Điều hòa sau sinh mổ

Theo dõi VGT trên

Với những chị em đã qua sinh nở bằng việc phẫu thuật lấy thai, thì cần hết sức cẩn trọng nếu sau đó có thực hiện điều hòa kinh nguyệt.

Sinh mổ làm thay đổi cấu trúc tử cung

Trong những năm gần đây, tỷ lệ các thai phụ chọn phương pháp sinh mổ ngày càng gia tăng. Phần lớn những thai phụ đã sinh mổ lần đầu, thì ở lần sinh nở sau đó cũng sẽ có khả năng phải sinh mổ tiếp. Thế nhưng, ngoài một số trường hợp phải sinh mổ bắt buộc, xu thế ngày càng có nhiều bà mẹ hay gia đình của họ chọn mổ lấy con vì theo họ như thế sẽ an toàn hơn, cũng như muốn chọn “giờ đẹp” để con ra đời…

Sinh mổ không chỉ tốn kém chi phí, mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe người phụ nữ. Theo các bác sĩ, những can thiệp về y khoa trên một tử cung đã có vết mổ cũ lấy thai bao giờ cũng khó khăn hơn xử lý trên tử cung chưa hề có vết mổ. Bởi, có thể vết mổ lấy thai đã làm thay đổi về cấu trúc giải phẫu bình thường của tử cung và cổ tử cung… Ở bài viết này, chúng tôi đề cập đến khía cạnh liên quan giữa vết mổ lấy thai và biện pháp điều hòa kinh nguyệt (phá thai) bằng phương pháp nội khoa.

Điều hòa sau sinh mổ - Hình 1

Hình minh họa

Giảm tai biến

Tình trạng có thai ngoài ý muốn khiến người phụ nữ phải bỏ thai còn khá phổ biến tại một số nước trong đó có VN. Bình quân hằng năm chỉ riêng tại TP.HCM, số lượng chị em đi làm kế hoạch hóa gia đình bằng biện pháp bỏ thai ngang ngửa với số lượng chị em sinh đẻ (hơn 110 ngàn trường hợp/năm). Tại hội nghị Sản phụ khoa Việt-Pháp diễn ra ở TP.HCM 15-16.5 vừa qua, các bác sĩ sản khoa đã cảnh báo rằng “Với những phụ nữ có vết sẹo mổ lấy thai trên tử cung, thì sẽ dễ dẫn đến các tai biến và biến chứng khi làm thủ thuật hút thai (phá thai). Cùng với sự gia tăng tỷ lệ sinh mổ, và tăng tỷ lệ phá thai, đã kéo theo tình trạng gia tăng tai biến trong phá thai, tăng tỷ lệ bệnh tật và tử vong ở người mẹ”.

Theo trình bày tại hội nghị của các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ (TP.HCM) thì, việc phá thai trên một phụ nữ đã từng sinh mổ thật sự là một lo ngại đối với cả các bác sĩ, vì tử cung có vết mổ cũ dễ làm xảy ra các tai biến khi hút thai như: chảy máu, thủng tử cung…

Video đang HOT

Theo các nhà chuyên môn sản khoa, với những chị em đã sinh đẻ, nếu lỡ có thai ngoài ý muốn mà muốn bỏ đi thì, cần chọn biện pháp thai nội khoa (không can thiệp bằng thủ thuật trên tử cung). Tuy nhiên, việc thực hiện phá thai nội khoa phải được thực hiện bởi những bác sĩ chuyên môn sản phụ khoa đã được huấn luyện kiến thức về phá thai nội khoa.

Trước đây phương pháp phá thai nội khoa đã được Bệnh viện Phụ sản Hùng Vương (TP.HCM) nghiên cứu áp dụng thành công đầu tiên trong nước, sau đó được Bộ Y tế đưa vào Chuẩn quốc gia về sức khỏe sinh sản từ năm 2002. Hiện nay, phương pháp này đã được ứng dụng rộng rãi tại bệnh viện tuyến T.Ư và bệnh viện tuyến tỉnh.

