Đỉnh Lùng Cúng – điểm du lịch trải nghiệm hấp dẫn ở Yên Bái

PV11:16 07/04/2021

Đỉnh Lùng Cúng nằm ở độ cao 2.913m so với mực nước biển, thuộc dãy Hoàng Liên Sơn, là đỉnh cao nhất tại huyện Mù Cang Chải có thảm thực vật phong phú và có tiềm năng thế mạnh về du lịch trải nghiệm

Hoa táo mèo trên đỉnh Lùng Cúng thường nở rộ vào tháng ba hàng năm.

Cây phong lá đỏ tại đỉnh Lùng Cúng.

Du khách dừng chân chụp ảnh cùng với những cây táo mèo cổ thụ dọc ven đường.

Dọc 2 bên đường có rất nhiều cây táo mèo có tuổi đời hơn 100 tuổi.

Video đang HOT

Nơi đây được coi là thủ phủ của cây táo mèo và là nguồn thu nhập chính của bà con người Mông.

Bí thư huyện ủy Mù Cang Chải Nông Việt Yên (đứng giữa) trong chuyến khảo sát thực tế tại Lùng Cúng.

Trưởng bản Lùng Cúng Tráng Sung Của cho biết, nếu muốn gọi điện thoại phải lên đỉnh núi gần nhất cách nhà 4km.

Em Giàng A Phử cũng như người dân nơi đây mong muốn có con đường bê tông từ xã vào bản để đi lại cho bớt khổ.

Chè shan và người - càng gần càng xa!

Chịu đựng nắng, gió, sương mù, băng tuyết, cùng đời sống khắc nghiệt của miền cao... nhưng qua hàng trăm năm, thậm chí ngàn năm dãi dầu, cây chè shan cổ thụ vẫn trường tồn. Ấy thế mà khi con người đến sống gần với chè, cây bỗng dần lụi tàn...

Có cơ duyên dự phần những chuyến đi khảo sát, tìm hiểu về các vùng chè shan tuyết cổ thụ, tôi nghiệm ra một chân lý, ấy là giống cây này chẳng ưa gì người. Mặc dù người khẳng định rằng, cây chè shan có đến ngàn năm tuổi, sống gắn bó với miền cao Đông - Tây Bắc từ bao đời, rằng tục uống trà của dân Việt cổ cũng có từ xa xưa, lan tỏa trong dân gian cho đến chốn hoàng cung vua chúa. Mục đích để lập luận rằng mối quan hệ giữa chè và người, hẳn phải gần gũi, thân thiết lắm, nhưng "mối tình" của cặp đôi như trong mơ ấy, khi tìm hiểu, thật chẳng như mơ.

Chè tổ Suối Giàng năm 2013, dấu hiệu suy yếu của cây đã thấy rõ.

Để được gọi là chè shan tuyết cổ thụ, nhà nghiên cứu nông nghiệp như GS-TS. Nguyễn Quốc Vọng cùng các chuyên gia trong Hiệp hội Chè Việt Nam đã đưa ra một số tiêu chí cơ bản để đánh giá: chè shan tuyết cổ thụ phải là cây trên 100 năm, mọc ở độ cao trên 1.000m thuộc các vùng núi cao ở Đông - Tây Bắc như Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Sơn La, Điện Biên...

Để xác định tuổi của cây, ngoài yếu tố kiểm tra bằng khoa học, người làm chè dựa trên những cây chè công nghiệp đã trồng từ 1927 ở Cầu Đất, Đà Lạt, đạt đường kính trung bình 20cm, để định tuổi chè shan. Cứ điểm qua các vùng chè shan cổ thụ, từ Hoàng Su Phì (Hà Giang), hay Sùng Đô (Yên Bái), qua Tủa Chùa (Điện Biên)... không thiếu những gốc cây đường kính trên cả mét, cao 30 - 40m là chuyện thường, chứng tỏ cây chè ít nhất cũng phải năm - bảy trăm năm tồn tại. Những cây chè shan đã được xác định tuổi và công nhận cây Di sản Việt ở các địa danh như Suối Giàng (Yên Bái), Nậm Ty (Hà Giang), Sùng Đô (Yên Bái)... đều trên 600 năm tuổi với thân hai - ba người ôm.

Nhắc đến mối liên hệ giữa chè shan và người, lấy địa danh Suối Giàng thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái làm điển hình. Đây là nơi người H'mông bản địa tiến hành lễ cúng cây chè để tạ ơn đất trời đã ban cho họ một loại "thần dược" quý hiếm. Đây cũng là nơi từng rộ chuyện... "chuyển hộ khẩu" cho cây chè, khi bứng cả cây từ núi cao đem về trồng làm cảnh trong các tư gia giàu có.

