Đồng minh Saudi Arabia đẩy Tổng thống Trump vào thế khó xử

Việc nhà báo Jamal Khashoggi mất tích sau khi bước vào Lãnh sự quán Saudi Arabia tại Thổ Nhĩ Kỳ đã buộc Mỹ phải lên tiếng sau nhiều lần im ắng trước các động thái của đồng minh. Điều này cho thấy Riyadh đang dần trở thành người bạn “khó hiểu” của Tổng thống Donald Trump.

Tổng thống Donald Trump gặp gỡ Thái tử Mohammed bin Salman tại Nhà Trắng trong tháng 3. Ảnh: AP

Vị Thái tử 33 tuổi của Saudi Arabia Mohammed bin Salman đã thực hiện nhiều cải cách được đánh giá cao tại nước này, cố gắng mở cửa nền kinh tế vốn phụ thuộc vào dầu mỏ… Tuy nhiên, nhà lãnh đạo trẻ này cũng có những quyết định khó hiểu.

Kênh CNN (Mỹ) cho biết đó là việc Saudi Arabia đưa quân đến quốc gia hàng xóm Yemen từ năm 2015. Đến nay Yemen đang lâm vào khủng hoảng nhân đạo với hàng nghìn người dân thường thiệt mạng trong khi trẻ em phải chịu nỗi thống khổ vì nạn đói. Bên cạnh đó, việc Saudi Arabia dẫn đầu trong xu thế cắt quan hệ ngoại giao với Qatar đang làm bế tắc quan hệ khu vực. Vấn đề càng thêm phức tạp khi Thổ Nhĩ Kỳ đứng về phía Qatar trong cuộc đối đầu ngoại giao với các quốc gia Arập.

Trong tháng 11/2017, Thái tử Mohammed bin Salman còn có bước đi gây chấn động khi ra lệnh bắt giữu hàng trăm doanh nhân và thành viên hoàng tộc do nghi vấn tham nhũng.

Chuyến thăm nước ngoài đầu tiên trên cương vị Tổng thống của ông Donald Trump là đến quốc gia đồng minh Saudi Arabia. Kể từ đó đến nay, chính quyền Tổng thống Trump thường ít khi lên tiếng chỉ trích trực diện Saudi Arabia trước những vấn đề gây xôn xao.

Trong vụ việc ầm ĩ gần đây nhất, Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Saudi Arabia đã sát hại nhà báo làm việc cho tờ Washington Post – ông Khashoggi ngay trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Mỹ Trump ngày 9/10 cũng chỉ phát biểu: “Tôi lo ngại về điều này. Tôi không muốn nghe về nó. Hy vọng rằng mọi điều sẽ sáng tỏ”.

Nhà báo Khashoggi tới Lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul trong ngày 2/10 để nhận giấy tờ chuẩn bị cho đám cưới sắp tới của ông. Phía Saudi Arabia khẳng định ông Khashoggi đã rời đi nhưng vị hôn thê của nhà báo này quả quyết rằng cô đã đợi ở ngoài nhưng ông chưa hề bước chân ra khỏi Lãnh sự quán.

Thổ Nhĩ Kỳ nghi ngờ rằng nhà báo Jamal Khashoggi đã bị sát hại ngay bên trong Lãnh sự quán Saudi Arabia. Nếu đây là sự thật, căng thẳng trong khu vực có thể gia tăng. Tuy nhiên Saudi Arabia đã bác bỏ cáo buộc này. Reuters cho biết nhà báo Khashoggi có xu hướng lên tiếng chỉ trích nhà cầm quyền tại Saudi Arabia.

Theo CNN, nếu Thổ Nhĩ Kỳ công bố đủ bằng chứng cho thấy nhà báo Khashoggi bị sát hại trong Lãnh sự quán Saudi Arabia tại Istanbul thì nhiều khả năng Mỹ phải cân nhắc áp lệnh trừng phạt lên đồng minh tại Trung Đông này. Đầu năm nay, vì vụ việc cựu điệp viên người Nga Sergei Skripal và con gái ông này bị sát hại tại thành phố miền Nam nước Anh Salisbury, Mỹ đã cáo buộc và áp đặt lệnh trừng phạt vào Nga.

Hà Linh

Theo Báo Tin tức