Theo vietbao

Cách sơ cứu một số trường hợp ngộ độc thường gặp

Khi gặp những trường hợp bị ngộ độc sắn, ngộ độc thuốc trừ sâu, ngộ độc thuốc paracetamol dùng để hạ sốt giảm đau, ngộ độc thuốc an thần gây ngủ, ngộ độc khí CO (carbon monoxide)... những người xung quanh có thể làm gì để giúp nạn nhân thoát khỏi nguy kịch?

Ngộ độc sắn

Cách sơ cứu một số trường hợp ngộ độc thường gặp - Hình 1


Biểu hiện: nôn nao, nôn ra nhiều sắn đã ăn; nạn nhân bị đầy bụng, sôi bụng, đau bụng, tiêu chảy. Ngoài ra còn có các dấu hiệu như choáng váng đầu, chóng mặt, vật vã, run, co giật, bất tỉnh, da và niêm mạc xanh tím, khó thở...

Ngộ độc sắn thường xảy ra đối với trẻ em.

Khi phát hiện được trẻ em có triệu chứng ngộ độc do nguyên nhân ăn sắn thì việc cần làm đầu tiên là gây nôn nếu trẻ còn tỉnh táo và mới ăn sắn trong vòng dưới 1 giờ. Sau đó cho trẻ uống nước đường và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất nhất hoặc gọi điện thoại đến các trung tâm chống độc để xin ý kiến tư vấn.

Ngộ độc thuốc trừ sâu

Ngộ độc thuốc trừ sâu thường xảy ra trong các hoàn cảnh do ăn rau, quả mới phun thuốc trừ sâu; do uống nhầm thuốc trừ sâu đựng trong những chai lọ thường dùng để chứa đồ ăn, thức uống. Ngoài ra cũng hay gặp do nạn nhân đứng cuối ngọn gió khi đang phun thuốc trừ sâu...

Biểu hiện: các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, đi ngoài phân lỏng, chảy nhiều nước bọt, da lạnh, mạch đập chậm, con ngươi hay đồng tử của mắt co lại. Trường hợp bị ngộ độc nặng có thể bị giật các thớ cơ, co giật, bất tỉnh...

Sơ cứu ban đầu được thực hiện bằng cách gây nôn nếu nạn nhân vừa mới uống nhầm hoặc ăn nhầm phải thuốc trừ sâu, thay quần áo đã bị nhiễm thuốc trừ sâu, đồng thời phải tắm rửa, gội đầu trước khi mặc quần áo khác. Cho nạn nhân nằm nghiêng, kê đầu cao để hạn chế bị sặc chất nôn có thể trào ngược vào phổi. Không được cho nạn nhân uống sữa và tìm mọi phương tiện đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất và thuận lợi nhất.

Ngộ độc thuốc paracetamol

Cách sơ cứu một số trường hợp ngộ độc thường gặp - Hình 2

Ngộ độc thuốc paracetamol thường gặp trong các hoàn cảnh như uống nhầm thuốc, trường hợp này cũng hay gặp ở trẻ em bị cảm sốt phải dùng thuốc điều trị nhưng người lớn cho trẻ dùng liều quá cao. Tình trạng ngộ độc thuốc paracetamol xảy ra khi dùng liều quá cao trên 100 mg/kg trọng lượng cơ thể. Cần lưu ý rằng, có nhiều loại thuốc chữa cảm cúm có chứa hoạt chất paracetamol nên cần thận trọng.

Biểu hiện: trẻ chán ăn, buồn nôn, nôn, đau bụng, sau đó xuất hiện mắt vàng, da vàng; triệu chứng này thường xuất hiện sau nhiều giờ. Trên thực tế, cần phải nghĩ ngay tình trạng ngộ độc khi phát hiện thấy trẻ đã uống quá liều thuốc paracetamol mà không cần chờ đợi đến khi xuất hiện các dấu hiệu ngộ độc. Cần phải thực hiện ngay các biện pháp sơ cứu.

Sơ cứu ban đầu được thực hiện bằng cách gây nôn nếu trẻ vừa mới uống thuốc. Nhanh chóng đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất, thuận lợi nhất hoặc gọi điện thoại đến các trung tâm chống độc để xin ý kiến tư vấn.

