Động lực để Triều Tiên xích lại gần Iran

Hà Linh17:55 08/05/2024

Triều Tiên đang xây dựng mối quan hệ mới với các quốc gia có cùng chí hướng. Gần đây, dường như Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đặc biệt quan tâm đến Iran .

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un (trái) và lãnh đạo tinh thần tối cao của Iran – Đại giáo chủ Ali Khamenei. Ảnh: The Wall Street Journal

Giáo sư Kim Sung Kyung tại Đại học Nghiên cứu Triều Tiên có trụ sở ở Seoul cho biết: “Triều Tiên có lẽ coi đây là cơ hội tốt để bán vũ khí và công nghệ quân sự cho Tehran để đổi lại một số lợi ích kinh tế. Cả hai nước đều đang phải chịu các lệnh trừng phạt”.

Vào cuối tháng 4, Triều Tiên đã cử một đoàn chuyên gia cấp cao kinh tế và thương mại đến thăm Tehran trong 9 ngày. Đây là chuyến thăm đầu tiên kể từ năm 2019.

Iran bác bỏ nghi vấn của truyền thông phương Tây rằng các đại biểu Triều Tiên đã thảo luận về hợp tác công nghệ hạt nhân khi đến thăm nước này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani chỉ trích truyền thông nước ngoài vì những suy đoán định kiến khi đăng tải tin tức sai sự thật và vô căn cứ.

Ngày hôm sau, truyền thông Triều Tiên lên án vòng trừng phạt mới Mỹ áp đặt với Iran là “không công bằng”. Vòng trừng phạt mới nhất nhắm vào khả năng sản xuất và sử dụng máy bay không người lái của Iran.

Video đang HOT

Giáo sư quan hệ quốc tế Daniel Pinkston tại Đại học Troy (Seoul) nhận định Tehran và Bình Nhưỡng có mối quan hệ lâu đời và mặc dù rất khác nhau, nhưng hai nước có một số điểm tương đồng. Theo ông Pinkston, cả hai đều có chung bất bình sâu sắc đối với Mỹ và phương Tây nói chung.

Bộ trưởng Kinh tế Đối ngoại Triều Tiên Yun Jong-ho trong chuyến thăm Iran. Ảnh: Yonhap

Hãng thông tấn Yonhap (Hàn Quốc) cho biết Triều Tiên và Iran đã thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1973. Hai quốc gia có mối quan hệ chặt chẽ dù phải chịu các lệnh trừng phạt quốc tế vì chương trình vũ khí.

Ông Pinkston nhận định, Bình Nhưỡng và Tehran có thể sẽ hỗ trợ chính trị và ngoại giao nhiều hơn cho nhau, ví dụ như việc Triều Tiên ủng hộ Iran trước Israel và Mỹ. Ông Pinkston bổ sung rằng công nghệ thiết bị bay không người lái gần như chắc chắn sẽ thu hút được quan tâm lớn của cả hai bên.

Ngoài ra, Yonhap dẫn nhận định của nhiều chuyên gia đánh giá rằng Triều Tiên có thể hỗ trợ Iran trong công nghệ tên lửa nhiên liệu rắn, ví dụ như tên lửa đạn đạo gắn đầu đạn siêu vượt âm.

Trong một diễn biến khác, sau chuyến thăm Tehran, Bộ trưởng Kinh tế Đối ngoại Triều Tiên Yun Jong-ho đã tiết lộ về ý định hợp tác với nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai Iran là Saipa. Ông Yun Jong-ho nói: “Triều Tiên sẵn sàng hợp tác với tập đoàn ô tô Saipa. Với quan hệ chính trị song phương thuận lợi, hai quốc gia có thể hợp tác trong ngành công nghiệp ô tô”.

Nga, Belarus, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên tăng cường đối thoại cấp cao

Sự gia tăng công khai về số lượng và tần suất của những cuộc gặp giữa những nước trên là đáng chú ý, thể hiện sự tăng cường đối thoại giữa các bên liên quan nhằm thúc đẩy hợp tác quân sự và chính trị của họ trong cuộc cạnh tranh và đối đầu với phương Tây.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (thứ 5, phải) và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov (thứ 4, trái) tại cuộc hội đàm ở Moskva ngày 18/9/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ ngày 27/4, các cuộc gặp công khai giữa các quan chức Nga, Belarus, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên đã tăng mạnh trong những ngày gần đây, với ít nhất 10 cuộc gặp song phương cấp cao từ ngày 22 đến 26/4, nhấn mạnh mối quan hệ đối tác đa phương ngày càng sâu sắc.

