Doanh nghiệp gỗ ráo riết tìm hợp đồng giữa dịch Covid – 19

Khánh Nguyên20:58 05/05/2020

Đánh giá những tác động của dịch Covid-19 đến ngành công nghiệp chế biến gỗ là khó có thể đong đếm, ông Nguyễn Quốc Trị – Tổng Cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NNPTNT) cho rằng giải pháp là các doanh nghiệp cần chủ động đa dạng hóa thị trường, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng ở nhiều phân khúc.

Và thực tế, đã có những doanh nghiệp vẫn tìm được hợp đồng ngay giữa dịch Covid-19.

Tìm hợp đồng trong gian khó

Ông Vũ Hải Bằng – Chủ tịch HĐQT Công ty CP Woodsland cho biết, dịch Covid-19 đã có những tác động vô cùng lớn đến hoạt động của doanh nghiệp, nhiều đơn hàng buộc phải giãn thời gian thực hiện, thậm chí là hủy bỏ. Nhưng rất may mắn là ngay trong lúc khó khăn nhất, Woodsland vẫn lấy được một số đơn hàng từ Malaysia, khi nước này cũng buộc phải dừng sản xuất để đối phó với dịch Covid-19.

Chế biến gỗ ván ép tại Công ty CP Woodsland (Tuyên Quang). Ảnh: K.N

“Đối với Woodsland, một hợp đồng đến trong lúc gian khó giống như ánh sáng cuối đường hầm. Tuy nhiên, chúng tôi mong những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp sớm có những tác động cụ thể hơn, trong đó, chúng tôi mong được hoãn đóng tiền bảo hiểm xã hội, bởi đây là khoản rất lớn, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động” – ông Bằng nói.

Lãnh đạo một trong những doanh nghiệp có “sức đề kháng” khá tốt đối với dịch Covid-19, ông Huỳnh Quang Thanh – chủ doanh nghiệp gỗ Việt Long cho hay, nhờ chủ động đa dạng hóa thị trường Bắc Mỹ, Trung Đông, Nhật Bản nên mặc dù tác động của dịch là rất lớn nhưng doanh nghiệp vẫn cầm cự được.

“Tuy nhiên, doanh nghiệp sẽ khó có thể tồn tại nếu như dịch Covid-19 tiếp tục kéo dài. Để hạn chế doanh nghiệp phá sản, vai trò hỗ trợ của Chính phủ là hết sức quan trọng. Đặc biệt, cần sự chung tay của ngân hàng chia sẻ khó khăn đối với doanh nghiệp. Chính phủ yêu cầu ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp thông qua việc giảm lãi suất nhưng thực tế thì lãi suất không giảm, thậm chí còn tăng” – ông Thanh nêu thực tế.

Thị trường phục hồi trong quý IV/2020

Theo ông Nguyễn Chánh Phương – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA), thị trường có thể phục hồi vào quý IV/2020, nhưng lúc đó liệu chuỗi cung ứng có thể thay đổi sau dịch không. Chính vì vậy, việc đa dạng các phân khúc thị trường rất quan trọng. “Chúng tôi đã làm việc với đối tác Hàn Quốc để tìm cơ hội ở thị trường này” – ông Phương khẳng định.

Ông Nguyễn Quốc Khanh – Chủ tịch HAWA cho rằng, không phải không tìm thấy những tín hiệu lạc quan ngay trong “bóng đen” của dịch Covid-19. “Trong thời gian cách ly xã hội, người dân ở nhà nhiều nên nhu cầu đồ trang trí mỹ nghệ và đồ tiêu dùng khác tăng. Tại Hàn Quốc, doanh số bán đồ gỗ tăng 28%. Đây là cơ hội để chuyển dịch ngành hàng, cần chuẩn bị chu đáo, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đóng cửa từ đầu năm, khi khởi động lại sẽ chậm hơn so với chúng ta vẫn duy trì sản xuất. Về lâu dài, doanh nghiệp phải làm lại chiến lược về kinh doanh, tổ chức hoạt động xúc tiến thương mại trên môi trường mạng” – ông Khanh nói.

