Đong đưa nhiều nguy hại cho não trẻ
Những tác động rung lắc khi ru con ngủ, nựng con hay việc tập thể dục cho con quá sớm của nhiều phụ huynh có thể tàn phá thần kinh, sức khỏe của bé…
Những trò chơi nguy hiểm
Đầu tiên là trò “nhong nhong, ngựa ông…”. Cha hoặc mẹ cho con ngồi lên hai bàn chân, hai tay nắm hai tay của bé. Khi cha hoặc mẹ tung chân lên, hạ chân xuống, bé như được cưỡi ngựa, tầm nhìn thay đổi liên tục nên rất thích và cười nắc nẻ… Với trò tung hứng bé, cha mẹ thường bế con, giơ lên cao, rồi buông tay ra, sau đó chụp lại. Để an toàn, các bậc phụ huynh hãy chơi trò này trên giường nệm và độ buông chụp rất ngắn.
Trẻ sơ sinh cổ yếu, chưa nâng đỡ được đầu, vì thế mỗi khi bế trẻ, người lớn phải đỡ đầu cho bé. Điều này ai cũng biết và chăm sóc rất kỹ, nhưng với bé sau thời kỳ lẫy, nâng được đầu thì phụ huynh thường cho rằng giai đoạn nguy hiểm đã qua. Vì vậy, từ bảy tháng đến hai tuổi là thời điểm các bé dễ bị chấn thương nhất, bởi giai đoạn não đang phát triển nhanh nhưng hộp sọ thì chưa đủ độ cứng. Theo BS Nguyễn Công Viên – Phòng khám Quốc tế Hiệp hội Alain Carpentier (CMI), tại các nước đã có nhiều nghiên cứu về các động tác đong đưa trẻ quá mức dẫn đến chấn thương, gọi là hội chứng rung lắc (shaken baby syndrome). Đây có thể là những “trò chơi” vô ý thức của người lớn nên thậm chí có thể bị kết án là “lạm dụng trẻ em”. Đứa trẻ có khi bị tung hứng như một quả banh. Nguy hiểm và thường gặp nhất là bế đứng và ôm bé chao mạnh theo hướng từ trước ra sau và ngược lại. Chỉ cần rung lắc mạnh năm giây cũng đủ làm chấn thương não bộ của bé. Cơ quan thứ hai chịu tác động trực tiếp là nhãn cầu.
Não là trung tâm chỉ huy mọi hoạt động, trong đó có cả thần kinh thị giác, trung khu ngôn ngữ… Tổn thương não có thể xảy ra tức thì nhưng cũng có khi đến năm-sáu tuổi mới phát hiện như: nhìn mờ, mù, động kinh, kém thông minh, yếu liệt chân tay… Trò chơi tung hứng nguy hiểm còn có thể làm sái tay (gãy tay, trật khớp, bong gân…) do sức nặng của bé. Ngoài ra, trong quá trình tung hứng, bé còn có thể bị các tai nạn khó lường (từng có trường hợp bé bị quạt chém nứt sọ).
Đưa võng quá mạnh
Có nhiều gia đình dùng võng cho bé ngủ vì bé có khó tính đến đâu, khóc lóc dữ dội đến mấy thì đưa lên võng cũng nín. Bé càng khóc, người giữ bé càng đưa mạnh võng, tốc độ cao khiến bé thiếp đi. Nhưng khi ngủ trong hoảng sợ, giấc ngủ của bé sẽ chập chờn không ngon. Một bà mẹ trẻ tâm sự: “Bé nhà mình khó ngủ, “quậy” khóc kinh lắm, mỗi lần ngủ phải lắc võng thật mạnh bé mới thiếp đi… nhưng gần đây bé hay giật mình, hai tay chới với và ngày càng cáu gắt…”. Việc ngủ trong hoảng sợ, giấc ngủ không sâu, nhiều ác mộng về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. BS Trần Duy Tâm, BV Tâm thần TP.HCM cho biết: “Trẻ nằm võng còn được chèn gối hai bên để tránh té ngã. Nhiều nhà đặt thêm thanh ngang bên trên võng khiến trẻ không ngọ nguậy được đầu, trong khi đó, xương sọ bé mềm, dễ bị móp, dẹp… ảnh hưởng đến phát triển não bộ”.
