Điều ít biết về lớp tàu ngầm đầu tiên do Liên Xô chế tạo cách đây 90 năm

PHONG VŨ22:51 14/11/2020

Tháng 11/1930, tàu ngầm số 1 lớp Dekabrist do Liên Xô chế tạo gia nhập Hạm đội Baltic, trở thành con tàu đầu tiên của lực lượng ngầm Nga-Xô.

Cách đây 90 năm, tàu ngầm phóng lôi diesel-điện cỡ lớn lớp Dekabrist do Liên Xô nghiên cứu, chế tạo là những con tàu đầu tiên hoàn thành nhiệm vụ khám phá các khu vực hiểm trở phía Bắc.

Lớp tàu ngầm này được phát triển bí mật và thiết kế đặc biệt cho hạm đội Liên Xô. Chương trình được phê duyệt vào năm 1926 và được thông qua vào tháng 2/1927. Chiếc tàu ngầm D-1 được đặt làm vào ngày 5/3/1927 tại Nhà máy đóng tàu Baltic ở Leningrad và ra mắt vào ngày 9/11/1928.

Tàu ngầm D-4 lớp Dekabrist của Liên Xô. (Ảnh: Wikipedia)

Theo thiết kế, tàu ngầm có 7 khoang. Các ống phóng ngư lôi được đặt ở khoang đầu tiên. Sau đó là khu sinh hoạt chính cho các thành viên thủy thủ đoàn. Khoang trung tâm đặt các thiết bị điều khiển tàu ngầm, trong khi kho vũ khí được đặt ở khoang thứ 4, phòng máy ở khoang thứ 6. Các động cơ điện nằm trong khoang cuối cùng.

Ngày 12/11/1930, tàu ngầm D-1 được tiếp nhận vào hạm đội Baltic. Tổng trưởng Lực lượng Hải quân Liên Xô Romuald Muklevich khi đó đã gửi một bức điện chúc mừng từ Mátxcơva cho Lực lượng biển Baltic về việc đưa vào vận hành tàu ngầm Dekabrist. Theo đó, D-1 là “đứa con đầu tiên” của ngành đóng tàu và là trang bị ngầm mới nhất của Liên Xô lúc bấy giờ.

Hai năm sau, các cuộc thử nghiệm nghiên cứu đặc biệt được tổ chức để xác định tất cả các chỉ số kỹ thuật và chiến thuật của con tàu. Kết quả chỉ ra rằng, các tàu ngầm kiểu Dekabrist có độ rẽ nước thấp hơn, không thua kém các tàu ngầm cùng loại của Anh và Mỹ đương thời.

Tuy nhiên, sau đó lớp tàu ngầm này đã xuất hiện các lỗi kỹ thuật, nghiêm trọng nhất là tốc độ chìm không đủ và độ ổn định khi chìm kém.

Video đang HOT

Mùa hè năm 1933, tàu ngầm D-1 cùng với một chiếc tàu ngầm cùng loại D-2 đã thực hiện thành công hành trình dọc theo kênh Biển Trắng – Baltic. Tháng 8/1933, cùng với sự xuất hiện của tàu ngầm Dekabrist, lực lượng ngầm Phương Bắc trở thành lữ đoàn tàu ngầm của Hạm đội phương Bắc.

Tháng 1/1940, khi đang thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, chiếc D-1 bị chìm. Nguyên nhân thực sự dẫn đến vụ tai nạn trên vẫn chưa được tiết lộ. Nhưng có giả thiết cho rằng, tàu ngầm đã vượt quá độ lặn cho phép. Năm 2018, vị trí chìm tàu được xác định vào tại độ sâu 250m ở Vịnh Motovsky.

Tuy vậy, lớp Dekabrist trở thành tàu ngầm đầu tiên của Lực lượng phương Bắc, có khả năng thích nghi trong các điều kiện khí hậu khắc nghiệt ở Vùng Cực. Sau khi sửa chữa, lớp tàu ngầm này được vũ trang bằng khẩu B-24 hiện đại hơn, thay cho khẩu B-2 trước đó.