Tỉnh Yên Bái từng phải đánh số thứ tự, gắn định vị cho cây chè cổ thụ để hạn chế việc khai thác chè shan trồng cảnh. Tiếc rằng, hễ bị dời khỏi nơi cư trú nguyên thủy, chỉ sau một đến hai năm, cây cứ dần héo mòn rồi chết, phong trào trồng trong nhà cây trà shan cổ thụ nhờ vậy tạm lắng, rồi xẹp hẳn.

Thầy cúng Giàng Nhà Lử cử hành lễ cúng chè của người H'mông Suối Giàng.

Trong số những vùng chè shan cổ thụ của Việt Nam, sản phẩm chè Suối Giàng được biết đến rất sớm, trở nên nổi bật ở những năm 1990 - 2000, không chỉ ở thị trường trong nước mà còn là sản phẩm xuất khẩu. Với hơn 200ha chè cổ thụ, tạo thành vùng nguyên liệu giá trị, chè shan Suối Giàng mang lại nguồn kinh tế chủ đạo cho địa phương. Cây chè shan được dân bản trân quý, giữ gìn, khai thác, nhưng có một điều lạ: cứ hễ người đến gần với cây chè, làm nhà cư ngụ quanh cây chè, chỉ vài năm sau, cây bỗng dưng chết đứng!

Ở góc độ khoa học, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, bản thân cây chè shan là giống tự nhiên, mọc hoang dã trong rừng, nên rất nhạy bén với việc biến đổi khí hậu. Việt Nam trong nhóm năm quốc gia chịu ảnh hưởng xấu về biến đổi khí hậu, nên ít nhiều có ảnh hưởng đến vòng đời của cây chè trên núi cao.

Tiếp cận vùng chè shan Suối Giàng sau nhiều năm, có thể thấy rõ tầm ảnh hưởng của khí hậu lên vùng chè. Những năm 2000, ngay trung tâm xã Suối Giàng, cây chè shan mọc khắp nơi, toàn những thân gốc đại thụ, rêu phong, rất đẹp mắt. Gốc cây chè to nhất vùng, được chọn là cây chè tổ, ước tính hơn 600 năm tuổi, với thân hơn hai người ôm, cành lá mọc um tùm, xanh mướt. Thế rồi những cây chè càng gần với nhà cửa, với cuộc sống người dân có tốc độ suy yếu nhanh hơn, khô dần cành lá và chết đứng.

Cây chè tổ Suối Giàng năm 2009.

Cây chè tổ Suối Giàng ở một vị trí xa với khu dân cư, ngay trên sườn đồi cao, nhưng từ khi trở nên... nổi tiếng, đón nhiều đoàn khách tham quan từ miền xuôi, là nơi diễn ra các nghi thức cúng tế quan trọng của người H'mông tạ ơn cây chè mỗi dịp đầu năm mới, cũng dần suy yếu, dù rằng tốc độ chậm hơn các cây sống cạnh nhà dân. Trong khi cũng ở sườn đồi ấy, các cây chè khác vẫn phát triển mạnh. Điều đó cho thấy, ngay khi tiểu vùng khí hậu quanh cây chè thay đổi bởi những tác động môi trường - thảm thực vật quanh gốc được phát quang, việc leo trèo khai thác, chụp ảnh, tụ họp dưới gốc cây diễn ra thường xuyên - cây chè bèn về chầu trời!

Cụ Giàng Nhà Lử, người H'mông, hơn 80 tuổi, già làng và cũng là thầy cúng chuyên cử hành nghi thức cúng cây chè Suối Giàng hàng năm, khi nhắc đến chuyện chè đang chết dần mòn, ông bảo: "Từ khi sinh ra mình đã gắn bó với cây chè, nhưng chưa bao giờ thấy chè chết nhiều như bây giờ. Cây chè mọc tự nhiên, tươi tốt, con người cứ đến vụ là trèo cây hái chè, không phải lo phun thuốc, không phải lo cắt cỏ, không lo tỉa cành, việc thu hái cũng không nhiều như bây giờ. Ngày xưa mỗi lần hái chỉ đủ dùng".