Đồng quan điểm, ông Đỗ Xuân Lập – Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp cần chuẩn bị sẵn các kịch bản sản xuất kinh doanh, sống chung với dịch, củng cố nhà máy, tìm giải pháp phân phối phù hợp với tình hình dịch, xây dựng lại chuỗi cung ứng bị đứt gãy.

Video đang HOT

Tuy nhiên, ông Lập cũng mong muốn, các chính sách hỗ trợ theo quy định của Chính phủ sớm đến được với doanh nghiệp ngành gỗ hơn.

Bà Doãn Thị Thu Thủy – Trưởng phòng Kế hoạch và Tài chính – Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, năm 2019, Cục đã phối hợp với Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam thực hiện tuyên truyền cho ngành gỗ tại 2 thị trường Đức và Mỹ theo cơ chế Nhà nước hỗ trợ 70%, doanh nghiệp đóng góp 30%. Tuy nhiên, năm 2020, hoạt động tuyên truyền quảng bá sẽ được hỗ trợ 100%, các doanh nghiệp, hiệp hội cần tận dụng cơ hội này.

“Đối với ngành gỗ, chúng tôi rất khuyến khích và cố gắng cùng đồng hành với ngành gỗ để tuyên truyền quảng bá ở các thị trường trên thế giới. Cục Xúc tiến thương mại cũng đã thực hiện các hoạt động xúc tiến trên môi trường mạng, tổ chức kết nối giao thương giữa doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền quảng bá, xây dựng thương hiệu gắn với chỉ dẫn địa lý cho ngành gỗ” – bà Thủy gợi ý.

Trong khi đó, ông Phạm Mạnh Cường – Vụ Kinh tế ngành (Văn phòng Chính phủ) cho biết, Chính phủ cũng tìm mọi cách để có giải pháp kịp thời, hợp lý để doanh nghiệp có thể trụ vững được, phục hồi và tăng tốc. Tác động tiêu cực thì rõ ràng nhưng không ai cứu chúng ta bằng chính chúng ta. Ai nắm bắt cơ hội nhanh hơn, gia tăng sự hợp tác thì sẽ vượt qua được giai đoạn khó khăn này.

Thứ trưởng TT Bộ NNPTNT: Doanh nghiệp gỗ chuyển hướng bán online

Đó là khẳng định của Thứ trưởng Thường trực Bộ NNPTNT Hà Công Tuấn trong cuộc trao đổi với báo chí về những giải pháp hỗ trợ ngành công nghiệp chế biến gỗ vượt qua khó khăn do những tác động của dịch Covid-19.

Doanh nghiệp thiệt hại hàng chục tỷ đồng

Thứ trưởng đánh giá như thế nào về những khó khăn do tác động của dịch Covid-19 với ngành gỗ hiện nay?

- Có thể nói, dịch Covid-19 đã ảnh hưởng to lớn đến nền kinh tế toàn cầu và Việt Nam với phạm vi ảnh hưởng rất rộng. Riêng ngành chế biến, xuất khẩu gỗ, tôi có thể điểm lại một số tác động nghiêm trọng.

Chế biến gỗ ván ép tại Công ty CP Woodsland (Tuyên Quang). Ảnh: Virorest

Thứ nhất, đối với thị trường xuất khẩu, đến tháng 4 này khoảng 80% đơn hàng phải tạm dừng, trong khi chưa tìm được đơn hàng mới. Các thị trường lớn như Mỹ (chiếm 51% kim ngạch xuất khẩu gỗ); EU (chiếm 39%) gần như đã đóng băng; thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc chỉ còn lác đác những đơn hàng.

Trong khi đó, thị trường Trung Quốc dù đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi nhưng cũng cần một thời gian nữa mới có thể bình thường. Tại các làng nghề truyền thống có đến 70 - 80% sản phẩm không tiêu thụ được, tạm dừng hoạt động hoặc sản xuất cầm chừng.

Thứ hai, sản phẩm chế biến cho các công trình lớn (khách sạn, công sở) giảm 90% doanh thu so với cùng kỳ. Trong quý I/2020, việc nhập khẩu nguyên liệu gỗ cho chế biến cũng giảm đến 70 - 80% trong tổng số 10 triệu m3 gỗ quy tròn nhập khẩu, hiện sản xuất chủ yếu từ nguồn dự trữ.

