Điều tồi tệ nào xảy đến nếu vaccine phòng Covid-19 của Nga “vô dụng”?

Một chuyên gia virus học Nga cảnh báo vaccine phòng Covid-19 của nước này có thể trở nên nguy hiểm, thậm chí gây ra lây nhiễm nghiêm trọng hơn nếu bị “đốt cháy giai đoạn”.

Nga sắp có vaccine phòng Covid-19. Ảnh minh họa: KPA

Hãng RT hôm 8/8 dẫn lời chuyên gia Alexander Chepurnov, cựu trưởng phòng thí nghiệm tại Trung tâm nghiên cứu Vector quốc gia về virus và công nghệ sinh học Nga, nhận định, vaccine phòng Covid-19 do Nga tự sản xuất có thể nguy hại khôn lường nếu được điều chế không hợp lý.

Theo Chepurnov, nếu một người đã có kháng thể đặc hiệu trong cơ thể, việc tiêm vaccine Covid-19 vào cơ thể không những không giúp ngăn virus SARS-CoV-2 mà thậm chí có thể làm cho chúng tăng lên.

Tình trạng tồi tệ mà ông Chepurnov nhắc tới là hiện tượng tăng cường kháng thể phụ thuộc (ADE). Hiện tượng ADE xảy ra khi kháng thể trong cơ thể bám vào virus nhưng không thể tiêu diệt được virus mà ngược lại giúp virus tăng tương tác với tế bào đích, dẫn đến bệnh nặng thêm.

Theo trang Scientific American, ADE đã xuất hiện trong những lần phát triển vaccine phòng Covid-19 trước đây. Các kháng thể đặc trưng của ADE được tìm thấy trong máu của một số bệnh nhân Covid-19. Vì vậy lo ngại của ông Chepurnov và một số chuyên gia là có cơ sở.

Năm 2016, một trường hợp liên quan tới ADE đã xảy ra với vaccine Dengvaxia phòng sốt xuất huyết. Theo đó, vaccine Dengvaxia, với mục đích bảo vệ trẻ khỏi sốt xuất huyết, lại khiến nhiều trẻ em đã tiêm vaccine này phải nhập viện điều trị sốt xuất huyết.

“Đó là lý do tại sao nghiên cứu các chủng loại vaccine là vô cùng cần thiết. Theo tôi quan sát, các nhà khoa học ở nhiều nước đều công bố các kết quả nghiên cứu khi điều chế thành công vaccine. Nhưng tại Nga, tôi chưa thấy bất kỳ công bố khoa học nào liên quan tới loại vaccine mới”, chuyên gia Chepurnov nói.

Theo RT, nhiều quốc gia khác đăng tải kết quả và thông tin phát triển vaccine của họ trực tuyến hoặc trên các tạp chí khoa học, hầu hết vaccine tiềm năng của Nga được phát triển và thử nghiệm trong bí mật.

Kết hợp với Bộ Quốc phòng Nga, Viện vi sinh và dịch tễ Gamalei ở thủ đô Moscow đã điều chế được một loại vaccine phòng dịch Covid-19 và vaccine này sẽ được đăng ký vào tuần tới để sản xuất đại trà.

Các nhân viên y tế và người già sẽ là những người được ưu tiên trong danh sách tiêm vaccine. Trung tâm nghiên cứu Vector quốc gia về virus và công nghệ sinh học Nga, cơ quan cũ của ông Chepurnov, cũng đang phát triển một loại vaccine phòng Covid-19.

Phát biểu trên tờ báo Nga RBK, Anatoly Altstein, một nhân viên tại Viện Gamalei, đồng ý với ông Chepurnov rằng một số loại vaccine có thể có tác dụng phụ nhưng nhấn mạnh điều đó không thường xuyên xảy ra.

“Các kháng thể hình thành trong cơ thể sẽ kéo virus vào các tế bào của hệ thống miễn dịch nhưng virus không những không chết mà bắt đầu nhân lên. Tuy nhiên, điều này khá hiếm trong thực tế sử dụng vaccine”, ông Altstein nói.