Động thái của Azerbaijan ở Nagorny-Karabakh có thể gây xung đột toàn diện với Armenia
Chiến dịch quân sự mà Azerbaijan thực hiện tại Nagorny- Karabakh ngày 19/9 làm dấy lên lo ngại rằng nước này có thể vướng vào cuộc xung đột toàn diện với Armenia, khi hai quốc gia đã từng xảy ra xung đột cách đây chưa đầy ba năm khiến trên 6.000 người chế.t.
Vụ nổ tại khu vực mà Azerbaijan cho là vị trí của lực lượng Armenia tại Nagorny-Karabakh. Ảnh: AP
Theo hãng tin AP, ngày 19/9, Azerbaijan đã thực hiện chiến dịch quân sự ở Nagorny-Karabakh vài giờ sau khi xảy ra vụ việc khiến 4 binh sĩ và 2 thường dân thiệ.t mạn.g. Azerbaijan cho rằng những kẻ phá hoại người Armenia đã gài mìn.
Chiến dịch đã khiến một số người chế.t và bị thương. Lực lượng Nga tại đây đã phải sơ tán gần 500 dân thường.
Ông Thomas de Waal, chuyên gia của tổ chức Carnegie châu Âu, cho biết: “Thật không may, có vẻ như đây sẽ là cuộc giao tranh khủng khiếp thứ ba – điều mà mọi người lo sợ nhưng hy vọng tránh được bằng biện pháp ngoại giao trong vài tuần và tháng qua”.
Khu vực Nagorny-Karabakh có dân số khoảng 120.000 người, là một vùng có nhiều người Armenia sinh sống. Khu vực này và các vùng lãnh thổ rộng lớn xung quanh do các lực lượng người Armenia được quân đội Armenia hậu thuẫn kiểm soát từ cuối cuộc chiến tranh ly khai năm 1994. Azerbaijan đã giành lại các vùng lãnh thổ và một phần của Nagorny-Karabakh trong cuộc giao tranh năm 2020.
Cuộc giao tranh này kết thúc bằng thỏa thuận triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình Nga trong khu vực, nhưng căng thẳng đã tăng vọt kể từ tháng 12/2022 khi Azerbaijan bắt đầu chặn Hành lang Lachin – con đường nối Nagorny-Karabakh với Armenia.
Lực lượng gìn giữ hòa bình Nga được giao nhiệm vụ đảm bảo rằng con đường này sẽ vẫn thông thoáng. Nhưng Hành lang Lachin hầu như đã bị chặn kể từ tháng 12/2022 do Azerbaijan cáo buộc rằng người Armenia buôn lậu vũ khí và tiến hành khai thác tài nguyên bất hợp pháp. Điều đó gây ra tình trạng thiếu lương thực trầm trọng, dẫn đến việc giới chức ở Nagorny-Karabakh và Armenia cáo buộc rằng Azerbaijan có mục đích diệt chủng bằng nạn đói.
Video đang HOT
Sau nhiều tháng tranh cãi và đàm phán, Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế đã sắp xếp một chuyến hàng khoảng 20 tấn bột mì đến Nagorny-Karabakh trong tuần này từ Armenia cũng như vật tư y tế qua một con đường khác dẫn từ lãnh thổ do Azerbaijan kiểm soát.
Các quan chức Nagorny-Karabakh trước đây đã phản đối chuyển viện trợ theo con đường thứ hai, nói rằng đây là một chiến lược để Azerbaijan kiểm soát khu vực này.
Tình hình dường như có thể giảm căng thẳng từ từ, nhưng thông tin về thương vong do mìn quân sự nói trên đã làm gia tăng căng thẳng và Azerbaijan sau đó đã tiến hành chiến dịch pháo kích.
Theo hãng tin Reuters, không rõ liệu chiến dịch quân sự của Azerbaijan có gây ra xung đột toàn diện kéo dài ở Armenia hay không, nhưng đã có những dấu hiệu bất ổn chính trị ở Yerevan – nơi Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đã nói về những lời kêu gọi đảo chính lật đổ ông.
Một số người Armenia đã tập trung tại Yerevan để yêu cầu chính phủ hành động trong bối cảnh có thông tin về các cuộc đụng độ bạo lực giữa cảnh sát và đám đông khiến cả hai bên bị thương.