Không có đơn hàng nên các doanh nghiệp chế biến gỗ buộc phải tạm dừng sản xuất và cho lao động nghỉ, đã có nhiều đơn vị cho nghỉ 40 - 80% số lao động (hoặc giãn thời gian làm việc). Chúng tôi rất mong muốn khó khăn này sẽ sớm kết thúc, nhưng qua đại dịch sẽ thấy mỗi doanh nghiệp có bản lĩnh khác nhau để xử lý tình huống này.

Bộ NNPTNT đã có giải pháp gì để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn này, thưa Thứ trưởng ?

- Tôi muốn nói thêm, hiện chỉ có 7% doanh nghiệp ngành gỗ vẫn hoạt động bình thường, còn lại trên 90% doanh nghiệp phải tạm dừng hoặc luân chuyển một bộ phận lao động, tạo ra sự đứt gãy toàn chuỗi.

Sản xuất, tiêu thụ đình trệ, ảnh hưởng đến cả những người cung cấp nguyên, phụ liệu, đặc biệt là người trồng rừng. Hiện, người trồng rừng ở nhiều địa phương đã kêu khó khăn vì gỗ không có người mua. Nếu chúng ta không duy trì được các đơn hàng quốc tế thì khả năng khôi phục sản xuất càng khó khăn hơn.

Để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các khó khăn của ngành gỗ, Bộ NNPTNT đã có nhiều văn bản đề nghị Chính phủ, các ngành chức năng đưa nhóm các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ vào danh mục được hỗ trợ.

Sau đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định 41 đồng ý cho kéo dài 5 tháng đối với các doanh nghiệp chế biến gỗ nói riêng và các doanh nghiệp nói chung chậm nộp các loại thuế; chậm nộp 5 tháng với tiền thuê đất đợt 1.

Đối với khó khăn về tín dụng, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có gói tín dụng 285.000 tỷ đồng để xử lý giãn, hoãn nợ cũ, áp dụng cơ chế cho vay có điều kiện đảm bảo nhẹ nhàng hơn, lãi suất thấp hơn để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Chính phủ cũng đã có nghị quyết hỗ trợ các cơ sở sản xuất, người lao động chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, với tổng gói hỗ trợ lên đến 62.000 tỷ. Đây là những chính sách lần đầu tiên được áp dụng.

Bộ NNPTNT khuyến khích người dân phát triển các mô hình trồng rừng gỗ lớn. Ảnh: I.T

Tái cơ cấu ngành gỗ

Có thể coi dịch Covid-19 là dịp tái cơ cấu lại ngành. Quan điểm của Thứ trưởng như thế nào về vấn đề này?

- Trong giai đoạn khó khăn này, chúng tôi mong các doanh nghiệp đánh giá tình hình không quá bi quan, bây giờ không phải là lúc nghĩ đến chuyện đóng cửa rồi phá sản mà phải có tư tưởng tìm cơ trong nguy. Theo đó, nếu thị trường chủ chốt khó khăn thì tìm thị trường khác và thị trường nội địa. Chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng do thực hiện giãn cách xã hội thì chuyển sang bán hàng online.

Bộ NNPTNT cũng giao Tổng cục Lâm nghiệp làm việc với các hiệp hội, làng nghề, ngay sau khi nới lỏng giãn cách, hết dịch thì phải khôi phục sản xuất ngay không được kéo dài, nếu kéo dài tình trạng tạm ngừng như hiện nay sẽ dẫn đến đình trệ.

Còn về giải pháp lâu dài, mặc dù khó khăn nhưng ngành gỗ vẫn có dư địa phát triển tốt, tiềm năng nâng cao chuỗi giá trị. Hiện nay, nếu dịch Covid-19 qua đi sớm, nhất là ở những thị trường chủ chốt thì khả năng chúng ta vẫn đạt được mục tiêu xuất khẩu 12 tỷ USD.

