Đồng Lan: Lời Việt ‘Em thì không’ của Châu Đăng Khoa không sát nghĩa!

“Lời Việt của Châu Đăng Khoa không sát nghĩa bản gốc nhưng có tinh thần của người thuộc thế hệ trẻ cảm nhận một ca khúc cũ và nói lên theo cách của những người trẻ”, Đồng Lan cho biết.

Liên quan tới bản dịch “Anh thì không” và “ Em thì không” với những ồn ào gần đây, Đồng Lan có cách nhìn, cách cảm nhận rất riêng của một cô ca sĩ chuyên hát nhạc Pháp…

Từng ngồi tại chỗ viết lời và thu âm nhạc Pháp

Nghe nói Đồng Lan sắp có một chuyến lưu diễn dài ngày bên Pháp. Nhạc Pháp trong suy nghĩ và cảm nhận của Đồng Lan như thế nào?

Lan sẽ bắt đầu chuyến lưu diễn Châu Âu vào giữa tháng 3 này. Điểm dừng đầu tiên là Paris. Tất nhiên Lan sẽ hát nhạc Pháp bằng tiếng Pháp và có thể cả lời Việt nữa, cũng tuỳ cảm hứng của bản thân và khán giả. Lan vui và cảm ơn khán giả đã vẫn thương yêu, ủng hộ để mình tiếp tục quay trở lại Châu Âu.

Ngoài chuyện bị sự duyên dáng của nhạc Pháp quyến rũ thì Lan phải cảm ơn nhạc Pháp đã đưa mình tới con đường nghệ thuật sau này. Chắc chắn Lan sẽ theo đuổi dòng nhạc Pháp lâu dài.

Trước mắt là album hát nhạc Trịnh bằng tiếng Pháp theo phong cách jazz. Lan đang làm việc cùng một nhà thơ người Pháp Francois Brunetta.

Nhạc Trịnh lời Việt đã khó hiểu huống chi dịch dang tiếng Pháp và còn thể hiện theo phong cách jazz, đây là một thử thách khó, khiến Lan nhiều lần đau đầu nhưng như vậy mới thích. Rất mong sản phẩm sẽ được khán giả đón nhận.

Ca sĩ Đồng Lan – ảnh: Hí Nguyễn

Là một ca sĩ chuyên hát nhạc Pháp, Đồng Lan nghĩ gì về phần lời dịch của hầu hết các ca khúc nhạc Pháp lời Việt hiện nay so với bản gốc?

Các bậc tiền bối thời đó lớn lên với văn hoá Pháp nên các bản dịch rất thơ, câu chữ rất lãng mạn và sát lời.

Cũng có những bài chỉ đặt lời trên nền nhạc như “Le geant de papier” (Jean Jacques Lafont) viết về gã khổng lồ bằng giấy có thể làm bao việc lớn lao vĩ đại nhưng lại yếu mềm trước cô gái mà anh ta yêu thì Lữ Liên lại đặt lời khác hẳn trong “Lạc mất mùa xuân” và ca khúc này rất thành công ở Việt Nam, Lan cũng từng thu âm trong album Vol2 – Đồng Lan rose.

Đồng Lan đã hát (hoặc đã nghe) ca khúc “Toi Jamais” của Michel Mallory bản gốc bao giờ chưa? Cảm xúc của Lan về ca khúc này như thế nào?

Đây là một ca khúc được nhiều người ưa thích, ca khúc là nhạc phim của Huit Femmes do Catherine Deneuve thể hiện. Bản lời Việt lần đầu Lan được xem là “Anh thì không” do cô Ngọc Lan và cô Kiều Nga thể hiện.

Lan có hát cả lời Pháp lẫn lời Việt ca khúc này, ca từ và giai điệu đều đáng yêu, rất đàn bà, có chút giật hờn, vừa đỏng đảnh kiêu kỳ vừa thông minh thấu hiểu.

Đó là bản dịch “Anh thì không” của nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng. Phần lớn các phiên bản do ca sĩ Việt Nam thể hiện sau này đều dùng lời dịch này. Đồng Lan có thể chia sẻ nhiều hơn về phần lời dịch, cách dịch, cấu trúc ý của bản dịch này so với nguyên tác?

Nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng dịch rất nhiều ca khúc Lan yêu thích và dịch rất sát nghĩa như Dòng sông tuổi nhỏ, Em đẹp như mơ, Búp bê không tình yêu, Anh thì không, Lãng du…

Lan cũng từng thu âm Lãng du trong album Đồng Lan Rose nhưng thời gian lúc đó quá gấp, Lan cần hoàn thành album trước khi lưu diễn. Bên công ty phát hành nói nếu đợi xin xong tác quyền thì trễ mất nên Lan ngồi tại chỗ viết lời và thu luôn, đó cũng là một kỷ niệm thú vị trong quá trình thực hiện album.

