Đơn giản hóa thủ tục hành chính, thu hút đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp
Quán triệt phương châm, quan điểm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là phục vụ nhân dân và doanh nghiệp, trong thời gian qua, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh luôn là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác chỉ đạo, điều hành của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.
Mô hình canh tác dưa lưới trong nhà lưới ứng dụng công nghệ cao ở xã Châu Bình, huyện Giồng Trôm (Bến Tre). Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính tiết kiệm gần 2.000 tỷ đồng
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan cho biết: Bộ đã kiên quyết thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính (TTHC), giảm phiền hà cho người dân, doanh nghiệp. Nếu như năm 2016 cắt giảm 508 thủ tục thì đến nay đã cắt giảm, đơn giản hóa 344 thủ tục (chiếm tỷ 67,7%). Ước tính tiết kiệm từ việc cắt giảm, đơn giản hóa gần 2.000 tỷ đồng. Tổng số TTHC thuộc phạm vi quản lý của Bộ tính đến ngày 31/5/2022 là 359 thủ tục và được cập nhật đầy đủ trên cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong việc khai thác, sử dụng.
Bộ NN&PTNT cũng triệt để ứng dụng công nghệ thông tin, điện tử hóa thủ tục, rút ngắn thời gian và giảm chi phí thực hiện cho người dân, doanh nghiệp. Hiện nay, Bộ NN&PTNT có 50 dịch vụ công trực tuyến (36 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3; 14 dịch công trực tuyến mức độ 4). Năm 2022, tiếp tục triển khai xây dựng 17 dịch vụ công trực tuyến cấp Bộ tích hợp, cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia.
Đồng thời, đẩy mạnh phân cấp trong giải quyết TTHC đảm bảo đề xuất phân cấp ít nhất 20% TTHC thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề xuất phân cấp 54/344 TTHC, đạt tỷ lệ 15,69%.
Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT đã tích cực thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chuyển đổi số theo “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030″ đồng bộ với thực hiện cải cách hành chính, Chính phủ điện tử trong lĩnh vực nông nghiệp. Chuyển đổi số đã được ứng dụng trong mọi lĩnh vực của ngành, từ quản lý đến sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.
Cũng theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, trong trồng trọt, công nghệ Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) được ứng dụng giúp phân tích dữ liệu về môi trường, các loại đất, cây trồng, các giai đoạn sinh trưởng của cây… Còn trong chăn nuôi, công nghệ IoT, Blockchain, công nghệ sinh học được ứng dụng rộng rãi ở trang trại chăn nuôi quy mô lớn. Đối với lĩnh vực lâm nghiệp, công nghệ DND mã vạch được ứng dụng trong quản lý giống lâm nghiệp và lâm sản; công nghệ GIS (công cụ dùng để thu thập, quản lý và phân tích dữ liệu từ không gian địa lý) và ảnh viễn thám…
Trong lĩnh vực thủy sản, việc ứng dụng hệ thống sóng siêu âm, máy đo dòng chảy, hệ thống thu – thả lưới chụp, công nghệ GIS, thiết bị định vị toàn cầu (GPS) quản lý đội tàu khai thác hải sản xa bờ đã giúp cho việc nuôi trồng và đ.ánh bắt thủy, hải sản hiệu quả. Công nghệ tự động hóa được sử dụng trong chế biến thủy hải sản từ phân loại, hấp, đóng gói…
Đối với việc tiêu thụ hàng nông sản, công nghệ số đã được sử dụng trong kết nối tiêu thụ nông sản trực tuyến ở 6 sàn thương mại điện tử lớn nhất của cả nước như: Sendo, Shopee; Tiki; Postmart, ViettelPost (Voso), Lazada. Ngoài ra, còn được bán trực tuyến trên nền tảng online: Facebook, zalo, youtube… Việc kết nối tiêu thụ nông sản trên nền tảng số đã góp phần tạo thuận lợi, giảm chi phí trung gian cho người dân và minh bạch thông tin về hàng hóa khi tới tay người tiêu dùng.