Azerbaijan mở chiến dịch vào vùng tranh chấp với nước đồng minh của Nga
Azerbaijan bất ngờ tuyên bố mở chiến dịch "chống khủng bố" ở vùng Nagorno-Karabakh và yêu cầu Armenia "rút toàn bộ lực lượng" khỏi đây.
Lực lượng Azerbaijan ở ranh giới khu vực Nagorno-Karabakh (ảnh: DW)
Hôm 19/9, Bộ Quốc phòng Azerbaijan tuyên bố, Armenia phải rút hết lực lượng khỏi Nagorno-Karabakh để tạo điều kiện cho hòa bình.
"Cách duy nhất để đạt được ổn định và hòa bình trong khu vực là Armenia phải rút toàn bộ lực lượng một cách vô điều kiện. Chế độ ly khai ở vùng Karabakh của Azerbaijan phải bị giải tán", Bộ Quốc phòng Azerbaijan thông báo.
Theo Bộ Quốc phòng Azerbaijan, quân đội Azerbaijan chỉ tấ.n côn.g vào các cơ sở quân sự ở Nagorno-Karabakh bằng "vũ khí có độ chính xác cao".
Quân đội Azerbaijan cho hay, họ đã tạo hành lang nhân đạo để sơ tán dân thường ở khu vực Nagorno-Karabakh. Quân đội Azerbaijan kêu gọi dân thường tránh xa các khu vực quân sự.
Theo Reuters, có nhiều tiếng nổ vang lên ở thủ phủ Nagorno-Karabakh, nơi được người Armenia gọi là Stepanakert, còn Azerbaijan gọi là Khankendi.
Lực lượng ly khai gốc Armenia ở Nagorno-Karabakh cho hay, quân đội Azerbaijan cố gắng xuyên thủng phòng tuyến của họ bằng các đợt pháo kích dữ dội. Nhưng phòng tuyến vẫn được giữ vững.
Armenia - quốc gia thuộc khối quân sự CSTO do Nga dẫn đầu - hôm 19/9 đã chỉ trích chiến dịch của Azerbaijan, gọi đây là "cuộc xâm lược toàn diện".
Bộ Quốc phòng Armenia cho hay, Armenia không duy trì quân đội ở Nagorno-Karabakh và tình hình biên giới giữa Armenia với Azerbaijan vẫn ổn định.
Nagorno-Karabakh từ lâu đã trở thành tâm điểm tranh chấp giữa Azerbaijan và Armenia. Vùng đất này được quốc tế công nhận là một phần của Azerbaijan, nhưng phần lớn sắc tộc ở đây là người gốc Armenia.
Thường dân ở Nagorno-Karabakh khổ sở vì những cuộc xung đột quân sự (ảnh: DW)
Năm 2020, quân đội Azerbaijan xảy ra xung đột với lực lượng ly khai do Armenia hậu thuẫn ở Nagorno-Karabakh. Cuộc chiến kéo dài 6 tuần và chấm dứt nhờ thỏa thuận ngừng bắ.n do Nga làm trung gian.
Hôm 19/9, Nga kêu gọi các bên ngừng bắ.n ở Nagorno-Karabakh và tôn trọng thỏa thuận năm 2020.
"Chúng tôi biết phải làm gì để giải quyết tình hình. Chúng tôi kêu gọi các bên thực hiện theo những gì đã thỏa thuận, không kích động căng thẳng", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga - bà Maria Zakharova - nói.
Theo Reuters, Nga là đồng minh quân sự truyền thống với Armenia. Tuy nhiên, ảnh hưởng của Nga đối với nước này đang có dấu hiệu suy giảm.
Mới đây, Armenia đã tham gia cuộc tập trận Đối tác Đại bàng 2023 chung với Mỹ. Động thái của Armenia khiến Moscow lo ngại.
Armenia sẵn sàng đối thoại 'khẩn' với Azerbaijan để xoa dịu căng thẳng Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan bày tỏ sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán khẩn cấp với Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev để giảm leo thang tình hình căng thẳng ở biên giới giữa hai nước. Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan tại Moskva, Nga ngày 20/4/2022. Ảnh: AFP/TTXVN Từ lâu, tại biên...