Dinh dưỡng với người bệnh
Dinh dưỡng liên quan mật thiết đến sức khỏe nhưng nhiều người bệnh chưa được biết về chế độ ăn bệnh lý trong điều trị và phòng bệnh.
Thực phẩm phù hợp
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ hỗ trợ rất nhiều trong việc điều trị bệnh – Ảnh: Shutterstock
Theo bác sĩ CK2 Đinh Thị Kim Liên, Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng – Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) thì: “Dinh dưỡng không phù hợp khiến cơ thể suy kiệt, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng điều trị. Nhiều người cứ cho rằng có bệnh thì chỉ uống thuố.c và bệnh nặng lên là do nó phải như thế, mà không ý thức điều chỉnh bữa ăn hợp lý để cải thiện tình trạng bệnh tật”. Theo bác sĩ, ngay cả việc bồi dưỡng cũng cần phải hợp lý, phải phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, bệnh lý, khả năng hấp thụ của cơ thể.
“Rau xanh, trái cây là thực phẩm “lành” nhất, được khuyến khích tiêu thụ trong khẩu phần ăn hằng ngày; nhưng với một số bệnh lý, rau quả cũng cần được lựa chọn phù hợp. Ví dụ, người suy thận cần tránh một số rau quả chứa hàm lượng kali cao; nên ăn rau cải, bí xanh vì ít đạm; nên hạn chế rau muống vì lượng đạm cao hơn”, bác sĩ Kim Liên cho biết.
Với chất đạm (protit) người suy thận cần được hướng dẫn ăn phù hợp để giảm nguy cơ tăng ni tơ má.u vì ni tơ do các nguồn protit sinh ra. Khi ni tơ má.u tăng cao có thể gây hội chứng thần kinh: mệt mỏi, chóng mặt, nhức đầu, hoa mắt, lơ mơ, vật vã.
“Hoặc với người có bệnh đái tháo đường, cần ăn kiêng để duy trì đường huyết ổn định, nhưng ăn kiêng quá mức dẫn đến hạ đường huyết cũng rất nguy hiểm”, bác sĩ Kim Liên lưu ý. Theo bác sĩ, nhiều người quan niệm đái tháo đường là tránh xa hoa quả ngọt, không ăn cơm. Tuy nhiên, tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, người mắc đái tháo đường vẫn có thể ăn trái cây ngọt như: dưa hấu, nhãn, vải; vẫn ăn cơm tuy nhiên cần được hướng dẫn về lượng ăn vào phù hợp và cần được chia nhỏ để tránh đường huyết tăng cao đột ngột.
Với bệnh nhân xơ gan, cần bổ sung dinh dưỡng phù hợp, hạn chế các chất chuyển hóa ở gan để giúp cho gan được nghỉ ngơi, giảm tải.
Video đang HOT
Tăng cường bác sĩ dinh dưỡng
Theo PGS-TS Nguyễn Gia Bình, Trưởng khoa Điều trị tích cực, Bệnh viện Bạch Mai: “Để có kết quả trong điều trị, bên cạnh kê đơn thuố.c kết hợp với chế độ ăn bệnh lý, bác sĩ dinh dưỡng thường xuyên đi cùng bác sĩ điều trị, cùng theo dõi diễn biến bệnh để có thực đơn hợp lý cho bệnh nhân”.
“Thể trạng bệnh nhân được cải thiện, chế độ dinh dưỡng hợp lý và điều kiện chăm sóc tốt giúp nâng cao khả năng chống đỡ với bệnh tật”, PGS-TS Nguyễn Gia Bình cho biết. Tại Khoa Điều trị tích cực, tỷ lệ bệnh nhân bị viêm loét da, cơ do nằm lâu ngày từ chỗ 60 – 70% nay đã giảm hẳn, hầu như không còn. Với bệnh nhân viêm tụy cấp nặng, tỷ lệ t.ử von.g từ 50% trong những năm trước hiện giảm xuống 10 – 12%.
“Chúng ta đã chú trọng giảm suy dinh dưỡng trong cộng đồng nhưng lại chưa chú trọng đến dinh dưỡng cho người bệnh. Khoảng 70% bệnh viện chưa có khoa dinh dưỡng hoặc khoa dinh dưỡng không có nhân lực chuyên môn. Một số chuyên khoa có 60 – 65% bệnh nhân bị suy dinh dưỡng”, PGS-TS Nguyễn Gia Bình nhận xét.
TS Nguyễn Công Khẩn, Cục trưởng Cục Khoa học, công nghệ và đào tạo (Bộ Y tế), cho biết năm 2013 lần đầu tại Việt Nam đã mở ngành đào tạo cử nhân dinh dưỡng thuộc Đại học Y Hà Nội. Các chuyên gia Nhật Bản sẽ tham gia giảng dạy và hướng dẫn thực hành. Cử nhân dinh dưỡng có nhiệm vụ xây dựng chế độ ăn bệnh lý trong bệnh viện.
“Chế độ ăn phù hợp hỗ trợ điều trị, đồng thời có vai trò dự phòng một số bệnh mạn tính đang gia tăng như: béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp”, TS Nguyễn Công Khẩn nhấn mạnh.
Theo VNE
Thiếu má.u cơ tim
Bệnh thiếu má.u cơ tim (TMCT) được xem là hậu quả của tình trạng xơ vữa động mạch vành tim.