Theo tôi, để đạt được mục tiêu, ngành phải tập trung 4 giải pháp chủ yếu. Thứ nhất, dứt khoát cơ cấu lại sản phẩm xuất khẩu. Hiện nay, chúng ta vẫn phải dùng 25 - 26 triệu m3 gỗ nguyên liệu để sản xuất ra khoảng 13 triệu tấn dăm, trong khi kim ngạch xuất khẩu chỉ đạt 1,5 - 1,6 tỷ USD, con số này rất thấp, chỉ chiếm hơn 10%, trong khi lượng nguyên liệu chiếm 60%.

Bên cạnh đó, đồ gỗ xuất khẩu sang Mỹ, EU chủ yếu là bàn trang điểm, dụng cụ phòng bếp, phòng tắm (chiếm 60%), trong khi đồ ngoại thất, văn phòng chỉ chiếm 40%, đây là dư địa lớn, cần chiếm lĩnh. Ngoài ra, cần cơ cấu lại cả chuỗi, trồng rừng gỗ lớn, cải tiến về giống, đẩy nhanh việc quản lý rừng bền vững.

Thứ hai, làm mạnh mẽ hơn liên kết chuỗi, giảm phụ thuộc nguồn cung nguyên liệu gỗ và phụ trợ, đẩy mạnh việc sản xuất phụ liệu trong nước, bởi hiện nay 80% vẫn phụ thuộc nhập khẩu, trong khi sản xuất trong nước giá thành cao, đây là một bất lợi.

Thứ ba, cần đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ vào chuỗi, đổi mới thiết kế, tạo ra những mặt hàng phối trộn để đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường.

Thiết lập và thực thi cho bằng được hệ thống pháp luật chống gian lận thương mại, gian lận xuất xứ, phải minh bạch nguồn gốc ván dán, không được để "con sâu làm rầu nồi canh".

Thứ tư, cần đặc biệt chú ý đến thị trường nội địa. Hiện nay, tiêu thụ gỗ ở thị trường trong nước đã lên đến 3 tỷ USD và sẽ tăng lên. Vì vậy, phải xây dựng hệ thống siêu thị, phân phối sản phẩm để người dân có thể sử dụng sản phẩm gỗ chất lượng cao.

Xin cảm ơn Thứ trưởng!

Đẩy mạnh sử dụng gỗ chế biến trong chung cư, công sở

Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ NNPTNT Hà Công Tuấn, việc kết hợp với các doanh nghiệp bất động sản lớn đưa sản phẩm gỗ chế biến vào các công trình nhà chung cư, văn phòng là một dư địa lớn để phát triển.

"Truyền thống của người dân lâu nay vẫn hay dùng gỗ nguyên khang (gỗ thịt), nhưng chỉ trong thời gian ngắn, nhờ sự phát triển mạnh của ngành chế biến gỗ hầu hết các chung cư, công sở đã dùng gỗ chế biến (MDF, ván ép). Tuy vậy, vẫn còn một bộ phận người dân thích sử dụng gỗ rừng tự nhiên rất to, giá trị lớn" - ông Tuấn nói.

Để hạn chế thực trạng này, theo Thứ trưởng Tuấn, bên cạnh việc đẩy mạnh truyền thông về phong cách sử dụng sản phẩm mới, Bộ NNPTNT cũng đã đề nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ quy định về mua sắm tài sản công, không phải trường hợp nào cũng dùng gỗ thịt.
Ngoài ra, tạo môi trường để các nhà sử dụng gỗ lớn như các công trình của Vingroup, Sungroup và các doanh nghiệp gỗ ngồi với nhau, trao đổi, thấu hiểu, ký kết để tiến tới có thêm nhiều sản phẩm gỗ chế biến của Việt Nam xuất hiện trong những ngôi nhà Việt.

Anh Thơ

Phong cách thiết kế nội thất nào được ưa chuộng tại VIFF 2019? Triển lãm Quốc tế nội thất Việt Nam - VIFF vừa được khai mạc sáng nay (27/11) tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn - SECC với nhiều sản phẩm nội thất độc đáo, có tính thẩm mỹ cao đến từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Theo thông tin từ Ban tổ chức, Triển lãm Quốc tế nội...