Video đang HOT
Cùng với đó, ngành nông nghiệp đã thực hiện tập trung thống nhất một đầu mối kiểm tra chuyên ngành 14 nhóm sản phẩm, hàng hóa. Số sản phẩm, hàng hóa kiểm tra chuyên ngành trước thông quan thuộc phạm vi quản lý của Bộ hiện nay chỉ còn 1639 dòng hàng.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, cùng với hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách thu hút đầu tư, Bộ NN&PTNT đã thực hiện bãi bỏ, đơn giản hóa các điều kiện kinh doanh không còn phù hợp, cắt giảm, cải tiến mạnh mẽ các thủ tục hành chính theo hướng một cửa liên thông. Nâng cấp, mở rộng đăng ký trực tiếp qua cổng thông tin điện tử theo các cấp độ. Đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện, các điều kiện đầu tư kinh doanh phải thực sự cần thiết, đảm bảo rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện, không tạo rào cản gia nhập thị trường, không làm phát sinh chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Nhờ đó, lực lượng doanh nghiệp nông nghiệp ngày càng lớn mạnh và tâm huyết đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, là nòng cốt trong chuỗi giá trị nông sản. Đến nay, cả nước có 14.800 doanh nghiệp đầu tư trực tiếp vào nông nghiệp. Bên cạnh sự phát triển, đầu tư của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, một số doanh nghiệp, tập đoàn lớn đã đẩy mạnh đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Giai đoạn 2020-2025 sẽ cắt giảm, đơn giản hóa 20% TTHC theo quy định
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, để thực hiện có hiệu quả việc hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp theo Nghị quyết số 02/NQ-CP hàng năm và Nghị quyết số 105/NQ-CP ngày 9/9/2021 của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch COVID-19, Bộ NN&PTNT tiếp tục rà soát, cắt giảm và đơn giản hóa TTHC, điều kiện kinh doanh, hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành. Rút ngắn thời gian kiểm tra, tăng cường quản lý rủi ro, cắt giảm phí và lệ phí; giảm tối đa số lượng văn bản hiện hành có quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh theo chỉ đạo của Chỉnh phủ tại Nghị quyết 68/NQ-CP ngày 12/5/2020, trong đó, giai đoạn 2020 – 2025, cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 20% quy định, 20% chi phí tuân thủ. Đẩy nhanh sắp xếp doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt là công ty nông, lâm nghiệp để tạo cơ hội cho doanh nghiệp khu vực tư nhân đầu tư mạnh mẽ hơn nữa vào lĩnh vực nông nghiệp.
Tiếp tục quán triệt, đẩy mạnh tuyên truyền và tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 3/6/2017, Hội nghị lần thứ năm BCH Trung ương Đảng khóa XII “Về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, để khơi thông các “điểm nghẽn” trong thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, Bộ NN&PTNT kiến nghị Chính phủ khẩn trương ban hành Nghị định mới thay thế Nghị định số 57/2018/NĐ-CP về cơ chế, chính sách thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chuyển đổi số trong nông nghiệp; đòi hỏi có sự vào cuộc, phối hợp của các Bộ, ngành từ Trung ương đến địa phương và đặc biệt là người nông dân phải sẵn sang thay đổi tư duy, tiếp cận khoa học, công nghệ.
Nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, nông dân về vai trò, tầm quan trọng của ứng dụng công nghệ số vào sản xuất, kinh doanh trong ngành nông nghiệp tạo nền móng cho chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp. Phát triển hạ tầng và kết nối mạng internet băng thông rộng chất lượng cao đến tận cấp xã, thôn; nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ viễn thông, hỗ trợ nông dân sử dụng thiết bị công nghệ thông tin miễn phí tại trung tâm các xã, các điểm sinh hoạt văn hóa cộng đồng, điểm du lịch nông thôn; tiến tới, phổ cập hạ tầng số theo hướng mỗi hộ nông dân một điện thoại thông minh, một đường cáp quang phổ cập định danh số cho nông dân.
Xây dựng hệ thống dữ liệu ngành nông nghiệp, nhất là dữ liệu đất đai, cây, con, vùng trồng… và dịch vụ nông nghiệp; khuyến khích người dân, doanh nghiệp số hóa các quy trình sản xuất, tiến tới tích hợp, minh bạch sản phẩm bằng hệ thống quét mã QR. Nâng cao trình độ, năng lực tiếp cận và đưa công nghệ số vào sản xuất nông nghiệp cho nông dân.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Hợp tác công tư sẽ tạo đột phá trong nông nghiệp công nghệ cao
Liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn thuộc lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn tại Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV về xúc tiến thương mại, đàm phán mở cửa, phát triển thị trường nông sản, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, đầu tư theo cơ chế hợp tác công tư (PPP) sẽ là đột phá lớn nhất thúc đẩy ứng dụng và lan tỏa công nghệ cao trong nông nghiệp, do vậy cần đẩy nhanh hoàn thiện thể chế về PPP.