Ngộ độc thuốc an thần gây ngủ

Ngộ độc thuốc an thần gây ngủ xảy ra trong các hoàn cảnh do nạn nhân vô tình hoặc cố ý uống thuốc, cũng có thể xảy ra do người lớn thiếu thận trọng để thuốc trong tầm tay với của trẻ em.

Biểu hiện: lờ đờ buồn ngủ hoặc bất tỉnh và nằm yên như ngủ, thở chậm, yếu. Trong trường hợp bị ngộ độc nặng có thể ngủ sâu, thở rất yếu hoặc không còn thở, có dấu hiệu trụy tim mạch.

Sơ cứu ban đầu được thực hiện bằng biện pháp gây nôn nếu nạn nhan còn tỉnh táo và vừa mới uống thuốc. Đồng thời đưa nạn nhân đến ngay cơ sở y tế gần nhất và thuận lợi nhất.

Ngộ độc khí CO (carbon monoxyde)

Ngộ độc khí CO (carbon monoxide) thường xảy ra trong hoàn cảnh đốt lò than hoặc chạy máy nổ phát điện trong phòng kín.

Biểu hiện: nhức đầu, ù tai, hoa mắt; buồn nôn, nôn; khó thở, có tình trạng lẫn lộn, giãy dụa, bất tỉnh, da đỏ hồng...

Cách sơ cứu ban đầu là đưa nạn nhân ra khỏi phòng kín, đến chỗ thoáng khí. Đặt nạn nhân ở tư thế đầu cao và chuyển ngay nạn nhân vào bệnh viện hoặc gọi xe cấp cứu đến hỗ trợ và di chuyển nạn nhân.

Cách phòng tránh ngộ độc khí CO là không dùng lò than, đặt máy nổ phát điện ở trong phòng kín, những nơi ít được thông khí hoặc nơi đầu gió. Không đóng kín các cửa phòng khi đốt lò than hoặc dùng máy nổ phát điện đặt ở trong nhà.

TTƯT.BS. Nguyễn Võ Hinh

Theo dân trí

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

5 loại quả quen thuộc người mắc bệnh tiểu đường nên tránh5 loại quả quen thuộc người mắc bệnh tiểu đường nên tránh
07:50:40 10/12/2024
Nhóm máu có nguy cơ đau tim cao nhấtNhóm máu có nguy cơ đau tim cao nhất
10:00:19 10/12/2024
Thuốc điều trị lưỡi bản đồThuốc điều trị lưỡi bản đồ
08:59:57 10/12/2024
Bé 4 tháng tuổi bị vẹo cổ vì gia đình cho làm việc này quá sớmBé 4 tháng tuổi bị vẹo cổ vì gia đình cho làm việc này quá sớm
09:53:47 10/12/2024
Sử dụng thực phẩm có đường thế nào cho an toànSử dụng thực phẩm có đường thế nào cho an toàn
07:46:10 11/12/2024
Làm những điều này vào mùa đông, bạn sẽ tránh được nguy cơ đột quỵLàm những điều này vào mùa đông, bạn sẽ tránh được nguy cơ đột quỵ
07:46:33 11/12/2024
8 nguyên tắc vàng để phòng đột quỵ8 nguyên tắc vàng để phòng đột quỵ
23:44:46 11/12/2024
6 loại thực phẩm có thể giúp giảm buồn nôn6 loại thực phẩm có thể giúp giảm buồn nôn
05:53:43 10/12/2024