Video đang HOT
Tập thể dục
Mong cho bé cứng cáp mau lớn nên các bậc cha mẹ thường nôn nóng tập thể dục cho con như: kéo tay, bắt bé nâng đầu lên. Trong khi đó, bé dưới một tuổi đầu nặng, cổ yếu, động tác này có thể gây tai nạn vùng cổ cho bé. Thực tế, không cần tập gì cả. Theo nhịp độ phát triển bình thường, từ ba tháng tuổi trở lên cổ của bé sẽ cứng cáp giữ được đầu. Đến bốn tháng, bé bắt đầu biết lật. Khi nằm sấp, bé sẽ ngẩng cao đầu lên khỏi mặt phẳng, đó là bài tập thể dục mà bản thân bé phải tự tập, những động tác này giúp sử dụng các cơ ở vai, tay và cổ.
BS Nguyễn Công Viên còn cho biết: Có một số bé từ lúc sinh ra đã bị vẹo cổ một bên. Đa số các bé bị tình trạng này sẽ tự khỏi dần sau vài tháng. Nhất là sau khi bé biết lật và biết ngẩng cao đầu. Vật lý trị liệu có thể giúp tiến trình khỏi bệnh tự nhiên được mau hơn…
Phương Nam
Theo PNO
Biến chứng của hen phế quản
Hen phế quản (HPQ) là một bệnh hay gặp. Biến chứng của HPQ rất nặng, nhưng người bệnh lại ít khi chú ý đến các biến chứng này. Về mùa đông - xuân, thời tiết lạnh là điều kiện thuận lợi để các biến chứng của bệnh hen xảy ra, cho nên mọi người cần phải biết để phòng tránh.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hen là một hiểm họa của loài người, là một trong các bệnh mạn tính hay gặp nhất.
Hiện nay trên thế giới có khoảng 300 triệu người hen, dự tính đến năm 2025 con số này tăng lên 400 triệu người. Đông Nam Á là khu vực có độ lưu hành hen gia tăng nhanh: Malaysia 9,7%, Philippines 11,8%, Thái Lan 9,2%, Singapore 14,3%, Việt Nam khoảng 5%.
Tử vong do hen mỗi năm có 200.000 trường hợp, Việt Nam có 3.000 ca.Hen tiến triển từng đợt cấp, sau mỗi đợt, bệnh diễn biến nặng hơn và nguy hiểm hơn, là bệnh hay gây ra những biến chứng như:
Xẹp phổi:
Hơn 1/3 trẻ em nằm trong bệnh viện vì hen bị biến chứng xẹp phổi. Xẹp phổi một thùy hoặc nhiều thùy là biến chứng gặp tỷ lệ khoảng 10% số bệnh nhân vào viện. Khi hen ổn định thì tình trạng xẹp phổi sẽ khỏi.
Nhiễm khuẩn phế quản:
Thường là biến chứng ở các bệnh nhân bị hen mạn tính. Nhân các đợt chuyển mùa, các đợt rét, thời tiết thay đổi đột ngột trong ngày, độ ẩm không khí cao là điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, virus gây viêm nhiễm vùng tai mũi họng, đường hô hấp dưới, gây các đợt cúm làm cho những triệu chứng bệnh hen nặng hơn. Bệnh nhân sốt, khó thở tăng, có đờm nhiều. Xét nghiệm máu, bạch cầu đa nhân trung tính tăng. Xét nghiệm đờm thấy bạch cầu thoái hóa và tạp khuẩn, có khi thấy vi khuẩn lao.
