Đồng Tháp Mười: Rủi ro khi nuôi tôm thẻ tự phát

Thời gian gần đây, tình trạng người dân nuôi tôm thẻ chân trắng trong vùng nước ngọt, chuyên trồng lúa nước ở các huyện vùng Đồng Tháp Mười (thuộc tỉnh Long An), có xu hướng tăng.

Người dân huyện biên giới Tân Hưng nuôi tôm thẻ trong vùng nước ngọt

Điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro trong sản xuất nông nghiệp, bởi sự thẩm thấu nước nhiễm mặn từ các ao nuôi ra môi trường bên ngoài gây ảnh hưởng đến sản xuất lúa và các cây trồng khác.
Tại huyện biên giới Tân Hưng, khi giá cá tra giống đang ở mức cao, nông dân ùn ùn đào ao nuôi cá, có lúc diện tích lên đến 1.700ha. Tuy nhiên, chỉ được một thời gian ngắn, giá cá giống bị rớt thê thảm, nhiều hộ thua lỗ nên đã tự san lấp ao nuôi cá giống để quay lại trồng lúa, trồng rau màu, hoặc tự ý chuyển sang nuôi tôm thẻ chân trắng trong vùng nước ngọt.
Theo thống kê, tại 5 huyện của tỉnh Long An là Tân Hưng, Mộc Hóa, Tân Thạnh, Thạnh Hóa và Kiến Tường, có 122 hộ dân nuôi tôm thẻ chân trắng với diện tích 215ha. Anh Nguyễn Văn Thuận, ngụ xã Tân Lập (huyện Mộc Hóa) cho biết, nếu giá tôm thẻ chân trắng ở mức khoảng 140.000 đồng/kg, thì chỉ cần bỏ vốn đầu tư khoảng 500 triệu đồng trên diện tích ao hơn 1ha, sau 3 tháng, trừ các chi phí, người nuôi lời 300-400 triệu đồng, gấp nhiều lần so với trồng lúa.
Do nuôi trong vùng nước ngọt, nên các hộ dân đều thực hiện khoan giếng tầng nông (độ sâu 30-40m) để lấy nước có độ mặn từ 4-9 hoặc dùng muối để nâng độ mặn (20 tấn/1.000m2) cho ao nuôi tôm. Đa số các hộ thả con giống với mật độ cao, dao động từ 100-300 con/m2. Theo ông Lê Thành Yên, Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Hưng, qua khảo sát của ngành chức năng, hoạt động nuôi tôm thẻ chân trắng bước đầu khá thuận lợi, đa số hộ nuôi có lợi nhuận khá cao. Tuy nhiên, việc nuôi này tự phát trong dân, chính quyền địa phương không cho phép khoan giếng để lấy nước mặn nuôi tôm, làm hủy hoại môi trường. Chính quyền địa phương vận động người dân không đào ao mới, chuyển đổi từ ao nuôi cá tra giống sang nuôi tôm thẻ chân trắng trong vùng nước ngọt. “Đối với những hộ có ý định chuyển đổi công năng ao cá tra giống để nuôi tôm, thì địa phương kiên quyết ngăn chặn. Còn những hộ lén lút làm trong thời gian qua, địa phương sẽ rà soát lại, bắt buộc người dân cam kết thu hoạch xong sẽ đóng ao. Địa phương sẽ cắt điện không cho tiếp tục nuôi”, ông Lê Thành Yên khẳng định.
Theo Sở NN-PTNT tỉnh Long An, việc đưa tôm thẻ chân trắng vào nuôi ở vùng nước ngọt là không phù hợp về đặc điểm sinh học, sự phát triển tự nhiên hài hòa của vùng. Điều này sẽ gây ra những ảnh hưởng trước mắt cũng như lâu dài, tác động tiêu cực đến mạch nước ngầm do khai thác quá mức, gây thiếu nước vào mùa khô, sụp lún đất đai… Do đó, sở đã kiến nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo không cho phép nuôi tôm thẻ chân trắng trong vùng nước ngọt có sử dụng muối, khoan giếng lấy nước mặn để tạo môi trường nước lợ nuôi tôm.