Tiếp cận vùng chè shan Suối Giàng từ những năm 2000, việc cây chè bức tử cũng đã được giới chức Yên Bái nghiên cứu nhưng chưa tìm ra cách khắc phục. Những nguyên nhân khiến cây chè qua đời được đúc kết, ấy là khi sống gần với dân bản, môi trường sống của chè bị tác động bởi khói bụi, nguồn nước, thảm thực vật dưới gốc được làm sạch khiến chè mất đi lớp áo bảo vệ, trở nên suy yếu. Trong khi việc khai thác, leo trèo diễn ra thường xuyên, thân chè bị trầy xước do tác động ngoại lực, khiến các loại mối, kiến dễ xâm nhập, đục khoét vào thân chè.

Nhìn lại quanh khu vực, việc khai thác sử dụng chè shan lâu đời nhất là ở Vân Nam - Trung Quốc, người làm chè có cách bảo quản, chăm sóc cây rất kỹ lưỡng khi dựng hẳn một giàn giáo bằng tre bao quanh tán cây, nối từ gốc đến ngọn. Người thu hái chỉ việc leo giàn giáo, không tác động lên thân chè, nhờ vậy cây vẫn tiếp tục phát triển.

Có thể thấy rõ nhận thức của người tiêu dùng về sản phẩm chè shan cổ thụ độ năm năm trở lại đây đã nhiều thay đổi, chè shan được yêu chuộng hơn, chưa cần nói nhiều đến kỹ thuật sản xuất, chỉ cần yếu tố sạch và quý hiếm của chè shan, cũng đã là vốn quý. Có điều, để vốn quý ấy vẫn tiếp tục sinh sôi, phát triển, cần lắm ý thức gìn giữ, bảo tồn, tránh mọi tác động trực tiếp đến cây chè shan.

Năm 2019, thêm các cây chè shan cổ thụ ở Nậm Ty (Hà Giang), Sùng Đô (Yên Bái) được công nhận là Cây Di sản, thực là tự hào, nhưng ngay lập tức thảm thực vật quanh gốc chè được phát quang nhẵn nhụi, khách đến tham quan cây chè nhộn nhịp hơn, và trên thân chè cũng bắt đầu xuất hiện các vết thương do con người tác động. Một viễn cảnh tương tự sắp diễn ra như đã từng ở vùng chè Suối Giàng.

Chè shan, mạnh mẽ trước thiên nhiên, thời tiết núi rừng, nhưng lại rất mong manh, dễ tổn thương khi con người đến gần với nó. Chè quý người, người yêu chè, nhưng không thể sống chung thành cặp đôi hoàn hảo được, bởi nếu làm thế, không sớm thì muộn, chè sẽ đội nón ra đi.

Mù Cang Chải - Điểm đến đẹp bậc nhất thế giới mà bạn không nên bỏ lỡ Cùng với Vịnh Hạ Long, Mù Cang Chải cũng từng vinh dự có mặt trong danh sách 50 điểm đến đẹp nhất thế giới theo bình chọn của trang du lịch CNTraveller. Mù Cang Chải là một huyện vùng cao của tỉnh Yên Bái, nằm dưới chân dãy núi Hoàng Liên Sơn. Từ Hà Nội đến Mù Cang Chải khoảng 280km, đi qua...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lễ đưa tang Kim Sae Ron: Mẹ ruột đi không vững trong giờ phút cuối cùng, dàn sao nghẹn ngào tiễn biệt01:06

Nam Thư bị chỉ trích vì mặc trang phục phản cảm, hớ hênh ngay trên thảm đỏ00:21

Lý Nhã Kỳ sau khi lộ bức ảnh xồ xề gây sốc: "Có thế lực nào đứng sau những trò ác ý này không?"00:33

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Thảm đỏ hot nhất hôm nay: Lý Nhã Kỳ xuất hiện với visual lạ hoắc, một sao nữ Gen Z khoe vòng 1 đẹp ná thở01:49

Khả Như vào vai quỷ dữ, ăn thịt sống trong phim kinh dị02:29

HOT: Đạt G - Cindy Lư hóa cô dâu chú rể trên lễ đường, khóa môi ngọt ngào trước đông đảo khách mời01:26

Thách thức nhà vô địch thế giới, võ sĩ Trung Quốc bị đánh sưng mặt02:18

Cindy Lư đáp trả khi bị nói ngoại tình, là nguyên nhân khiến Hoài Lâm tụt dốc không phanh00:18

Ngoại hình gây sốc của G-Dragon00:19

B Ray muốn tìm "ghệ mới" nhưng không quên "bóc phốt" người yêu cũ: Nói nhiều, ghen tuông, bào tiền?03:46

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Khu du lịch sinh thái Phượng Hoàng - bức tranh thiên nhiên hoang sơ giữa lòng Thái Nguyên

06:48:15 21/02/2025

Với hang động kỳ bí, dòng suối mát lành và hệ sinh thái phong phú, khu du lịch sinh thái Phượng Hoàng mang đến cho du khách những trải nghiệm hòa mình vào thiên nhiên một cách trọn vẹn.