Cụ thể ngày 26/4, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã tham dự cuộc họp giữa các bộ trưởng quốc phòng của thành viên Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại Astana, Kazakhstan. Nhân dịp này, ông Shoigu đã gặp người đồng cấp Trung Quốc Đổng Quân (Dong Jun) bên lề sự kiện và nhấn mạnh mức độ "chưa từng có" trong quan hệ Nga - Trung.

Ông Shoigu cũng gặp Bộ trưởng Quốc phòng Iran Mohammed Reza Ashtiani và tuyên bố rằng Moskva sẵn sàng mở rộng hợp tác quân sự và kỹ thuật quân sự Nga - Iran. Ông Đổng Quân và ông Ashtiani đã tổ chức một cuộc gặp song phương và kêu gọi tăng cường hợp tác Trung Quốc - Iran, bao gồm cả lĩnh vực quốc phòng và quân sự.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khrenin cũng đã gặp người đồng cấp Trung Quốc và Iran tại cuộc họp của SCO. Cuộc họp của SCO hôm 26/4 đánh dấu lần đầu tiên Iran tham dự với tư cách là quốc gia thành viên tổ chức này kể từ khi chính thức gia nhập vào tháng 7/2023.

Các cuộc họp của SCO chỉ là sự kiện mới nhất trong một loạt cuộc gặp song phương giữa Nga, Belarus, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên. Thứ trưởng Ngoại giao Nga và Đại diện đặc biệt của Tổng thống Nga tại các nước Trung Đông và châu Phi Mikhail Bogdanov đã gặp Thứ trưởng Ngoại giao Iran phụ trách Chính trị Ali Bagheri Kani tại Moscow vào ngày 26/4.

Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev đã gặp Ủy viên Bộ Chính trị kiêm Bí thư Ủy ban Chính Pháp Trung ương Trung Quốc Trần Văn Thanh (Chen Wenqing) vào ngày 23/4 tại St. Petersburg và thảo luận về việc tăng cường hợp tác giữa các cơ quan tình báo Nga và Trung Quốc.

Ông Patrushev cũng đã gặp Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Iran Ali Akbar Ahmadian tại St. Petersburg vào ngày 24/4 và họ đã ký một bản ghi nhớ giữa hội đồng an ninh hai nước. Trong khi đó, một phái đoàn Triều Tiên do Bộ trưởng Quan hệ Kinh tế Đối ngoại Yun Jong Ho dẫn đầu đã tới Iran vào ngày 23/4.

Người đứng đầu Cơ quan Hợp tác Quân sự Quốc tế của Bộ Quốc phòng Belarus, Thiếu tướng Valery Revenko đã gặp Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Iran và hiệu trưởng Đại học Công nghệ Malek Ashtar Mehdi Jafari vào ngày 22/4 tại Minsk.

Theo ISW, mặc dù chi tiết và kết quả của các cuộc gặp song phương khác nhau này vẫn chưa rõ ràng, nhưng sự gia tăng công khai về số lượng và tần suất của những sự kiện trên là đáng chú ý và thể hiện sự tăng cường đối thoại giữa các bên liên quan nhằm thúc đẩy hợp tác quân sự và chính trị của họ trong cuộc cạnh tranh và đối đầu với phương Tây.

Chuyến thăm Iran hiếm hoi của quan chức Triều Tiên Hãng thông tấn trung ương KCNA của Triều Tiên đưa tin một phái đoàn cấp cao của nước này đang có chuyến thăm nước ngoài hiếm hoi tới Iran. Bộ trưởng Quan hệ Kinh tế Đối ngoại Triều Tiên Yun Jong-ho (bên phải) và Đại sứ Nga tại Triều Tiên Alexander Matsegora, chụp ảnh ở Bình Nhưỡng hôm 27/3. Ảnh: Yonhap. Theo KCNA,...