Đối mặt với trộm đột nhập: Đánh “phủ đầu” là cần thiết?
Từ vụ chủ nhà chém trọng thương trộm bị truy tố tội “Giết người”, dư luận băn khoăn, khi đối mặt với kẻ trộm, người dân nên ứng phó ra sao, phòng vệ thế nào là chính đáng? Trung tá Đào Trung Hiếu ủng hộ việc người dân chủ động tấn công kẻ đột nhập trước khi chúng ra tay.
Người dân có “quyền phòng vệ chính đáng”!
Những năm qua, hàng loạt vụ kẻ gian đột nhập, sát thương chủ nhà đã xảy ra, điển hình như vụ Lê Văn Luyện (trộm sát hại cả gia đình chủ tiệm vàng ở Bắc Giang), Nguyễn Văn Kỳ (trộm đâm chết 2 người ở Thạch Thất, Hà Nội) hay Nguyễn Hải Dương ( thảm án Bình Phước)…
Lê Minh Phương, chủ nhà đánh trọng thương trộm ở Bắc Từ Liêm (Hà Nội), bị truy tố về tội “Giết người”.
Trung tá – Nghiên cứu sinh Đào Trung Hiếu (chuyên gia tội phạm học) – nguyên Điều tra viên Đội Điều tra trọng án (Phòng Cảnh sát Hình sự – Công an TP Hà Nội) – cho biết, trong các vụ trộm đột nhập, nguy cơ chuyển hóa tội phạm từ hành vi “trộm” sang hành vi “cướp” là rất cao. Chỉ cần chủ nhà không biết cách ứng xử, “kích hoạt” nỗi sợ bị bắt trong tâm lý tội phạm, kẻ gian sẵn sàng dùng hung khí mang theo để tấn công chủ nhà.
“Như vụ Nguyễn Văn Kỳ, tại tòa, Kỳ khai rằng, khi bị phát hiện, Kỳ bị những người trong gia đình chủ nhà giằng lại 3 lần khi cố trèo thoát ra ngoài qua bức tường cao khoảng 3m. Bị đánh đau, trong lúc hoảng loạn, Kỳ đã cầm dao, nhắm mắt đâm bừa, gây ra cái chết của 2 người.” – Trung tá Hiếu dẫn chứng để thấy rằng, kẻ gian luôn sẵn sàng làm mọi cách để ngăn ngừa, triệt tiêu khả năng bất lợi cho mình xảy ra.
Vấn đề đặt ra là: Người dân nên làm gì trong tình huống phải đối mặt với trộm đột nhập?
Trung tá Đào Trung Hiếu khuyến cáo, giải pháp khôn ngoan nhất là tránh đối đầu với chúng vì ưu tiên số 1 là sự an toàn về tính mạng của bản thân và gia đình.
“Hãy tìm một căn phòng có cửa chắc chắn, đưa cả nhà vào đó, đóng chặt cửa, bật điện và gọi điện báo công an hoặc người thân, hàng xóm. Kẻ gian sẽ sợ hãi mà bỏ đi theo lối chúng đã vào. Đừng làm gì để “kích hoạt” nỗi sợ bị bắt bên trong tâm lý của chúng.” – Trung tá Hiếu cho hay.
Hiện trường vụ Nguyễn Văn Kỳ đột nhập, sát hại 2 người ở Thạch Thất, Hà Nội.
Tuy nhiên, theo Trung tá Hiếu, trên thực tế, dù cố tránh nhưng chủ nhà vẫn có thể phải đối mặt với tội phạm. Đó có thể là trường hợp kẻ gian chủ động khống chế người trong nhà hoặc vô tình người trong nhà phát hiện có trộm và la hét.
“Khi đó, nguồn nguy hiểm đã kề cận. Hãy nhớ, nếu tương quan lực lượng kém hơn chúng thì đừng chống trả, hãy tìm cách thoát thân. Khi cực chẳng đã phải đối mặt thì hãy nhớ là pháp luật dành cho mình quyền phòng vệ chính đáng.” – Trung tá Hiếu tư vấn.
Theo Trung tá Hiếu, khi quyết định đối mặt với tội phạm, hãy nhớ rằng tên trộm nào cũng biết rõ hành vi của mình là trái pháp luật và chúng luôn chứa đựng trong đáy sâu tâm lý nỗi sợ bị bắt giữ, đi tù. Bản năng tự vệ của động vật khiến chúng sẵn sàng làm mọi việc, kể cả giết chủ nhà để ngăn ngừa nguy cơ bị bắt xảy ra.
“Hãy cảnh giác cao độ vì hầu như bất kỳ kẻ đột nhập nào cũng đều thủ sẵn trong người các loại hung khí nguy hiểm như phóng lợn, dao nhọn, lê AK, súng bắn điện, xịt hơi cay… Chúng sẽ không ngần ngại sử dụng hung khí với chủ nhà nếu thấy có mối nguy hiểm đe dọa mình.
Video đang HOT
Khi đó, chủ nhà cần sử dụng những vật dụng có được, có thể chủ động tấn công trước một cách quyết liệt nhất, nhưng nhớ rằng việc chống trả là nhằm vô hiệu hóa đối tượng, bảo vệ sự an toàn cho mình và gia đình hoặc tìm cơ hội chạy thoát thân, chứ không phải nhằm giết hại đối tượng.
