Đột phá mũi tiêm khiến khối u ung thư vú giai đoạn cuối “tiêu tan”

Một phụ nữ mà các bác sĩ dự đoán chỉ còn sống vài tháng sau khi tất cả các phương pháp điều trị ung thư vú thất bại đã được chữa khỏi hoàn toàn nhờ một mũi tiêm đột phá.

Judy Perkins có khối u to bằng quả mận trong gan sau khi ung thư lan ra khắp người và 7 loại hóa trị thất bại.

Thế nhưng, các khối u của người phụ nữ 52 tuổi này đã hoàn toàn bị phá hủy và hết bệnh được 2 năm nhờ một liệu pháp miễn dịch mang tính cách mạng do Viện Y tế Quốc gia Mỹ thực hiện.

Đây là lần đầu tiên trên thế giới cách điều trị, được gọi là chuyển giao tế bào thích ứng và hy vọng sẽ được sử dụng trên nhiều bệnh nhân hơn trong vòng 5 năm tới.

Judy Perkins, 52 tuổi, không còn khối u trong 2nămquanhờ vào một phương pháp điều trị mang tính cách mạng tăng cường hệ thống miễn dịch củachínhmình để chống lại bệnh ung thư vú trong một thành công lâm sàng đầu tiên trên thế giới

Câu chuyện của bà được công bố trên tạp chí khoa học uy tín Nature Medicine.

BÀ Perkins kể: “Tình trạng của tôi xấu đi rất nhiều và tôi bị một khối u đè lên dây thần kinh, điều đó có nghĩa là tôi phải tốn rất nhiều thời gian để cố gắng không cử động nhằm tránh cơn đau như dao đâm lan dọc cánh tay. Tôi đã bỏ cuộc.

“Nhưng sau khi điều trị làm tan biến hầu hết các khối u, tôi đã có thể đi bộ 60 cây số. Tôi đã đi từ chỗ phải dùng morphine và rất nhiều thuốc giảm đau đến chỗ không còn phải uống một viên thuốc nào”.

Perkins được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú lần đầu tiên vào năm 2003 và đã phẫu thuật đoạn nhũ trước khi ung thư tái phát sau đó một thập kỷ.

Bà đã trải qua 7 loại hóa trị và một thử nghiệm thuốc khác trước khi hết lựa chọn. Tháng 12 năm 2015, bà phát hiện thấy ung thư đã di căn đến gan, cũng như các hạch bạch huyết ở thành ngực và bụng.

Mẹ của hai con trai 18 và 20 tuổi nói: “Khi bạn bị ung thư di căn, bạn có thể được điều trị nhưng không khỏi bệnh. Mỗi lần điều trị sẽ có tác dụng trong thời gian ngắn hơn lần điều trị trước đó, và nó dần cạn kiệt.

“Tôi không thể làm được bất cứ điều việc mà trước đây từng thích và tôi không muốn tiếp tục nữa. Tôi chỉ muốn chết”.

Về phương pháp đột phá này, bà nói: “Tôi rất hoài nghi về việc liệu điều trị có hiệu quả hay không vì tôi biết tỷ lệ đặt cược không thực sự tốt lắm.

Nhưng trong vòng hai tuần, tôi có thể cảm thấy những khối u ở thành ngực nhỏ đi và tôi bắt đầu cảm thấy khỏe hơn. Các bác sĩ rất phấn khởi trước kết quả – thực tế là họ đã nhảy lên vì vui mừng.

“Tôi đã xin thôi việc và và đang lên kế hoạch để chết. Tôi có một danh sách những việc cần làm trước khi kết thúc, như đi đến Grand Canyon.

“Bây giờ tôi đã trở lại cuộc sống hàng ngày bình thường”.

Các tổn thương của bệnh nhân đã hoàn toàn biến mất trong vòng một năm điều trị, theo báo cáo ca bệnh trên tờ Nature Medicine.

Các nhà nghiên cứu trước đó đã nghĩ bà chỉ còn sống được vài tháng.

Bà Perkins bắt đầu được nhận liệu pháp miễn dịch vào năm 2015 (trái), sau nhiều loại điều trị, bao gồm cả hóa trị đã lấy đi mái tóc vàng đầy đặn của bà (phải) đều thất bại

“Có cảm giác như một phép màu và tôi không thể tượng tượng nổi là giờ đây tôi đã hết bệnh được 2 năm. Các chuyên gia có thể gọi đó là sự thuyên giảm kéo dài nhưng tôi gọi đó là cách chữa khỏi bệnh”.

Khối u vú “tiêu tan” như thế nào?

Perkins, một kỹ sư từ Florida, là người đầu tiên được chuyển giao tế bào nuôi cấy nhằm điều trị căn bệnh ung thư vú vô phương cứu chữa.

Các nhà khoa học do Viện Ung thư Quốc gia Mỹ chỉ đạo, đã lấy một khối u từ ngực để xác định “chữ ký” ung thư vú riêng biệt của bà – những đột biến di truyền làm cho ung thư của mỗi người đều khác nhau.

Nhờ phát hiện ra 62 đột biến, họ thấy rằng bà có các tế bào bạch cầu có thể tìm và diệt 4 trong số những đột biến này.