Trồng rau thủy canh trong nhà lưới ở thành phố Mỹ Tho (T.iền Giang). Ảnh: Minh Trí/TTXVN
Xác định khoa học công nghệ là then chốt trong cơ cấu lại ngành nông nghiệp, Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, ngành, địa phương luôn khuyến khích, tạo điều kiện để nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ tạo các sản phẩm nông nghiệp an toàn, chất lượng cao ở ba trục sản phẩm gồm: sản phẩm chủ lực cấp quốc gia; sản phẩm chủ lực cấp tỉnh; sản phẩm địa phương (OCOP).
Theo đó, nhiều nhóm sản phẩm chủ lực cấp quốc gia, cấp tỉnh ứng dụng khoa học công nghệ cao được áp dụng từ khâu sản xuất giống, nuôi trồng, chế biến như: tôm, cá tra,... Hàng chục doanh nghiệp lớn ứng dụng công nghệ cao, tiên tiến ngang tầm khu vực và thế giới, như: TH (sữa), Dabaco (chăn nuôi), Nafoods (trồng, chế biến trái cây), Masan (g.iết mổ, chế biến), Ba Huân...
Rất nhiều vùng nuôi trồng, nhiều nhà máy chế biến sản phẩm công nghệ cao đã được hoàn thành trong vài năm gần đây. Ở nhóm sản phẩm OCOP kết hợp truyền thống với ứng dụng khoa học công nghệ nên rất đa dạng, phong phú, chất lượng, mẫu mã bao bì đẹp, đều truy xuất được nguồn gốc.
Công nghệ cao, công nghệ tiên tiến đã và đang được ứng dụng trong từng khâu hoặc trong cả chuỗi sản xuất sản xuất nông nghiệp. Cụ thể như, ứng dụng công nghệ sinh học vào chọn tạo giống cây trồng, vật nuôi; công nghệ in vitro trong nhân giống cây trồng quy mô công nghiệp; nghiên cứu chế phẩm sinh học để cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng vật nuôi, hạn chế dịch bệnh hại; hay ứng dụng công nghệ tự động, bán tự động, công nghệ thông tin để mang lại hiệu quả kinh tế cao cho sản xuất nông nghiệp.
Công nghệ đã đưa những mô hình trồng rau cho doanh thu đạt từ 2,5 - 9 tỷ đồng/ha, lợi nhuận đạt từ 1,6 - 4,9 tỷ đồng/ha; trồng hoa doanh thu đạt từ 0,5 - 9,9 tỷ đồng/ha, lợi nhuận đạt từ 0,3 - 5,4 tỷ đồng/ha); nâng cao năng suất chất lượng tôm thẻ chân trắng đạt 40 tấn/ha, gấp 40 lần so với sản xuất đại trà, chi phí sản xuất giảm từ 30-35%...
Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giúp nông dân chủ động trong sản xuất, khắc phục được tính mùa vụ, giảm rủi ro tác động của biến đổi khí hậu, giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, khí hậu. Nhưng theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, Luật Công nghệ cao (năm 2008) chưa được sửa đổi kịp thời phù hợp với thực tiễn. Nhà nước có nhiều chính sách về thuế, tiền sử dụng đất, ưu đãi về tín dụng ... nhằm khuyến khích cho đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, nhưng chưa đủ mạnh để thúc đẩy nhanh đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp chủ yếu tập trung tại một số vùng, một số sản phẩm có thế mạnh, một số doanh nghiệp lớn chưa có tính lan tỏa. Các khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập hầu hết chỉ tập trung vào sản xuất, các chức năng khác như nghiên cứu, chuyển giao, quảng bá sản phẩm chưa được chú trọng nên chưa phát huy được chức năng, vai trò hạt nhân lan tỏa, phục vụ thúc đẩy phát triển ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp.
Bên cạnh sự chưa quan tâm đúng mức của địa phương thì những mô hình ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp còn nhỏ lẻ, manh mún, không theo định hướng, quy mô sản xuất chưa đủ lớn để tạo sản phẩm hàng hóa tập trung, gây khó khăn trong việc đầu tư và quản lý.
Việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng của tổ chức, cá nhân sản xuất nông nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức về thủ tục vay vốn, vay tín chấp, vay có tài sản thế chấp.