Tin đang nóng

Hari Won bất ngờ tuyên bố đang không sống chung với Trấn Thành?Hari Won bất ngờ tuyên bố đang không sống chung với Trấn Thành?
22:22:41 11/12/2024
Nước mắt nam shipper lúc 1 giờ sáng: Câu chuyện sau 12 hộp cơm bị "bùng" càng nghẹn lòngNước mắt nam shipper lúc 1 giờ sáng: Câu chuyện sau 12 hộp cơm bị "bùng" càng nghẹn lòng
17:15:39 11/12/2024
Vụ chồng minh tinh Trái Tim Mùa Thu quấy rối tình dục chị vợ: Nạn nhân hé lộ loạt hành vi kinh hoàngVụ chồng minh tinh Trái Tim Mùa Thu quấy rối tình dục chị vợ: Nạn nhân hé lộ loạt hành vi kinh hoàng
20:18:22 11/12/2024
Mỹ nhân hạng A gây sốc vì không thèm đọc tên người thắng giải ngay trên sóng trực tiếp, quay lưng bỏ đi vì mối hận 11 nămMỹ nhân hạng A gây sốc vì không thèm đọc tên người thắng giải ngay trên sóng trực tiếp, quay lưng bỏ đi vì mối hận 11 năm
17:21:56 11/12/2024
Phó tổng Ngân hàng SHB hát đám cưới chị họ, chỉ dùng 1 từ mà toát ra EQ cao vútPhó tổng Ngân hàng SHB hát đám cưới chị họ, chỉ dùng 1 từ mà toát ra EQ cao vút
18:14:23 11/12/2024
Mr Pips Phó Đức Nam "quây" nhà đầu tư, kiếm hàng nghìn tỷ đồng như thế nào?Mr Pips Phó Đức Nam "quây" nhà đầu tư, kiếm hàng nghìn tỷ đồng như thế nào?
19:47:31 11/12/2024
Louis Phạm nói gì khi dính tin đồn mang bầu?Louis Phạm nói gì khi dính tin đồn mang bầu?
21:28:07 11/12/2024
4 từ do cậu con trai 4 tuổi của tỷ phú Elon Musk thốt ra gây sửng sốt4 từ do cậu con trai 4 tuổi của tỷ phú Elon Musk thốt ra gây sửng sốt
22:07:30 11/12/2024

Tin mới nhất

Xét nghiệm sàng lọc trước sinh mang lại lợi ích gì?

Xét nghiệm sàng lọc trước sinh mang lại lợi ích gì?

09:47:53 11/12/2024
Sàng lọc giúp phát hiện sớm các bất thường bẩm sinh, giúp trẻ được chẩn đoán và điều trị sớm bệnh của trẻ từ giai đoạn thai còn nằm trong bụng mẹ và ngay sau khi trẻ ra đời.
Cách tăng cường miễn dịch cho trẻ trong mùa lạnh cuối năm

Cách tăng cường miễn dịch cho trẻ trong mùa lạnh cuối năm

09:42:23 11/12/2024
Bổ sung các chất dinh dưỡng tăng cường miễn dịch cho trẻ là chìa khóa giúp chúng khỏe mạnh và chống chọi tốt hơn với những thay đổi của thời tiết.
Buổi sáng ăn 2 loại quả này giúp dưỡng tim mạch, giảm viêm, bồi bổ sức khỏe

Buổi sáng ăn 2 loại quả này giúp dưỡng tim mạch, giảm viêm, bồi bổ sức khỏe

09:40:15 11/12/2024
Nhiều nghiên cứu đã nhận định axit oleic - chất béo không bão hòa đơn trong quả bơ giúp giảm viêm, giảm nguy cơ phát triển bệnh tim nhờ vào việc góp phần cải thiện quá trình xơ vữa động mạch và ổn định mảng bám.
Sản phụ 21 tuổi ở TPHCM đông đặc phổi khi sắp sinh, hai mẹ con nguy kịch

Sản phụ 21 tuổi ở TPHCM đông đặc phổi khi sắp sinh, hai mẹ con nguy kịch

09:38:58 11/12/2024
Các bác sĩ phát hiện thai phụ 21 tuổi tổn thương đông đặc phổi 80% sau khi mắc căn bệnh nguy hiểm, oxy máu quá thấp để đảm bảo tính mạng cho cả mẹ và bé.
Gia tăng bệnh sởi ở người lớn

Gia tăng bệnh sởi ở người lớn

08:10:33 11/12/2024
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính và nguy hiểm, lây qua đường hô hấp do virus họ Paramyxoviridae gây nên.
Gia Lai: Số người tử vong do mắc bệnh dại tăng cao

Gia Lai: Số người tử vong do mắc bệnh dại tăng cao

08:03:45 11/12/2024
Nguy hiểm hơn, tâm lý chủ quan sau khi bị chó, mèo nuôi cắn mà không kịp thời tiêm phòng đã dẫn đến việc số người tử vong do bệnh dại ở địa phương này còn ở mức cao.
Giành giật sự sống cho bệnh nhân 40 tuổi bị viêm màng não nguy kịch

