Đồn đoán về số phận Bạc Hy Lai

Giới quan sát có nhận xét trái chiều về tương lai cựu Bí thư Bạc Hy Lai sau khi vợ ông bị tuyên án trong vụ giết người vừa qua.

Ngày 20.8, bà Cốc Khai Lai bị tuyên án tử hình treo, tức hoãn thi hành án và có thể được ân xá, về tội giết chết doanh nhân người Anh Neil Heywood do mâu thuẫn trong làm ăn. Sau phiên tòa, dư luận tập trung vào số phận chồng bà là cựu Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai. Ông Bạc, 63 tuổi, từng là ứng viên sáng giá cho một vị trí trong Ban Thường vụ Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc trước kỳ đại hội đảng cuối năm nay. Tuy nhiên, ông tắc hoạn lộ sau khi bất ngờ bị cách chức hồi tháng 3. Hiện ông bị điều tra với cáo buộc “vi phạm kỷ luật nghiêm trọng”.

Chưa rõ lý do thật sự cho sự sụp đổ của ngôi sao một thời trên chính trường Trung Quốc, và các chuyên gia đưa ra nhiều suy đoán như đấu tranh nội bộ trước đại hội đảng cộng thêm chuyện ông Bạc có tham vọng quá lớn cùng nhiều sai phạm trong thời gian lãnh đạo ở Trùng Khánh.

Lưỡi đao vẫn đang lơ lửng trên đầu ông Bạc Hy Lai – Ảnh: AFP

Bia đỡ đạn ?

Báo South China Morning Post (SCMP) ở Hồng Kông dẫn lời giới quan sát cho rằng việc ông Bạc không xuất hiện trong phiên xét xử bà Cốc cũng như sự nhận tội chóng vánh của bà cho thấy có thể cựu bí thư sẽ “hạ cánh” tương đối an toàn. Trước đó, có nhiều đồn đoán ông sẽ bị xét xử về tội che đậy hành vi của vợ, tham nhũng, lạm quyền hoặc thậm chí là gây bất ổn nội bộ. Tuy nhiên, chuyên gia Chương Lập Phàm, từng làm việc tại Học viện Khoa học xã hội Trung Quốc, cho rằng hình phạt nặng nhất mà ông Bạc có thể đối mặt là bị khai trừ khỏi đảng và tước mọi quyền tham gia chính trị. “Vợ ông Bạc không phản đối cáo buộc. Từ đó, có thể suy ra rằng đã có một thỏa thuận nào đó liên quan đến việc xử lý ông Bạc”, ông Chương nhận định với SCMP. Tương tự, chuyên gia về Trung Quốc Lý Thành tại Viện Nghiên cứu Brookings ở Mỹ cũng nói: “Nếu ông Bạc không bị đưa ra xét xử trong vòng vài tháng tới thì có thể kết luận bà Cốc sẽ người thế thân cho chồng”. Nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng dù bị tuyên tử hình treo, bà Cốc sẽ chỉ ở tù từ 9 đến 14 năm trước khi được ân xá, theo báo Wall Street Journal.

Mặt khác, ông Chương Lập Phàm cho hay: “Tôi tin rằng ông Bạc và những người ủng hộ cũng nắm chứng cứ về việc làm sai trái của phe đối thủ và sẽ dùng chúng nếu cảm thấy cựu bí thư bị xử quá nặng tay, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc sắp trải qua giai đoạn chuyển giao quyền lãnh đạo”.

Lặng gió trước đại hội

Đa số nhà quan sát cho rằng Trung Quốc sẽ giải quyết vụ ông Bạc, ít nhất là tạm thời, trước Đại hội đảng Cộng sản vào tháng 10 nhằm không để vụ bê bối ảnh hưởng công tác nhân sự lãnh đạo cấp cao và bảo vệ hình ảnh trước thế giới. Cách đây 2 tuần, có tin, những lãnh đạo cấp cao nhất của Trung Quốc đã có một cuộc họp kín tại khu nghỉ dưỡng Bắc Đới Hà ở tỉnh Hà Bắc, theo AFP. Cuộc họp được cho là nhằm đưa ra những kết luận, quyết sách quan trọng về nhân sự và chính sách sắp tới cũng như giải quyết vụ ông Bạc.

Chuyên gia Johnny Lau tại Hồng Kông nhận xét với SCMP: “Chuyện nhân sự và vướng mắc nếu có đã được quyết định trong cuộc họp tại Hà Bắc. Do đó, có thể sẽ có thông báo về số phận ông Bạc trước đại hội”.

Ngược lại, Giáo sư Trương Minh tại Đại học Nhân dân (Bắc Kinh) cho rằng ông Bạc vẫn có thể bị khởi tố. Có điều, SCMP dẫn lời ông Trương Minh nói, Trung Quốc đang lưỡng lự trong cách xử lý ông Bạc. Khởi tố về tội phạm kinh tế thì sẽ dính líu quá lớn, gây thêm bất ổn, nhưng nếu không thì có thể ảnh hưởng uy tín của đảng Cộng sản Trung Quốc và lòng tin của nhân dân. Chuyên gia Ronny Tong, thành viên Hội đồng lập pháp Hồng Kông thì nhận định việc bà Cốc bị tuyên án chỉ là kết thúc tạm thời và sau đại hội đảng, giới lãnh đạo mới sẽ quyết định toàn bộ vụ việc.

Theo Thanh Niên