Tính chính đáng của hành vi phòng vệ là ở điểm này. Nếu đánh kẻ gian vì giận dữ hay để thỏa mãn ác tính thì hành vi có thể vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng và phải gánh chịu hậu quả pháp lý.” – Trung tá Đào Trung Hiếu phân tích.
“Tôi ủng hộ đánh phủ đầu!”
Trước dư luận nhiều chiều xung quanh vụ chủ nhà chém trộm vướng vào vòng lao lý, đặc biệt lại bị truy tố về tội “Giết người”, Trung tá Hiếu vẫn thẳng thắn cho biết, ông ủng hộ việc người dân thực hiện quyền phòng vệ bằng cách chủ động tấn công kẻ đột nhập trước khi chúng ra tay, trong những tình huống không thể không phòng vệ.
Trung tá Đào Trung Hiếu ủng hộ việc người dân đánh phủ đầu khi phát hiện kẻ gian đột nhập.
“Tôi hoàn toàn ủng hộ người dân đánh phủ đầu tội phạm trong mọi trường hợp phát hiện trộm đột nhập, đặc biệt là vào ban đêm. Có người nói chỉ được phép đánh lại khi tên trộm đã ra tay tấn công gia chủ, tôi thấy như thế là chưa hiểu đúng tinh thần của Điều 15 Bộ luật Hình sự quy định về quyền phòng vệ chính đáng.
Bản thân hành vi đột nhập chỗ ở đã thoả mãn dấu hiệu “xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp”, mức độ nguy hiểm là đáng kể, vì thực tiễn chuyện chuyển hóa tội phạm, “đầu trộm – đuôi cướp” đã quá nhiều, khi mà chủ nhà phản ứng thiếu khôn ngoan trước hành vi trộm cắp của đối tượng.” – Trung tá Hiếu nêu quan điểm.
Theo Trung tá Đào Trung Hiếu, quyền phòng vệ của người dân đã phát sinh ngay từ thời điểm kẻ trộm đặt chân vào trong nhà, cho phép chủ nhà được quyền chống trả một cách cần thiết để bảo vệ mình.
“Ra tay trước không chỉ được phép mà còn là cần thiết để vô hiệu hóa từ trước hành vi tấn công của trộm, ngăn chặn hậu quả trước khi nó xảy ra.
Trong võ thuật có câu “Tiên hạ thủ vi cường”, nghĩa là đánh trước để giành quyền chủ động. Việc này trong thực tế ứng phó với trộm đột nhập là nhằm thoát thân hoặc bắt giữ đối tượng giao cho công an, chứ đợi khi trộm ra tay thì tôi e mọi sự đã quá muộn.” – Trung tá Hiếu nhìn nhận.
Phân tích dưới góc độ khoa học pháp lý hình sự, Trung tá Hiếu cho hay, việc đánh phủ đầu không phải là “phòng vệ sớm” vì hành vi nguy hiểm xâm phạm lợi ích chính đáng của chủ nhà đã xảy ra kể từ thời điểm tên trộm đột nhập vào nhà. Đánh phủ đầu cũng không phải “phòng vệ tưởng tượng” vì nguy cơ án mạng xảy ra đã hiện hữu, có thể nhìn thấy trước.
“Tôi đặc biệt lưu ý mọi người rằng, việc “phòng vệ muộn” lại có thể dẫn chủ nhà đến những rủi ro pháp lý. “Phòng vệ muộn” là việc chủ nhà sau khi đã vô hiệu hóa hoặc bắt được đối tượng mà vẫn tiếp tục đánh đập cho “bõ tức”, dẫn đến hậu quả làm chúng chết hoặc thương tích nặng. Trong trường hợp đó, chủ nhà sẽ bị xử lý về các tội danh tương ứng.
Để chắc chắn việc phòng vệ không khiến bản thân vướng vào lao lý, mọi người hãy nhớ một điều rằng, mọi hành động chống trả lại kẻ gian là nhằm bảo vệ sự an nguy của bản thân và gia đình, hãy dừng lại ở mức độ đủ để vô hiệu hóa nguồn nguy hiểm hoặc hành vi tấn công đang thực tế diễn ra của tội phạm.” – Trung tá Đào Trung Hiếu khuyến cáo.
Tiến Nguyên
Theo Dantri
Chủ nhà chém trọng thương trộm: Giết người hay phòng vệ chính đáng?
Theo Trung tá Đào Trung Hiếu, cần thiết phải xét đến hoàn cảnh xảy ra vụ chủ nhà chém trọng thương kẻ trộm. Từ thực tế vụ án, cơ quan tố tụng mới có thể truy tố nghi phạm với tội danh phù hợp.
Giới hạn nào cho hành vi phòng vệ chính đáng?
Từng điều tra, giải quyết nhiều vụ trọng án xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm con người, Trung tá - Nghiên cứu sinh Đào Trung Hiếu (chuyên gia tội phạm học) - nguyên Điều tra viên Đội Điều tra trọng án (Phòng Cảnh sát Hình sự - Công an TP Hà Nội) - cho rằng, vụ chủ nhà chém trọng thương kẻ trộm là vụ án khá phức tạp và thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Tên trộm bị chủ nhà chém trọng thương.
