Doạ tấn công Iran, Israel “ép” Mỹ lật bài?

Chiến lược của Israel gây áp lực cho Nhà Trắng có thể gây phản tác dụng, đặc biệt là trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.

Theo đánh giá của các chuyên gia, dư luận tại Israel về khả năng tấn công quân sự vào các cơ sở hạt nhân Iran dường như nhằm tạo sức ép đối với Mỹ quay trở lại với đồng minh Trung Đông này.

Các diễn đàn báo chí luôn lớn tiếng bàn luận về ý định của Israel, trích dẫn nhiều lời tuyên bố của các chính trị gia, các cựu quan chức an ninh và các bình luận gia khác nhau.

Báo chí, truyền hình, radio tràn ngập thông tin các quan điểm ủng hộ hoặc phản đối Israel tấn công Iran, đơn phương hoặc có Mỹ hậu thuẫn.

Máy bay chiến đấu phản lực F-16 của không quân Israel ( Ảnh israelmatzav.com)

Đối với Israel, nếu muốn thực hiện một cuộc tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran, nước này sẽ phải vượt qua bất đồng chính kiến trong chính liên minh cầm quyền. Một cuộc điều tra cho thấy ngày càng tăng tỷ lệ (hiện nay là 32-35%) số người Israel ủng hộ việc đơn phương tấn công Iran, trong khi đa số phản đối. Khoảng số người được hỏi chưa quyết định ủng hộ hay phản đối.

Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak và các quan chức cấp cao khác đã ước tính cuộc xung đột nếu xảy ra có thể kéo dài 30 ngày và làm cho khoảng 500 lính Israel thiệt mạng.

Theo Giáo sư Denis Charbit tại Đại học Mở Israel, ngoài việc chuẩn bị dư luận về hệ quả của cuộc xung đột nếu xảy ra, các tuyên bố công khai trên báo chí dường như còn nhằm mục đích thúc Tổng thống Mỹ Barack Obama cứng rắn hơn đối với Iran.

Trả lời phỏng vấn báo chí, Giáo sư Denis Charbit cho rằng: “Việc sử dụng ngoại giao công chúng này là một phần mục đích của Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng nhằm đạt được một cam kết rõ ràng hơn của Mỹ về việc tấn công Iran, nếu nước này tiếp tục phát triển hoạt động hạt nhân của mình. Hoặc ít nhất là “bật đèn xanh” cho Israel để thực hiện tấn công”.

Tổng thống Mỹ Obama luôn khẳng định Washington sẽ ngăn chặn Iran sản xuất vũ khí hạt nhân, nhưng nhấn mạnh, biện pháp can thiệp quân sự là phương sách cuối cùng. Trước hết là phải “ép” nước này bằng các biện pháp ngoại giao và trừng phạt kinh tế.

Washington lo ngại rằng, nếu Israel đơn phương tấn công thì nước này không thể phá huỷ được các cơ sở hạt nhân Iran, mà lại có thể khiến Iran trả đũa trên diện rộng, kéo theo Mỹ sa lầy vào một cuộc chiến tranh khác ở Trung Đông.

“Tuyên bố của Nhà Trắng được coi là quá mơ hồ của các nhà lãnh đạo Israel”, Giáo sư Charbit nói. “Bằng cách bàn luận công khai về một khả năng tấn công quân sự vào Iran, Israel muốn “ép” Mỹ phải tỏ rõ quan điểm của mình”.

Tờ Washington Post đăng lời một cựu lãnh đạo tình báo quân sự, ông Amos Yadlin, cho rằng: “Israel mong muốn Mỹ phải đưa ra cam kết chắc chắn”.

“Tổng thống Mỹ nên đến thăm Israel và nói cho lãnh đạo nước này biết- và quan trọng hơn, nói cho dân chúng Israel rõ, rằng ngăn chặn hoạt động hạt nhân của Iran là mối quan tâm của Mỹ. Và nếu chúng ta phải tấn công, chúng ta sẽ hành động”- ông Yadlin nêu quan điểm của mình.

Ông Yadlin thường xuyên liên lạc với Thủ tướng Netanyahu và các quan chức an ninh, quốc phòng cao cấp của Israel. Ông Yadin cho biết: “Nếu Tổng thống Mỹ đưa ra thông điệp này với Quốc hội Israel, nó sẽ hiệu quả hơn rất nhiều so với những nỗ lực của các quan chức Mỹ truyền đạt trong các cuộc họp kín”.

Nhưng Eytan Gilboa, một chuyên gia về quan hệ Mỹ-Israel tại Đại học Bar-Ilan gần Tel Aviv, đã cảnh báo rằng chiến lược của Israel gây áp lực cho Nhà Trắng có thể gây phản tác dụng, đặc biệt là khi Tổng thống Obama đang tái tranh cử vào tháng 11 tới.

“Thời điểm trước bầu cử tổng thống Mỹ là không thích hợp cho chiến lược này”, ông nói.

“Một loạt các thông tin rò rỉ và tuyên ngôn trên các phương tiện truyền thông Israel có thể phản tác dụng, khi để lộ ra rằng Israel và Mỹ đang thiếu tin cậy lẫn nhau”.

Tuy nhiên ông Gilboa lại lạc quan một cách thận trọng về việc Thủ tướng Netanyahu và Tổng thống Obama có thể có một cuộc họp bên lề của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York vào tháng tới, mặc dù Văn phòng Thủ tướng Netanyahu cho đến nay vẫn chưa xác nhận rằng ông có tham dự hay không.

“Cuộc họp có thể là một cơ hội tốt để khôi phục lòng tin và sự hiểu biết giữa hai nhà lãnh đạo về chính sách đối với Iran”, ông nói./.

Theo VOV