Hiện nay, một trong những chiếc tàu ngầm loại này – chiếc D-2 “Narodovolets” được trưng bày trong bảo tàng ở thành phố Saint Petersburg.

Mỹ phát triển mìn Hammerhead để sử dụng ở Biển Đông

Theo Chương trình mìn Hammerhead, Hải quân Mỹ đang tìm kiếm các nhà thầu chế tạo một loại mìn có thể được tàu ngầm robot bí mật cài đặt dưới đáy biển để phục kích chờ tấn công tàu ngầm đối phương.

Mìn Hải quân Mỹ

Về bản chất, mìn biển (hay mìn nước, mìn thủy, mìn hải quân) là các thiết bị nổ được cài đặt trong nước để sát thương hay phá hủy tàu mặt nước, tàu ngầm. Với chi phí thấp, mìn được sử dụng làm vũ khí tấn công hoặc phòng thủ, phong tỏa sông, hồ, cửa sông, cửa biển, các tuyến vận chuyển đường thủy quan trọng, hay cản trở các hoạt động của đối phương, đồng thời, cũng có thể làm công cụ chiến tranh tâm lý. Trong tác chiến, các bãi mìn phòng thủ bảo vệ bờ biển có thể khiến tàu mặt nước và tàu ngầm của đối phương tránh xa các khu vực nhạy cảm, dạt về các khu vực dễ phòng ngự và có hỏa lực dày đặc hơn để tiêu diệt.

Mìn thủy được ghi nhận đã loại khỏi vòng chiến đấu nhiều tàu đối phương hơn tàu ngầm, pháo, bom hay ngư lôi; Nguồn: sofrep.com

Những sát thủ thầm lặng này có thể được kích hoạt bằng nhiều nguyên lý khác nhau; việc vô hiệu hóa chúng rất khó và tốn nhiều thời gian. Ước tính, chi phí sản xuất và đặt mìn tương đương từ 0,5-10% chi phí để rà phá và có thể mất tới 200 lần thời gian để dọn sạch một bãi mìn. Mìn biển đã được Hải quân Mỹ sử dụng hiệu quả từ Chiến tranh Cách mạng, Nội chiến và cả hai Thế chiến. Trong Thế chiến II, máy bay Mỹ đã ném hơn 12.000 quả mìn xuống các tuyến đường vận tải và đường vào bến cảng, đánh chìm 650 tàu, phá vỡ hoàn toàn việc vận chuyển hàng hải của Nhật Bản.

Trong chiến dịch Starvation năm 1945, và cuối Thế chiến II, mìn đã đánh chìm nhiều tàu Nhật Bản hơn các tàu ngầm của Mỹ.

Trong Chiến tranh Lạnh, Hải quân Mỹ đã có được một lượng lớn mìn Mark 60 CAPTOR (enCAPsulated TORpedo), dựa trên ngư lôi Mark 46 cũ. Được sản xuất vào những năm 1970-1980, CAPTORS được thả từ trên không để tạo các bãi mìn dưới nước nhằm ngăn chặn tàu ngầm Liên Xô tiếp cận tuyến Greenland-Iceland-Anh. CAPTOR ngừng hoạt động vào năm 2001 khi không còn nhu cầu. Trong biên chế của Hải quân Mỹ hiện có 2 loại mìn thủy là Quickstrike (Marks 62, 63 và 65) và mìn di động phóng từ tàu ngầm (Submarine Launched Mobile Mine - SLMM) Mark 67.

Quickstrike là dòng mìn nước nông, do máy bay rải để chống tàu mặt nước và tàu dưới mặt nước. Phiên bản Quickstrike Mark 62 được chuyển đổi từ bom thường loại 500 pound; Mark 63 - từ bom loại 1.000 pound; Mark 65 là mìn 2.000 pound có vỏ mỏng. SLMM là mìn nước nông, về thực chất là ngư lôi được cải biên gắn thiết bị phát hiện mục tiêu (Target Detecting Device - TDD). Tất cả các mìn Quickstrike MK 63/64/65 đều sử dụng TDD MK57; dòng mìn đáy của Quick Strike (QS) được cải tiến bằng cách tích hợp TDD MK71.