Nguồn vốn đầu tư cho nghiên cứu, phát triển và làm chủ công nghệ còn hạn chế, cơ chế hợp tác công tư giữa các tổ chức khoa học công nghệ công lập và khu vực tư nhân còn nhiều vướng mắc. Vì vậy, việc đầu tư cho các nghiên cứu làm chủ công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao, công nghệ tiên tiến còn thiếu và yếu. Cơ chế tiếp nhận, chuyển giao, mua bản quyền công nghệ từ nước ngoài có sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước còn nhiều vướng mắc.
Về nguyên nhân của các tồn tại, hạn chế trên, Bộ trưởng Lê Minh Hoan chỉ ra, quy mô đất đai cho sản xuất manh mún, khó khăn cho việc ứng dụng công nghệ cao, cơ giới hóa, công nghiệp hóa trong sản xuất nông nghiệp dẫn đến giá thành sản phẩm cao, khó cạnh tranh. Các chính sách hiện có chưa đủ mạnh để thu hút doanh nghiệp; nhiều thủ tục hành chính trong việc triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ, vay vốn tín dụng của các tổ chức ngân hàng thương mại còn; liên kết giữa "4 nhà" còn yếu và thiếu bền vững.
Một số khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chưa thực sự thu hút được các doanh nghiệp vào hoạt động; chưa tạo ra sự liên kết, tham gia tích cực của các doanh nghiệp làm cầu nối cho sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm; chưa phát huy đầy đủ vai trò hạt nhân về công nghệ phục vụ phát triển các vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Trước những khó khăn trên, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, cần đặc biệt ưu tiên sửa đổi Luật Công nghệ cao nhằm thúc đẩy nghiên cứu, làm chủ và phát triển công nghệ cao, khuyến khích đầu tư, ứng dụng hiệu quả công nghệ cao phục vụ phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, các tổ chức khoa học công nghệ triển khai các dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên cơ sở ứng dụng, chuyển giao kết quả nghiên cứu của các nhiệm vụ khoa học công nghệ các cấp đã được nghiệm thu, các hợp đồng chuyển giao công nghệ hoặc các thỏa thuận hợp tác về khoa học công nghệ. Đồng thời, hỗ trợ hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ sử dụng kết quả nghiên cứu, thúc đẩy liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và tổ chức khoa học và công nghệ.
Đẩy mạnh hợp tác, liên kết sản xuất theo chuỗi ngành hàng, nhất là việc phối hợp chặt chẽ có hiệu quả tiến bộ khoa học khu vực nhà nước với khu vực tư nhân mà hạt nhân là các doanh nghiệp lớn.
Vốn là yếu tố quan trọng trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao, do đó cần thực thi mạnh mẽ việc xác nhận quyền tài sản trên đất nông nghiệp để doanh nghiệp có cơ sở vay vốn...
Đặc biệt, việc sửa đổi pháp luật về đất đai cần theo hướng thúc đẩy phát triển quyền sử dụng đất trong nông nghiệp, đơn giản thủ tục thuê, chuyển nhượng đất đai; có chính sách khuyến khích, thúc đẩy quá trình tích tụ, tập trung ruộng đất, dồn điền đổi thửa để sản xuất nông nghiệp tập trung, quy mô lớn..., Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho hay.
Đến nay, cả nước 6 Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập tại Hậu Giang, Phú Yên, Bạc Liêu, Thái Nguyên, Quảng Ninh và Khu Lâm nghiệp ứng dụng công nghệ Bắc Trung Bộ. Cấp địa phương, có 18 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích 18.089 ha; có trên 135 khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao do doanh nghiệp đầu tư.
Cả nước cũng có 290 doanh nghiệp nông nghiệp đang ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất cùng gần 2.000 hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao.
Loài sâm chỉ tìm thấy ở Lai Châu quý như thế nào mà doanh nghiệp xứ sâm Hàn Quốc cũng muốn có? Tại Hội nghị Xúc tiến đầu tư lĩnh vực nông nghiệp tỉnh Lai Châu năm 2021, việc phát triển tiềm năng, lợi thế của cây sâm Lai Châu là một trong những nội dung được ưu tiên hàng đầu. Được biết, trong khuôn khổ Hội nghị Xúc tiến đầu tư lĩnh vực nông nghiệp tỉnh Lai Châu năm 2021 do Bộ NNPTNT phối...