Sở dĩ người dân quan tâm vì trong cả nước đã xảy ra nhiều vụ kẻ đột nhập, giết hại nhiều người trong một gia đình, điển hình như vụ Lê Văn Luyện (vụ trộm tiệm vàng ở Bắc Giang), Nguyễn Văn Kỳ (trộm đâm chết chủ nhà ở Thạch Thất, Hà Nội) hay Nguyễn Hải Dương (thảm án Bình Phước)...
Trong vụ vừa xảy ra ở quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội), chủ nhà có hành vi tấn công, gây thương tích cho kẻ đột nhập lại dính vào vòng lao lý, khiến nhiều người hoang mang, khó hiểu, vì điều này có vẻ trái ngược với Điều 15 Bộ luật Hình sự năm 1999 quy định về quyền phòng vệ chính đáng.
Theo Trung tá Đào Trung Hiếu, mọi tình tiết trong vụ án đang trong giai đoạn điều tra, chưa được công bố, nên đến nay chưa thể nói gì nhiều về tính chất vụ án này. Mọi người cũng không nên "võ đoán" về vụ việc, tránh tạo ra những áp lực không đáng có với những người làm án.
Tuy nhiên, qua việc nghi phạm bị khởi tố về tội "Giết người" theo Điều 93 BLHS, có thể thấy rằng hành vi tấn công tên trộm của chủ nhà đã bị các cơ quan tiến hành tố tụng đánh giá không phải là hành vi phòng vệ chính đáng.
Vậy đâu là giới hạn cho hành vi phòng vệ chính đáng mà người dân được phép thực hiện? Đặt trong vụ án cụ thể này, chủ nhà ứng xử như thế nào là đúng luật?
Trung tá Đào Trung Hiếu từng điều tra, giải quyết nhiều vụ trọng án khi còn công tác tại Phòng Cảnh sát Hình sự - Công an TP Hà Nội.
Trung tá Hiếu giải thích: Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác, mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.
Một hành vi có được coi là phòng vệ chính đáng hay không cần hội tụ các yếu tố: một là, nạn nhân phải đang có hành vi có tính chất nguy hiểm đáng kể xâm phạm đến các lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, của cá nhân người phòng vệ hoặc của người khác (người thứ ba). Đánh giá tính chất nguy hiểm "đáng kể" hay không căn cứ vào tính chất quan trọng của quan hệ xã hội bị xâm phạm, tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi tấn công của nạn nhân.
Hai là, người phòng vệ gây ra thiệt hại tính mạng hoặc sức khoẻ cho người có hành vi xâm phạm. Ba là, hành vi chống trả là cần thiết. Nghĩa là không thể không chống trả, không thể bỏ qua trước một hành vi xâm phạm đến các lợi của xã hội.
Khi đã xác định hành vi chống trả là cần thiết thì thiệt hại gây ra cho người có hành vi xâm phạm dù có lớn hơn thiệt hại mà người có hành vi xâm phạm gây ra cho người phòng vệ vẫn được coi là phòng vệ chính đáng.
Trung tá Hiếu cho rằng, với hành vi đột nhập của bị hại trong vụ việc này, việc nghi phạm tự vệ, phòng vệ là cần thiết và đó là quyền phòng vệ chính đáng để bảo đảm sự an toàn cho bản thân và gia đình.
"Đặt tình huống nửa đêm bất ngờ có bóng đen xuất hiện trong nhà, quyền phòng vệ chính đáng theo Điều 15 BLHS lập tức được đặt ra ngay đối với chủ nhà, chứ không cần phải đợi kẻ gian phải có hành vi tấn công mới thực hiện quyền phòng vệ. Theo tôi, việc đánh phủ đầu, tấn công trước là được phép vì bản thân hành vi đột nhập vào chỗ ở trong đêm đã ẩn chứa những nguy cơ cực lớn về khả năng xảy ra án mạng.
Qua các vụ thảm án đã xảy ra, có thể thấy luôn có sự chuyển hóa về tội phạm từ hành vi "trộm" sang hành vi "cướp". Chỉ cần chủ nhà không biết cách ứng xử, "kích hoạt" nỗi sợ bị bắt trong tâm lý tội phạm, kẻ gian sẵn sàng dùng hung khí mang theo để tấn công chủ nhà, ngăn ngừa triệt tiêu khả năng bất lợi cho mình xảy ra. Vì vậy, trong xử lý các vụ án có yếu tố phòng vệ, phải đặc biệt cân nhắc đến yếu tố này. Cần để cho người dân được thực hiện cái quyền mà pháp luật đã dành cho họ." - Trung tá Đào Trung Hiếu phân tích.
Giết người hay phòng vệ chính đáng?
