Covid-19 dường như gây ra đột quỵ ở người bệnh có độ t.uổi 30 và 40, những người không bị bệnh nặng. Nhiễm Covid-19 dễ dẫn đến tình trạng đột quỵ ở người trẻ - điều vốn hiếm khi xảy ra. Các bác sĩ nhấn mạnh rằng các bệnh nhân trẻ ở...