Thấy gì từ những 'cơn sốt' hoa mận của Mộc Châu?

06:46:21 21/02/2025

Mộc Châu thu 1.200 tỷ đồng nhờ cơn sốt mùa hoa mận. Hà Giang thăng hoa cùng tam giác mạch. Măng Đen hút khách nhờ hoa mai anh đào... Những mùa hoa đang biến nhiều địa phương thành điểm đến hấp dẫn

Mở tour tới thành phố khó tiếp cận của quốc gia 'bí ẩn nhất thế giới'

06:42:00 21/02/2025

Trong tuần cuối của tháng 2, một công ty lữ hành Trung Quốc sẽ chính thức mở đăng ký trực tuyến cho du khách tới thăm thành phố biên giới đặc biệt khó tiếp cận của Triều Tiên.

Nhóm khách ASEAN đầu tiên đến Tây Song Bản Nạp không cần thị thực

06:39:17 21/02/2025

15 khách Lào và Thái Lan là những người đầu tiên đặt chân đến trung tâm du lịch của tỉnh Vân Nam, Trung Quốc theo chính sách miễn thị thực mới vừa được công bố ngày 10/2.

Thủ đô Hà Nội nằm trong top 25 điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đại

06:36:42 21/02/2025

Nền tảng du lịch trực tuyến hàng đầu thế giới Tripadvisor vừa vinh danh Thủ đô Hà Nội ở nhiều hạng mục đặc biệt, trong đó có Điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đại.

Lý do khiến Nhật Bản trở thành điểm đến du lịch số 1 của khách du lịch Trung Quốc

06:34:33 21/02/2025

Đồng Yen suy yếu, nền ẩm thực đặc sắc, thiên đường mua sắm... có phải là lý do khiến khách Trung Quốc lựa chọn du lịch Nhật Bản?

Trải nghiệm du lịch Đài Loan từ độ cao nghìn mét trên mực nước biển

06:31:26 21/02/2025

Trải nghiệm ngắm sao, săn dải Ngân hà, nghỉ dưỡng trên núi cao với thiên nhiên như ở châu Âu... là một số trong những điểm nhấn cho du khách khi chọn du lịch vùng núi tại Đài Loan (Trung Quốc).

Tìm kiếm về du lịch Việt Nam tăng vọt, Hà Nội lọt top yêu thích nhất mọi thời đại

06:28:55 21/02/2025

Với tài nguyên du lịch phong phú, chính sách thị thực thông thoáng và những thương hiệu nổi bật, Việt Nam ngày càng có sức hút trên bản đồ du lịch thế giới.

Thủ đô Hà Nội được vinh danh ở 3 hạng mục hàng đầu thế giới năm 2025

06:24:43 21/02/2025

Giải thưởng Traverler s Choice Awards Best of the Best Destinations của nền tảng du lịch trực tuyến Tripadvisor đã vinh danh thủ đô Hà Nội ở 3 hạng mục hàng đầu thế giới năm 2025.

Du khách trải nghiệm không gian Thiền viện Trúc Lâm Chính Pháp

06:22:37 21/02/2025

Thiền viện Trúc Lâm Tuyên Quang (chân núi Dùm, xã Tràng Đà, TP Tuyên Quang) là một điểm đến lý tưởng cho những du khách yêu thích du lịch tâm linh.

Mùa rêu xanh trên ghềnh đá Nam Ô tại thành phố Đà Nẵng

06:20:05 21/02/2025

Những ngày này, rêu mọc trên ghềnh đá Nam Ô, phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng, tạo thành một mảng xanh mướt dọc bãi biển thu hút rất đông người dân, du khách đến tham quan, chụp ảnh.

TP.HCM được vinh danh là điểm đến hàng đầu thế giới năm 2025

06:17:56 21/02/2025

Thông tin được công bố trên nền tảng du lịch trực tuyến Tripadvisor trong khuôn khổ giải thưởng Travelers Choice Awards Best of the Best Destinations. Giải thưởng danh giá này nhằm tôn vinh những điểm đến chất lượng