Đánh giá về tội danh cơ quan tiến hành tố tụng đã khởi tố đối với chủ nhà, Trung tá Hiếu cho biết, ông chưa có đủ thông tin để đưa ra nhận xét. Tuy nhiên, với kinh nghiệm nhiều năm điều tra trọng án, ông đã đặt ra nhiều giả thuyết để phân tích vụ việc.
Trung tá Đào Trung Hiếu đặt nhiều giả thiết liên quan đến hành vi của nghi phạm Lê Minh Phương.
"Trường hợp trong đêm nghi phạm chợt phát hiện thấy trong nhà có trộm đột nhập, bản năng tự vệ dẫn nghi phạm đến việc dùng dao, kiếm chém loạn xạ trong bóng tối khi chưa bật đèn, dẫn đến hậu quả gây thương tích cho bị hại, thậm chí là tử vong. Theo tôi, hành vi đó có dấu hiệu phòng vệ, chứ không phạm tội. Hoặc nếu đánh giá nghi phạm hành động vượt quá mức cần thiết, căn cứ yếu tố hậu quả, cơ quan tố tụng có thể xử lý nghi phạm về tội giết người (hoặc cố ý gây thương tích) do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.
Cơ sở để nói điều này, vì trong bóng tối, nghi phạm chưa biết có bao nhiêu kẻ đột nhập, họ có hung khí gì, chưa kể về trạng thái tinh thần của chủ nhà trong những hoàn cảnh ấy, thường là bị kích động hoặc hoảng loạn. Bạo động là "con đẻ" của nỗi sợ. Việc xử lý án phải bám sát các yếu tố tâm lý này của bị can." - Trung tá Hiếu nhìn nhận.
Hiện nay, dư luận đang xôn xao trước lời của mẹ bị hại rằng khi xảy ra sự việc, nghi phạm đã bật điện, thấy rõ bị hại là một cậu bé, không có vũ khí, bị hại đã quỳ xuống xin lỗi nhưng vẫn bị chém dã man. Trung tá Hiếu cho rằng, nếu lời khai này là đúng thì hành vi chém trộm của chủ nhà không còn yếu tố phòng vệ nữa, tuy nhiên vẫn có yếu tố tinh thần bị kích động do hành vi trái pháp luật của nạn nhân.
"Theo tôi, trong điều kiện ánh sáng điện, nếu chủ nhà chém bị hại để thỏa mãn ác tính, nhằm vào đầu là bộ phận trọng yếu trên cơ thể để chém, thì có dấu hiệu của tội "Giết người". Nhưng nếu là chém bừa, trúng đâu thì trúng, thì thực tiễn xét xử là hậu quả đến đâu, xử lý đến đó. Nếu nạn nhân không chết, xử lý bị can về tội "Cố ý gây thương tích" là có căn cứ.
Các cơ quan tiến hành tố tụng cần làm rõ thương tích của bị hại được hình thành trong thời điểm nào. Các vết thương ở vùng trọng yếu được hình thành trong bóng tối hay khi nghi phạm đã bật đèn." - Trung tá Hiếu phân tích.
Trung tá Hiếu cũng cảnh báo, thông tin mà mẹ của bị hại cung cấp cho các cơ quan truyền thông chưa chắc đã đúng sự thật. Đó mới chỉ lời khai một phía, do chính con trai bà nói lại. Do đó không nên "bám" vào nội dung ấy để suy diễn tính chất vụ án. Mọi việc nên chờ kết luận của cơ quan điều tra.
"Hoạt động điều tra đang diễn ra, chưa thể kết luận lời khai này có phải là sự thật của vụ án hay không." - Trung tá Hiếu cảnh báo.
Ở một diễn biến khác, bà Nguyễn Thị Bích Liên (vợ nghi phạm Lê Minh Phương) cho biết, sau khi phát hiện có trộm, chồng bà đã đi xuống chỗ tên trộm đang lấy tiền và dùng một cây kiếm cũ để lao vào đánh tên trộm. Khi nghe thấy tiếng tên trộm xin chồng mình tha cho, biết đã an toàn, bà Liên chạy xuống và hô hoán hàng xóm.
Lúc này, bà Liên bật bóng đèn điện lên thì thấy tên trộm đang nằm dưới nền nhà. Khi phát hiện nạn nhân chảy máu, gia đình bà đã gọi cứu thương đưa nạn nhân đi viện, đồng thời gọi công an đến giải quyết.
Trần Thanh
Tiến Nguyên
Chủ nhà chém trọng thương trộm: Truy tố tội nào cho hợp lý? Dư luận đang băn khoăn trước việc chủ nhà chém trọng thương tên trộm bị cơ quan điều tra truy tố về tội "Giết người". Các luật sư đã đưa ra những phân tích, nhận định về vụ án này. Như tin đã đưa, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội) vừa khởi tố vụ...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Dồn dập các vụ côn đồ đường phố, tự cho mình quyền 'mạnh được, yếu thua'