TS-BS Nguyễn Hoài Nam - giảng viên ĐHYD TP.HCM cho biết: "Phần lớn những bệnh nhân bị TMCT đều có biểu hiện đau thắt ở ngực bên trái và lan xuống cánh tay trái, cơn đau có thể thoáng qua làm người bệnh không chú ý hoặc có khi kéo dài vài ba phút. Nhưng cũng có những trường hợp nhồi má.u cơ tim mà không hề có cơn đau thắt ngực trước đó".
Tại sao có những cơn đau thắt ngực?
Tất cả lượng oxy cho cơ tim đều do động mạch vành tim cung cấp. Đau thắt ngực xảy ra do TMCT xuất hiện khi việc cung cấp oxy cho cơ tim bị thiếu hụt so với nhu cầu.
Mức độ cung cấp má.u cho động mạch vành phụ thuộc rất nhiều vào đường kính của động mạch vành. Vì một lý do nào đó, thường là do xơ vữa động mạch, động mạch vành bị hẹp lại hay tắc hẳn sẽ gây ra tình trạng thiếu má.u nuôi dưỡng cơ tim, nhất là khi tim tăng cường hoạt động do vận động thể lực hay do tăng cảm xúc khi bị stress. Khi đó sẽ xuất hiện những cơn đau thắt ngực bên trái và lan xuống cánh tay trái.
Phần lớn các cơn đau thắt ngực đều xảy ra ở những người cao huyết áp, xơ vữa động mạch và rối loạn chuyển hóa, trong đó có rối loạn chuyển hóa chất béo, acid uric, đái tháo đường v.v... Một số nguyên nhân khác hiếm gặp hơn đòi hỏi sự chẩn đoán chính xác của thầy thuố.c chuyên khoa tim mạch như hẹp lỗ động mạch vành, hẹp động mạch chủ ngực, bóc tách động mạch chủ ngực.
Ảnh minh họa: Internet
Thầm lặng, không triệu chứng?
TMCT không triệu chứng là một yếu tố của hội chứng động mạch vành cấp tính và mạn tính. Do vậy, nó có thể có cùng một mức độ lâm sàng quan trọng như TMCT có triệu chứng. Đáng nói là những cơn TMCT không triệu chứng này còn có thể xuất hiện ở cả những bệnh nhân có khó chịu ở ngực với một số cơn thiếu má.u.
Ngoài các nguyên nhân chung gây TMCT kể trên, thì còn có một nguyên nhân khác làm cơn đau không xuất hiện khi TMCT là do hệ thần kinh. Bệnh thần kinh làm ảnh hưởng đến thần kinh cảm giác hướng tâm, thường gặp ở một số bệnh, đặc biệt là bệnh nhân đái tháo đường.
Những bệnh nhân đái tháo đường có một tỷ lệ khá cao bị nhồi má.u cơ tim thầm lặng và những cơn TMCT thầm lặng đã được chứng minh bằng nghiệm pháp gắng sức và ghi điện tim lưu động.
Chẩn đoán bệnh TMCT nói chung đòi hỏi phải tiến hành nhiều khám nghiệm, kiểm tra khác nhau, chẳng hạn như: đo điện tâm đồ, làm nghiệm pháp gắng sức, xạ hình tưới má.u cơ tim, chụp mạch vành... Vì thế, nếu bệnh nhân đã thuộc nhóm nguy cơ như kể trên, thì cần đến bác sĩ chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán chính xác, tuyệt đối không tự đoán bệnh và mua thuố.c uống tại nhà mà không có chỉ định của bác sĩ.
Điều trị như thế nào?
TMCT nói chung, theo TS-BS Hoài Nam, hiện có khá nhiều phương pháp điều trị, có thể dùng thuố.c và theo từng trường hợp mà các bác sĩ sẽ điều trị bằng thuố.c dãn mạch, thuố.c tăng cường má.u đến cơ tim, thuố.c giảm mỡ trong má.u...
Một phương pháp cũng khá hiệu quả đó là chụp, nong động mạch vành và đặt giá đỡ (stent) làm cho chỗ hẹp rộng ra, má.u lưu thông dễ dàng. Có hai loại stent được đặt vào chỗ hẹp là stent có thuố.c kháng đông và stent không có thuố.c kháng đông.
Giải pháp cuối cùng nếu động mạch vành bị tắc nhiều hay tắc hoàn toàn thì sẽ làm phẫu thuật bắc cầu động mạch vành. Vật liệu để bắc cầu hiện nay tốt nhất vẫn là các mạch má.u của chính bệnh nhân như động mạch ngực trong, động mạch quay, tĩnh mạch hiển lớn.
Phòng ngừa ra sao?
- Nên chọn chế độ ăn thích hợp, ít mỡ, ít đường, giảm muối. Tăng cường ăn rau và những thức ăn chứa chất xơ, bổ sung vitamin với lượng thích hợp, ăn ít thịt mà thay thịt bằng cá, tránh dùng các chất kích thích (rượu mạnh, cà phê...).
- Tăng cường hoạt động thể lực, luyện tập thể dục, thể thao (phù hợp với tuổ.i và thể lực).
- Tránh stress và các yếu tố bất lợi của môi trường sống tác động đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
Theo PNO
Thoái hóa khớp: Người trẻ cũng lo Nhiều người còn rất trẻ cũng đã bị mắc các bệnh về thoái hóa khớp. Thoái hóa khớp thường gặp ở người cao tuổ.i. Tuy nhiên hiện nay có nhiều trường hợp chưa tới 40 tuổ.i cũng bị bệnh này. Thoái hóa khớp gây đa.u đớ.n, ảnh hưởng nặng nề tới chất lượng sống cũng như năng lực lao động của người bệnh....