Đoàn người di cư đổ xô đến Mỹ trước khi ông Trump nhậm chức

Hàng nghìn người di cư từ Trung và Nam Mỹ đang thực hiện hành trình gian nan về phía bắc, hướng đến biên giới Mỹ trong bối cảnh chính trị tại nước này chuẩn bị có sự thay đổi lớn.

Đoàn người di cư từ miền nam Mexico, vào ngày 20/11/2024. Ảnh: Reuters/TTXVN.

Với việc ông Donald Trump vừa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống, nhiều người đã lo ngại các chính sách nhập cư sẽ trở nên khắt khe hơn sau khi ông nhậm chức vào tháng 1/2025. Điều này đã tạo nên một làn sóng di cư mạnh mẽ, đặc biệt là các đoàn di cư xuất phát từ miền nam Mexico, nơi mà sự nghèo đói và bất ổn đã buộc họ phải tìm kiếm cơ hội mới.

Tại thành phố Tapachula, nằm gần biên giới với Guatemala, khoảng 1.500 người đã tập hợp thành đoàn di cư và bắt đầu cuộc hành trình đổ bộ về phía bắc. Những người di cư này bao gồm cả trẻ nhỏ, đã chọn hình thức di chuyển tập thể vì nó mang lại sự an toàn. Tuy nhiên, con đường phía trước của họ không hề dễ dàng. Đoàn người phải vượt qua hơn 1.100 dặm (1.780 km) đầy nguy hiểm với cái nóng thiêu đốt, trong tình trạng mất nước liên tục và các hiểm họa từ các băng đảng ma túy. Các băng nhóm này kiểm soát nhiều tuyến đường, buộc người di cư phải trả phí hoặc đối mặt với nguy cơ bị bắt cóc và tra tấn để đòi tiền chuộc từ gia đình.

Bất chấp những khó khăn, họ vẫn tiếp tục hành trình, nhiều người mang trong mình hy vọng mong manh về một cuộc sống tốt đẹp hơn. Chị Yotzeli Pea, một phụ nữ 23 tuổi đến từ Venezuela, chia sẻ rằng “chúng tôi muốn đến được biên giới trước khi ông Trump nhậm chức”. Điều này phản ánh rõ sự lo lắng sâu sắc về khả năng các chính sách nhập cư của Mỹ sẽ thay đổi theo hướng nghiêm ngặt hơn. Với lời hứa sẽ siết chặt biên giới, hủy bỏ các chương trình nhân đạo và thực hiện các cuộc trục xuất hàng loạt, ông Trump đã khiến nhiều người di cư lo lắng về cơ hội nhập cư vào Mỹ ngày càng bị thu hẹp hơn.

Để ngăn chặn tình trạng di cư, chính phủ Mỹ đã triển khai các biện pháp như mở rộng ứng dụng điện thoại di động CBP One, cho phép người di cư nộp đơn xin tị nạn trực tuyến. Tuy nhiên, dù ứng dụng này được kỳ vọng sẽ giảm thiểu tình trạng ùn tắc tại biên giới, nhiều người vẫn chọn cách tiến gần biên giới hơn để sẵn sàng “hành động” khi có cơ hội. Chính sách này dù hiệu quả trong việc làm giảm số lượng người di cư tại biên giới nhưng vẫn chưa đủ sức giải quyết hoàn toàn cuộc khủng hoảng.

Trong khi đó, các đoàn di cư cũng đối mặt với sự kiểm soát từ chính quyền Mexico, nơi các phương tiện công cộng như xe buýt, xe taxi bị hạn chế và không hỗ trợ người di cư. Điều này buộc họ phải tìm kiếm những phương tiện thay thế như đi nhờ xe tải hoặc thậm chí đi bộ suốt chặng đường dài.

Trong một số trường hợp, chính quyền Mexico chỉ cấp giấy phép quá cảnh tạm thời để hạn chế các đoàn di cư, nhưng điều này chỉ mang tính chất tình thế và không giải quyết được gốc rễ vấn đề.

Tình hình càng trở nên căng thẳng khi số lượng người di cư gia tăng trở lại trong những ngày gần đây, đặc biệt tại các khu vực biên giới. Mặc dù chính quyền Tổng thống Biden đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc kiểm soát nhập cư, bao gồm việc trục xuất hơn 700.000 người trong năm 2024 – mức cao nhất kể từ năm 2010, làn sóng di cư mới này cho thấy áp lực đối với hệ thống nhập cư vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

Những gì đang diễn ra tại biên giới Mỹ – Mexico không chỉ là một cuộc khủng hoảng về di cư, mà còn là bức tranh phản chiếu sự giằng co giữa tuyệt vọng và hy vọng, giữa khát vọng đổi đời và những rào cản chính trị phức tạp. Khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần, mọi ánh mắt đều hướng về những chính sách mà ông sẽ thực hiện, hứa hẹn làm thay đổi cục diện khu vực biên giới. Đối với những người di cư, hành trình này không chỉ là cuộc đua với thời gian, mà còn là bước đi mạo hiểm vào “miền đất hứa” – nơi họ đặt cược cả tương lai và ước mơ.