Điều ít người biết về cổ tự trăm tuổi giữa lòng di sản thế giới Tràng An

Tại Cố đô Hoa Lư, giữa di sản Tràng An có một ngôi chùa được mệnh danh là “Nam sơn đệ nhị động”, chỉ sau động Hương Tích.

Đây là một di tích lịch sử văn hóa thuộc Quần thể danh thắng Tràng An – Tam Cốc – Bích Động.

Kiến trúc độc đáo

Chùa Bích Động là một ngôi chùa cổ được xây dựng trên dãy núi đá vôi Trường Yên thuộc xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư tỉnh Ninh Bình. Đây là một di tích lịch sử văn hóa thuộc Quần thể danh thắng Tràng An – Tam Cốc – Bích Động được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt và UNESCO công nhận là di sản thế giới.

Chùa Bích Động nằm trong quần thể danh thắng Tràng An – Tam Cốc. Ảnh: Quỳnh Trang

Chùa Bích Động nguyên có tên “Bạch Ngọc Thạch Sơn Đồng”, nghĩa là ngôi chùa bằng đá đẹp và trong trắng như ngọc ở chốn thâm sơn cùng cốc, năm 1774 chúa Trịnh Sâm tới đây mới đổi tên là chùa Bích Động.

Chùa được xây dựng theo kiểu chữ “tam” trong Hán tự, gồm ba tòa không liền nhau, dựa vào thế núi từ thấp lên cao thành ba ngôi chùa riêng biệt. Chùa Hạ, chùa Trung và chùa Thượng. Chùa Hạ ở dưới chân núi, gồm 5 gian được xây trên một nền cao, kè đá. Trong chùa thờ Phật, phía sau chùa có các bảo tháp.

Lối vào chùa Hạ. Ảnh: Quỳnh Trang

Chùa Hạ tọa lạc phía dưới chân núi đá vôi Trường Yên. Ảnh: Quỳnh Trang

Từ chùa Hạ du khách đi lên 90 bậc đá ở bên trái, đến lưng chừng dãy núi Ngũ Nhạc là chùa Trung. Chùa Trung chỉ có phần cửa và mái chùa lộ thiên, các kiến trúc còn lại nằm gọn trong hang núi.

Chùa Trung nằm ở lưng chừng núi, chỉ có phần cửa và mái chùa lộ thiên. Ảnh: Quỳnh Trang

Chứng tích lịch sử

Với địa thế kín, Bích Động còn có nhiều dấu ấn trong kháng chiến chống Pháp. Trong buổi đầu cách mạng, nơi đây là căn cứ đi về của đồng chí Tạ Uyên, một chí sĩ cách mạng quê ở làng Côi Trì, huyện Yên Mô, Ninh Bình.

Chuông Minh Bia trong động Tối ở Bích Động. Ảnh: Quỳnh Trang

Trải qua 9 năm kháng chiến chống Pháp oanh liệt, Bích Động là cơ sở của công binh xưởng Phan Đình Phùng, là thao trường tập luyện của tự vệ chiến đấu địa phương và là nơi họp của cơ quan đầu não tỉnh Ninh Bình.

Đặc biệt, trong chiến dịch Quang Trung 1951 và chiến dịch Tây Nam Ninh Bình 1953, Bích Động còn là căn cứ của bộ đội chủ lực.

Vì vậy, du khách đến thăm Bích Động không chỉ để bái Phật, vãn cảnh thiên nhiên mà còn để tìm hiểu lịch sử và thêm phần tự hào về đất nước Việt Nam anh hùng.

Chùa Bích Động nằm trong quần thể danh thắng Tràng An. Do đó, đến thăm chùa Bích Động, du khách còn có thể ghé thăm danh thắng Tam Cốc, Khu du lịch sinh thái Tràng An và tới thăm đảo cò Thung Nham với hàng ngàn con cò, chim hạc từ nhiều nơi về làm tổ và sinh sôi.