Giành giật sự sống cho bệnh nhân 40 tuổi bị viêm màng não nguy kịch

07:56:07 11/12/2024
Bệnh viện thực hiện hội chẩn liên khoa, xem xét tất cả quá trình điều trị, các yếu tố diễn biến mới và khẳng định bệnh nhân cần can thiệp phẫu thuật ngay.
Người đàn ông phải đi cấp cứu do uống rượu ngâm sáp ong

Người đàn ông phải đi cấp cứu do uống rượu ngâm sáp ong

07:51:22 11/12/2024
Ngay khi tiếp nhận người bệnh, các bác sĩ đã nhận định, người bệnh có biểu hiện của phản vệ độ 2 và nhanh chóng tiến hành điều trị theo phác đồ phản vệ. Sau 1 ngày điều trị, tình trạng của người bệnh đã ổn định.
6 bước ngăn ngừa tăng nhãn áp gây hại thêm cho thị lực

6 bước ngăn ngừa tăng nhãn áp gây hại thêm cho thị lực

09:48:53 10/12/2024
Hãy trao đổi với bác sĩ nhãn khoa về thói quen tập thể dục và hoạt động, bác sĩ có thể gợi ý về cách điều chỉnh thói quen để người bệnh có thể tiếp tục làm những điều mình yêu thích, trong khi vẫn đảm bảo an toàn cho mắt.
Bảo vệ cộng đồng trước những bệnh lý về dạ dày

Bảo vệ cộng đồng trước những bệnh lý về dạ dày

09:34:44 10/12/2024
Từ lâu, bệnh lý về dạ dày tại nước ta chiếm tỉ lệ cao trong nhóm bệnh nội khoa và cả ngoại khoa với biểu hiện triệu chứng đa dạng, phong phú, tiến triển âm thầm nhưng diễn biến phức tạp.
Hà Nội: Thêm 1 ổ dịch bệnh dại tại Sóc Sơn

Hà Nội: Thêm 1 ổ dịch bệnh dại tại Sóc Sơn

09:19:50 10/12/2024
Kết quả xác minh trên đàn chó tại địa bàn thôn Đô Tân, xã Bắc Sơn đã ghi nhận 1 con chó mắc bệnh dại, giống chó ta, 2,5 tháng tuổi, nặng khoảng gần 3 kg, chưa được tiêm vaccine phòng dại.
Cụ bà mắc Alzheimer nhiều đêm thức trắng vì lo mất trộm

Cụ bà mắc Alzheimer nhiều đêm thức trắng vì lo mất trộm

06:04:35 10/12/2024
Theo bác sĩ Mai, bệnh Alzheimer thường khởi phát âm thầm, khiến nhiều người không nhận ra mình đang mắc phải, hoặc nhầm lẫn những dấu hiệu quên nhớ với quá trình lão hóa tự nhiên.

Có thể bạn quan tâm

Vụ bắt TikToker Mr Pips: Cảnh sát gọi cho nạn nhân lại bị nghĩ là lừa đảo

Vụ bắt TikToker Mr Pips: Cảnh sát gọi cho nạn nhân lại bị nghĩ là lừa đảo

Pháp luật

23:52:56 11/12/2024
Theo cán bộ Công an quận Cầu Giấy, quá trình đấu tranh với đường dây của TikToker Mr Pips Phó Đức Nam, lực lượng điều tra gặp nhiều khó khăn trong công tác trinh sát và thu thập chứng cứ.
Ông Trump có thể ra "tối hậu thư" cho Nga - Ukraine để chấm dứt xung đột

Ông Trump có thể ra "tối hậu thư" cho Nga - Ukraine để chấm dứt xung đột

Thế giới

23:49:45 11/12/2024
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump được cho là đang xây dựng một kế hoạch giải quyết xung đột Ukraine - Nga bao gồm các điều kiện đặt ra cho cả hai bên.
Sự thật ông bố Trung Quốc để con gái 6 tuổi chạy hộ cuộc thi marathon

