Đông Nam Á sẽ phải đối mặt với mưa lớn hơn bình thường trong những tháng cuối năm
Đông Nam Á có thể phải đối mặt với lượng mưa lớn hơn bình thường trong những tháng tới, đ.e dọ.a gây gián đoạn cho hoạt động nông nghiệp, du lịch và công nghiệp trong khi chính khu vực này cũng đã đương đầu với một loạt cơn bão lớn tính từ đầu năm 2024 đến nay.
Cảnh ngập lụt sau những trận mưa lớn do ảnh hưởng của bão Gaemi tại Quezon, Philippines, ngày 24/7. Ảnh: THX/TTXVN
Hãng Bloomberg (Mỹ) đưa tin, các nhà dự báo cho rằng từ nay đến tháng 11, từ Philippines đến Việt Nam sẽ trải qua tình trạng thời tiết ẩm ướt hơn, phần lớn là do hiện tượng La Nina. Theo đó, La Nina đưa nước ấm về phía Tây Thái Bình Dương và mang lại nhiều mưa hơn cho khu vực Đông Nam Á.
Trung tâm Khí tượng chuyên ngành của ASEAN đán.h giá: ” La Nina được dự đoán sẽ xảy ra từ tháng 10 đến tháng 11/2024 trở đi, một trong những yếu tố góp phần dẫn đến khả năng lượng mưa cao hơn bình thường trên khắp một số quốc gia trong khu vực”.
Singapore đã ban hành cảnh báo lũ lụt vào ngày 14/10 bởi thời kỳ giao mùa mang theo sấm sét và mưa rào. Cơ quan thời tiết Philippines dự đoán rằng phần lớn quốc gia này có thể phải đón nhận lượng mưa cao hơn mức trung bình cho đến cuối năm 2024 và cao hơn 160% so với mức trung bình vào tháng 1.
Lượng mưa lớn hơn có thể cản trở các nỗ lực phục hồi ở Việt Nam sau khi bão Yagi tấ.n côn.g vào tháng 9. Yagi là cơn bão mạnh nhất trong 30 năm qua tai Việt Nam, lại không theo quy luật thông thường, rất phức tạp nên dù có sự chuẩn bị, ứng phó cũng không tránh khỏi thiệt hại, tác động tới đời sống của người dân, hạ tầng đường sá, sản xuất nông nghiệp, các ngành lĩnh vực kinh tế… Bão Yagi và hoàn lưu sau bão có phạm vi ảnh hưởng rất lớn, trải dài ở 26 tỉnh, thành phố ở toàn bộ miền Bắc và Thanh Hóa (chiếm trên 41% GDP và 40% dân số của cả nước).
Video đang HOT
Trong khi đó, Thái Lan đang phải đối mặt với khoản thiệt hại lên tới 30 tỷ baht do lũ lụt ở phía Bắc, bao gồm cả Chiang Mai. Và Philippines, quốc gia phải hứng chịu khoảng 9 cơn bão mỗi năm, vẫn đang phải vật lộn với hậu quả của một số cơn bão nguy hiểm chế.t người trong những tháng gần đây, bao gồm Gaemi vào tháng 7, Yagi vào tháng 9 và Krathon vào tháng 10.
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) dự đoán có 60% khả năng xảy ra hiện tượng La Nina vào cuối năm 2024. La Nina ngược lại với El Nino vốn mang lại tình trạng thời tiết khô hơn.
Nhiệt độ bề mặt biển ấm hơn cũng góp phần vào sự phát triển của bão. Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Mỹ và Singapore cho thấy khí hậu ấm lên dự kiến sẽ làm tăng khả năng hình thành và tăng cường bão gần bờ biển Đông Nam Á hơn.
Ông Benjamin Horton, giám đốc Đài quan sát Trái đất Singapore, người tham gia vào nghiên cứu, cho biết: “Các cơn bão nhiệt đới sẽ trở nên mạnh hơn bởi lý thuyết cơ bản rõ ràng: nhiệt độ đại dương gia tăng. Các đại dương càng ấm thì càng có nhiều năng lượng để bão nhiệt đới lớn hơn nữa”.
Nguy cơ gia tăng dữ dội các cơn bão nhiệt đới ở Thái Bình Dương đang buộc các doanh nghiệp và chính phủ tại khu vực phải cân nhắc những phương thức mới để chống bão.
Một thế hệ chủ động trước thiên tai
Năm 2024, thế giới tiếp tục chứng kiến các đợt thiên tai diễn biến bất thường khi có thêm tác động của hiện tượng thời tiết El Nino và La Nina.
