Động đất làm rung chuyển núi lửa Campi Flegrei của Italy

Thanh Phương21:03 03/10/2023

Rạng sáng 3/10 (giờ Việt Nam), một trận động đất độ lớn 4,0 đã làm rung chuyển khu vực núi lửa Campi Flegrei của Italy.

Đây là cơn địa chấn mới nhất trong loạt trận động đất xảy ra những ngày gần đây ở khu vực phía Tây thành phố Naples, miền Nam Italy.

Thông báo của Cơ quan Bảo vệ Dân sự Italy đăng trên nền tảng X (trước đây là Twitter) cho biết trận động đất xảy ra sau 22h ngày 2/10 (giờ địa phương), tức 3h sáng 3/10 (giờ Việt Nam), gây hoảng loạn cho cư dân địa phương. Mặc dù vậy, cơn địa chấn này không gây thương vong hoặc thiệt hại về tài sản.

Theo Viện Địa vật lý và Núi lửa Quốc gia Italy (INGV), trận động đất trên có độ sâu chấn tiêu chỉ khoảng 3 km, nằm giữa hai thành phố Naples và Pozzuoli.

Núi lửa Campi Flegrei (hay còn được biết đến với tên gọi khác là Phlegraean Fields) phun trào lần gần nhất vào năm 1538. Giới chuyên gia cho biết hoạt động địa chấn đang gia tăng trong những ngày gần đây, gây ra một loạt trận động đất. Trong trường hợp núi lửa Campi Flegrei phun trào, khoảng 500.000 cư dân sống tại khu vực này sẽ gặp nguy hiểm.

Video đang HOT

Ngày 27/9 vừa qua, một trận động đất độ lớn 4,2 đã làm rung chuyển khu vực quanh núi lửa Campi Flegrei. Đây là trận động đất mạnh nhất xảy ra tại đây trong 40 năm qua. Giám đốc INGV – ông Mario Di Vito cảnh báo khu vực này “có thể sẽ chứng kiến những cơn địa chấn mạnh hơn” trong thời gian tới.

'Siêu núi lửa' lớn nhất châu Âu đang tiến tới một vụ phun trào thảm khốc?

Một "siêu núi lửa" đã ngủ yên từ lâu ở Italy đang tiến gần hơn đến khả năng phun trào sau gần sáu thế kỷ.

Các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu địa vật lý và núi lửa quốc gia Italy cho biết núi lửa Campi Flegrei ở miền nam nước này đang có nguy cơ phun trào, giống như vụ phun trào ở Mauna Loa, Hawaii (trong ảnh). Nguồn: EPA-EPE

Theo một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Địa vật lý và Núi lửa Italy phối hợp với Đại học College London (Anh), một "siêu núi lửa" ở Italy, mà đỉnh của nó là nơi cư trú của nửa triệu cư dân, sắp phun trào lần đầu tiên kể từ năm 1538. Các nhà khoa học cảnh báo rằng một sự kiện như vậy có thể gây ra hậu quả thảm khốc.

Nghiên cứu đã sử dụng một mô hình nứt núi lửa để giải thích các hoạt động động đất và mặt đất trồi lên trong khu vực. Đã có hàng chục nghìn trận động đất xung quanh núi lửa Campi Flegrei (nằm gần thành phố Naples) và thị trấn Pozzuoli, nằm trên đỉnh Campi Flegrei, đã bị nâng lên khoảng 4 mét do hậu quả của hoạt động địa chất. Theo nghiên cứu, các trận động đất và đất trồi lên đã kéo căng các phần của núi lửa "gần đến điểm đứt gãy", và mặt đất dường như đang bị nứt ra, thay vì uốn cong. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng sự suy yếu của lớp vỏ xung quanh núi lửa Campi Flegrei đang "khiến cho một vụ phun trào có nhiều khả năng xảy ra hơn".

Campi Flegrei có nghĩa là "cánh đồng cháy". Ngọn núi lửa này đã "thấp thỏm" hoạt động trong hơn 70 năm qua, với những đợt bất ổn kéo dài tới hai năm xảy ra vào những năm 1950, 1970 và 1980. Trong 10 năm qua, một giai đoạn bất ổn khác đã diễn ra, mặc dù nó được cho là không đáng chú ý như những đợt trước đó.

Nghiên cứu kết luận rằng mặc dù Campi Flegrei có thể sắp "nứt vỡ", vẫn không có gì đảm bảo rằng điều này sẽ thực sự dẫn đến một vụ phun trào. Giáo sư Christopher Kilburn, nhà nghiên cứu khoa học trái đất tại Đại học College London và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: "Nghiên cứu mới của chúng tôi xác nhận rằng Campi Flegrei đang tiến gần hơn đến sự đứt gãy. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là đảm bảo một vụ phun trào [chắc chắn xảy ra]".

Vị Giáo sư giải thích thêm: "Sự đứt gãy có thể mở ra một vết nứt xuyên qua lớp vỏ, nhưng magma vẫn cần được đẩy lên đúng vị trí để xảy ra một vụ phun trào".

Minh họa vị trí núi lửa Campi Flegrei và vùng ảnh hưởng.

Phát hiện trên đã được xác nhận bởi Tiến sĩ Nicola Alessandro Pino thuộc Đài quan sát Vesuvius, người đã báo cáo về kết quả theo dõi "cho thấy các phần của núi lửa đang trở nên yếu hơn".

Ông Pino cho biết: "Điều này có nghĩa là nó có thể bị đứt vỡ mặc dù những áp lực giằng xé lớp vỏ ra xa nhau nhỏ hơn so với trong cuộc khủng hoảng gần nhất cách đây 40 năm".

Khoảng nửa triệu người Italy hiện đang sống trên vùng trũng tạo thành đỉnh siêu núi lửa này và 1,5 triệu người khác được cho là sống gần bán kính của vụ nổ tiềm tàng. Giáo sư Kilburn cho biết nghiên cứu này, vốn được mô tả là "nghiên cứu đầu tiên thuộc loại này dự đoán sự nứt vỡ tại một ngọn núi lửa đang hoạt động", đã đánh dấu "một bước thay đổi trong mục tiêu của chúng tôi nhằm cải thiện dự báo về các vụ phun trào núi lửa trên toàn thế giới."

Quang cảnh bờ biển thành phố Pozzuoli và núi lửa Campi Flegrei. Ảnh: Getty Images

Ông giải thích: "Đây là lần đầu tiên chúng tôi áp dụng mô hình của mình, dựa trên cơ sở vật lý về cách lớp đá đứt vỡ, trong thời gian thực cho bất kỳ ngọn núi lửa nào".

Nhà khoa học Italy lưu ý: "Mô hình lần đầu tiên chúng tôi sử dụng là vào năm 2017 và kể từ đó Campi Flegrei đã hoạt động như chúng tôi dự đoán, với số lượng các trận động đất nhỏ ngày càng tăng cho thấy áp lực từ bên dưới".

Theo Giáo sư Kilburn, các nhà khoa học "giờ đây sẽ phải điều chỉnh các quy trình của họ để ước tính xác suất các tuyến đường mới được mở ra để magma hoặc khí tiếp cận bề mặt đất".

Khói bụi núi lửa bao trùm thủ đô Philippines Núi lửa Taal phun khói bụi khiến nhiều nơi ở Philippines phải đóng cửa trường học và khuyến cáo người dân ở trong nhà. Một khu vực ở Manila bị bao trùm trong khói mù từ núi lửa Taal . Ảnh AFP Hãng Reuters ngày 22.9 đưa tin một ngọn núi lửa nhỏ nhưng còn hoạt động ở Philippines phun khói bụi khiến...