Các hướng phát triển mới

Gần đây, Hải quân Mỹ đã phát triển một số mìn mới, được thiết kế để rải bằng tàu ngầm nhằm loại trừ hoặc hạn chế việc lưu thông tàu nổi và tàu ngầm tại các khu vực mà các phương tiện rải mìn khác không thể tiếp cận hoặc bị đối phương khống chế. Mìn lượn (hay mìn bay) mới của Hải quân Mỹ là sự kết hợp các hệ thống vũ khí khác nhau vào một nền tảng mìn, có khả năng bay. Ý đồ đằng sau các hệ thống mìn là giúp các tàu của Hải quân có thêm khoảng cách, đồng thời có khả năng tạo ra các "vùng cấm" gần các khu vực mà tàu Mỹ đang hoạt động, làm phức tạp khả năng di chuyển theo ý muốn của các hạm đội ngày càng phát triển của Hải quân Trung Quốc và Nga.

Hải quân Mỹ có trong trang bị nhiều loại mìn thủy khác nhau; Nguồn: news.usni.org

Mìn Quickstrike sử dụng bộ đuôi của Vũ khí Tấn công Trực tiếp (Liên quân) - Tăng tầm (Joint Direct Attack Munition - Extended Range - JDAM-ER), và một bộ cánh xòe, cho phép các lực lượng Mỹ tạo ra các bãi mìn từ xa hiệu quả hơn và nhanh hơn. Vũ khí mới có ký hiệu là GBU-62B (V-1)/B Quickstrike-ER có tầm bay 40 hải lý khi được phóng từ độ cao 35.000 feet. Khi căng thẳng gia tăng, các điểm nóng như Biển Đông hoặc Vịnh Ba Tư có thể là nơi tiềm năng để Mỹ tạo các bãi mìn.

Phòng thí nghiệm mìn và rải mìn của Hải quân Mỹ coi các loại mìn thông minh thế hệ tiếp theo là những yếu tố quan trọng trong chiến tranh trên biển, do mìn có thể được thả bằng phương tiện không người lái độc lập cũng như máy bay có người lái, tàu mặt nước và tàu ngầm; được điều khiển từ xa thông qua liên lạc an toàn không dây; và phân biệt được một loạt mục tiêu mở rộng - ví dụ, tàu điện diesel yên tĩnh, tàu ngầm nhỏ, tàu tuần tra tốc độ cao, tàu đệm khí...

Chương trình mìn Hammerhead

Đặc biệt, hướng tới một kiểu chiến tranh mới với Chương trình mìn Hammerhead (Hammerhead Program), ngày 2/3/2020, Bộ Tư lệnh Hệ thống Biển Hải quân (Naval Sea Systems Command - NAVSEA) thông báo tìm nhà sản xuất mìn Hammerhead (vốn được bắt đầu nghiên cứu từ 2018) dùng cho độ sâu từ trung bình đến sâu, được đặt bí mật dưới đáy biển bằng tàu ngầm robot, có khả năng phát hiện, phân loại và tiêu diệt các tàu ngầm, mà theo báo chí Mỹ, để phục vụ chiến lược của Mỹ ở Biển Đông, các khu vực của Thái Bình Dương, Bắc Đại Tây Dương..., sẽ trao hợp đồng thiết kế và thử nghiệm cho tối đa 30 nguyên mẫu vào năm tài chính 2021 và các nguyên mẫu sẽ được chọn vào cuối năm tài chính 2023.