Giãn phế nang đa tiểu thùy:
Sự đàn hồi của các phế nang ở bệnh nhân hen giảm dần theo thời gian, thở ra ít, thể tích khí cặn tăng. Còn gọi là bệnh khí phế thũng. Bệnh nhân khó thở khi gắng sức, thậm chí không thổi tắt được que diêm đốt cháy ở cách xa một ít. Ho khạc đờm nhiều, môi và đầu chi tím tái. Gõ phổi nghe tiếng rất vang, rì rào phế nang giảm, có khi mất. Tiếng tim xa xăm. Xquang: phổi quá sáng, cơ hoành hạ thấp, tim hình giọt nước, góc tâm hoành tù, các xương sườn nằm ngang và giãn rộng.
Tràn khí màng phổi, tràn khí trung thất:
Gặp ở khoảng 5% hen mạn tính. Do các phế nang giãn rộng, tại vùng phế nang giãn, mạch máu thưa thớt, nuôi dưỡng kém, áp lực trong phế nang tăng. Khi phải làm việc gắng sức hoặc ho mạnh, thành phế nang dễ bị bục vỡ. Thường các dấu hiệu lâm sàng ít khi rầm rộ, nên phải có Xquang phổi mới phát hiện được. Khi có tràn khí phải xử trí cấp cứu kịp thời. Tràn khí màng phổi hai bên là nguyên nhân gây đột tử ở người hen phế quản.
Tâm phế mạn tính:
Gặp ở 5% bệnh nhân hen mạn tính và nặng. Thể hiện khó thở khi gắng sức, tím tái liên tục, đau vùng hạ sườn phải, gan có thể to hoặc mấp mé bờ sườn. Điện tâm đồ: Nhịp xoang nhanh, sóng P cao nhọn. Sóng S chiếm ưu thế ở các chuyển đạo trước tim. Hen phế quản có khả năng phục hồi chức năng hô hấp, cho nên thời gian dẫn đến tâm phế mạn của từng bệnh nhân khác nhau, có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, thậm chí lâu hơn.
Ngừng hô hấp kèm theo có tổn thương não:
Do tình trạng suy hô hấp kéo dài, đưa đến thiếu ôxy não. Có lúc ngừng tim, ngừng hô hấp trong các thể hen nặng. Những trường hợp này thường có cơn ngạt thở đột ngột, dẫn đến tăng CO2 trong máu và gây tình trạng toan hỗn hợp, rồi cuối cùng đưa đến hôn mê và tử vong.
Suy hô hấp:
Thường chỉ gặp ở những bệnh nhân nằm viện, bị hen cấp tính nặng hoặc hen ác tính. Bệnh nhân khó thở, tím tái liên tục, đôi khi ngừng thở, phải thở máy hỗ trợ. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây tử vong của bệnh hen.Hen là một gánh nặng cho xã hội, theo OMS bệnh hen gây phí tổn cho loài người lớn hơn chi phí cho hai căn bệnh hiểm nghèo của thế kỷ là lao và HIV/AIDS cộng lại. Biến chứng của hen phế quản còn nặng nề hơn.
Do đó những người bị bệnh hen phế quản và mọi người trong toàn xã hội cần có sự hiểu biết để có ý thức điều trị bệnh hen ngay từ những giai đoạn đầu đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ, tiến tới kiểm soát được cơn hen, giảm các cơn khó thở trong tuần, trong ngày là góp phần khống chế một cách có hiệu quả các biến chứng của bệnh hen. Khi gặp cơn hen ác tính hay nghi có các biến chứng của hen thì phải khẩn cấp đưa người bệnh đến các cơ sở cấp cứu ở bệnh viện để khám và xử trí kịp thời.
Theo SKDS
Chớ nựng trẻ quá tay! Nhiều người lớn có thói quen chơi đùa với trẻ nhỏ bằng cách bồng bế tung trẻ lên cao hoặc đưa võng, rung lắc nôi thật mạnh. Đây là những động tác rất nguy hiểm, có thể khiến trẻ rơi vào hội chứng trẻ bị rung lắc dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn, thậm chí tử vong! Do đầu trẻ có trọng...