Sự thật ông bố Trung Quốc để con gái 6 tuổi chạy hộ cuộc thi marathon

Netizen

23:47:41 11/12/2024
Một ông bố ở Trung Quốc đã gây tranh cãi khi để con gái 6 tuổi đeo bib của mình và chạy hộ nhằm hoàn thành cuộc thi marathon 42 km diễn ra ở tỉnh Giang Tây.
Phát hiện chồng mang que thử thai vào phòng, nghi ngờ anh ngoại tình, một người xuất hiện khiến tôi té ngửa, cúi đầu nín ngay

Phát hiện chồng mang que thử thai vào phòng, nghi ngờ anh ngoại tình, một người xuất hiện khiến tôi té ngửa, cúi đầu nín ngay

Góc tâm tình

23:14:17 11/12/2024
Em thật là, anh mua cái đó cho mẹ. Bố lớn tuổi nên ngại không dám đi mua. Em chưa gì đã ầm ĩ lên, làm bố cũng ngại theo rồi .
Sao nam hạng A gây sốc với thân hình chỉ còn da bọc xương

Sao nam hạng A gây sốc với thân hình chỉ còn da bọc xương

Phim âu mỹ

23:10:00 11/12/2024
Khi xem trailer vừa ra mắt của 28 Years Later (tựa Việt: 28 Năm Sau: Hậu Tận Thế), nhiều fan bất ngờ khi nhận ra tạo hình xác sống chỉ còn da và xương của Cillian Murphy.
Dàn sao Squid Game 2 cực slay trên thảm hồng, netizen hoang mang vì sự biến mất của một nhân vật

Dàn sao Squid Game 2 cực slay trên thảm hồng, netizen hoang mang vì sự biến mất của một nhân vật

Hậu trường phim

23:04:09 11/12/2024
Tối ngày 09/12, sự kiện công bố Squid Game 2 chính thức ra mắt người xem toàn cầu đã thu hút sự quan tâm của lớn của công chúng.
Phương Oanh khoe giọng cùng Shark Bình, Hoàng Bách hạnh phúc bên vợ và 3 con

Phương Oanh khoe giọng cùng Shark Bình, Hoàng Bách hạnh phúc bên vợ và 3 con

Sao việt

22:58:19 11/12/2024
Diễn viên Phương Oanh có dịp khoe giọng khi đi hát cùng chồng doanh nhân và những người bạn. Hoàng Bách hạnh phúc bên vợ và 3 con
Lý do học trò có nghệ danh lạ của NSND Quốc Hưng không muốn MV bị dán nhãn 18+

Lý do học trò có nghệ danh lạ của NSND Quốc Hưng không muốn MV bị dán nhãn 18+

Nhạc việt

22:55:11 11/12/2024
Xi Myn, chủ nhân ca khúc Anh không thích shao từng là học trò của NSND Quốc Hưng - Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.
'Gái ngố gặp ma lầy': Tác phẩm kinh dị, hài độc lạ nhất 2024

'Gái ngố gặp ma lầy': Tác phẩm kinh dị, hài độc lạ nhất 2024

Phim châu á

22:45:49 11/12/2024
Phim kinh dị, hài độc lạ nhất năm 2024 từ điện ảnh Hàn Quốc xoay quanh màn mèo vờn chuột vừa đáng sợ vừa hài hước giữa 4 nữ sinh và thế lực siêu nhiên.
"Người đầu to" - bí ẩn thời cổ đại

"Người đầu to" - bí ẩn thời cổ đại

Lạ vui

22:30:19 11/12/2024
Có thể một nhóm người cổ đại chưa từng được biết, đã sống cùng thời với người tinh khôn ở Đông Á cách đây hơn 100.000 năm.
Triệu Vy bị phong sát và sự sụp đổ của gia tộc nhà họ Triệu, đáng thương nhất là mẹ ruột

Triệu Vy bị phong sát và sự sụp đổ của gia tộc nhà họ Triệu, đáng thương nhất là mẹ ruột

Sao châu á

22:19:49 11/12/2024
Lệnh phong sát toàn diện không chỉ gây tổn hại nghiêm trọng tới Triệu Vy mà còn gây ra hàng loạt khủng hoảng cho gia đình nàng hoa đán.