Hammerhead bao gồm một số mô-đun - mô-đun neo giữ (gắn chặt vào đáy biển); mô-đun năng lượng (cung cấp năng lượng); mô-đun cảm biến (là một thiết bị sonar để phát hiện các tàu ở gần); mô-đun chỉ huy, điều khiển, xử lý tín hiệu và quyết định (có tấn công mục tiêu cụ thể hay không); và một mô-đun liên lạc (dựa trên một modem âm, để liên lạc với các tàu ngầm gần đó, các cảm biến và có thể là các mìn Hammerhead khác, sẽ giúp kích hoạt hoặc hủy kích hoạt mìn sau khi nó đã được cài đặt); các phương tiện, thiết bị hỗ trợ và các container vận chuyển.

Hammerhead - loại mìn đang được Hải quân Mỹ gấp rút sản xuất để đưa vào trang bị; Nguồn: forbes.com

Vũ khí, về bản chất là một phiên bản sửa đổi của ngư lôi Mark 54 Lightweight, nặng 600 pound với tầm hoạt động ít nhất 6 dặm, được Hải quân Mỹ và các lực lượng khác sử dụng rộng rãi để chống tàu ngầm. Thiết kế mô-đun cho phép dễ dàng nâng cấp vũ khí, cảm biến hoặc hệ thống liên lạc và điều khiển.

Hammerhead khác với CAPTOR ở hai điểm quan trọng - khả năng điều khiển từ xa, có nghĩa là nó có thể được định vị hợp pháp trong các vùng biển quốc tế trong thời bình khi không kích hoạt cơ chế kích nổ (không bị cấm bởi các điều khoản của luật pháp quốc tế); và được cài đặt từ dưới nước chứ không thả từ trên không. Theo một nghiên cứu năm 1997 của Viện Phân tích Quốc phòng (Mỹ), những điều này sẽ giúp loại mìn tấn công có được sự linh hoạt trong việc kiểm soát chuyển động của tàu ngầm đối phương trong thời điểm căng thẳng và các bãi mìn có thể được đặt tại các điểm "độc đạo" chiến lược hoặc bên ngoài các căn cứ tàu ngầm mà không bị phát hiện.

Phương tiện rải mìn sẽ là các phương tiện dưới nước không người lái (Unmanned Underwater Vehicles - UUV), cụ thể là Orca Extra Large UUV, dự kiến sẽ được đưa vào trang bị vào năm 2022 và Snakehead Large Diameter UUV - vào năm 2023. Phương tiện không người lái dưới biển Squadron One (UUVRON-1) đã phát triển các chiến thuật và quy trình tác nghiệp ở tiểu bang Washington, với hai phương tiện thử nghiệm mô phỏng Snakeheads và người ta đang chuẩn bị bắt đầu sử dụng nguyên mẫu XLUUV. Orca XLUUV có trọng tải 8 tấn, có thể đặt hàng chục quả mìn trong một lần được phái đi làm nhiệm vụ.

Sau khi XLUUV giải phóng Hammerhead, mô-đun neo giữ mìn dưới đáy biển, nơi nó có thể đợi lệnh kích hoạt trong vài ngày, vài tuần hoặc thậm chí vài tháng. Khi mô-đun chỉ huy và điều khiển nhận được lệnh kích hoạt, mô-đun cảm biến sẽ lặng lẽ "lắng nghe" âm thanh của tàu ngầm đối phương đang đến gần, phân tích tiếng động nghi ngờ và so sánh với các tín hiệu đã biết của các loại tàu ngầm đối phương. Nếu xác nhận có tàu của đối phương, Hammerhead có thể phóng ngư lôi có lái dẫn Mk-54 để tiêu diệt mục tiêu và thông báo cho mô-đun điều khiển.

Hammerhead phục kích và tấn công tàu ngầm đối phương bằng ngư lôi có lái dẫn; Nguồn: defpost.com

Cuối tuần trước, Hải quân Mỹ đã đưa ra bản thảo yêu cầu đề xuất cho các thiết kế cuối cùng (Proposal For Final - RFP), cùng một số chi tiết cụ thể của chương trình Hammerhead. Việc sản xuất Hammerhead đang được ưu tiên thông qua cả sáng kiến Mua sắm Cấp tốc của Hải quân (Navy Maritime Accelerated Acquisition initiative) và Chương trình Tạo mẫu Nhanh (Acquisition Rapid Prototyping Program). Mìn này cần được triển khai rộng rãi với số lượng lớn gấp vì nó là một phần quan trọng của Chiến lược Quốc phòng về cạnh tranh hải quân tay đôi, khi Hải quân Mỹ đang đối diện với các thách thức lớn.

