Doanh nghiệp cần bao nhiêu chi phí cho các thủ tục hành chính?

Kết quả chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ thủ tục hành chính trong 3 năm qua cho thấy năm 2020 tốt hơn 2 năm trước đó, cho thấy quyết tâm cải cách của Chính phủ.

Phát biểu tại họp báo công bố báo cáo chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ thủ tục hành chính (TTHC) năm 2020 (APCI 2020) sáng 17/3 do Hội đồng tư vấn cải cách TTHC của Thủ tướng tổ chức, ông Daniel Fitzpatrick, Giám đốc Dự án USAID LinkSME (Dự án thúc đẩy cải cách và nâng cao năng lực kết nối của doanh nghiệp nhỏ và vừa do USAID tài trợ), đánh giá cao các biện pháp và sáng kiến chủ động, tích cực của Hội đồng trong việc thúc đẩy cải cách TTHC của Việt Nam.

Chỉ số tuân thủ thủ tục hành chính (APCI) có kết quả năm 2020 cải thiện đáng kể so với kết quả APCI 2018, 2019. Điều này phản ánh nỗ lực của Chính phủ và các cơ quan nhà nước từ trung ương đến địa phương nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Ông Daniel Fitzpatrick nhận định chuyển đổi số đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên APCI 2020 cho thấy vẫn còn dư dịa để tiếp tục công cuộc cải cách TTHC, điều này đòi hỏi nỗ lực của tập thể Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp.

Tại cuộc họp báo, chuyên gia nghiên cứu APCI, Dự án USAID LinkSME giới thiệu kết quả Chỉ số APCI 2020. Đây là báo cáo đánh giá chi phí thực tế mà doanh nghiệp và tổ chức phải chi trả để thực hiện TTHC trên cả nước theo quy định hiện hành. Chỉ số APCI gồm 2 chỉ số thành phần là chi phí thời gian và chi phí trực tiếp phản ánh các loại chi phí chủ yếu mà doanh nghiệp sẽ phải chi trả khi thực hiện TTHC.

Theo kết quả khảo sát APCI 2020, chi phí thành phần trung bình của các nhóm TTHC được xếp thứ tự từ thấp đến cao và không nhằm mục đích so sánh giữa các ngành, các nhóm thủ tục với nhau bởi sự khác nhau về mục tiêu quản lý và các yêu cầu kỹ thuật với từng nhóm TTHC.

Như vậy, theo kết quả này, đứng đầu về chi phí tuân thủ TTHC (APCI) 2020 của nhóm TTHC là lĩnh vực môi trường với trên 63.317.000 đồng; thứ 2 là lĩnh vực xây dựng với 25.276.000 đồng; thứ 3 là lĩnh vực đầu tư với 9.146.000 đồng, APCI thấp nhất trong 9 nhóm TTHC được khảo sát là lĩnh vực thuế với 267.000 đồng.

Lý giải của chuyên gia cho thấy với nhóm TTHC môi trường, năm 2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các địa phương đã có nhiều nỗ lực để các nhà đầu tư dễ dàng hơn trong việc tuân thủ và thực hiện các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường. Sự thay đổi lớn nhất chính là thay đổi trong phương pháp quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường của các cơ quan chức năng, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, và quản lý đúng đối tượng.

Để thực hiện TTHC trong nhóm môi trường, trung bình mỗi doanh nghiệp phải bỏ ra 61,5 giờ; chi phí trực tiếp là 3,1 triệu đồng. Theo khảo sát APCI 2020, cứ 100 doanh nghiệp thì có 52 doanh nghiệp thuê dịch vụ trọn gói để thực hiện các TTHC liên quan đến môi trường, đặc biệt là cho thủ tục thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng chủ trì cuộc họp báo công bố báo cáo APCI 2020. Ảnh: VGP.

Đối với nhóm TTHC Thuế, theo báo cáo của Tổng cục Thuế, tính đến tháng 11/2019, có 99,9% doanh nghiệp kê khai thuế điện tử; 99,6% doanh nghiệp nộp thuế điện tử, 93,6% doanh nghiệp hoàn thuế điện tử trên toàn quốc. Ngành thuế đã từng bước hoàn thiện mô hình thủ tục thuế điện tử và giải quyết các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn, ứng dụng công nghệ thông tin trong quy trình xử lý công việc của từng cơ quan hành chính, giữa cơ quan hành chính nhà nước với nhau và trong giao dịch với tổ chức, cá nhân.

Khảo sát APCI 2020 cho thấy để thực hiện các TTHC trong nhóm Thuế, trung bình mỗi doanh nghiệp phải bỏ ra 3,8 giờ và 11.600 đồng chi phí trực tiếp. Tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng dịch vụ trung gian trọn gói thấp, khoảng 5% với chi phí trung bình 500 nghìn đồng/TTHC.

So sánh kết quả APCI 3 năm (2018, 2019 và 2020) cho thấy kết quả APCI 2020 nhìn chung tốt hơn hai năm trước, phần lớn các nhóm TTHC đều có điểm số tốt hơn. Trong số chín nhóm TTHC được đánh giá, nhóm TTHC về Thuế vẫn tiếp tục là nhóm TTHC dẫn đầu với điểm số cao, và mức phí tuân thủ thấp.

Năm khuyến nghị cải cách được đưa ra từ APCI 2020. Đó là đẩy mạnh áp dụng Chính phủ điện tử; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đổi mới phương thức, công bố, công khai TTHC; nghiên cứu cải cách đột phá trong cung cấp dịch vụ hành chính; nâng cao hiệu quả của truyền thông chính sách.