Để tăng cường cho hệ miễn dịch, họ lấy ra vài trăm tế bào T miễn dịch quan trọng và phát triển chúng thành một đội quân 82 tỷ tế bào.

Công việc này mất 8 tuần, sau đó các tế bào bạch cầu được tiêm trở lại vào cơ thể để thực hiện công việc của chúng.

TS Steven Rosenberg, một thành viên chính của nhóm nghiên cứu thực hiện điều trị vào tháng 12 năm 2015, cho biết: “Bệnh nhân này đến với chúng tôi trong một tình huống tuyệt vọng, khi mà mọi điều trị đều đã thất bại.

“Bước đột phá ở đây là tìm ra cách tiếp cận có thể xác định các tế bào T nhắm vào các đột biến di truyền và có thể phát triển chúng lên con số này.

Nhưng điểm quan trọng là việc làm này sử dụng các tế bào của chính bệnh nhân để tấn công ung thư của chính họ.

TS. Stephanie Goff, người đã trình bày nghiên cứu về điều trị đột phá đối với ung thư da tại hội nghị ASCO và cũng tham gia điều trị cho bà Perkins, nói: “Trong nhiều năm, người ta cho rằng ung thư vú đã di căn không thể bị tấn công bởi hệ thống miễn dịch, nhưng trường hợp này mở ra cánh cửa để khai thác hệ thống phòng thủ của chính cơ thể.

“Đây là một lợi thế của thuốc.’

Một chuyên gia khác tại ASCO, TS. Michael Sabel, trưởng khoa phẫu thuật ung thư tại Đại học Michigan, cho biết: “Trong nhiều năm chúng tôi đã rất vất vả trong việc bắt hệ miễn dịch nhận diện ung thư, đặc biệt là đối với một số loại ung thư.

“Những kết quả này rất đáng phấn khởi và rất hứa hẹn. Nó tiêu biểu cho một sự thay đổi sâu sắc”.

Liệu pháp miễn dịch tế bào T là gì?

Liệu pháp miễn dịch sử dụng tế bào miễn dịch của một người để điều trị ung thư.

Có nhiều loại liệu pháp miễn dịch khác nhau, với một số thích hợp để điều trị một số bệnh ung thư hơn những loại khác.

Hai phương pháp được nghiên cứu chặt chẽ được gọi là ức chế trạm kiểm soát miễn dịch và liệu pháp miễn dịch tế bào T thích ứng.

Tế bào T là những tế bào bạch cầu tham gia vào phản ứng miễn dịch. Chúng được coi là “thích ứng” ở chỗ chúng học cách nhận diện và tấn công các tác nhân gây bệnh trong cơ thể.

Cho đến nay, các liệu pháp miễn dịch đã cho thấy nhiều hứa hẹn trong điều trị ung thư vú giai đoạn cuối so với những giai đoạn trước đó.

Tuy nhiên, thuốc ức chế trạm kiểm soát – tiêm kháng thể để tăng tốc tế bào T của bệnh nhân – đã không có tác dụng tốt lắm.

Trong khi đó, liệu pháp miễn dịch tế bào T thích ứng đã chứng tỏ khả năng chống ung thư tốt hơn.

Trong liệu pháp miễn dịch này, các bác sĩ lấy tế bào T từ máu hoặc thậm chí từ khối u của bệnh nhân. Sau đó, họ chọn cho những tế bào giỏi nhận diện ung thư, nuôi dưỡng chúng để để tăng cường khả năng tấn công khối u và đưa chúng trở lại cơ thể của bệnh nhân.

Các tế bào trả về được cá thể hóa cho bệnh nhân và khối u của họ, được “rèn luyện” để chỉ tấn công ung thư – chứ không tấn công các tế bào bình thường – và được tối ưu hóa để chống trả tích cực hơn các tế bào miễn dịch bình thường.

Tuy nhiên, chỉ 15% số người phản ứng một cách ấn tượng như vậy với liệu pháp miễn dịch.

Khoảng 1/8 số phụ nữ Mỹ sẽ phát triển ung thư vú tại một thời điểm nào đó trong đời. Các phương pháp điều trị truyền thống bao gồm phẫu thuật, hóa trị và xạ trị đã giúp nhiều người thuyên giảm bệnh.

Ngày nay, tỷ lệ sống của bệnh nhân ung thư vú ở các nước phát triển là rất ấn tượng: Nếu bệnh được chẩn đoán khi còn khu trú ở vú, có tỷ lệ sống thêm 5 năm là 99%.

Con số này giảm trong các giai đoạn sau của bệnh, với tỷ lệ sống thêm 5 năm chỉ còn 27% với những người mà ung thư vú đã lan sang các bộ phận khác của cơ thể.

Theo truyền thống, bệnh nhân ung thư vú có thể bị được hóa trị hoặc xạ trị và phẫu thuật để loại bỏ khối u. Tuy nhiên, hơn 40.000 phụ nữ Mỹ dự kiến sẽ thua trong cuộc chiến với căn bệnh này trong năm nay, nhấn mạnh sự cần thiết phải cải thiện phương pháp điều trị, đặc biệt là với những người bị ung thư giai đoạn muộn nhất.

Cẩm Tú

Theo Dân trí