Đối mặt với nguy cơ mất trắng quyền lợi

Mặc dù có ý định “đính chính” nhưng lại sợ Cty đuổi việc, NLĐ đành “nhắm mắt làm ngơ”. Tuy nhiên khi có sự cố xảy ra như ốm đau, thai sản hoặc muốn chuyển việc thì mọi sự rắc rối mới bắt đầu và nguy cơ mất trắng quyền lợi là điều rất dễ xảy ra.

Khi tên tuổi trên hồ sơ và NLĐ không khớp nhau, việc giải quyết quyền lợi BHXH sẽ rất phức tạp, nguy cơ mất trắng là rất cao. Ảnh: Lê Tuyết

“Tìm lại chính mình” không dễ

Đa số NLĐ đều nghĩ rằng, ban đầu chỉ là mượn tạm, khi nào hoàn tất hồ sơ thì sẽ đính chính, hoặc khi nào đủ tuổi sẽ làm lại hồ sơ khác nhưng thực tế một khi đã có việc làm ổn định, NLĐ rất ngại thay đổi. Và việc tìm lại “chính mình” không hề đơn giản.

Công nhân N.T.T – ngụ Tân Định, Bến Cát, Bình Dương – cho biết khi 17 tuổi, T đã mượn hồ sơ của chị gái để được vào làm CN lắp ráp điện tử tại Công ty điện tử S.G.T (KCN VSIP 2, Thủ Dầu Một) với mức lương bình quân 4 triệu đồng/tháng. “Công việc, thu nhập như vậy là em vui rồi. Còn chuyện sử dụng hồ sơ giả, chắc em giữ kín luôn. Nếu để Cty biết chuyện chắc em bị đuổi việc ngay” – T rất lo lắng.

Theo lời kể của anh Hùng – quê Bắc Giang, đang làm việc tại KCN Sóng Thần I – thì rắc rối từ việc mượn hồ sơ của người khác đi làm phát sinh cách đây mấy năm khi vợ anh sinh con. Anh Hùng kể, lúc đó Cty yêu cầu CN phải có trình độ 12/12. Hai vợ chồng mới chỉ học hết lớp 9, vậy là chồng mượn hồ sơ của bạn, vợ mượn hồ sơ của chị để đi làm.

“Khi bác sĩ hỏi tên chúng tôi không biết trả lời sao. Nói đúng tên thật thì các chế độ như thai sản xem như mất hết. Tôi đành khai thật với bệnh viện, cơ quan BHXH”. Theo lời anh Hùng thì sau đó là những ngày trần ai đi tìm lại bộ hồ sơ lao động “chính chủ” cho 2 vợ chồng.

Mất quyền lợi như chơi!

Trao đổi với PV, ông Bùi Hữu Phong – GĐ BHXH Bình Dương – cho biết, nếu cơ quan BHXH phát hiện các trường hợp NLĐ sử dụng hồ sơ giả sẽ xử phạt hành chính. Sau khi chấp hành xong quyết định xử phạt, NLĐ sẽ được cơ quan BHXH hướng dẫn điều chỉnh đúng nhân thân của mình trước khi được giải quyết các chế độ về BHXH.

Thủ tục điều chỉnh cũng không hề đơn giản bao gồm: Đơn giải trình lý do mượn hồ sơ của người mượn tên có xác nhận của chính quyền địa phương, bản sao giấy CMND và hộ khẩu của người mượn tên. Đơn giải trình lý do mượn hồ sơ của người cho mượn tên có xác nhận của chính quyền địa phương, trong đó cam kết không tranh chấp quyền lợi BHXH của người mượn tên. Công văn của đơn vị xin điều chỉnh lại hồ sơ BHXH sau khi đã điều chỉnh hồ sơ gốc của người lao động lưu tại đơn vị đóng BHXH, tờ khai, biên bản đổi sổ, bản sao sổ BHXH…

Nhưng thực tế, NLĐ một khi đã sử dụng hồ sơ giả để đi làm việc thì khi gặp sự cố họ cũng “im luôn”.

Nhiều trường hợp, nữ CN làm việc một thời gian, được Cty đóng BHXH đầy đủ, đến khi sinh con cũng không được hưởng bất kỳ quyền lợi nào vì không tìm được người cho mượn tên. “Một khi không tìm được “chính chủ” thì không tài nào giải quyết được. Bên cạnh đó còn tiềm ẩn nguy cơ tranh chấp quyền lợi về BHXH” – ông Phong nhấn mạnh.

Tuy nhiên để tránh việc chỉ khi có sự cố mới lo tìm cách hợp thức hóa hồ sơ lao động, ông Bùi Hữu Phong đề xuất: Nếu có xác nhận của DN, chứng thực NLĐ làm việc tại DN với hồ sơ mượn tên thì BHXH sẽ làm thủ tục điều chỉnh cho NLĐ, cấp lại sổ BHXH cộng dồn thời gian đã đóng trước đó. Tuy nhiên cơ quan chức năng nên làm việc với DN để DN không đuổi việc những lao động đang sử dụng hồ sơ giả mà muốn điều chỉnh hồ sơ.

Liên quan đến vấn đề này, Báo Lao Động nhận được thư đề nghị xác minh Cty Zeng Hsing Industrial (100% vốn Đài Loan) thuộc KCN Việt Nam-Singapore, Bình Dương sử dụng lao động dưới 14 tuổi. Với hình thức, các “lao động nhí” này dùng hồ sơ của anh, chị hoặc dùng một bộ hồ sơ giả để hợp thức hóa độ tuổi lao động. Chúng tôi đã làm việc với Cty và được bà Vũ Thị Hường – Phó Chủ tịch CĐ Cty – xác nhận là không có trường hợp nào như bạn đọc nêu.

Ông Lê Nho Lượng – Chủ tịch CĐ KCN Việt Nam-Singapore – cho biết: CĐ có thể phối hợp can thiệp trong trường hợp này nếu thông tin bạn đọc cung cấp chi tiết hơn.

Theo laodong