Theo các chuyên gia quân sự, một nhiệm vụ quan trọng của Hammerhead có thể là ngăn chặn ngư lôi hạt nhân Poseidon chạy bằng năng lượng nguyên tử, dài 65 foot với đầu đạn 2 megaton của Nga, được thiết kế để tấn công các cảng và các mục tiêu ven biển trong chiến tranh hạt nhân. Poseidon nhiều khả năng sẽ được phóng từ tàu ngầm Hải quân Nga được sửa đổi đặc biệt và di chuyển dưới nước với tốc độ 56 hải lý/giờ nên rất khó bị đánh chặn. Một bức "tường" mìn Hammerhead đặt trên các tuyến đường vận chuyển Poseidon có khả năng đánh chặn vũ khí của ngày tận thế này trên đường di chuyển của nó.

Những bãi mìn Hammerhead dưới nước được các tàu ngầm không người lái đặt bí mật có thể thông qua tàu không người lái mặt nước kết nối với vệ tinh, cũng như các cảm biến bổ sung chuyên theo dõi tàu ngầm, đều có thể vận hành từ xa... Tương lai của chiến tranh mìn sẽ giống như chiến tranh bằng máy bay không người lái hiện nay - được thực hiện từ xa với các hệ thống không người lái, liên lạc vệ tinh và các cảm biến tinh vi. Người ta dễ dàng quên rằng trong Thế chiến II, mìn đánh chìm nhiều tàu hơn là pháo, ngư lôi hay bom, nhưng với sự ra đời của vũ khí Hammerhead, người ta có thể chờ đợi một kết cục tương tự trong một cuộc chiến hải quân đỉnh cao trong tương lai./.

"Quý bà chết chóc" và cuộc đối đầu lấy mạng nhau 3 ngày với tay bắn tỉa sừng sỏ Đức Trong vòng 1 năm, Lyudmila Mikhailovna Pavlichenko trở thành "người phụ nữ nguy hiểm nhất" thế kỷ 20, và là nữ bắn tỉa "chết chóc" nhất khi so sánh trong bất kỳ quân đội, cuộc chiến nào. Lyudmila Mikhailovna Pavlichenko. Ảnh: NYP Trong Thế chiến II (1939-1945), người dân Liên Xô nổi tiếng với cuộc chiến tranh Vệ quốc Vĩ Đại chống lại...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: vũ khí tàu ngầm baltic liên xô ngư lôi leningrad phòng máy hạm đội liên xô tàu baltic tàu ngầm d-4 dekabrist

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nga sắp cho chạy thử 'chiến hạm mạnh nhất thế giới' sau cuộc đại tu?10:04

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Ông Trump được tặng máy nhắn tin bằng vàng, ca ngợi 'chiến dịch tuyệt vời' của Israel08:58

Iran trình làng tàu chiến chở UAV đầu tiên01:05

Siêu tên lửa Oreshnik của Nga phát nổ ngay sau khi phóng lần 2?10:29

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump08:29

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng08:59

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Đặt mục tiêu 'khủng', DOGE của tỉ phú Musk đã giúp tiết kiệm bao nhiêu tiền?

23:55:19 20/02/2025

Ban Hiệu quả chính phủ Mỹ cho biết đã tiết kiệm tổng cộng 55 tỉ USD trong chi tiêu liên bang, trong khi truyền thông chỉ ra việc hủy một hợp đồng giúp tiết kiệm 8 tỉ USD thực ra chỉ là 8 triệu USD.