Bão số 3 (bão Yagi) đổ bộ Việt Nam. Ảnh tư liệu: TTXVN
Theo các chuyên gia, biến đổi khí hậu đã khiến nhiệt độ nước biển tăng lên gần mức kỷ lục ở Đại Tây Dương và nhiều khu vực khác trên thế giới, khiến mùa bão năm nay hoạt động mạnh hơn bình thường, với nhiều trận bão lớn, gọi là siêu bão hoành hành ở khắp các châu lục. Cuối tháng 8 đầu tháng 9, siêu bão Yagi đổ bộ vào Philippines, Trung Quốc, Việt Nam, Myanmar, Thái Lan, gây mưa lớn và lũ lụt tại nhiều nước, cướp đi sinh mạng của hàng trăm người. Riêng số nạ.n nhâ.n thiệt mạng do lũ lụt hậu siêu bão Yagi ở Myanmar lên tới gần 400 người.
Siêu bão Helene đổ vào nước Mỹ cuối tháng 9 khiến hơn 200 người thiệ.t mạn.g. Đây là cơn bão gây chế.t chóc nhất tấ.n côn.g vào đất liền Mỹ kể từ bão Katrina năm 2005. Ngay tiếp đó là siêu bão Milton tàn phá nhiều bang của Mỹ. Còn khu vực Trung Âu hứng chịu mưa lớn kéo dài gây lũ lụt nghiêm trọng, thiệt hại lớn về người và tài sản. Ngoài những cơn bão, mưa lũ dồn dập, hiện tượng nắng nóng cực đoan cũng là một trong những thách thức lớn trên toàn cầu. Liên tiếp những tháng Hè vừa qua, nhiều nơi trên thế giới ghi nhận nền nhiệt cao kỷ lục, cả nhiệt độ không khí và các đại dương cũng đều ở mức cao nhất mọi thời đại, gây những hậu quả khắc nghiệt...
Ngày quốc tế giảm thiểu rủi ro thiên tai (13/10) năm nay, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh vai trò của giáo dục trong việc bảo vệ và trao quyền cho thanh thiếu niên hướng tới một tương lai an toàn. Ông nhấn mạnh khi thiên tai xảy ra, không một ai được an toàn, nhưng tr.ẻ e.m đặc biệt dễ bị tổn thương. Theo Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF), khoảng 1 tỷ tr.ẻ e.m trên thế giới có nguy cơ cực kỳ cao trở thành nạ.n nhâ.n của thiên tai. Năm 2022, số tr.ẻ e.m bị ảnh hưởng lũ lụt ở Chad, Gambia, Pakistan và Bangladesh là cao nhất trong hơn 3 thập niên. Mới nhất là cơn bão Yagi, thống kê của UNICEF cho biết lũ lụt và lở đất nghiêm trọng do bão đã ảnh hưởng đến gần 6 triệu tr.ẻ e.m tại khu vực Đông Nam Á. Sau bão, tr.ẻ e.m gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn nước sạch, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, thực phẩm và nơi trú ẩn.
Tuy nhiên, UNICEF khẳng định các em không chỉ là nạ.n nhâ.n của thảm họa, mà còn đóng vai trò rất lớn trong tương lai, đưa ra những ý tưởng và sáng kiến có thể giúp giảm thiểu rủi ro và xây dựng khả năng phục hồi. Cũng chính vì lẽ đó, chủ đề của Ngày quốc tế giảm thiểu rủi ro thiên tai năm nay là "Trao quyền cho thế hệ trẻ vì một tương lai an toàn trước thiên tai", kêu gọi các nước phát huy lĩnh vực giáo dục để giảm thiểu rủi ro thiên tai cho tr.ẻ e.m trong độ tuổ.i đi học.
Trên thực tế, thế hệ trẻ có thể tham gia tích cực vào các quá trình ra quyết định định hình tương lai của các em. Tại Colombia, Mạng lưới Thanh niên giảm thiểu rủi ro thiên tai (RJRRD-COL), được thành lập vào tháng 2/2022, lấy ý tưởng từ 3 thanh niên trẻ đầy nhiệt huyết, đã thu hút ngày càng nhiều thanh niên tham gia vào công tác giảm thiểu rủi ro thiên tai thông qua đóng góp các ý tưởng và giải pháp sáng tạo để giải quyết các thách thức hiện tại và tương lai.
Bằng cách đề cao tiếng nói và hiểu biết của thanh niên, mạng lưới này đã thúc đẩy văn hóa an toàn và khả năng phục hồi, phù hợp với các mục tiêu toàn cầu về giảm thiểu rủi ro thiên tai và tăng cường sự chuẩn bị của cộng đồng.
Thông qua sáng kiến này, RJRRD-COL đã trao quyền cho thanh thiếu niên đóng vai trò tích cực trong việc định hình các chiến lược quản lý rủi ro thiên tai, đảm bảo rằng quan điểm của giới trẻ được lắng nghe và coi trọng.