Vụ tai nạn 6 người chết ở Sơn La: Khởi tố vụ án

Bắt 2 đối tượng lừa nhiều phụ nữ sang nước ngoài bán dâm

Thưởng nóng lực lượng phá nhanh vụ án bà bán bún riêu giết ông giao thịt heo

Xử phạt chủ tài khoản Facebook Phú Lê đăng clip đánh bạc để 'câu view'

Kháng cáo liên quan số tiền 2.700 tỷ đồng và dự án Đại Ninh

Chủ tịch Hội chữ thập đỏ quận 1 'thụt két' hàng chục triệu đồng

Hàng chục người Việt Nam bị cưỡng ép ở lại Nga làm việc

Cảnh sát hình sự bắt 75 người đá gà ăn thua bằng tiền, thu hàng trăm triệu đồng

Xét xử sơ thẩm ông Trương Huy San vào ngày 27/2

Xét xử lưu động vụ 'thổi' đất đấu giá 30 tỷ đồng/m2 ở Hà Nội

Tội ác của kẻ tạt axit 4 cấp trên vì bị nhắc nhở
Có thể bạn quan tâm

Éo le: Đi khám xưng "chị - em" với bác sĩ, cô gái bị chấn chỉnh thẳng mặt, netizen cãi nhau kịch liệt
Netizen
12:20:55 22/02/2025
Không phải Park Bom, Lee Min Ho từng hôn một thành viên 2NE1 đến 50 lần và nhận cú tát điếng người
Nhạc quốc tế
12:10:11 22/02/2025
Binz bị "bóc trần" điểm yếu theo cách không ngờ tới
Nhạc việt
12:05:22 22/02/2025
Sử dụng alpha arbutin làm trắng da như thế nào cho đúng?
Làm đẹp
11:48:38 22/02/2025
Cubarsi muốn học theo phong cách chơi của Van Dijk
Sao thể thao
11:28:43 22/02/2025
Ba Lan đề nghị Kiev hợp tác với Tổng thống Mỹ
Thế giới
11:22:25 22/02/2025
Cô gái bất ngờ nổi rần rần nhờ góc ban công 3m2 ngập tràn hoa tươi, cư dân mạng cảm thán: "Tuyệt đối điện ảnh"
Sáng tạo
11:06:08 22/02/2025
Nữ thạc sĩ Cambridge xin vào sở thú làm công việc 'bốc mùi', 8h sáng đến 5h chiều chỉ quanh quẩn chăm thú
Lạ vui
11:05:16 22/02/2025
Vợ sao nam Vbiz nổi đóa trước thềm đám cưới, đáp trả căng: "Nghiệp từ miệng mà ra!"
Sao việt
11:03:12 22/02/2025
Chuyện tình "mưa dầm thấm lâu" của anh chàng khiếm thị với nữ ca sĩ hơn 14 tuổi
Tv show
10:50:43 22/02/2025