Đâm phải voi, xe lửa trật đường ray

23:02:27 20/02/2025

Không có hành khách nào bị thương, nhưng 6 con voi thiệt mạng sau khi bị một đoàn xe lửa đâm trúng trong vụ tai nạn tồi tệ nhất liên quan động vật hoang dã tại Sri Lanka.

Giáo hoàng Francis đang hồi phục, đã có thể ngồi dậy ăn sáng

23:01:48 20/02/2025

Hôm nay (20.2), Vatican thông báo Giáo hoàng Francis đang trên đà hồi phục sau khi được chẩn đoán viêm hai bên phổi, trong lúc các cộng đồng Công giáo trên toàn thế giới tiếp tục cầu nguyện cho ngài.

Ukraine đang cạn tên lửa Patriot

22:54:49 20/02/2025

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết lực lượng phòng không nước này đang lâm vào tình trạng cạn kiệt tên lửa cho các khẩu đội Patriot do Mỹ sản xuất.

Siêu máy tính dự báo ngày tàn của nhân loại, khi trái đất cạn sạch ôxy

22:46:31 20/02/2025

Nhờ vào tính toán của siêu máy tính, con người giờ đây có thể đếm ngược đến ngày tàn của nhân loại, khi mà trái đất cạn kiệt dưỡng khí.

Ông Yoon trở thành tổng thống Hàn Quốc đầu tiên ra tòa hình sự khi đương nhiệm

22:42:02 20/02/2025

Tổng thống bị luận tội tại Hàn Quốc Yoon Suk Yeol vừa ra tòa hình sự lần đầu vào sáng 20.2, dù quy định của phiên thẩm vấn sơ bộ không bắt buộc ông có mặt.

Tỉ phú Musk muốn kiểm tra kho dự trữ vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ

22:37:57 20/02/2025

Tỉ phú Elon Musk gần đây đặt ra nghi vấn về tình trạng của số vàng ước tính trị giá 425 tỉ USD tại căn cứ quân sự Fort Knox (Mỹ) sau hơn 50 năm.

Nghi vấn mảnh vỡ từ tên lửa Falcon 9 phóng lên ở Mỹ rơi xuống Ba Lan

22:15:51 20/02/2025

Cơ quan chức năng tại Ba Lan đang điều tra sau khi 2 vật thể lạ rơi xuống nước này, được cho là mảnh vỡ từ tên lửa Falcon 9 phóng lên ở Mỹ hôm 1.2.

Iran lần đầu thừa nhận thiệt hại với hệ thống phòng không do Israel gây ra

21:54:13 20/02/2025

Tướng Bagheri cũng nhấn mạnh lực lượng vũ trang nước này đã sẵn sàng cho các hoạt động tấn công và việc sản xuất tên lửa vẫn đang được tiến hành với số lượng và chất lượng rất cao.

Nhật Bản bắt 3 đối tượng nghi xuất khẩu trái phép 30 tấn thịt bò wagyu

21:30:58 20/02/2025

Theo cảnh sát tỉnh Fukuoka, thịt bò wagyu xuất khẩu đến Hong Kong phải trải qua quy trình kiểm soát vệ sinh nghiêm ngặt tại một cơ sở do bộ trên chỉ định, trong khi các thủ tục này không cần thiết đối với thịt xuất khẩu đến Campuchia.

Lãnh đạo Anh và Pháp lên kế hoạch thăm Mỹ sau loạt động thái của Washington về Ukraine

21:26:25 20/02/2025

Tổng thống Pháp cũng cho biết rằng các nhà lãnh đạo tham gia cuộc họp đều nhấn mạnh rằng rằng Ukraine cần được tham gia và "các quyền của nước này phải được tôn trọng" trong quá trình đàm phán.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cân nhắc mua máy bay cũ làm Không lực Một

21:24:30 20/02/2025

Theo kế hoạch, Boeing sẽ bàn giao máy bay vào năm 2024 nhưng tập đoàn này đã lùi thời gian sang năm 2027 cho chiếc đầu tiên và hứa hẹn năm 2028 sẽ chuyển chiếc thứ hai.