Tại Gruzia, để chuẩn bị cho Ngày quốc tế giảm thiểu rủi ro thiên tai 2024, những người trẻ tuổ.i từ các địa phương trên cả nước đã cùng nhau thảo luận về vai trò của họ trong việc tạo ra một tương lai thông minh về khí hậu. Sự kiện do Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) và Trung tâm Thông tin và Giáo dục môi trường thuộc Bộ Bảo vệ môi trường và Nông nghiệp Gruzia tổ chức và được Quỹ khí hậu xanh, Cơ quan Hợp tác phát triển quốc tế Thụy Điển (Sida) và Cơ quan Phát triển và hợp tác Thụy Sĩ (SDC) tài trợ.
Các cuộc thảo luận tập trung vào khuyến khích các phong trào của thanh thiếu niên hành động vì khí hậu tại Gruzia và cách những người trẻ tuyên truyền về sự cấp thiết phải hành động vì khí hậu. Các "đại sứ khí hậu trẻ" đã trình bày những sáng kiến khí hậu, tập trung vào giáo dục môi trường, nâng cao nhận thức và khuyến khích thay đổi hành vi. Các dự án địa phương này đã tạo ra sự khác biệt bằng cách thu hút cộng đồng và thúc đẩy ý thức trách nhiệm lớn hơn đối với khí hậu.
Tại Việt Nam, nhiều hoạt động thiết thực và giáo dục thế hệ trẻ về phòng, chống thiên tai đã được tổ chức. Chuỗi hoạt động gồm nhiều sự kiện đa dạng như Cuộc thi sáng tác tranh "Góc nhìn trước thiên tai", vẽ tranh tường "Sẵn sàng trước thiên tai và biến đổi khí hậu", Cuộc thi Rung chuông Vàng "Cùng em phòng chống thiên tai - Kiến tạo tương lai bền vững", cũng như khóa tập huấn "Hướng dẫn tổ chức hoạt động ngoại khóa về chủ đề phòng, chống thiên tai trong trường học", tập huấn Kiến thức cơ bản về phòng chống thiên tai và sơ cấp cứu khi bị thương cho học sinh khối trung học phổ thông...
Chủ đề Ngày quốc tế giảm thiểu rủi ro thiên tai năm nay nhấn mạnh đến trách nhiệm và vai trò của thế hệ trẻ đối với công tác phòng, chống thiên tai. Thế hệ trẻ cần có ý thức, kỹ năng và kiến thức cơ bản nhất để đảm bảo an toàn, có thể tự thoát ra khỏi nguy hiểm trong tình huống thiên tai. Khi có thể tự bảo vệ mình, thế hệ trẻ tiếp tục học tập, trưởng thành hơn để hỗ trợ những người xung quanh, gia đình và rộng ra là cộng đồng. Bên cạnh đó, việc trao quyền cho thế hệ trẻ trong phòng chống thiên tai cũng là để đảm bảo rằng không có nhóm yếu thế nào, kể cả tr.ẻ e.m, phải đơn độc đối mặt với thách thức khí hậu và mối đ.e dọ.a từ thiên tai.
Thế hệ trẻ không chỉ là tương lai của hành tinh mà còn là những người tạo ra thay đổi ngày hôm nay, thúc đẩy các hành động tại địa phương mình nhằm xây dựng khả năng phục hồi sau thảm họa và giảm thiểu rủi ro. Trao quyền cho thế hệ trẻ, đặc biệt là thông qua giáo dục, đưa tr.ẻ e.m trở thành trung tâm trong các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về giảm nhẹ rủi ro thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu, có thể giúp các em tự bảo vệ mình và trở thành tác nhân thay đổi trong gia đình và cộng đồng bằng cách chia sẻ những gì mình học được.
Từ nhận thức đến hành động, những người trẻ tuổ.i luôn dẫn đầu trong các sáng kiến cũng như là lực lượng góp sức đáng kể vào việc ứng phó và giảm nhẹ thảm họa. Trao quyền cho thế hệ trẻ, tạo ra một thế hệ chủ động và sẵn sàng phòng chống rủi ro thiên tai, chính là tạo nền tảng vững chắc từ hôm nay để góp phần xây dựng xã hội an toàn trong tương lai.
Myanmar: 268 người thiệ.t mạn.g do lũ lụt Nhà chức trách Myanmar ngày 18/9 thông báo số người thiệ.t mạn.g do lũ lụt và sạt lở đất sau bão Yagi (bão số 3 ở Việt Nam) đã tăng lên 268 người, với 88 người vẫn đang mất tích. Con số trên được chính quyền quân sự nước này công bố. Người dân di chuyển bằng thuyền tại khu vực ngập lụt...