Ca sĩ Đồng Lan từng hát cả lời dịch và nguyên tác tiếng Pháp ca khúc “Anh thì không”. Cô cho rằng ca từ và giai điệu đều đáng yêu, rất đàn bà, có chút giật hờn, vừa đỏng đảnh kiêu kỳ vừa thông minh thấu hiểu (ảnh: Hí Nguyễn)

Đối với “Anh thì không” Lan thích bản dịch của chú Vũ Xuân Hùng, để dịch một bài nhạc ngoại ca từ hay, tự nhiên mà sát nghĩa không dễ.

Cảm ơn chú đã có những bản dịch hay để Nhạc pháp dễ chạm tới gần hơn khán giả Việt. Lan từng gặp chú Vũ Xuân Hùng, cảm nhận chú là một người rất yêu và trân trọng nghệ thuật.

Hãy nghe nhạc bằng cảm nhận, thích hoặc không thích, đừng mổ xẻ

Để so sánh giữa “Em thì không” của Châu Đăng Khoa và “Anh thì không” của Vũ Xuân Hùng thì Đồng Lan nghĩ gì?

Lan nghĩ mỗi thế hệ đều có tư duy thẩm mĩ khác nhau không nên áp đặt. Lan thích cổ điển nhưng Lan cũng thích sự đổi mới. Lời Việt của Châu Đăng Khoa không sát nghĩa nhưng cũng có tinh thần của một người thuộc thế hệ trẻ cảm nhận một ca khúc cũ và nói lên theo cách của những người trẻ.

Nhiều ý kiến cho rằng “Em thì không” của Châu Đăng Khoa là “nhạc chế” của bản dịch “Anh thì không”. Đồng Lan có cùng suy nghĩ đó?

Lan nghĩ âm nhạc thì cứ là âm nhạc thôi, bạn thích nó hoặc không thích nó. Phân tích nhiều làm gì cho mệt mỏi. Lan thích cảm nhận âm nhạc bằng ấn tượng cảm xúc hơn là mổ xẻ.

Cũng giống như yêu ấy, yêu thì yêu, mất công ngồi phân tích yêu cái gì và vì sao yêu cho mệt? Thật thà Lan cũng chỉ nghe bản mới này một lần, cũng chưa có dịp nghe lại thêm.

Sau sự cố bản quyền, Mỹ Tâm đã ra mắt bản mời “Em thì không”

Đồng Lan nghĩ gì về chuyện đàn chị Mỹ Tâm vi phạm tác quyền lần này và cách xử lý sự cố bằng việc cho ra mắt bản mới “Em thì không”?

Trong chuyện vi phạm tác quyền này Lan nghĩ chẳng ai vui cả, từ chị Mỹ Tâm, chú Vũ Xuân Hùng tới khán giả… Nghệ sĩ khi làm bất cứ sản phẩm nghệ thuật nào đều rất vất vả, mất nhiều công sức, tư duy, thời gian và cả tiền bạc.

Lan nghĩ Mỹ Tâm và ekip cũng tâm huyết để ra “Anh thì không”. Cảm xúc đầu khi xem MV là thấy vui, chị ấy làm cho người xem cười được, tặng nhau một nụ cười là món quà rất quý, nhiều khán giả chắc cũng bật cười như Lan nên có lẽ Tâm và ekip muốn giữ lại nụ cười dành cho khán giả.

Bỏ MV “Anh thì không” chắc Mỹ Tâm thấy uổng lắm!

Nếu là Đồng Lan, trong trường hợp này, bạn sẽ làm gì?

Showbiz có gì khác đời thường? Cũng là sống thôi mà. Cứ sống thật với cảm xúc của mình, yêu thì nói yêu, không yêu thì nói không yêu, làm sai thì xin lỗi, giận thì nói là giận.

Không lẽ người nổi tiếng không được phép sai, không được phép giận? Thế thì có khác gì ngày bé mình đã tin rằng các thầy cô giáo không bao giờ đi toilet? Con người mà, có ai hoàn hảo đâu, xin mọi người cứ dịu dàng, bình tĩnh.

“Em thì không”, bản MV mới được Mỹ Tâm tung ra sau sự cố bản quyền gây nhiều tranh cãi…

Nhưng theo chia sẻ từ phía nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng thì Mỹ Tâm đã không làm một việc mà lẽ ra ai khi sai cũng nên và cần phải làm là xin lỗi…

Lan không trong cuộc nên không biết chính xác mọi chuyện đã xảy ra thế nào, không biết rõ, không phát ngôn bừa bãi được.

Chỉ biết sau mỗi sai lầm giúp chúng ta trưởng thành hơn. Con người phải học từ lúc sinh ra tới khi nằm xuống mà. Lan chỉ mong tình yêu thương con người, tình yêu âm nhạc giúp hoá giải tất cả để âm nhạc lại được chắp cách, khán giả lại hạnh phúc.

Cám ơn Đồng Lan đã chia sẻ!

Theo Trithuctre